Органическая химия

жүктеу 0,79 Mb.

бет	10/33
Дата	31.10.2022
өлшемі	0,79 Mb.
	#39920
түрі	Методические указания

1 ... 6 7 8 9 10 11 12 13 ... 33

СРСП новый

3.4 Химиялық қасиеттері

3.3 Физикалық қасиеттері

Құрамында екіден төртке дейін көміртегі атомы бар ацетилен көмірсутектері қалыпты жағдайда – газдар, бестен он алтыға дейін көміртегі атомы бар алкиндер – сұйық, ал жоғары алкиндер – қатты заттар болып келеді.

Алкиндер суда нашар, органикалық еріткіштерде жақсы ериді.

3.4 Химиялық қасиеттері

Ацетиленді көмірсутектер қосылу, орынбасу, тотығу, полимерлену және карбонилді қосылыстармен конденсациялану реакциясына түседі.

Қосылу реакциясы. Гидрлеу. Алкиндер сутегімен Рt, Pd, Ni катализаторлары қатысында әрекеттесіп алкендерге және алкандарға айналады:
_{кат кат}
СН ≡ СН +Н₂ → СН₂ = СН₂ + Н₂ → СН₃ – СН₃
Галогендену. Ацетилендер этилендермен салыстырғанда галогендермен баяу әрекеттеседі:

СН ≡ СН +Br₂ → СНBr = СНBr + Br₂ → СНBr₂ – СНBr₂

^{этин 1,2-дибромэтен 1,1,2,2 –тетрабромэтан}
Гидрогалогендену:
СН ≡ СН +НBr → СН₂ = СНBr + НBr → СН₃ – СНBr₂
^{этин бромэтен 1,1 –дибромэтан}
Галогенсутектің екінші молекуласының қосылуы Марковников ережесіне сәйкес жүреді.
Су молекуласының қосылуы Кучеров реакциясы (1881 ж) деп аталады:
HgSO₄
СН ≡ СН +Н₂О → СН₃ СОН
^{этин сірке альдегиді}
Полимерлену реакциясы. Ацетилен көмірсутектерінен реакция шартына байланысты әртүрлі өнімдер алуға болады. Мысалы, Н.Д. Зелинский реакциясы:
_450°С
3СН ≡ СН —→ С₆Н₆
^{акт.көмір}
Орынбасу рекциясы. Металдану. Ацетилендегі сутегі атомдары металл атомдарына алмасып, нәтижесінде ацетиленидтер алынады:
Ацетиленидтердің түзілуі – үш байланысқа сапалық реакция болып табылады.
Тотығу реакциясы. Ацетилен оттегінде жанып, жалыны 3000°С температураға дейін жетеді:
2С₂Н₂ + 5О₂ → 4СО₂ + 2Н₂О
Осы қасиетін металдарды кесуге және пісіруге қолданады.

жүктеу 0,79 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 6 7 8 9 10 11 12 13 ... 33