Орамжапырақта, лимонда, апельсинде, қызанақта, пиязда болады
-пиязшық Қыздардың ағзасында аналық бездің өсуіне не себеп болады-гипофиз гормондарының бөлінуінің күшеюі
жүктеу 3,23 Mb.
|
| -пиязшық
Қыздардың ағзасында аналық бездің өсуіне не себеп болады-гипофиз гормондарының бөлінуінің күшеюі Қызыл балдырлар...- коралина,плюмария Қызыл кітапқа тіркелетіндер – сирек кездесетін өсімдіктер мен жануарлар Қызыл гүлді ас бұршағын(генотипі АА)гүлі ақ түсті дарамен будандастырғанда(генотипі аа) бірінші ұрпағында(F1) алынатын гибридтері-100℅ қызыл гүлдер Қызыл кітапқа енген лалагүл тұқымдасына жататен өсімлік-інжугүл Қызыл кітапқа тіркелетіндер – сирек кездесетін өсімдіктер мен жануарлар Қызыл кітаптың міндеттері -республика заңдарына сәйкес сирек түрлерді қорғау Қызыл қан түйершектері қайда пайда болады- Кемікте Қызыл маржанның қаңқасынан жасалатын зат – моншақ Қызыл түсті бұтақты қаңқалы көпаяқты ішек қуысты жәнлік-көпаяқты маржан Қызылшаның тамыр жүйесі – жем тамыр Қызынақтың отанын белесіңбе-оңтүстік америка Қыл тамырлар-қабырғасының өткізгіштік қасиеті бар өте ұсақ қан тамырлар Қылқан жапырақты өсімдік-арша Қылқанды құрттарға тән емес белгі-топырақ құнарлығын арттыру Қылқұрттың қауіптілігі – дернәсілі бунақденелілердің паразиті
Қылтамырлар-қабырғасының өткізгіштік қасиеті бар өте ұсақ қантамырлар Қылтамырлар-қабырғасының өткізгіштік қасиеті бар өте ұсақ қантамырлар Қына қабаттамасындағы(денесінде ) жасыл балдырлардың ролі- фотосинтез нәтижесінде органикалық зат түзеді Қына денесі неден тұрады-көк жасыл балдырдан және саңырауқұлақтан Қына денесін құрайтын жасуша тобы-саңырауқұлақ және балдыр жасушалары Қына денесінде саңырауқұлақ-су және онда еріген минералды тұздарды сіңіреді
Қына қабаттамасындағы (денесінде) жасыл балдырлардың ролі-Фотосинтиз нәтижесінде органикалық зат түзеді Қына қабаттамасындағы жасыл балдырлардың ролі Фотосинтез нәтижесінде органикалық зат түзеді Қына құрылысының ерекшелігіне жатады-саңырауқұлаққа Қынада органикалық зат түзетін-балдыр Қынадағы фотосинтез үрдісіне қатысатын ағза-балдыр Қынадан алынат заттар – қант, спирт, бояу, лакмус Қыналар жаңбыр шық тұман ылғалын не арқылы сіңіреді.Бүкіл денесімен сіңіреді. Қыналар жаңбыр, тұман ылғалын не арқылы сіңіреді- Бүкіл денесімен сіңіреді Қыналар жаңбыр,шық,тұман ылғалын не арқылы сіңіреді- бүкіл денесімен сіңіреді Қыналар жаңбыр,шық,тұман ылғалын не арқылы сіңіреді- бүкіл денесімен сіңіреді Қыналар өте баяу өседі мысалы бұғы қынасы бір жылда бар болғаны.1-3мм. Қыналарға ең қажетті жағдай - оттегіне бай таза ауа Қынаны азотпен қамтамасыз ететін – түйнек бактериясы
Қынаның денесінде себелесіп тіршілік ететін балдырлар саңырауқұлақтан алатын зат - минералды заттар және су Қынаның денесінде селбесіп тіршілік ететін балдырлар саңырауқұлақтардан қандай зат алады-минералды заттар және су
Қынаның көбеюі – денесінің үзінділерінен Қынаның құрамында - 44%крахмал,4%қант Қынаның құрамында су мен минералды заттарды сіңіретін ағза – саңырауқұлақ жіпшелері Қынаның табиғаттағы маңызы - Басқа өсімдікке топырақ дайындайды. Қынап жапырақты өсімдік – бидай Қынының денесінде селбесіп тіршілік ететін балдырлар саңырауқұлақтардан қандай зат алынады.Минералды заттар және су. Қыршаянның шаншары –құрсағының соңғы буынында Қырық буынның споралары дамиды - масақтарында Қырықбуын жапырағының түсі – қоңыр Қырықбуын спораларының пісіп жетілетін орны – масақшасында Қырықбуында болмайтыны гүлі Қырықбуында фотосинтез жүреді – жаздық өркен Қырықбуындар өсетін жер – барлық ылғалды жерлерде Қырықбуыннан көктемде дамитыны-масақшасы бар қоңыр өркендер Қырықбуынның жапырағы - қабыршақ Қырықбуынның жаздық өркені – жасыл Қырықбуынның жаздық өркеннің қызметі -өсу Қырықбуынның ұшында орналасатын спорангийлер тобының орны – Бүр Қырықбуынның жапырағы қабыршақ Қырықбуынның жапырақтары болмайтын өркен жаздық өркеш Қырықбуынның жерсүсті өркендері - 2 Қырықбуынның көбеюі – спорамен Қырықбуынның көктемде дамитын өркенінде болады - масақшасы бар қоңыр өркендер Қырықбуынның көктемде дамитын өркенінде болады масақшасы бар қоңыр өркендер Қырықбуынның споралары дамиды- масақшада Қырықбуынның спорасының жетілетін орны – споралы масақшаларында Қырықбуынтектес өсімдіктердің көбею қызметін атқарады – көктемгі өркендері Қырықбуының споралары дамиды -масақшада Қырықжапырақтылардың жапырақтары ...түрлі қызмет атқарады – 2 Қысқа сүйектерге жатады – омыртқа, алақан Қысқарған сабақты өсімдік – бақбақ Қысқарған сабақты өсімдік – жолжелкен Қысқы тыныштық қалпына көшкен өсімдіктер ұлпасының ерекшелігі-зат алмасу өте баяулайды Қыста орамжапырақ (қырықабат) көбелегі-қуыршақ күйінде қыстап шығады Қыстап шығатын құс – шымшық Қысы-жазы адамның дене температурасы – 36,6°
Қышыма кененің мөлшері – 0,2-0,5 мм Қышыма кененің аузы – кеміргіш Лакмус алынатын өсімдік – қына Лала тұқымдасының гүліндегі аталық саны – 6 Лалагүл тұқымдас өсімдік – аспарагус Лалагүл тұқымдастарының гүліндегі күлте жапырақшаларының саны – 6 Лалагүл тұқымдастарының тамыр жүйесі - қосалқы Лалагүл тұқымдастарының тамыр жүйесі - шашақ Лалагүл тұқымдасына жататын дәрілік өсімдік-сарымсақ Лалагүл тұқымдасында көкөініс болып саналатындар.Қасқыржем,пияз, сарымсақ. Лалагүл тұқымдасындағы жеке ірі гүлі бар өсімдік – қызғалдақ(жауқазын) Лалагүл тұқымдасының гүлінде болмайтыны – тостағаншалары Лалагүл тұқымдасының түрлері-3000нан астам Лалагүлдер тұқымдасына жататын өсімдіктердің барлығында бірдей жемістері -қауашақ емес,ішінде жидекті жемісті түрі де кездеседі,ол қайсысы-май інжугүлі Жұмсақ бидайдың қатты бидайдан айырмашылығы –эндоспермі жұмсақ,ұнтақты, ақуыз аздау болады. Лалагүлдер тұқымдасына даражарнақтылар класына жататын шырынды өсімдік - алоэ Лалагүлділер тұқымдасына даражарнақтылар класына жататын шырынды өсімдік – лапыз Лалагүлділер тұқымдастарында жидек жемісті өсімдік-қызғалдақ Лалагүлділер тұқымдасына жататындар - қызғалдақ жауқазын Лалагүлділер тұқымдасындағы дәрілік өсімдік – лапыз Лалагүлділерде гүлсерігі тұтасып біріккені - інжугүлде Лалагүлділердегі аналық саны – 1 Лалагүлділердің сәндік түрлері - сепкілгүл, сүмбілшаш. Лалагүлдің гүлі – 1 аналық, 6 аталықтан тұрады Лалгүл тұқымдасының гүліндегі күлте жапырақшаларының саны- 6 Ламинария тереңдіке өседі – 20-30 метр Лас судағы біржасушалыдан жұғатын жұқпалы ауру-қантышқақ амебасы Латимария келесі балықтар өкіліне жатады-саусаққанатты балықтарға Латынша «у»деген сөз-вирус Лейкопластардың қызметі – қор затын жинауға қатысу Лейкоциттер түзілетін жер – көк бауырда, жілік кемігінде, лимфа түйінінде Лейкоциттердің тез көбейіп, қан ағынын толтырып жіберуден пайда болатын ауруы – ақ қан ауруы Лектесігі жасушаның ортасында орналасқан ұлпа – жабын Лептестік дегеніміз – жасушамен шектелген саңылау Лептесік қызметі – тынысалу, су буландыру Лептесіктер болады – өң жасушалары арасында Лизасома қандай қызмет атқарады-әр түрлі өнімдердің ыдырайтын орны Лизосома қандай қызмет атқарады-әр түрлі өнімдердің ыдырайтын орны Лизосома қандай қызмет атқарады-әртүрлі өнімдердің ыдырайтын орны Лизосоманы алғаш рет ашқан ғалым - Де Дюв Лизосоманың қызметі – макромалекулаларды ыдырату Лимон қышқылын өндіруге қолданылатын саңырауқұлақ – аспергилл Лимон қышқылын айналымына даярлық кезеңі басталады – пируват молекуласының өзгеруінен басталады Лимфа деген пайда болады?Клетка аралық сұйықтықтан(жасуша арқылы) Лимфа жүйесі төмендегі белсенділіктердің қай түріне жауапты-жасушадан тыс артық сұйықтықтың жиналып,қанға қайта қайтуына Лимфа келіп құяды-оң жақ құлақшаға
Лимфа неден пайда болады-жасуша аралық сұйықтықтан Лимфа неден пайда болады-жасуша аралық сұйықтықтан лимфаға өтуі –асқорту Лимфада болатын лейкоциттер – лимфоциттер Лимфаның түзілуі- ұлпа сұйықтығынан Липидтер жасушалардық қай оргоноидтарында синтезделеді эндоплазмалық тор Липидтердің қызметі - энергетикалық Лямблияның таралуы –ішектерде Лямблияның жұғуы – цистасынан Май алынатын дақыл – зәйтүн
Май молекуласының құрамына кіретін қосылыс – глицерин Май адам мен жануарлар ағзасында төменде берілген заттардың қайсысына айналады-көмірсуларға
Май алынатын бұршақ тұқымдас өсімдік – соя Май қышқылдарын синтездеп энергия жинақтаушы оргоноидты көрсетіңіз - митохондрия Майда,жеңіл, құрғақ тұқымдар таралады-жел арқылы Майдың молекула құрамы – май қышқылы, глицерин Майдың молекула құрамы қандай химиялық қоспадан тұрады-май қышқылы , глицерин Майларды қай фермент түзіледі-нефрон капсуласында Майлардың,көмірсулардың синтезделу әрекеті жүреді-Тегіс бетті эндоплазмалық торда Маймыладамдар – питекантроптар Маймылдардың сипат – сезу мүшесі: саусақтарының ұшында. макроэболюция- ірі жүйелік топтардың қалыптасу процесі Мақтаның тұқымдасы – құлқайыргүлділер Мақтаның тұқымындағы майдың мөлшері - 24 - 26% Мал бауырында қимылдамай паразиттік тіршілік ететін - бауырсорғыш Малазықтық дақыл ретінде өсірілетін күрделігүлді өсімдік - жералмұрт Мальпеги түтікшелері тән көпжасушалылар - өрмекшітектестер Мамық қанаттары жақсы жетілгенднр.Суда жүзетін құстар. Мамық қанаттары жақсы жетілген-суда жүзетін құстарда Мамық қанаттары жақсы жетілген-суда жүзетін құстарда Маржан полиптері мен медузаның айырмашылығы қозғалу әдісі Желілердің барлық өкілдері үшін ортақбелгі желінің болуы Маржан полиптер қай жерде тіршілік етеді-теңіз тоғандарында Маса арқылы жұғатын ауру-безгек Масаның ауыз мүшесі шаншып-сорушы Масаның отряды-қос қанаттылар Мәдени өсімдіктердің шығу орталықтарын анықтады – Н.И.Вавилов Мәдени өсімдік - зығыр Мәдени өсімдіктер – адамның қолымен өсірілетін өсімдіктер Медицинада плауынның тұнбасын қолдануға болатын ауру – іш жүргізуге Медицинада дәрі ретінде қолданылатын құлқайыргүлділердің түрі -жалбызтікен Медуза – еркін тіршілік ететін Медузаға қандай қоректену типі тән-жыртқыш
Медузаның қорегін ұстауы – қармалауыштарындағы атқыш жасушаларымен Мезодерма дегеніміз – Ұрықтың үшінші қабатының түзілуі Мезозой – триас,юра,бор кезеңдері Мезозой кезеңі - Юра Мезозой- ортадағы тіршілік(165) Мейоз дегеніміз-пісіп жетілу аймағындағы жыныс жасушасының бөлінуі Мейозда аллельді гендер қалай ажырайды-әр жасушада болады Мейоздық жолмен бөлінетіндер – жыныс жасушалары Мейоздық кезеңде хромосомалар жиынтығы – екі есе азаяды Мейоздың бірінші бөлінуі – редукциялық Мейоздың екінші бөлінуі – эквационды Мейоздың бірінші бөлінуінің профазасында қандай әрекеттер жүреді-гомологиялық хромосомалар коньюгацияланады,спиралданады, ядро жарғақшасы ери бастайды Мейоздың бірінші бөлінуінің профазасында қандай әрекеттер жүреді.Гомологиялық хромосомалар коньюгацияланады спиральданады ядро жарғақшасы ери бастайды. Мейоздың бірінші бөлініуінің профазасында қандай әрекеттер жүреді.Гомологиялық хромосомалар коньюгацияланады. Мейоздың редукциялық бөлінуі 4фаза. Мекендейтін иесінің қоректік заттарын пайдаланып,тіршілік ету-паразиттік Мектепке дайындақ кезеңі-3-6жас Мембранасыз органоидтер – рибосома Менделдің тәжірибесіндегі бірінші ұрпақ гибридтерінің генотипі қандай гетерозиготалы Мендель тәжірибесінде белгілердің тұқымқуалаушылығын зерттеудегі қолданған әдіс-гибридологиялық Мендельдің тәжірибе жасаған өсімдігі: бұршақ Менингит-ми қабығының қабынуы метр тереңдікте өсетін балдыр – ламинария Ми көпіріне кіретін бөліктер – сопақша ми мен ертанғы Ми қыртысының рефлекстік қызметін ғылыми тұрғыдан түсіндірген орыс ғалымы – И.М.Сеченов Ми шайқалу белгісіне жатпайды – көп сөйлеу
Ми бағанасына қандай бөліктер кіреді-сопақша ми Ми бағанасына қандай бөліктер кіреді-сопақша ми Ми бағанасына қандай бөлік кіреді-сомаикалық жүйелер Ми бағанасынан тарайтын жүйке саны – 12 жұп Ми бағынсына кіретін бөлігі-Сопақша ми Ми мен жұлыннан құралатын жүйке жүйесінің бөлімі-орталық Ми рефлекстері деген ғылыми еңбекті жазған - И.М.Сеченов Ми сауыты мен сегізкөз-қозғалмайтын Ми сауытына жатпайтын сүйек - жақ Ми сауытына кіретін сүйектер - Төбе,самай,маңдай,шүйде (қарақұс) Ми стволына қандай бөліктер кіриейді.Мидың үлкен сыңары. Мидың қабынып ауруы - Энцефалит Мидың қантамырлары тарылса – бас айналады Мидың орташа салмағы -1300-1400г Мидың сұр заты – нейрон денесі мен оның қысқа өсінділері (дендриттер) Мидың сұр затын құрайтындар – нейрон денелерінің шоғыры,жүйке түйіндері Мидың қай бөлігі қимыл әректін реттейді.Аралық ми. Мидың қан тамырлары тарылса - бас айналады Мидың сұр затын құрайтындар-нейрондар және оның қысқа өсінділері Мидың торлы қабықшасының қабынуы - арахноидит Мидың торлы қабықшасының қабынуы себептері - тұмау Микробиология ғылымында күкіртті бактерияны зерттеген-С,Н.Виноградский Микроорганизмдер селекциясында кең қолданылатын әдістер – эксперименттік Микроскоптағы обьективтің бөлігі – бірнеше үлкейткіш шыны Микроскоптың көру түтігінің төменгі жағында орналасқан бөлімі: Объектив Микроскоптың үлшкейтетін (2) екі шынысы бар бөлімінің атауы – окуляр Микроскоптың препаратқа жарық түсіретін бөлімі-айнасы Микроэволюция жаңа түзілген-түр ішіндегі-популяциямен түртармағы Микроэволюциялық даму жолының нәтижесі - түрлердің көп түрлілігі Микседема ауруының себебі – қалқанша безі жұмысының жеткіліксіздігінен Минералды заттар мен суды өсімдіктің қай мүшесі сіңіреді-тамыры Минералды заттармен суды сору қызметін атқаратын тамырдың-сору аймағы Минералды тыңайтқыш суперфосфат Минералды тыңайтқышқа жататындар-селитра Миоздық кезеңде хромосомалар жиынтығы-2есе азаяды
Миокарт бұлшықетінен тұратын мүше - жүрек еті Миофибрилл құрамына енетін нәруыздар – миозин және актин
Митоз жолымен бөлінетін бөлшектер-зигота Митоз процесі зақымдалса-хромосомалар санында ауытқулар туады, хромосомалар саны өзгереді Митозда хромосома саны- екі еселенеді Митоздық бөліну кезінде аналық жасушадан қанша жас жасуша пайда болады – 2 Митоздық бөліну кезінде аналық хромосома 16 болған жағдайда хромосома саны неше еселенеді – 32 Митоздық бөліну кезінде жасушадағы хромосомалар-өзгеріссіз қалады. Митоздық бөліну кезінде фазаның реттік жүйесін көрсет- профаза- метафаза-анафаза-телофаза Митоздық бөліну нәтижесінде 1 жасушадан пайда болатыны - 2
Митоздың аяғында хромосома саны - сол қалпында қалады Митоздың бөліну ұршығы пайда болатын фаза - профаза Митоздың метафаза кезеңінде-хромосомалар экваторға жинақталады, бөліну шүйкесі түзіледі Митоздың профаза кезеңінде қандай процесс жүреді-ядро қабықшасы еріп,хромосомалары цитоплазмада еркін орналасады
Митоздың телофаза кезеңінде - хромосомалаар екі бөлікке бөлінеді, ядро қабықшасы түзіледі, екі жас жасуша пайда болады. Митохондрия – Энергия көзі органоиды Митохондрия қандай қызмет атқарады-АТФ синтезіне қатысады Митохондрия қызметі – жасушаның энергия орталығы қызметін атқарады
Митохондрияларда...түзіледі-энергия Митохондрияны зерттеп ашқан ғалымдар - Р.Келликер,Р.Альтман,К.Бенда Митохондрияны неліктен «күш беретін станция»деп атайды - АТФ синтезіне қатысады Митохондрияның ішкі мембранасының құрамында – 70% нәруыз, 20 % фосфолипидтермен ферменттер болады Митохондрияның құрамында – 65-70%нәруыз,25-30%липидтер мен нуклеин қышқылдары және витаминдер болады Митохондрияның құрамында – 65-70%нәруыз,25-30%липидтер мен нуклеин қышқылдары және витаминдер болады Митохондрияның қызметі - АТФ-ті синтездеу Мишығы нашар дамыған-қосмекенділерде Мишық зақымданғанда қимыл-қозғалыс бұзылады Мойылдық гүлшоғыры – шашақ Мойын омыртқасының алдыңғы жағында орналасқан - жұтқыншақ Мойын омыртқасының алдыңғы жағында орналасқан іші қуыс шеміршекті мүше-көмекей Монголидты нәсілдерді ең негізгі белгілері – терісі қоңырқай сарғыш түсті Монголоидтық нәсілге жататын түпкілікті тұрғындардың отаны – орталық және Шығыс Азия Моногибридті гетерозиготалы буданның фенотипі бойынша толық доминанттылығы қандай сандық ара қатынаста байқалады - 3:1 Моногибритті будандастыруда будан ағзадағы хромосомада қанша аллелдік ген бір белгі үшін жауап береді БІР Моносахаридтерге жататын – глюкоза Мөлшері0,2-0,5 мм болатын, адам терісінің астына еніп қышытатын кене- қышыма кене
Мутация тудыратын факторлар – мутагендер Мутация ұғымын қалыптастырған голландиялық ғалым - Г. де Фриз
Мұнайды түзуші – ертедегі теңіз планктондары Мұртшалары арқылы көбейеді – қойбүлдірген
Мұрын қуысының сілемейлі қабықшасының қызметіне тән емес белгі – газ алмасуға қатысу Мұрын сілемейлі қабықшасының қабынуы – гайморит Мұрын қуысында микробтарды жоятын жасушалар - лейкоциттер Мұрын қуысының сілемейлі қабықшасының қабынуын атаңыз - тұмау Мұрын қуысының ішкі қабырғасын астарлайтын қабықша - сілемейлі. Мұрынның иіс сезімталдығын төмендететін жұқпалы ауру- тұмау Мұхиттарда су түбіне бір затқа бекініп немесе жорғалап жүріп тіршілік ететін организмдер – бентос Мұшелер жүйелерінің жұмысы реттеледі - жүйке және гуморальды Мүйізді ірі қара қазақтың ақбас тұқымын шығаруға қатысқан ғалым - Б.Мусин Мүйізді ірі қара малдың арғы тегі – тур Мүйізінен бағалы дәрі алынады – бұғы Мүк спораларының пісіп жетілетін орны - қауашақта Мүк спорасынан өніп шыққан өскін-балдырға ұқсайды Мүктерді зерттейтін ғылым – бриология Мүктердің көбеюі – спора арқылы Мүшелер жүйелерінің жұмысы реттеледі – жүйке арқылы және гуморальды Мүшелер жүйесінің жұмысын үйлесімді реттеп отыратын – жүйке жүйесі Мүшелер мен қоршаған ортаның арасындағы газ алмасу – тыныс алу Мүшелер мен мүшелер жүйесінің қызметін зерттейтін ғылым – физиология Мүшелердің сыртын қаптап, ішкі мүшелерді астарлап жататын ұлпа – эпиелий Мүшелердің жұмысын басқарып , реттейді – жүйке ұлпасы Мүшелеріне жеткізеді - өткізгіш мүшесі
Мына өсімдікте кіндік тамыр жүйесі кездеспейді - бидай Мына өсімдікте шашақ тамыр жүйесі - жүгері
Мына факторлардың қайсысы микроэволюция процесінің негізі болып саналады-географиялық оқшаулану Мына факторлардың қайсысы микроэволюция процесінің негізі болып саналады-географиялық оқшаулану
Мыналар органикалық тыңайтқышқа жатады - шымтезек,қи,қарашірік Мынау өсімдіктердің қайсысы бұршақ тұқымдастарға жатады-үрмебұршақ Мысалға келтірілген өсімдіктердің қайсысында күрделі жапырақтар кездеседі.Қараған. Мысалға келтірілген пигменттердің қайсысы жапыраққа жасыл түс береді – Хлорофилл. Мысалға келтірілген пигменттердің қайсысы жапыраққа жасыл түс береді.Хлорофил. Мысық сорғышының дамуы – жұмыртқа-құйрықты дернәсіл-ересек құрт Мысық тістерінің қоян тістерінен қандай айырмашылығы бар –тістері :күрек тіс,азу тістердеп бөлінеді Мысық тістерінің қоян тістерінен қандай айырмашылығы бар-тістері:күрек тістер, ит тістер ,азу тістер болып бөлінеді Мінез-құлықпен,тәлім-тәрбие,сөйлеу,еске сақтау,ойлау әрекеттері тікелей байланысты - үлкен ми сыңарларына Н.И.Вавилов мәдени өсімдіктердің жаңа сорттарын (іріктемелерін) шығарған орталықтар саны – 7 Нағыз «тірі қазба» деп аталатын жануар – гаттерия Нағыз денешік, онда ақуыз және рибонуклеин қышқылы (РНҚ) болады-рибосомаларда Нағыз топырақ қопсытқыш жәндіктер - щұбалшаң Намазшам гүлінің екі формасын (қызыл және ақ гүлді)будандастырған 2-ші гибридтың ұрпағында қандай белгілер ажырайды.1:2:1. Намазшам гүлінің екі формасын қызыл және ақ гүлді будандастырғанда 2-ші гибридтің ұрпағында қандай белгілер ажырайды.1:2:1. Нәресте үйге келгенде алғашқы тойы - шілдехана Нәруыз полимерінің монемері – аминқышқылдары Нәруыз және рибонуклеин қышқылы бар органоидтар-рибосомалар. Нәруыз құрамына кіретін зат –аминқышқылы Нәруыз өндіру үшін су қоймаларында өсірілетін бактерия-спирулина Нәруыз синтезі жүретін жасушаның органоиды рибосома
Нәруызға жатпайтын күрделі зат-глюкоза Нәруызды түзетін аминқышқылдарының саны-20 Нәруызды ыдырататын фермент амилаза Нәруыздың мономері – аминқышқылдары Нәсілдік тұқымқуалаушылық белгіні сақтап, ұрпаққа беруші - хромосома Нәтижесінде жыныс жасушалары пайда болатын жасуша бөлінуінің ерекше түрі-мейоз Не себептен өт жоқ жерде липазаның әрекетшілдігі төмендейді-өт қышқылдары майды жұмсартуға қажет заттар Не себеттен липидтер гидрофобты байланыста болады-Суда еримейді. Неандертальдықтар – ертедегі адамдар Невада-Семей қозғалысын басқарған ақын – О.Сүлейменов Негроидтік нәсілдерге тән емес белгілер – мұрны қыр мұрынды Негроидтік нәсілдердің белгілері-мұрыны жалпақ,еріндері қалың Негізгі өсімдік жүйесінің ең жоғарғы сатысы – бөлім Негізгі тамыр жақсы жетілген тамыр жүйесі- негізгі кіндік жанама шашақ Негізгі тамырдан таралатындар – жанама тамыр Негізгі тамырдың дамуы –ұрық тамыршасынан Негізгі тамыры айқын байқалатын өсімдік-бақбақ Нейрон дегеніміз – жүйке жасушасы Нейрондардан құралған ұлпа-Жүйке Нейронның ұзын өсіндісі – аксон Нейронның денесіне қозу келеді-дендриттер арқылы Нейронның құрылысына жататын – жасуша денесі мен өсінділері Нейронның қысқа өсіндісі қалай аталатындығын белгілеңіз – Дендрит Нейронның қысқа өсіндісі - дендрит
Нейрула сатысында мезодермадан дамиды ми,жұлын Нейрула сатысында мезодермадан дамиды ми,жұлын Нейрулла сатысында мезодермадан дамиды - бұлшық ет, қаңқа, бүйрек, қантамыр Неліктен ауылшаруашылық пратикасында туысты шағылыстыру қолданылады-жекелеген түрлерді кейбір белгілер бойынша гомозиготалы күйге ауыстыру
Неогенде – құйрықсыз,құйрықтыбақалар кроколил,жылан ,тасбақалар , приматтар Нереида аяғының қызметін атқаратын – қылтандары Несеп жиналатын мүше – қуық Нобель атындағы сыйлықтың иегері ас қорыту процесін зерттеген орыс ғалымы –И.П.Павлов Нуклеин қышқылдарының түзілетін орны - ядро Нуклеин қышқылының мономерлері – нуклеоидтер глюкоза ыдырауының оттексіз сатысы – гликолиз
Нуклеин қышқылына жататын – ДНҚ Нуклеин қышқылының ақпарат беретін заты – ақуыздар (нәруыз) Нуклеин қышқылының мономері - нуклеотидтер Нуклеинқышқылдары атқаратын қызметі - ақпараттық
Нуклеотидтердің құрамына қандай заттар кіреді –азот негіздері Нуклин қышқылдары түзіледі – ядрода Нұрлы қабықшаның дәл ортасы көз қарашығы Объективте 15 саны,окулярда 7 саны көрсетілген микроскоптың үлкейтуі-105 есе Овогенез – жұмыртқа жасушасының дамуы Овогенез нәтижесінде не түзіледі-жұмыртқа жасушасы Овогенез процессі барысында полярлы денелердің хромосомалдың жиынтығы қанша болады-1n Овуляция айына неше рет болады.1рет. Оганикалық дүние эволюцияның қандай бағыты тірі ағза құрылысының деңгейін күрделендіреді-араморфоз Озон қабаты –биосфера тіршілігіне жағдай жасайды,себебі-ультракүлгін сәуленің өтуіне тосқауыл болады Озон қабаты-биосфера тіршілігіне жағдай жасайды себебі.Ультракүлгін сәуленің өтуіне тосқауыл болады. Озон қабаты-биосфера тіршілігіне жағдай жасайды,себебі-Атмосфераның ластануына жол бермейді Озон қабаты-биосфера тіршілігіне жағдай жасайды,себебі-Атмосфераның ластануына жол бермейді Озон қабатындағы озон неден бұзылады-техногендік фреондар мен азот оксидінің ІІ молекулаларының әсерінен Озон қабатындағы озон неден бұзылады-техногендік фреондар мен азот оксидінің ІІ молекулаларының әсерінен Ой еңбегінің гигиенасына жатады-әрбір 30-40 минутта тынығу Ой еңбегінің қызметі... жұмысымен байланысты- үлкен ми сыңарлар қыртысы Ойлау процесі ... байланысты – миға Оксигемоглобин түзіледі – өкпе көпіршіктердегі оттегі қылтамырдың қабырғасындағы гемоглобинге қосылып Оқу кезінде затты орналастыру қашықтығы – 30-35 см Оқыс қимылдағанда буын сүйектерінің орнынан таюы – буынның шығуы Омыртқа жотасының өзегінде орналасқан мүше-жұлын Омыртқа тұсындағы аралас жұлын жүйкелер саны - 31жұп
Ондатрдың шыққан жері(отаны)-солтүстік америка Онтогенез дегеніміз-филогенезді қысқаша қайталау Онтогенездік дамуда эктодерма қабатынан пайда болатын – жүйке тақташасы Онтогенездік дамуда эктодерма қабатынан пайда болатын-бұлшық ет Оң жақ қарынша жиырлғанда қан барады-өкпе салатамырына Оң жақ өкпе бөлігі – 3
Оңтүстік Алтайда орналасқан қорық -марқакөл мемлекеттік қорығы Опарин – Холдейн болжамын сынақ тәжірибемен дәлелдеген ғалым – С.Миллер Оралма сабақты өсімдік – шырмауық Орам жапырақ пен шомырды будандастырып түраралық буданның тұқым беруін жойған ғалым-Г.Д Карпеченко Орамжапырақ ақ көбелегінің, қысқы тынынтық күйі – қуыршақ сатысында Орамжапырақ тұқымдастарында тостағанша саны - 4 Орамжапырақ гүлдеріндегі аталықтың саны - 6 Орамжапырақ гүлділерге (шаршыгүлділер) жатпайтын өсімдік – асбұршақ Орамжапырақ гүлшоғыры – шашақгүл Орамжапырақгүлді тұқымдастардың басқаша аталуы – шаршыгүлділер Орамжапырақгүлділер (шаршыгүл) жемісі – бұршаққын Орамжапырақгүлділер (шаршыгүлділер) тұқымдастардың ішіндегі мәдени өсімдік – орамжапырақ (қырыққабат) Орамжапырақгүлділер (шаршыгүлділер) тұқымдасына жататын өсімдік- жұмыршақ (пастушья сумка) Орамжапырақгүлділер (шаршыгүлділер)тұқымдасына жататын өсімдік-шомыр