Оқулық Алматы, 014 Қазақстан Республикасы Білім жəне ғылым министрлігінің



жүктеу 9,2 Mb.
Pdf просмотр
бет168/168
Дата19.11.2018
өлшемі9,2 Mb.
#21550
түріОқулық
1   ...   160   161   162   163   164   165   166   167   168

518

 



1-топ  485

 



бадминтон 484, 485

 



волейбол 485

 



стол теннисі 484, 485

 



2-топ 486

 



баскетбол 486

 



гандбол 486

 



3-топ 486

 



футбол 486, 487

 



хоккей 486, 487

 



су добы 486, 487

Спорттық техниканы үйрету принциптері 151

 



жан-жақты техникалық дайындық принципі 152

 



жаттығуды көп рет жүйелі қайталау принципі 151

 



қозғалыс техникасын біртіндеп күрделендіру техникасы 

151


 

үйретудің жеке-дара принципі 152



Спортшының даярлығы 86

Спринтер 180, 254, 255, 310, 325, 339, 349, 358, 360, 370, 403, 412, 

422, 429


Спринтер-желаяқтар 214, 477

Стайер 180, 182, 197, 211, 254, 255, 258, 268, 339, 350, 357, 423, 429

Стайер-желаяқтар 183, 184, 214, 255, 258, 344, 366, 425, 448, 476, 

477 


Стандартты  емес-үзілістік  (ситуациялық)  жаттығулар  82, 83, 

254, 428, 454 



Стандарттық-үзілістік жаттығулар 83

Статикалық  жаттығулар 55, 221, 223

Статикалық күш 153, 154, 171, 172, 263, 404

Статикалық төзімділік 166, 404, 443

 



«абсолютті локалды төзімділік» 166

 



«салыстырмалы локалды төзімділік» 166

Стипль-чез 478

Стресс 24, 25, 445

 



дистресс 446 

 



стресс факторлары 445

 



физикалық стресс 446

 



эмоциялық стресс 446, 447

 



эустрес 446


519

Су қабылдау режимі 300, 302

Субмаксималды  анаэробтық  қуаттылықты  жаттығулар  68, 

69, 72


Субмаксималды  аэробтық  қуаттылықты  жаттығулар  75, 78, 

79, 97


Суыққа акклиматизация 308, 309

Сыни жəне сенситивті кезеңдер 422, 431

Т

Табалдырықтық жаттығу жүктемелері 235

Тензометрия 14

Теппинг-тест 18, 137, 421, 424, 434 

Термометрия 18

Терренкур 457, 460 

Техникалық жаттығулар 62, 63

Тонустық рефлекстер 134

 



кеңістікте белгілі дене қалпын сақтайтын рефлекс 134

 



лифт рефлексі 135

 



нұсқаушы немесе қалпына келтіруші рефлекс 134

 



статикалық 134

 



статокинетикалық 135

 



шыр айналу рефлексі 135

Төзімділік 26, 58, 180, 181

Төзімділік  жаттығулары 55, 158, 211

Төзімділіктің физиологиялық қорлары 50

Төменгі атмосфералық қысымның физиологиялық əсері 311

Тредбан 16, 201, 246, 343, 344, 345, 368

Треморография 18, 136

Тропомиозин 35, 37, 38

Туризм 450, 455

 



велотуризм 456

 



жаяу жорық 455

 



су туризмі 456

 



тау туризмі 459

 



таяу туризм 457

 



шаңғы туризмі 457

Тұқым қуалау коэффициенті 421

Тұқымқуалаушылық  417, 420, 421, 422, 424

 



генотип  417, 418


520

 



доминантты типі 426

 



рецессивті типі 426

 



фенотип 417, 418

Тұрақты жұмыс қабілеттілік күйі 85, 96, 409, 410

 



«шынайы» тұрақты күй жаттығулары 96

 



жалған (квази) тұрақты күй 97, 98, 99

Тұтас организмнің адаптациялық қорлары 50

Тыныс алу алкалозы 313

Тыныштық  күйдегі  функциялық  дайындық  көрсеткіштері 

257


У

Уақытша жүйкелік байланыс 129

Ұ

Ұлпалық физиологиялық қорлар 50

Ү

«Үлкен (спорттық) жүрек» 204

Ф

Фартлек 449

Физиологиялық қор 48, 49 

Физиологиялық қуаттылық  65

Физиологиялық қызметтің жасқа сай ерекшеліктері 381

 



бастауыш мектеп жасы 382

 



жасөспірімдік жас 383

 



кəмелеттік (жігіттік) 383

Фик теңдеуі 196, 364

Функциялық жүктемелер 18

 



Генч сынамасы 18, 266

 



