Оқулық / К. Б. Байболов, Т. Қ. Құлажанов, Н. Б. Батырбаева

жүктеу 4,28 Mb.

Pdf просмотр

бет	13/109
Дата	17.01.2022
өлшемі	4,28 Mb.
	#33177
түрі	Оқулық

1 ... 9 10 11 12 13 14 15 16 ... 109

Ылғал

негізгі  химиялық  зат,  гигроскопиялық,  биохимиялық  және
физикалық  қасиеттерімен  сипатталады.    Ылғалдың  заттағы  мөлшерін
  𝑤

белгілеп,  пайызбен (%) сипаттайды  және
𝑤
с
арқылы абсолютті құрғақ заттың
салмағына қатынасымен көрсетеді, олардың қатынасы:

𝑤 =  100
𝑊
𝐺
%
                                             (1-1)

𝑤
с
=  100
𝑊
𝐺
с
%
,                                                    (1-2)

мұндағы:
w
-  G кг ылғалды материалдағы судың массасы, кг;
Gc
– абсолютты құрғақ заттың массасы, кг.

Сонымен,  кептіру  процесінде  ылғал
өзегереді,
1-і
теңдеудің
бөлшек
үстіндегі көрсеткіш өзгергіш келеді, ал
2-де – тұрақты.
Осы теңдеулерді қайта құрудан кейін:

w
c
=100 w/180-w,
%
                        (1-3)

w=100w
с
/100 Һ+w,
%
                    (1-4)

Абсолютты  құрғақ  заттың  ылғалы  w
c
мәндері  бойынша  процестің  кебу
кинетикасын
графикпен
көрсетуге
болады (абсисаға w
c
, ал ординатаға- w).
Сондықтан,
кептіру
теориясында
материалдың ылғалын абсолютті құрғақ
затқа жатқызады.
Материалдың  «ылғал  ұстағыштығы»
u
ср
,
w
c
сияқты,
су
массасының
абсолютты  құрғақ  заттың  массасына  қатынасы  және  дененің  меншікті  масса
(ылғал) ұстағыштығын сипаттайды: u
ср
= W/ Gс кг/кг, сонда  w
c
= 100 u
ср
%
.

12

«Материалдың  ылғал  ұстағышы»  u
ср
оның  (материалдың)  орташа
интегралды ылғал ұстағыштығын көрсетеді. Егер ылғал материалда бірқалыпты
орналасса, онда u
ср
дененің кез келген бөлігінде бірдей мөлшерде жайғасқанын
көрсетеді. Ол жалпы түрде:

u
ср
= 1/R
∫ 𝑢𝑑𝑥,
𝑅
0

мұндағы: R – геометриялық өлшем (пластина қалыңдығының жартысы);
х – қабаттың координаты.
Материалдың  ылғал  ұстағыштығынан  ылғал  концентрациясына  ауысуға
болады,  ал  ол  материалдың  бірлік  көлеміне  G  кг/м
3
    келетін  ылғал  салмағын
көрсетеді. Сонда, төменгі теңдеу арқылы G анықтауға болады:

G = u
ср
γ
0
   кг/м
3
,

мұндағы:  γ
0
–бірлік  көлемдегі  ылғал  материалдағы  абсолютті  құрғақ  заттың
салмағы, кг/м
3
.
Егер, кептіру барысында, материалдың көлемдік отырысы елеулі болмаса-
γ
0
  =  γ
с
,  онда,  кептіру  тәжірибесінде,  ылғалды  астықтың  салмағына  қатынасы
бойынша пайызбен көрсетеді.

жүктеу 4,28 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 9 10 11 12 13 14 15 16 ... 109