Энергия үнемдеу жəне энергия тиімділігі

18
қаражаттарын ұсыну жəне климат  саласында қызметке стратегиялық қолдаудың климат 
саласында  ұлттық  бастаманы  іске  асыру  басталған  сəттен  бері  3000  жергілікті  билік 
органында  6000  астам  жобаны  ісе  асыру  басталды.  2015-2017  жылдардағы  кезеңде 
жергілікті  органның  басқарушы  принциптерінде  қосымшаның  жаңа  беті  көзделді. 
Қосымша  басқа  беті  2017-20199  жылдарға  жоспарланған.  Германия  үкіметі  климат 
саласында  ұлттық  бастама  үшін  жоспарланған  қосымша  қаржыландыру  шеңберінде 
жергілікті əкімшіліктің басқару принциптерін қаржыландыру көлемін ұлғайтады.
Климат үшін қолайлы жылу энергиясын өндіру
Климаттық жағдайлар ескерілген құрылыс пен тұрғын үй, біріншіден, ғимараттар 
мен  тұрғын  алқаптарда  энергия  тұтыну  деңгейі  барынша  төмен  болатындай  етіп 
ұйымдастырылуы  тиіс.  Екіншіден,  жылыту  мен  ыстық  суға  қажетті  энергия  барынша 
тиімді жəне жылыжай газдары лықсымасының деңгейі төмен болатындай етіп жасалуы 
тиіс.  Жылу  энергиясын  өндіру  кезінде  өндірілетін  жылуды  пайдаланғанда, 
құрамдастырылған  жылу  жəне  электр  энергиясын  өндіру  жылыжай  газдарының 
лықсымасын болдырмауда орасан зор əлеуетке ие. Ғимараттардың өсіп келе жатқан жылу 
тиімділігін  ескеретін  болсақ,  электр  энергиясының  жылу  энергиясына  деген  жоғары 
қатынасқа  ие  жылу  элементтерінің  пайдаланылуы  барған  сайын  тартымды  нұсқаға 
айналып  келеді.  Климат  үшін  қолайлы  жылу  өндірісін  қамтамасыз  ету  үшін  Германия 
үкіметі  климат  саласында  ұлттық  бастаманың  бір  бөлігі  болып  табылатын  микро  ЖЭО 
бірліктеріне  қатысты  қолданыстағы  басқару  принциптеріне  түзетулер  енгізеді,  электр 
энергиясы  нарығын  ескере  отырып,  мысалы,  энергия  тиімділігі  ерекше  жүйелер  (жылу 
элементтері) үшін қаржыландыру критерийлерін енгізу арқылы құрамдастырылған жылу 
жəне электр энергиясын өндіру жəне оларды кеңейту стратегиясына сəйкес жетілдіреді. 
Тағы  бір  маңызды  мəселе  кездесетін  кедергілерді  жоюдан  көрінеді,  мысалы, 
жаңғыртылатын  энергия  көздерінен  немесе  құрамдастырылған  жылу  жəне  электр 
станцияларынан  электр  өндіретін  тұрғын  үй  компаниялары.  Егер  олар  белгілі  бір 
критерийлерге  жауап  беретін  болса,  онда  қазіргі  таңда  тұрғын  үй  ассоциациялары  мен 
корпорациялары  кəсіпкерлік  қызмет  салығынан  босатылады.  Жылжымайтын  мүлікті 
əзірлеумен  айналысатын  компанияның  басқа  түрлері  коммерциялық  қызмет  салығынан 
босатуға көмектесуді сұрауы мүмкін. Алайда, егер олар фотоэлектрлік жүйелерді немесе 
құрамдастырылған  жылу  электр  станцияларын  пайдаланатын  болса,  кез  келген  салық 
жеңілдігінен  айырылуы  мүмкін.  Бұл  мəселе,  əсіресе,  жылудың  құрамдастырылған 
өндірісін пайдалануда кедергіге айналды. Билік 09.09.2013 жылы (g 1425-2013/00) өңірлік 
салық басқармасы қабылдаған шешім түрінде осы мəселенің ықтимал шешімін көрсете 
білді.  Алайда,  егер  іс  жүзінде  бұрынғысынша  кедергілер  кездесетін  болса,  тұрғын  үй 
ассоциациялары мен компаниялар электр энергиясын жаңғыртылатын көздерден немесе 
ЖЭО-дан өндірген жағдайында, салық жеңілдігінен айырылмайтындай ету керек.
Идеялар  үшін  бəсекелестік:  қолайлы  климат  жасаудың  тартымды  нұсқасын 
əзірлеу
Құрылыс  қорында  энергияны  үнемдеу  есебінен  жылыжай  газдарының 
лысқымаларын қысқарту үшін орасан зор əлеуетті пайдалану əрекеттері бұрынғысынша 
небары ілгерілеуді тоқтатуға ғана əкелуде. Мұны жақсарту тəсілдерінің бірі «өмір өнімін» 
қалпына  келтіруші  энергия  үнемдеуден  көрінеді.  Осы  мақсатта  жаңашыл  идеялар 
конкурсы өткізіледі, мұнда түрлі кəсіп өкілдері (жарнама, психология, құрылыс жəне т.б.) 
климат үшін қолайлы энергия үнемдейтін ғимараттар жасауда тартымды нұсқалар əзірлеу 
үшін коммуникация саласында жаңа əдістерді іздестіретін болады.
Энергия үнемдеу жəне энергия тиімділігі

