Оқулық Алматы 2005 ббк 28. 04 М 87 Оцуыцты жогары оцу орындары студенттеріне



жүктеу 8,63 Mb.
Pdf просмотр
бет60/96
Дата29.09.2022
өлшемі8,63 Mb.
#39438
түріОқулық
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   96
ГЕНЕТИКА

Талқылауға арналған сүрақтар
1. Өзгергіштік дегеніміз не?
2. Өзгергіштікті жіктеңіз.
3. Генотиптік өзгергіштік пен фенотиптік өзгергіштіктің арасында 
қандай айырмашылық бар?
167


4. Мутацияның түрлерін атаңыз.
5. Мутагендік факторларға нелер жатады?
6. Полиплоидия жэне анеуплодия дегеніміз не?
Олар мутацияның қай түріне жатады?
7. Тұқым қуалайтын өзгергіштіктің гомологиялық қатарлары заңы 
туралы түсінік беріңіз.
8. Модификациялық өзгергіштіктің мутациядан қандай 
айырмашылығы бар?
9. Модификациялық өзгергіштіктің реакция нормасы дегеніміз не?
IX ТАРАУ
АДАМ ГЕНЕТИКАСЫ
Адамда болатын тұқым қуалаушылық қасиетті зерттеумен 
генетиканың антропогенетика деп аталатын арнаулы бір саласы 
шұғылданады.
Тұқым 
қуалаушылығы 
жағынан 
адамның 
басқа 
жан- 
жануарлардан ешбір айтарлықтай өзгешелігі жоқ. Барлығында да 
тұқым 
қуалаушылық 
қасиет 
ұрпақтан 
ұрпаққа 
ядролық зат 
хромосомалар арқылы беріліп отырады.
Адамның жануарлардан айырмашылығы - олардың екінші 
сигналдық системасы бар. Соған байланысты оның сыртқы ортаға 
бейімделу мүмкіндігі де мол.
168


Кейбір 
философтар 
арасында 
адамның 
эволюциялық
дамуындағы 
әлеуметтік 
факторлардың 
ролін 
дэріптеп, 
оның 
биологиялық ерекшеліктерін мойындамаушылар болды.
Қоғамдық құрылыс адам өміріндегі биологиялық факторлардың 
мәнін төмендетпей, керісінше оны күрделілендіріп, түрлендіре түседі.
Адам генетикасын әлеуметтік тұрғыдан зерттеу социологтардың 
ісі болғандықтан біз оның тек биологиялық жағын қарастырамыз. 
Жалпы генетиканың дамуында эртүрлі зерттеу объектілерінің, атап 
айтқанда, 
өсімдіктерден 
-
бұршақ 
пен 
жүгерінің, 
ал
микроорганизмдерден - пішен таяқшасы мен 
нейроспораның зор 
маңызы болды.
Адамның 
генетикалық 
объект 
ретінде 
басқалардан 
еш 
артықшылығы 
жоқ. 
Керісінше 
оның 
генетикасын 
зерттеуді 
қиындататын көптеген қайшылықтар бар. Олар: жыныстық жағынан 
кеш пісіп-жетілетіндігі, әр отбасынан тарайтын ұрпақ санының 
аздығы, барлық үрпақтардың өмір сүру ортасын теңестірудің мүмкін 
еместігі, хромосома санының көп болатындығы және басты бір 
қайшылық - қоғамда адамның кейбір түқым қуалайтын қасиеттерінің 
іске асуына кедергі келтіретін әлеуметтік теңсіздік. Осы аталған 
қайшылықтарға 
қарамастан 
адамның 
түқым 
қуалаушылығын 
зерттеуге 
мүмкіндік 
беретін 
бірталай 
әдістер 
бар. 
Олар 
генеалогиялық, цитогенетикалық, егіздік, онтогенетикалық жэне 
популяциялық деп аталады.
169



жүктеу 8,63 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   96




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау