Оқу-әдістемелік құралы Қарағанды 011 Әож 576. Кбж 52. 62 Е 78 Рецензенттер: Г. М. Тыкежанова


X. Қандалалар отряды өкілдерінің жалпы сипаттамасы



жүктеу 1,57 Mb.
бет20/25
Дата31.05.2020
өлшемі1,57 Mb.
#30733
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   25
МЕДИЦИНАЛЫҚ АРАХНОЭНТОМОЛОГИЯ

X. Қандалалар отряды өкілдерінің жалпы сипаттамасы

Төсек қандаласы туыстасы (Cimex lectularius).

Космополит қандаласы, адамның артынан жаппай кең таралған, бүкіл Солтүстік Евразияны және Солтүстік Американы толықтай жайлайды. Төсек қандаласы жалпақ денелі, ақшыл-қызыл түсті ұзындығы 3-5 мм. (еркегі ұрғашысынан кіші болады). Сыртқы хитинді жамылғысы бар, қоңыр-қыз-ғылт түсті, арнайы иісі болады. Тұрқы ұзынша келген, алдыңғы жағы сүйір. Құрсақ қимасы өзгеріп тұрады; ол қан сорып,тойымына байланысты: көп сорса дөңгеленеді, аз сорса ұзыншалау пішінді болады. Күндізгі жарықта, таса жерлерді тасалайды (сурет 19).


Сурет 19 – Төсек қандаласы (сол жақта аналығы, оң жақта - аталығы).

Түнде өз індерінен шығып, шағады, қан сорады. Кейбіреулері адамды күндіз де шағады. Көбінесе жұмыртқаларын кітап түбіне, қағаздарға салады. 2-3 күннен соң жұмыртқадан дернәсілдері шығады, олар қан сорып қорек-тенеді. Ересек қандалалар және олардың дернәсілдері көп уақыт (бірнеше ай) аш бола алады.

Бұл паразитті қан сорушы қанатсыз жәндіктер. Қан сорушылары ана-лықтары, аталықтары және олардың дернәсілдері болып табылады. Олар түнде өмір сүреді, ал күндіз қабырғалардың қуыстарында, обойдың астында, жиhаздарда, кітаптарда, көйлектерде, электроникаларда қараңғылау және жылы жерлерде және жануарларда өмір сүреді. Қандалалар 18 айға дейін өмір сүреді. Ересек қандала 1 минутта 1,25 м , ал дернәсілі – 25 см-гедейін еңбектеп жүреді

Қандалаларда өткір иісі жақсы дамыған, дамудың барлық фазаларында қанды ішеді, бір қан сорғанда 10-15 минут ішінде қандала 7 мкл қан ішеді.

Төсек қандалалары Екінші әлем соғысында кең таралды, бірақ40-60 жылдары жаппай дус-пестицидтерді қолданғаннан кейін олар аз кездесетін болды. Өте күшті пестицидтерді қолдануға рұқсат бермеуіне байланысты, олардың популяциясы қайта көбейе бастады (көбеюі бірнеше рет жоғарылады).




жүктеу 1,57 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   25




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау