ТҤ типтеу және бӛлшектердің топтық ӛңдеу әдісі. Конфигурация және технологиялық ерекшеліктері бойынша ұқсас бӛлшектер үшін ТҮ типтеуінің іске асырылуы олардың талап етілетін ӛнімділікті, үнемділікті және сапаны қамтамасыз ететін ӛңдеудің ең жетілген әдістерін қолдануда негізделген біркелкі ТҮ бойынша әзірлеуін кӛздейді.
Типтік үдерістер жалпы конструктивті-технологиялық белгілерге ие бұйымдар топтарының ӛкілдерінің нақты ӛндірістік жағдайларда жасалынады. Типтік ӛкілдері деп қарастырылатын топтардың бұйымдары үшін тән операциялардың ең кӛп санын
талап ететін ӛңдеулерге жататын бұйымдарды айтады. Типтік ТҮ, әсіресе, ірісериалық және жаппай ӛндірістерде қолданылады. ТҮ типтеуі бӛлшектерді ӛңдеудің топтық әдісімен қатар технологиялық біріздендірудің негізгі бағыттарының бірі болып табылады. Топтық ТҮ жеке, ұсақ сериялық және сериялық ӛндірістер жағдайында таратылды. Ішінара оларды қысқа ӛндірістік кезеңі бар бұйымдары үшін ірісериялық және жаппай ӛндірістерде қолданады.
Бӛлшектердің жіктелу белгілеріне конфигурация (форма), мӛлшер, ӛңделген тегістіктердің дәлдігі мен сапасы, материал жатады.
Жіктелу класс - кіші класс —топ —түр сұлбасы бойынша құрастырылған. 3.1- суретте тӛрткілдеш жіктеуі ұсынылған.
Бӛлшектерді жіктеудің түпкі мақсаты бӛлшектердің типтерін, яғни аталаған ӛндірістік жағдайларда жалпы технологиялық үдеріске ие ұқсас бӛлшектердің жиынтығын анықтау болып табылады.
Типтік технологиялық үдерістерді әзірлеу мақсаты біртиптік бӛлшектерді ӛңдеу үшін ТҮ жүйелеуі болып табылады.
Типтік ТҮ нақты ӛндірістік жағдайлар үшін (жедел типтік үдеріс), сондай-ақ ӛндірістің болашақтағы дамуы үшін – технология саласында ғылым және технологияның дамуын ескере отырып ӛндірістің одан әрі жетілдіруін кӛздейтін болашақтағы типтік ТҮ әзірленеді.
Типтік ТҮ әзірлеуі жұмыс ТҮ жобалау кезінде қайталанған және жаңа әзірлемелерді айналып ӛтуге мүмкіндік береді, ӛз кезегінде бұл ӛндірістің технологиялық дайындығына қажет етілетін уақыттың қысқартуына әкеледі және технологиялық әзірлемелер сатысында ЭЕМ қолдану кезінде нәтижелі болып табылады.
Топтық ТҮ – ТҮ біріздендірудің екінші бағыты, алғаш рет проф. С. П. Митрофановпен ұсынылған және әзірленген. Олар ӛндірістің түрлі салаларында кең қолданылды. ТҮ типтеу кезінде сияқты әдістің негізі ретінде топтарды қалыптастыруымен аяқталатын бӛлшектердің технологиялық жіктелуін атайды. Бірақ топтық ӛңдеу үшін бӛлшектердің жіктеуінің құрылуы ТҮ типтеу кезіндегі бӛлшектердің жіктеуінен айтарлықтай ерекшеленеді. Мәселен, типтік үдеріс кезінде жалпы классқа бӛлшектер мен дайындамаларды олардың конфигурация, технологиялық бағыттар мен жекелеген операциялар принциптері бойынша біріктіреді, ал
3.2-сурет. ТҮ бір тобы шеңберінде жасалынатын бӛлшектер
топтық ӛңдеуде бӛлшектерді топтарға жеке технологиялық операциялар бойынша біріктірудің негізгі белгісі ӛңделетін тегістіктердің жалпылығы болып табылады, яғни бӛлшектерді немесе оның жеке тегістіктерін ӛңдеу үшін қажет етілетін жабдықтардың жалпылығы. Әлбетте топтың құрамына түрлі конфигурациялардың дайындамаларын енгізеді (3.2- сурет). Бұл мағынада топ түсінігі типтік үдерісті құруының негізі болып табылатын бӛлшектер типтері түсінігінен едәуір кең. Сонықтан ӛңдеудің топтық әдістері жеке және ұсақ сериялы ӛндіріске әдеттегідей кеңноменклатуралы бӛлшектерді ӛңдеуге тән.
Сондықтан ӛңдеудің топтық әдістері жеке және ұсақ сериялы ӛндіріске әдеттегідей кең номенклатуралы бӛлшектерді ӛңдеуге тән.
Бӛлшектер тобын қалыптастырғанда келесі белгілерді ескереді: ӛңделетін тегістіктердің жалпылығы, олардың дәлдігі және бұдырлығы,
дайындамалар материалдарының біртектілігі, бұйымдарды бір жабдықта бір типті құралдарда ӛңдеуге мүмкіндік беретін олардың кӛлемінің жақындығы, бұйымдар ӛңдеуінің еңбек сыйымдылығы және шығару сериясы. Жеке және ұсақ сериялы ӛндіріс жағдайында бір топқа 60-80 бұйымдарға дейін біріктіреді. Басқа дайындамаларда кездесетін барлық тегістіктерді қамтитын топтың ең күрделі дайындамаларға топ кӛлемінің экономикалық есебі және әр білдектің топтық жӛндеуінің үлгісі жүргізіледі. Егер басқаларға ең қарапайым дайындамаларға тән тегістіктер күрделі дайындамаларда болмаса, онда бұл тегістіктер сызбаларға жасанды қосылады. Ондай қиындатылған бӛлшек кешенді деп аталады. Қазіргі таңда барлық топтық үдерістер бӛлшектерді токарлық автоматтарда, револьверлік, агрегаттық және кӛпоперациялық білдектерде («ӛңдейтін орталықтарда») әзірленеді.
ТҮ типтеуі, бӛлшектерді топтық ӛңдеу әдістері ӛндірістің технологиялық дайындауының еңбек сыйымдылығын, жабдық пен жарақтыға шығындарды едәуір қысқартуға ғана емес, сонымен бірге білдектердің барынша жүктеуін қамтамасыз етеді (СББ бар білдектердің жүктелуі 2,4 есеге кӛбейеді), бӛлшектердің сериялылығы жоғарылады.
Достарыңызбен бөлісу: |
