Оқулық «Желілік және жүйелік әкімшілендіру»

■ 
құны;
 
■ 
пайдалану шығындары, тасымалдағыш құны кіріктірілген, материал 
шығындары, қызметі, пайдаланатын энергиясы.
 
 
Бүріккіш  принтер  немесе  КАҚ  сипаттамаларын  талдау  кезде 
ажыратымдылыққа көңіл аударған қажет. Мысалы, принтер сипатында 
4  800  х  1  200  dpi  дейін  ажыратымдылық  көрсетілсе  –  онда  бұл 
тамшылар  арасындағы  минималды  қашықтығы  1/4  800  дюймді 
құрайтындығын  білдіреді.  Тамшы  көлемі  кішірек  болған  сайын, 
соншалықты  растр  азырақ  көрінеді,  яғни  көрші  нүктелері  арасындағы 
қашықтық.  Бүріккіш  принтердің  маңызды  сипаттамасы  баспа  кезінде 
пайдаланатын - үштен бастап тоғызға дейінгі түстердің саны. Мəтіндер 
мен  кескіндерді  басып  шығару  үшін  үштүсті  принтерлерді,  ал 
көптүстілерді  –  фотобаспалар  шығару  кезде  пайдаланған  жөн.  «Баспа 
жылдамдығы»  параметрі  де  өте  маңызды,  ол  əртүрлі  өндірушілерде 
минутына 20 ... 40 бет диапазонындағы модельдерге тəуелді. 
Егер  принтер 
Pictbrige  технологиясын  қамтамасыз  етсе,  оған 
компьютердің  қатысуысыз  фотокамераны  қосуға  жəне  фотоларды 
тікелей  басып  шығаруға  болады.  Кейбір  принтер  модельдері  сол 
мақсатта 
картридждермен, сондай-ақ LCD-дисплеймен жабдықталған. 
Ақ-қара  лазерлі  принтерлер  жəне  КАҚ,  əдетте  үйде  қолдану 
үшін  таңдайды.  Лазерлі  баспа  принтерінде  басылған  300  dpi 
ажыратымдылықтағы мəтін сапасы типографиялық сапаға сəйкес. Егер 
парақта  сұр  түсті  градациялы  кескіндер  бар  болған  жағдайда,  сапалы 
графикалық кескіндерді алу үшін 600 dpi артық ажыратымдылық қажет 
етіледі.  Ажыратымдылық  қабілеті  1  200  dpi  кезде  басылым 
фотографиялық  сапасында  жасалады.  Егер  көп  құжаттарды  шығару 
қажет  болса  (мысалы,  күніне  40  парақ),  лазерлі  технологиясы  бар 
принтерді  таңдаған  дұрыс  болады.  Лазерлі  принтер  жəне  КАҚ  қағазға 
сапаны талап етпейді, мысалы, бүрккен, мəтінді құжаттың бір парағын 
басып шығару бірнеше есе төмен. 
Баспаның  заманауи  құрылғыларының  көбі 
Ethernet
и 
Wi-Fi 
интерфейсі  арқылы 
жергілікті  құрамда  немесе  сымсыз  желісте  жұмыс 
істейді.  Принтерлер  мен  КАҚ  жиі  автоматты  екіжақты  баспа 
функциясымен  жабдықталған.  Жады  картасы  үшін  слоттармен 
жарақталған.  Ол  SDXC,  SD  немесе  SDHC  форматты  карталарды 
сүйемелдейді,  жекелеп  алғанда  ДК-дан  өтіп,  фотографияларды  басып 
шығаруға  мүмкіндік  береді.  Баспа  құрылғысының  сымсыз  желісті 
картасының  бар  болуы  сматрфоннан  баспаны  жүзеге  асыруға 
мүмкіндік береді. 
 
 
259 

 
 
 
і 
 
Сонымен қатар, баспа құрылғылары пайдаланушыға Интернетке 
автономды  қосылуды  жəне  əйгілі  онлайн  қоймасынан,  сондай-ақ 
əлеуметтік желістерден баспа жасауды ұсына алады. 
 
