5
алдымен оқушыны, оның отбасы жағдайын зерттеуден басталады. Ол сынып
жетекшісі тарапынан төмендегідей жүйеде жүзеге асырылады. Зерттеу
жұмысын жүргізе отырып сынып жетекшісі балалар тәрбиесін тиімді
ұйымдастыруда ата-аналармен байланысады. Олар әр түрлі формада
ұйымдастырылады. Сынып жетекшісінің ата-аналармен ынтымақтасқан
бірліктегі еңбектерінің бағыттары іс жүзінде іске асырылса, онда тәрбиелеу
тиімді болады, тәрбие сағаттары, кәсіптік бағдар, экскурсиялар, сайыстар,
олимпиадалар мақсатымызға жете түсуге негіздеме бола алады. Ата-ананың
баласына қалдыратын ең үлкен мұрасы – оны жақсы тәрбиелеу.Мектептің
отбасы тәрбиесіне ықпалын арттыру үшін ата-аналарға мектеп есігін айқара
ашып, балалармен өткізілетін әр түрлі тәрбиелік іс-шаралар мен сабақтарға
қатысуына мүмкіндік туғызуы қажет. Тіпті кейде ата-аналар арнай дайындықты
талап ететін үйірмелерді басқаруға саяхаттар мен серуендерді ұйымдастыруға
шақырылады. Оларға оқушылар тарапынан концерттер мен қойылымдар,
көрмелер ұйымдастырылады. Мұғалімдер мен сынып жетекшілері қажет
болғанда отбасына оқушы арқылы баласының сабақтағы үлгерім жетістіктері
мен ұнамды әрекеттері жайлы хабарлап, хаттар жолдайды.Мектептің ата-
аналармен жүргізілетін негізгі мақсаты: ата-аналар мектепті балаларының шын
жүрегімен қабылдайтын үйі деп санап, өздері де мектеп жұмысына көмектесуге
дайын болуын қамтамасыз ету; ата-аналарды отбасында балаларымен өзара
ынтымақты қарым-қатынаста болуға үйрету.
Осындай мақсатпен мектептің әдістемелік бірлестігі отбасы тәрбиесі мәселелері
бойынша ата – аналар семинарларын ұйымдастырады. Онда ата – аналар
балалардың дамуға, есеюге, бостандыққа ұмтылуының табиғатын және баланың
бойында рухани байлықты қалыптастырудың маңыздылығын, ол үшін қоршаған
ортадан сүйіспеншілік сезімін, мейірімділік пен сыпайылықтың қажеттілігін
біледі. Ата – аналар балаларымен ынтымақты қарым – қатынас нақтылы
әдістерін үйренеді, отбасында пайда болған өзара түсініспеушіліктерге
байланысты жеке дара кеңестер беру ұйымдастырылады.
Отбасы-саналықпен ынтымақтастықтың және болашақтың бастау алар негізі.
1. Балаға дұрыс тәрбие беру-ата-ананың моральбық қана емес, заң жүзінде
міндеті.
2. Бала тәрбиесі мәселесіінде ата-ана арасында толық келісім болуға тиіс. 3.
Бала бойындағы ізгілік, жақсылық атаулының бәрін , оның үлгі болуға тырысқан
талабын көтермелеп отыру керек.
4. Баланың адал да ізгі адам болып өсуі үшін оған ата – анасы үлгі болуға тиіс.
6
«Отбасы мықты болса, Отан да мықты». Яғни өнегелі отбасының мәуелі жемісі –
саналы тәрбиеленген өскелең ұрпақ болары даусыз. Ендеше тәрбиенің ең тамаша
мектебі – отбасы екендігін әрбір тәрбиелі азамат өзінің өміріне талдау жасап,
мол мәліметтер жинақтап байқайды. Ата-аналар мен мектептің бірден-бір
мақсаты жан-жақты жетілген, үйлесімді дамыған, адамгершілігі мол парасатты,
ұлтжанды тұлғаны қалыптастыру. Баланы тәрбиелеуде әр ата-ана өздері білімді
болуы керек. Ол үшін ата-ана мұғаліммен тығыз байланыста болып, түсінбегенін
сұрап, пікірлесіп отыруы керек. Осындай жағдайда ғана балалардың жағдайын
түсініп, олардың адами қасиетінің дамуына ықпал жасай аламыз деп ойлаймын.
