Оқулық «Білім беруді дамытудың федералды институты»

нұсқауларды жібереді. Жетілдірілген принтер үлгілері (демек қымбатырақ 
түрлері) пішімдеуді өздері жасап, оны әлдеқайда тез орындайды. 
Пішімдеу  процесі,  сондай-ақ,  қаріптердің  және  векторлық  графиканың 
контурларын  растрға  түрлендіруді  қамтиды.  Мысалы,  белгілі  бір 
өлшемдегі  қаріпті  пайдаланатын  бұйрық  пайда  болғанда,  контроллер 
қаріптің  құрылымына  кіреді  және  қажетті  өлшемдергі  таңбалар 
жинағының растрлық  
бейнесін  қалыптастырады.  Белгілердің  бұл  растрлық  суреттері  уақытша 
қаріп  кэшінде  орналастырылады,  сол  жерден  бұл  немесе  басқа  құжатта 
тікелей пайдалану үшін қажет болғанда шығарылады. 
4.  Растеризация.  Пішімдеу  процесінің  нәтижесінде  командалардың 
егжей-тегжейлі  терілуімен  құжаттың  әрбір  бетіндегі  әр  таңбаның  және 
графикалық 
кескіннің 
нақты 
орны 
анықталады. 
Деректерді 
интерпретациялау  процесінің  соңында  контроллер  нүктелердің  жиынын 
жасау үшін командаларды орындайды, содан кейін олар қағазға ауысады. 
Бұл  процедура  растеризация  (rasterization)  деп  аталады.  Құрастырылған 
нүктелердің  жиынтығы  беттің  буферінде  орналасады  және  қағазға 
ауысқанша сол жерде болады. 
Растеризация  жылдамдығы  принтерде  орнатылған  жады  көлеміне 
және  ағымдағы  басып  шығару  тапсырмасында  пайдаланылатын 
ажыратымдылығына  байланысты  болады.  Монохромды  басып  шығару 
кезінде  әрбір  нүкте  жадының  бір  биті  болып  табылады;  Letter  қағаз 
өлшеміне және 300 dpi ажыратымдылығы үшін 1,051,875 байт жад қажет. 
600 dpi ажыратымдылығы үшін талап етілетін жад көлемі 4 Мбайтқа дейін 
артады.  Принтерлердің  кейбір  үлгілірі  келесі  бетті  пішімдеу  кезінде 
буфердегі  тұтас  бетті  орналастыру  үшін  жеткілікті  жады  бар. 
Принтерлердің  кейбір  үлгілірінде  бір  бетті  орналастыру  үшін  де  жады 
жеткіліксіз  болады.  Бұл  жағдайда  жолақ  (бand  бuffers)  буферлері 
пайдаланылады. 
Жолақ  буферлерін  пайдаланатын  принтерлер  бетті  бірнеше  көлденең 
жолақтарға 
бөледі. 
Контроллер 
бір 
жолақтағы 
деректердің 
растеризациясын жүзеге асырады, оны басып шығаруға жібереді, буферді 
тазартады  және  келесі  бетті  өңдеуді  бастайды.  Осылайша,  бет 
бөліктермен  фотосезгіш  барабанына  немесе  басқа  басып  шығару 
құрылғысына  түседі.  Жолақ  буферін  пайдалану  орнатылған  жад  көлемін 
азайтау  көмегімен  принтердің  құнын  төмендетеді.  Дегенмен,  кейде 
қателер  пайда  болады,  мысалы,  басып  шығарылған  бетте  кескіннің 
сәйкессіздігін анықтауға болады. Жад құнының төмендеуі, принтерлердің 
өндірушілері біртіндеп жолақ буферінен бас тартуына әкелді. 
Кейбір  принтер  драйверлері  принтерге  (векторлық  немесе  растрлық) 
жіберілетін  графиканың  түрін  басқаруға  мүмкіндік  береді.  Векторлық 
графика  растрлыққа  қарағанда  жоғары  жылдамдықты  қамтамасыз  етеді. 
Егер  векторлық  графикамен  мәселелер  туындаса,  принтер  қасиеттерінің 
терезесінде  тиісті  қосқышты  орнату  арқылы  растрлық  графиканы 
пайдалануға  болады.  Есіңізде  болсын,  барлық  принтер  үлгілері  бұл 
параметрді басқаруға мүмкіндік бермейді. 
5.  Лазерік  сканерлеу.  Растеризациядан  кейін,  беттің  суреті  жадта 
сақталады,  содан  кейін  басып  шығару  процесін  физикалық  түрде  жүзеге 
асыратын принтерге беріледі. Басып шығару құрылғысы (print engine) – 
    108 

 
 