Даниелопол клиностатикалық  сынамасы 18, 265 

 



Қарашық рефлексі 18, 267

 



Превел ортостатикалық сынамасы 18, 264

 



Розенталь сынамасы 18, 267

 



Ромберг сынамасы 18, 136

 



Саусақ – мұрын сынамасы 18, 137 

 



Штанге сынамасы 18, 266

 



Яроцкий сынамасы 18,  137


521

Функциялық сынамалар 263, 264

 



Ашнердің көз-жүрек сынамасы 265

 



Генч сынамасы 266

 



Динамикалық спирометрия 266

 



Кеудені еңкейту арқылы сынама 265

 



Клиностатикалық сынама 265

 



Қарашық рефлексі 267

 



Ортостатикалық сынама 264

 



Розенталь сынамасы 267

 



Рюффье индексін анықтау 267

 



Суықтық сынама 267

 



Тынысты кідірту арқылы сынама 266

 



Штанге сынамасы 266

Х

Холестерол 12, 13, 14

Хольцингер коэффициенті 419

Хронаксиметрия 18

Ц

Циклдік жаттығулар 62, 63, 66, 69, 73, 74, 81, 131, 135, 474, 475

Циклография 14, 18

Цитокиндер 40

Ш

Шамадан тыс зорығу 271, 272

Шамадан тыс шыныққандық 136, 269, 270, 271  

Шаңғы спорты 474, 480

Шыныққандық 249, 250, 254, 259, 262, 268

 



жоғары баяу шыныққандық 250, 432

 



жоғары жылдам шыныққандық 250, 432

 



төмен баяу шыныққандық 250, 432

 



төмен жылдам шыныққандық 250, 432

Э

Экстраполяция 131, 132, 133, 151, 152, 219, 453

Электрокардиография 14, 18, 126, 461

Электромиография 17, 140, 142, 435


522

Электрондық пульсометр 15

Электроэнцефалография 14, 18

Эллипстік тренажер 17

Энергиялық жүйелер 66, 67, 69, 78, 240, 359

Энергиялық қуаттылық 58, 59

Эргометр 15, 16

Ю

Ювенилді көрсеткіштер 413

Я

Ядро серпу 82, 405, 479

Яроцкий сынамасы 137

Ярд 424

      



523

МАЗМҰНЫ

АЛҒЫ СӨЗ ......................................................................................3

І тарау. Дене тəрбиесі мен спорт түрлерінің 

физиологиялық негіздері пəні туралы түсінік, 

мақсаты жəне міндеттері ..............................................................4

Дене тəрбиесі жəне спорт физиологиясы ғылымының 

даму тарихы ......................................................................................9

Дене тəрбиесі мен спорт физиологиясының зерттеу əдістері .....12



ІІ тарау. Бұлшық ет қызметіне бейімделу жəне 

организмнің қызметтік қорлары ................................................19

Бейімделу жəне оның кезеңдері  ....................................................19

Бейімделу механизмдері мен белгілері ..........................................23

Бұлшық еттер тірек-қимыл жүйесінің белсенді бөлігі ретінде ...29

Бұлшық еттер адам организмі эндокриндік мүшесі ретінде .......39

Бұлшық ет қызметінің физиологиялық жүйелерге əсері .............41

Организмнің қызметтік қорлары жəне олардың жіктелуі ............45

ІІІ тарау. Дене жаттығуларының физиологиялық 

жіктелуі жəне сипаттамасы..........................................................52

Дене жаттығуларын жалпы физиологиялық жіктеу .....................53

Дене жаттығуларының энергиялық сипаттамасы .........................58

Спорттық жаттығуларды физиологиялық жіктеу .........................61

Циклдік жаттығулардың жіктелуі ..................................................66

Анаэробтық жаттығулар ..................................................................68

Аэробтық жаттығулар ......................................................................74

Ациклдік жаттығулардың жіктелуі ................................................82



ІV  тарау. Спорттық əрекет кезіндегі организм күйінің 

физиологиялық сипаттамасы ......................................................85

Сөре алдыңғы күй ............................................................................85

Бой жазу  ...........................................................................................89

Бабына келу ......................................................................................92

«Өлі нүкте» жəне «екінші тыныс алу» ..........................................94

Тұрақты жұмыс қабілеттілік күйі ...................................................96




524

V тарау. Спортшылар қажуының жəне қалпына келуінің 

физиологиялық негіздері ..............................................................101

Қажу түсінігі .....................................................................................101

Қажу локализациясы (жинақталуы) жəне механизмдері .............102

Қажудың түрлері ..............................................................................111

Түрлі спорттық жаттығуларды орындау кезіндегі қажу ...............113

Қалпына келу ....................................................................................116

Жұмысқа қабілеттілікті қалпына келтірудің 

биологиялық факторлары ................................................................125



VІ  тарау. Қимыл дағдыларын қалыптастырудың 

физиологиялық механизмдері .....................................................127

Қимыл дағдылары дамуының физиологиялық механизмдері .....128

Динамикалық стереотип жəне экстраполяция қимыл 

дағдысының физиологиялық негіздері ..........................................131

Ерікті қозғалыстардың қалыптасуындағы шартсыз 

тонустық рефлекстердің маңызы ....................................................134

Афференттіліктің қозғалыс дағдыларының қалыптасуы 

мен сақталуындағы маңызы ............................................................141

Қозғалыс дағдыларын бағдарламалы үйрету принциптері..........145

Қозғалыс есі (зердесі) ......................................................................147

Қозғалыстың автоматтандырылуы (дағдылы əрекеттенуі) ..........148

Дене жаттығуларын орындаудың энергиялық үнемділігі ............149

Спорттық техниканы үйрету принциптерін 

физиологиялық негіздеу ..................................................................151



VІІ  тарау. Дене сапаларын жетілдірудің физиологиялық 

механизмдері ...................................................................................153

Бұлшық ет жəне бұлшық ет күшінің физиологиялық 

негіздері ............................................................................................153

Бұлшық ет талшықтары зақымдалуы жəне дене 

жаттығулары .....................................................................................162

Бұлшық ет жұмыс гипертрофиясы .................................................167

Жылдамдықты-күштік сапаның (қуаттылықтың) 

физиологиялық негіздері .................................................................170

Жылдамдықты-күштік жаттығулардың энергиялық 

сипаттамасы. .....................................................................................175

Төзімділіктің физиологиялық механизмдері. ................................180

Төзімділік туралы түсінік ................................................................180




525

Организмнің аэробтық мүмкіндіктері жəне төзімділік ................181

Оттегі тасымалдау жүйесі жəне төзімділік ...................................183

Қан жүйесі ........................................................................................188

Жүрек-тамыр немесе қан айналу жүйесі .......................................196

Бұлшық ет аппараты жəне төзімділік ............................................211

Ептіліктің даму заңдылықтары мен механизмдері .......................218

Иілгіштіктің  даму заңдылықтары мен механизмдері ..................220

Əртүрлі дене сапаларының даму механизмдерінің 

өзара байланысы ..............................................................................224



VІІІ тарау. Жаттығу жүктемелерінің жіктелуін, спорттық 

жаттығулардың қағидаларын жəне жоспарлануын 

физиологиялық негіздеу ...............................................................226

Спорттық шынығудың жəне жаттығуды дамытудың 

физиологиялық қағидалары (принциптері) ...................................226

Жалпы жəне арнайы дене дайындығы ...........................................228

Жаттықтыру үдерісінің физиологиялық негіздері   ......................232

Шыныққандық..................................................................................249

Тыныштық күйде спортшылардың функциялық 

дайындығын тестілеу .......................................................................256

Спортшылардың стандартты жəне шекті жүктемелер 

кезіндегі функциялық дайындығын тестілеу ................................262

Шамадан тыс шыныққандықтың физиологиялық 

сипаттамасы ......................................................................................269



ІХ тарау. Қоршаған ортаның ерекше жағдайларындағы 

спорттық жұмысқа қабілеттіліктің физиологиялық 

негіздері ............................................................................................273

Жылу реттелуі. Жылу балансы .......................................................273

Ауа температурасы мен ылғалдылығының спорттық 

жұмысқа қабілеттілікке ықпалы .....................................................280

Жоғары ауа температурасы мен ылғалдылығы 

жағдайында жылу шығарудың физикалық механизмдері  ...........280

Жоғары ауа температурасы мен ылғалдылығы жағдайында 

жылу шығару күшеюінің физиологиялық механизмдері .............282

Жылуға бейімделу (акклиматизация).............................................293

Су қабылдау режимі .........................................................................300

Төменгі ауа температурасы (суық) жағдайында спорттық 

əрекет .................................................................................................304




526

Орта биіктік жəне климаттық белдеулердің ауысуы 

жағдайларында спорттық жұмысқа қабілеттілік ..........................309

Төменгі атмосфералық қысымның жедел

физиологиялық əсері .......................................................................311

Биіктік акклиматизациясы (Биіктікке бейімделу) .........................317

Орта биіктік жағдайында жəне теңіз деңгейіне 

оралғаннан кейінгі спорттық жұмысқа қабілеттілік .....................324

Жаңа климаттық орта жағдайындағы спорттық жұмысқа 

қабілеттілік .......................................................................................328

