Оқу әдістемелік материалдары 5В072900 “Құрылыс” мамандығының студенттеріне арналған

1) тұтас, (тек қана үшбұрышты);

Сурет 5 – Фермадан жасалған арка (l=30…60 м, f=l/3…l/2)

3) арқалықтары пластиналы сыналармен қосылған аркалар (Деревягин аркалары)

4) айналмалы, сынамен қосылған екі немесе одан да көп жақтау қатарларынан тұратын арка

Сурет 6 – Айналмалы арка

4. 
   шегемен қосылған айқасқан тақтайлы қабырғалары бар арка
   

Сурет 7 – Айқасқан тақтайлы қабырғалары бар арка (l=20…40 м, f≥l/6)

5. 
   желімденген аркалар (тақтайлы желімденген және желім фанерлі)
   

Қалған аркалар құрылыс алаңында жасалады және қазір қолданыста жоқ деп айтуға болады. Тақтайлы желімденген аркалар майысқан тақтайлардың желімденген пакеті болып табылады.

Өс формасына қарай тақтайлы желімденген аркалар аталғандардың ішінен кез келгені бола алады, яғни үшбұрышты (тартқышсыз – биіктігі 1/2 l болғанда, және тартқышы бар, биіктігі 1/6 … 1/8 l болғанда, 24м жабындарға дейін).

Желімденген аркалардың көлденең қимасын тікбұрышты және ұзындығы бойынша тұрақты деп алу қажет. Қима биіктігін аралықтан 1/30…1/50 шамасында алу керек. Қабаттар қалыңдығы қисықтық радиусы 15 м-ге дейін болғанда 4 см-ден аспауы керек.

Желімденген аркаларды жеңіл жабындарда қолдану жақсы перспективасы бар. Көбінесе, олар үшбұрышты болып келеді, және қорапты желім фанерлі жарты аркалардан құралады. Мұндай аркалар аз массалы болады болады, сондықтан экономикалық жағынан тиімдірек болады. Бірақ олар суға төзімді фанераларды қажет етеді және жұмыс күрделілігі көп болып келеді, сонымен қатар отқа төзімділік шегі төмен.

Аркаларды есептеу

Аркаларды есептеу құрылыс механикасы ережесімен жүргізіледі.