Бҧйымдарды станокта орнатып және бекітуді механикаландырылу және автоматтандыру. Айналдыра
тегістеуші станоктарға бұйымдарды орнатып және ағытуға уақытты үнемдеу үшін гидравликалық немесе пневматикалық жетекті артқы білдек басының күпшесін жылдам алыстату механизмін, сонымен қатар, жылдам әрекет ететін қайта ыңғайланатын қондырғылар қолданады. Бұл қондырғыларға ӛздігінен қысылатын мойын жіптер және мойын жіптермен бірге радиалды орнатылған серіппелі қысқыш жұдырықшалы шылбырлы жатады. Бұндай патронның жағымды жақтарының бірі жұдырықшалардың бастапқы қалпына келумен бірге артқы ортасының кейінге шегерілгенінен кейін бұйымның патроннан автоматты ытқып шығуы табылады.
Ірі топтамалы және жаппай ӛндірісте тегістеуші станоктар автоматтандырылуы олардың автоматты тиеуші қондырғылармен жарақтандырылуынан кейін жүзеге асады. Дүкенді немесе науалы жүктемелі ортаыз тегістеуші станоктар мысал бола алады. Тиеуші қондырғылар күрделі емес және станок жүйесіне оңай құрамдалады.
Орталықсыз тегістеуші станоктағы тиеуші қондырғы жұмысының сызбасы 8.3.-суретте келтірілген. Сұқпажапқыш 4 кезеңімен бұйымды науа астауынан 2 тегістеуші шеңбер 3 жұмыс аумағын ауыстырып отыратын конвейерге 1 беріп отырады. Тік жазықтағы сұқпажапқыштың кӛтеріліп және түсірілуі гидравликалық жетекпен жүзеге асырылады.
Бақылау мен ҥйлестіре жақындатыды автоматтандыру. Тегістеу үрдісінде бұйымдарды белсенді бақылау режимі кеңінен енгізілген.
Бұйымдарды қарапайым бақылауға қарағанада белсенді бақылау ӛңдеу барысында жүргізіледі немесе станокпен органикалық байланыста ӛңделгеннен кейін жүргізіледі. Тегістеуші станоктардағы бақылаушы құрылғылар ӛлшеу нәтижелері бойынша тегістеуші шеңбердің тозуын үйлестіруші және жұмыс аяқталуына байланысты тегістеуді тоқтататын басқарудың атқарушы механизмдеріне бұйрық береді.
Сурет 8.3. Орталықсыз тегістеуші станоктағы тиеуші қондырғы жұмысының сұлбасы:
1 — конвейер; 2 — науа астауы; 3 — тегістеуші шеңбері; 4 — шибер; 5 — гидравликалық жетек
Белсенді бақылау қондырғысы технологиялық үрдіске әсер ете отырып, дұрыс емес ӛлшемдегі бұйымдар пайда болуын ескертеді, осылайша, ақаулар туындауын ескертетін құрылғы пайда болады.
Тегістеу үрдісінде белсенді бақылау құрылғысы автоматты желіде орнатылған бӛлек-бӛлек автоматтандырылған станоктарда, сонымен қатар, автоматты емес
әмбебап станоктарда қолданылуы мүмкін.
Технологиялық үрдіске әсер етуіне қарай белсенді бақылау құрылғыларын екі топқа бӛлуге болады: бұйымдарды тегістеу барысында және үйлестіре беру барысында бақылауға арналған аспаптар.
Бірінші топтың аспаптары бұйымдарды олардың ӛңделуі барысында үздіксіз бақылауда ұстайды және тегістеу режимінің ӛзгеруі немесе станоктың сӛнуі туындаған жағдайда басқару желісіне дыбыстық белгі береді. Үйлестіре беру тобының аспаптары бұйымды ӛңдеу кезінде немесе ӛңдеуден ӛткеннен кейін бақылап және автоматты түрде тегістеуші шеңбер жағдайының ӛзгеруін бақылап отырады, осылайша, келесі ӛңдеуден ӛтетін бұйым ӛлшемін түзетіп отырады.
Сурет 8.4. Ӛлшеуіш құрылғылы үш байланысты қысқыш:
1, 2 — ұштары; 3 — индикатор арқауы; 4 — ӛлшеуіш құрылғы байланыстары;
5 — кронштейндер; 6 — жабын; 7 — жылжымалы ұштары
Кӛптеген автоматты бақылау қондырғыларында ӛлшеуіш ұштар тұрақты түрде ӛңделетін бұйым ӛлшемін қадағалай отырып, бетімен байланыста болады.
Бұйымның сыртқы тегіс бетін ӛлшеу үшін кӛп жағдайда ӛлшеуіш құрылғылы үш байланысты қысқыш қолданылады (сурет 8.4). Бұл қысқыштың 1 және 2 ұштары тіреуіш болып табылады, ал жылжымалы 7 ұшы аспаптың ӛлшеуіш сояуышымен байланыстырылып және жабында 6 орналасқан серіппе арқылы бұйымның тегістелетін бетіне жақындатылады.
Бұйым диаметрінің азая басталуымен ӛлшеуіш сояуыш тӛмен түсе ӛз ұшымен индикатор арқауына 3 әсер етеді. Берілген ӛлшемге қол жеткізілгеннен кейін ӛлшеуіш 4 байланыстары тоқтап және станоктың автоматты басқарылу жүйесіне электрлі белгі келіп түседі. Бұл белгі станокты сӛндіретін электрмагнитке әсер етіп немесе станокты басқа жұмыс режиміне қайта қосады. Ӛлшеуіш жабынында екі шам орналастырылған — қызыл және жасыл түсті — бұлар түсті белгі беру үшін қажет. Барлық қондырғылар станокқа кронштейн 5 арқылы бекітіледі.
Тегістеуші шеңберді жылдам жақындату
Бастапқы тегістеу
I Шеңберді алмазбен түзету
Таза тегістеу
Тегістеуші шеңберді жылдам артқа алу
б
Сурет 8.5. Ойықты тегістеудің автоматты айналымының сұлбасы:
а — калибрлер жағдайы; б — тегістеу шеңберінің жағдайы
Аспап жұмысшыны бұйым ӛлшемін тексеру үшін станокты кӛп ретті сӛндіруінен босатады және кӛпстанокты қызмет кӛрсетуді қолдануға мүмкіндік береді.
Достарыңызбен бөлісу: |