Биоырғақ жəне жұмысқа қабілеттілік ............................................334

Х тарау. Жүзу физиологиясы .......................................................338

Механикалық факторлар .................................................................338

Жүзу энергетикасы ..........................................................................341

Оттегіні максималды пайдалану (ОМП) .......................................343

Оттегі тасымалдау жүйесі ...............................................................345

Локалды (бұлшық еттік) факторлар ...............................................348

Жылу реттелу ...................................................................................349

ХІ тарау. Əйелдердің спорттық шынығуының 

физиологиялық негіздері ..............................................................353

Организмнің қызметтік мүмкіндіктерінің дене мөлшеріне 

тəуелділігі .........................................................................................353

Əйелдердің күштік, жылдамдықты-күштік жəне анаэробтық 

мүмкіндіктері ....................................................................................356

Əйелдердің анаэробтық энергиялық жүйелері .............................359

Əйелдердің аэробтық жұмысқа қабілеттіліктері 

(төзімділіктері) .................................................................................361

Етеккір циклі жəне дене жұмыс қабілеттілігі ...............................369

ХІІ тарау. Жас спортшыларды шынықтырудың 

физиологиялық негіздері ..............................................................373

Жеке-дара даму жəне жас кезеңдері ...............................................373

Физиологиялық қызметтің жасқа сай ерекшеліктері ...................381

Жоғары жүйке қызметінің жасқа байланысты ерекшеліктері .....382

Зат жəне энергия алмасудың жасқа сай ерекшеліктері ................384

Қан жəне қан айналу жүйесінің жасқа сай ерекшеліктері ...........389

Тыныс алу жүйесінің жасқа сай ерекшеліктері ............................394

Қозғалыстың дамуы жəне қимыл сапаларының қалыптасуы......398

Қимыл сапаларының дамуы ............................................................400



527

Жас спортшылардың физиологиялық сипаттамасы .....................407

Спорттық шынықтыру кезіндегі организм күйі 

динамикасының жасқа сай ерекшеліктері .....................................409



ХІІІ тарау. Спорттық  іріктеудің жəне бақылаудың 

физиологиялық негіздері ..............................................................415

Спорттық іріктеу мəселесінің физиологиялық 

жəне генетикалық қырлары .............................................................415

Адамның морфологиялық-физиологиялық ерекшеліктері 

мен дене сапаларына тұқымқуалаушылықтың ықпалы ...............419

Спорттық іріктеуде адамның физиологиялық-генетикалық 

ерекшеліктерін ескеру .....................................................................424

Спорттық мамандандыру мен жарыс стилін барабар 

жəне барабар емес таңдау маңызы .................................................432

ХІV тарау. Сауықтыру дене жаттығуларының 

физиологиялық негіздері ..............................................................437

Қазіргі өмір жағдайларындағы дене шынықтырудың рөлі ..........437

Гипокинезия, гиподинамия жəне олардың адам 

организміне ықпалы ........................................................................441

Жүйке-психикалық шектен тыс ширығу, əрекеттің 

бірсарындылығы (монотондылығы) жəне олардың адам 

организміне ықпалы ........................................................................444

Сауықтыру дене жаттығуларының негізгі түрлері 

жəне олардың организмге əсері ......................................................449

Сауықтыру дене шынықтыруы кезіндегі энергия шығыны .........459

Дене салмағы жəне спорт ................................................................466

ХV тарау. Спорт түрлерінің физиологиялық 

сипаттамасы ....................................................................................474

Циклдік спорт түрлерінің физиологиялық сипаттамасы .............474

Спорттық ойындардың физиологиялық сипаттамасы ..................485

Жекпе-жек спорт түрлерінің физиологиялық сипаттамасы .........488

Жылдамдықты-күштік спорт түрлері ............................................490

Күрделі техникалық спорт түрлері. 

Гимнастиканың физиологиялық сипаттамасы ..............................491

ҰСЫНЫЛАТЫН ƏДЕБИЕТТЕР ...............................................495

ПƏНДІК КӨРСЕТКІШ .................................................................504



528

Қыдырмолдина Айнұр Шаймұратқызы

Дене тəрбиесі мен спорт түрлерінің 

физиологиялық негіздері

(Оқулық)

Басуға 05.08.2014 ж. қол қойылды. Қағазы офсеттік. Қаріп түрі «Times».

Пішіні 60х90

1/16


. Офсеттік басылым. Баспа табағы 33.

Таралымы: Мемлекеттік тапсырыспен – 1200 дана. Тапсырыс №



.

20

8



жүктеу 9,2 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   160   161   162   163   164   165   166   167   168




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау