63
Негізгі бөлім
Тəрбие – тəрбиелеу үрдісін ғылыми байыптаудың негізгі
категориясы.
Тəрбиенің
ізгілік
парадигмасы.
Тəрбиелеу
үрдісін
ізгілендірудің ұстанымдары. Тəрбиеге технологиялық, құзіреттілік тəсілдерді
пайдалану. Тəрбиелеу үрдісінің мəні.Тəрбиелеу үрдісінің əлеуметтік кеңістігі.
Тəрбиелеу үрдісінің мақсаты мен міндеттері.
Бастауыш мектептегі тəрбие жұмысы. «Тəрбие жұмысы» ұғымына
түсінік. Қазіргі бастауыш мектептердегітəрбие жұмысының жүйесі. Бастауыш
мектептегі тəрбие жұмыстарының бағыттары:рухани-адамгершілік, еңбек,
азаматтық-елжандылық, құқықтық, этикалық, полимəдениеттілік жəнет.б.
Тəрбие сағатын өткізу жəне табысқа жету критерилері. Бастауыш мектептегі
тəрбие үрдісін əдістемелік жағынан қамтамасыз ету.
Қазіргі мектептегі тəрбие жұмысының жүйесі. Мектептің тəрбие
жүйесі мектептегі тұтас əлеуметтік-педагогикалық құрылыс жəне балаларды
əлеуметтендіру мен дамытуға мақсатты түрде бағытталған фактор ретінде.
Тəрбие жүйесі дамуы мен қалыптасуының əдістемесі мен кезеңдері, оны
бағалаудың өлшемдері. Мектеп пен сыныптағы тəрбие жүйесінің өзара
байланысы. Педагогикада қалыптасқан тəрбие жүйесі, оларға сипаттама.
Қазақстан мектептеріндегі тəрбие жұмысы.
Тəрбие жұмысын ұйымдастырудың əдістері. Тəрбие жұмысын
ұйымдастырудың формалары, əдіс-тəсілдері. Тəрбие жұмысын ұжымдық,
топтық жəне жекелік формалары. Сендіру əдістемесі. Дискуссия –
оқушылардың саналық-адамгершілік сенімдерін дамытудың əдісі ретінде.
Педагогикалық ынталандыру əдістері. Педагогикалық талап. Балалар
ұжымымен жұмыс жүргізудің ұтымды жүйесі. Мадақтау жəне жазалау –
педагогикалық түзету əдісі ретінде.
Қазіргі оқу-тəрбие үрдісіндегі тəрбие технологиялары. «Тəрбие
технологиясы» ұғымы, міндеттері. Тəрбие технологиясыныңерекшеліктері.
Педагогикалық
технологиялардың
классификациясы.
Тəрбие
технологиясының сипаттамасы.
Бастауыш мектептегі сынып жетекшісінің қызметі. Сынып
жетекшісінің іс-əрекеті мектептегі тəрбие жұмысының табысты болуының
басты
шарттарының
бірі
ретінде.Педагогикалық
рефлексия
сынып
жетекшісінің тəрбие жұмысында қажетті компоненттерінің бірі ретінде.
Сынып жетекшісінің тəрбие жұмысының мақсаты. Сынып жетекшісінің
негізгі міндеттері. Құжатты жəне есеп беру. Сынып жетекші қызметінің
нəтижелерін бағалау.
Оқушылар ұжымын қалыптастырудың əдістемесі. «Ұжым» ұғымына
анықтама. Ұжым белгілері, ұжым дамуының сатылары. Тəрбие ұжымы.
Мектеп пен сынып ұжымына бірегей педагогикалық талаптар. Оқушылардың
ұжымдық өз-өзіне қызмет көрсетуі. Оқушы ұжымындағы жарыстар.
Оқушылардың өзін-өзі басқаруының дамуы.
64
Оқушылардың
ата-аналарымен
педагогикалық
өзара
ісəрекеттехнологиясы. Мұғалім – отбасы мен мектептегі ынтымақтастықты
қалыптастырушы. Сыныпта ата-аналар кеңесіне педагогикалық басшылық
жасау əдістемесі. Балалар тəрбиесіндегі əріптестік ата-аналармен жұмыс
жасау принциптері. Отбасылармен жеке жұмыс жасауға дайындық əдістемесі.
Мектеп пен отбасы ынтымақтастығының қызметі менформалары.
Мектеп, отбасының жəне қоғамның балалар тəрбиесіндегі өзара қызметі,
формалары. Балалар тəрбиесіндегі отбасы мен қоғамның қызметі. Мектептің
өзге де əлеуметтік институттармен байланысы (бұқаралық ақпарат құралдары,
жасөспірімдер жөніндегі инспекция, мəдени-ұлттық орталықтар жəне т.б.)
Тəрбие жұмысының тиімділігі мен нəтижесінің диагностикасы.
Тəрбие үрдісін əдістемелік жағынан қамтамасыз ету. Тəрбие жұмысының
тиімділігі мен нəтижесін зерттеу əдістемесі. Психологиялы-педагогикалық
диагностика ұғымы. Оқушы тұлғасы мен балалар ұжымын зерттеудің əдістері.
Психологиялы-педагогикалық
диагностикалау
əдістерінің
сипаттамасы.
Анкеталар, тестер жасаудың əдістемесі.
Қазіргі жағдайдағы балалар мен жасөспірімдер бірлестігі. Жас
ерекшеліктері бірдей оқушылардың қоғамдағы өсу деңгейінің рөлі өскелең
ұрпақты əлеуметтендірудің микрофакторы ретінде. Жасөспірімдер жəне
жеткіншектердің мəдениет элементтері: сəн, мінез-құлық стилі, музыкаға
əуестігі, би жəне бос уақытын өткізу ұқсастығы, жастар бірлестіктері. Балалар
бірлестіктерінің классификациясы.
Практикалық сабақтардың үлгі тақырыптары:
1.
«Бастауыш
мектептегі
тəрбие
жұмысының
теориясы
мен
əдістемесі»ғылыми оқу пəні ретінде.
2.
Тəрбие жүйесі жəне оның негізгі компоненттері.
3.
Бастауыш мектептегі тəрбие жұмысының мақсаты, міндеттері,
бағыттары.
4.
Бастауыш мектептегі тəрбие жұмысының формалары, əдістері мен
тəсілдері.
5.
Сынып жетекші қызметінің мазмұны.
6.
Балалар ұжымын ұйымдастыру жəне ұжымдық тəрбие жұмысын жүргізу
əдістемесі.
7.
Тəрбие технологиясы.
8.
Сыныптың тəрбие жұмысына ата-аналарды қатыстыру əдістемесі.
9.
Оқушыларды тəрбиелеуде мектептің, отбасының жəне қоғамның
ықпалдастығы.
10.
Бастауыш
сынып
оқушыларын
психологиялық-педагогикалық
диагностикалау əдістері.
11.
Балалар мен жастар бірлестігі.
12.
Оқушылардың салауатты өмір салтын қалыптастыру əдістемесі.