Бұл әдістемелік жинақта 2016 жылы сегіз ай бойы өткізілген 3 жылға дейінгі
еңбек өтілі бар «Жас мамандар мектебі» жобасы аясында жүргізілген
жұмыстардың қорытындысы, білім беру мекемелеріндегі психологиялық
тәжірибелер ата-аналардың бала тәрбиесінде жағымды жағдай тудырады.
Әдістемелік құрал мектеп пен отбасының ынтымақтастығын нығайту үшін
білім беру мекемесіндегі психологтарға арналған көмекші әдістемелік жинақ
Құлмағанбет Ә.Қ-
Қостанай облысы әкімдігі білім басқармасы
әдістемелік кабинетінің тұлғаны
әлеуметтендіру және тәрбиелеу
бөлімінің сектор меңгерушісі
7
«Отбасы мен мектеп арасындағы ынтамақтастық
жұмыстарын жүргізу»
Әрбір отбасы қоғамның кішкентай бір бөлігі болып табылатындықтан,
қоғам өркениетілікке жеткізу, ең алдымен, әрбір отбасындағы өмірді
ұйымдастырудан басталмақ. Тәрбиенің бастапқы әліппесін бала отбасында
алады. Салауатты отбасында ғана салауатты ұрпақ қалыптасады.
Заманымыздың заңғар жазушысы М. Әуезовтің «Ел боламын десен,
бесігінді түзе» деген нақыл сөзінің мәні тереңде жатыр. Яғни, болашақ тізгіннің
ұстары, елінің ертеңі болар, халқының үмітін ақтай білетін дені сау, білімді де
саналы жас ұрпақты өсіру талабынан туындап отырады. Осы ұлы мақсаттарға
жету жолында киелі де қасиетті екі түсінік бар.
Бірі, баланың бастапқы тәрбие мектебі алтын бесік - отбасы болса,
екіншісі, алтын ұя - мектеп. Бұл екі ортанында мақсат- мүддесі ортақ. Отбасы,
ата-ана адамды дүниеге әкеліп, қалыптастырып, дамытып жетілдірсе, адам
бойындағы бар игі қасиет мектеп қабырғасында қаланады. Бұл киелі жерде
қызмет ететін мұғалім мен ата- анаға жауапкершіліктің үлкен жүгі артылған.
Оқушылармен
Тақырыбы: «Дос боламыз бәріміз»
Мақсаты:Балаларды достық қарым-қатынасқа, бір-бірін сыйлауға, қамқор
болуларына, қиналғанда қол ұшын беруге, бірлікпен пен татулыққа
баулу.Балаларға достық сөзінің мәнің түсіндіру, зейінін, есте сақтау, ойлау,
сөйлеу қабілеттерін дамыту, эмоционалдық еріктік аумағын дамыту, сюжеттік
рөлдік ойын ойнауға дағдыларын дамыту. Ойынға деген қызығушылықтарын
арттыру.
Көрнекілігі: слайдтық көрсетілім, саңырауқұлақ макеті, үнтаспа,
васкобович, кюзенер таяқшалары, геоконттақтайшалары, майлық қағазда
оралған печение, суреттер.
Тренингтің барысы:
Ұйымдастыру кезеңі: Шаттық шеңберін жасау
Қайырлы таң досым
Қайырлы күн блсын
Жұма күннің сәті
Сәттілікке толсын
Мейірімді жүрекпен
Ақ пейілді тілекепен
Амандасып алайық
Келіп қалған қонақтар
Иеліп сәлем салайық