принтерде  суретті  тікелей  қағазға  тасымалдайтын  құрылғыларды 
анықтаудың  жалпы  термині  болып  табылады  және  келесі  элементтерді 
қамтиды:  лазерлік  сканерлеу  түйіні  (бұдан  әрі  –  лазердің  түйіні), 
фотосезгіш  элемент,  тонері  бар  контейнер,  тонер  таратушы  блок, 
коротрондар,  разряд  шамдары,  бекіту  блогы  және  қағазды  тасымалдау 
механизмі. 
Көбінесе  бұл  элементтер  құрылымдық  түрде  бір  модуль  түрінде 
орындалады  (ұқсас  басып  шығару  құрылғысы  көшіру  машиналарында 
қолданылады).  Принтер  өндірушілерінің  көбі  Canon  сияқты  басқа 
өндірушілерден басып шығару құрылғысын сатып алады. Принтерлер мен 
көшірме  құрылғылар  деректерді  алу  және  өңдеу  әдісі  бойынша 
ерекшеленеді.  Көшіру  машинада  құжаттың  кескінін  қалыптастыратын 
кірістірілген  сканер  бар,  ал  принтер  бұл  ақпаратты  сандық  түрде 
компьютерден  алады.  Растеризациядан  кейін  кескін  басып  шығару 
құрылғысына  ауыстырылады,  ал  құжатпен  жасалатын  қалған  әрекеттер 
принтердегі ұқсас әрекеттерден дерлік ерекшеленбейді. 
Кейде  шығару  растрлық  сканері  (Raster  Output  Scanner  —  ROS)  деп 
аталатын  лазердің  түйіні,  фотосезгіш  элемент  деп  аталатын  фотосезгіш 
барабанда  электростатикалық  нүктелер  массивін  жасау  үшін  лазерлік 
принтерде  қолданылады.  Бұл  массив  бет  буферінде  сақталған  кескінге 
толығымен  сәйкес  келеді.  Лазердің  түйіні  лазердің  өзінен,  айналмалы 
айнадан  және  линзадардан  тұрады.  Бұл  түйіндегі  лазер  жылжымайтын 
түрде  бекітілген,  нүктелерден  өрнек  жасау  үшін,  барабанның  бүкіл  ені 
бойымен көлденең бағытта айналмалы айна пайдаланылады. Линзалардың 
көмегімен  сәуле,  жарық  көзінен  алыстатқанда,  барабанның  сыртқы 
жиегіндегі  нүктелер  бұрмаланбауы  үшін,  бір  орынға  жинастырылады. 
Тігінен  қозғалыс  барабанның  баяу  және  біркелкі  айналуы  арқылы 
қамтамасыз етіледі. 
Барабан  кез-келген  жарыққа  сезімтал  болғандықтан,  ол  жарық 
бөлмеде  немесе  ұзақ  уақыт  бойы  тікелей  күн  сәулесінде  қалмауы  керек. 
Кейбір  принтерлер  шығыс  материалдарын  ауыстыру  кезінде  принтер 
қақпағы  ашық  болғанда  жарықтанудан  барабанды  қорғайтын  қауіпсіздік 
механизмін пайдаланады. Принтер осы қорғаныспен жабдықталған болса 
да, жоғарғы қақпақты ұзақ уақыт бойы ашық қалдырмаңыз. 
Фотосезгіш  барабан  (кейбір  принтерлерде  белдікке  ұқсас  болуы 
мүмкін)  электростатикалық  разрядты  жинақтайтын  және  жеңіл  жарық 
түскен  кезде  оны  кейбір  жерлерде  жоғалтуы  мүмкін  тегіс  материалмен 
жабылады.  Барабанның  бүкіл  бетінің  бастапқы  зарядталуы  зарядтық 
коротрон  деп  аталатын  құрылғы  арқылы  жүзеге  асырылады.  Коротрон 
(corotron)  –  бұл,  жұмыс  кезінде  қоршаған  ауады  ионизациялайтын, 
жоғары  кернеу  астындағы  сым.  Барабан  беті  зарядталғанда,  озон 
босатылады.  Кейбір  кішкентай  принтерлерде  озонның  пайда  болуына 
кедергі келтіретін коротрон орнына валик қолданылады. 
Озон  -  зиянды  және  улы  газ,  ол  жабық  және  желдетілмейтін 
бөлмелерде  болмауы  керек.  (Озон  ауаны  залалсыздандыру  және  суды 
тазарту  үшін  пайдаланылатынына  қарамастан)  Лазерлік  принтер  ғимарат 
ішінде көп уақыт бойы жұмыс істеген кезде, денсаулыққа зиян келтіретін 
озонның мөлшері босатылатынын есте сақтаңыз. 
109