 
7.2. 
ПЛОТТЕРЛЕР 
 
 
 
Плоттерлер  немесе  график  салғыш, 
—  қағаз  немесе  басқа 
тасымалдағышқа  сызбалар,  схемалар,  кескіндер,  диаграммалар  типті 
графикалық  ақпаратты  ЭЕМ-ға  шығару  құрылғысы.  Плоттерге  арналған 
қағаздан  басқа  термо  белсенді  мен  электр  статистикалық  қағаздардың 
арнайы пленкалары түріндегі басқа да тасымалдағыштар пайдаланады. 
CalComp  фирмасы  1959  ж.  қауырсынды  плоттерлердің  пайда 
болуымен,  түрлі  қызмет  салаларында  АЖЖ  автоматты  құру,  жобалау 
мүмкін болды. 
Заманауи  плоттерлер  –  бірқатар  белгілеріне  байланысты  саралауға 
болатын графикалық ақпаратты шығару үшін шеткері құрылғылардың кең 
классы. 
Кескінді құрамдау рәсімі бойынша: 
■ 
жазба  торабы  тасымалдағышқа  қатысты  екі  координаттар  бойынша 
ауысатын векторлық 
типті плоттерлер; 
■ 
жазба  торабы  тасымалдағышқа  қатысты  бір  бағытта  ғана  ауысатын 
жəне  кескіндер  жасалатын  нүктелерге  дəйекті  түрде  құрамдалатын 
растр типті плоттер. 
Тасымалдағыш түріне байланысты плоттерлер құрамы бойынша 
планшетті жəне рулонды болып екіге бөлінеді. 
Планшетті  плоттерлер  тасымалдағыш  жазықтық  бетіне  қимылсыз 
орналасады,  оған  құрылым  жасалған,  ол  жазба  блогын  бірмезгілде  екі 
координат бойынша ауыстыруға мүмкіндік береді. 
Планшетті  түрдегі  плоттердің  құрылмалық  схемасы 
7.7.-суретте 
көрсетілген.  Жазба  блогы  траверсте  орнатылған  жəне  тасымалдағыш 
бекітілген  планшетке  қатысты  көлденең  бағытта  жылжиды.  Өз  кезегінде 
жаба  элементі  бар  траверс  басқа  траверс  бойынша  тік  бағытта 
ауыстырылады.  Ауыстыру  реверсивті  қозғалғыштармен  блокты-тростық 
жүйесі,  жүріс  бұранда  жəне  тісті  төрткілдеш  арқылы  жүзеге  асырылады, 
оның бірі траверсте, ал екіншісі – планшетте орнатылған. 
Рулонды 
плоттерлер 
7.8,-суретте 
көрсетілгендей 
барабанда 
орналасады,  ол  екі  жақты  да  реверсивті  қозғалтқышпен  айналдырады,  ал 
қадамды  қозғалтқышпен  қозғалуға  алып  келетін  жазба  блок  барабанның 
ось бойымен бағытқа қарай жылжиды. 
 
260 

 
7.7.-сурет. Планшетті плоттердің құрылмалыө схемасы 
 
 
Планшетті  плоттерлер  ақпаратты  шығарудың  нақтылығын 
жоғары  қамтамасыз  етуіне  қарамастан,  үлкен  плоттерлер  (А0  жəне 
А1  форматы)  нарығында  рулонды  плоттерлер  басым  таралған, 
өйткені 
олардың 
сипаттамасы 
көптеген 
тапсырмалардың 
талаптарына  қанағаттандырады.  Рулонды  принтерлердің  қосымша 
басымдылығы мынадай: олар ыңғайлы жəне ықшам, өте ұзын (10 м-
ден аса) сызбалармен жұмыс істей алады немесе бірінен кейін бірін 
бірнеше  ондаған  сызбаларды  автоматты  тарқатады  жəне  рулон 
парағының қажетті көлемін қырумен шығарады. 
 
 
 
7.8.-сурет. Рулонды плоттердің құрылмалыө схемасы 
 
261