19
Одан арғы шаралар
Жоғарыда  аталған  шаралардан  басқа,  келесі  іс-шаралар  климатқа  бағдарланған 
құрылыс жəне тұрғын үй стратегиясын іске асыруға ықпал етеді:
-  мемлекеттік сектор үшін энергияны тиімді пайдалану кестелерін əзірлеу;
-  федералдық деңгейде ғана емес, сондай-ақ жер жəне жергілікті билік органдары 
деңгейінде тұрақтылықты бағалау жүйелерін ендіру;
-  қаланың дамуы жəне құрылыс секторында қолданбалы зерттеулерді нығайту.
Көлік секторында климаттың өзгеруі салдарларын жұмсарту
Осы іс-қимыл бағдарламасымен байланысты қабылданған шаралар 2020 жылға 
қарай жылыжай газдарының лықсымаларын маңызды шамада қысқартуға қол жеткізуге 
мүмкіндік береді: түрлі шаралардың жабу салдарлары мен оларды есептен жоюды ескере 
отырып,  2020  жылға  қарай  лықсымаларды  азайтудағы  айырмашылықты  қысқартудағы 
жинытық үлес шамамен 7-10 миллион тонна CO
2
 эквивалентін құрайды.
Көлік  секторында  қабылданған  шараларды  ескере  отырып,  Германия  үкіметі 
энергетикалық концепцияда анықталған көлік секторы саласында келесі мақсаттарға қол 
жеткізуге ұмтылып келеді:
-   энергияның соңғы тұтынылуын 2020 жылға қарай 10% шамасында жəне 2050 
жылға қарай 40% шамасында үнемдеу (базалық жыл 2005);
-    электромобильдер  нарығында  электромобиль  үлесін  2026  жылға  қарай  1 
миллионға дейін жəне 2030 жылға қарай 6 миллионға дейін ұлғайту.
2013 жылы Федералдық үкімет қабылдаған мобильділік пен отын саласындағы 
стратегия  тұрақты  дамудың  ұлттық  стратегиясында  анықталғандай,  бұрынғысынша 
Енергиевендені немесе көлік секторындағы энергетикалық саясатты іске асыруда маңызды 
құрал  болып  табылады.  Мұнда  пайдаланылатын  технологияларға  жəне  алуан  көлік 
түрлерімен байланысты энергия мен отынды пайдалану нұсқаларына шолу жасалады.
Көліктегі  таза  энергия  туралы  ЕО  директивасында  мүше-  мемлекеттерге  КҚ 
балама түрлері үшін отын ЖМҚС жəне инфрақұрылымдық зарядтау станцияларын құру 
міндеті жүктеледі. 
Жүк көлігі үшін қолайлы климат жасау
Жүк  тасымалдарының  тиімділігі  мен  ұтымдылығын  арттыруға  бағыталған 
кешенді  шаралар  əзірленді.  Автомобиль  жүк  тасымалдарын  тиімді  қайта  ұйымдастыру 
жəне көлік түрі ретінде су жолдарының рөлін нығайту бір-бірін толықтырады жəне əсер 
етеді.  Алуан  көлік  түрлері  арасындағы  байланысты  жақсарту  жүк  тасымалының 
экологиялығын  арттыруға  ықпал  етеді.  Осы  мақсатқа  қол  жеткізу  үшін,  алуан  көлік 
түрлерін  барынша  тиімді  ықпалдастыру  мақсатында,  нормативтік,  инфрақұрылымдық 
жəне салықтық түрткілерді қалай пайдалануға болатынын анықтау əрекеттеріне қатысты 
ұсынымдар  əзірлеу  бойынша  зерттеулер  жүргізіледі.  Жергілікті  экономикаға  қолдау 
көрсетілетін болады. 
Жол-жүк тасымалдарында жүріс негізінде автомагистральдар мен магистралдық 
жолдарды  пайдалану  ақысы  жүк  тасымалын  темір  жолдарға  көшіруге  түрткі  жасайды, 
лықсыма сыныптарын қоса алғанда, көлік құралдарының толық шамада пайдаланылуын 
қамтамасыз  етеді,  ауаны  ластайтын  нақты  лықсымалары  аз  жүк  автомобильдерінің 
пайдалануына  қолдау  көрсетеді.  Ол  осы  ретте  флоттың  біртіндеп  ауыстырылуын  СО
2
 
лықсымаларын азайтатын төмен тұтыну деңгейіне ие қазіргі заманғы технологиялардың 
пайдаланылуын  көтермелейді.  Бастапқыда  бұл  сан  макималды  жүктелу  салмағы  7,5 
тонналық балық көлік құралдарына немесе қосымша 1100 шақырым магистралдық жолға, 
Энергия үнемдеу жəне энергия тиімділігі