Орамжапырақтың (қырыққабаттың) түрі өзгерген жер үсті алып бүршігі – қаудан Орамжапырақтың жемісі бұршаққын Орамның батпаққа айналуна себепші болатын мүк – шымтезек (мүк) Организм қызметінің гуморальдық реттелуінің жүруі – биологиялық белсенді заттар – гормондар арқылы Организм ұрығының дамуын зерттейтін ғылым - эмбриология Организм қызметінің гуморальдық реттелуінің жүруі:лық белсенді заттар-гормондар арқылы Организмге әсер ететін факторлардың ең қолайлы деңгейі, одан әрі тіршілік тоқтамайтын деңгейі – оптимум деңгей Организмге тән ішкі және сыртқы белгілердің жиынтығы – фенотип Организмдер туралы көп салалы ғылым - биология Организмдердің Жер бетінде кең таралуын шектеп отыратын фактор – шектеуші фактор Организмдердің күн мен түннің ұзақтығына жауап қайтарып анықтай білу қабілеті- биологиялық сағат Организмдердің ортаның табиғи, климаттық жағдайларына бейімделуі – акклиматизация (жерсіндіру) Организмдердің табиғи ортаға бейімделуі-акклиматизация (жерсіндіру) Организмдердің тұқымқуалаушылығы мен өзгегіштігі туралы ғылым-генетика Организмнің қорғаныш тежелуі -ұйқы Организмнің өзінің белгілері мен даму ерекшеліктерін келесі ұрпаққа беру қасиеті – тұқымқуалаушылық Организмнің өзінің белгілері мен даму ерекшеліктерін келесі ұрпаққа беру қасиеті-тұқымқуалаушылық Организмнің өзінің белгілері мен даму ерекшеліктерін келесі ұрпаққа беру қасиеті.Тұқымқуалаушылық. Организмнің өзінің белгілерімен даму ерекшеліктерін келесі ұрпаққа беру қасиеті -тұқымқуалаушылық Организмнің өзінің белгілерімен даму ерекшеліктерін келесі ұрпаққа беру қасиеті -тұқымқуалаушылық Организмнің сыртқы ортамен байланысы – жүйке жүйесі арқылы Органикалаық заттарды түзушілер- продуценттер. Органикалык заттармен қоректенетін бақтериялар аталады –сапрофитті Органикалық дүние эволюцияның қандай бағыты тірі ағза құрылысының деңгейін күрделендіреді – Ароморфоз. Органикалық зат түзуге, қор жинауға қатысып өсімдікті түрлі түске бояйды – хромопластар Органикалық заттарды бейорганикалық заттарға айналдыратын гетеротрофты организм - саңырауқұлақ Органикалық заттардың жасушада түзілуі үшін қажет балатындар-энергия Органикалық дүние эволюцияның қандай бағыты тірі ағза құрылысының деңгейін күрделендіреді-дивергенция
Органикалық дүниенің дамуының кезеңдері – архей,протерезой, полеозой, мезозой, койнозой Органикалық зат түзетіндер-продуценттер Органикалық зат түзуге, қор жинауға қатысып өсімдікті түрлі түске бояйды – хромопластар Органикалық заттар топырақта – ыдырайды Органикалық заттар түзіледі-жапырақта Органикалық заттарды бейорганикалық заттарға айналдыратын ағзалар-редуценттер Органикалық заттарды биорганикалық заттарға айналдыратын гетеротрофты организм – саңырауқұлақ Органикалық заттарды ыдырататын ферменттерінің органоиды – лизосома Органикалық заттардың бейорганикалық заттардан түзілуі – фотосинтез Органикалық заттардың ыдырауы жылдамырақ жүреді дымқыл тропикалық орманда Органикалық заттардың ыдырауының жылдамырыақ жүруі.Дымқыл тропикалық ормандарда. Органикалық заттармен қоректенетін бактериялар аталады - сапрофитті Органикалық затты жасайтын жасыл өсімдіктер тобы - продуценттер Органикалық затты жасыл өсімдіктердің қай тобы жасап шығарады-продуценттер Органикалық затты жасыл өсімдіктерін қай тобы жасап шығарады- Продуценттер Органикалық тыңайтқыш – көң Органикалық тыңайтқыш – құс саңғырығы Органикалық тыңайтқыштарға жатпайды – микротыңайтқыш Органикалық тыңайтқыштарды топыраққа себетін тиімді мезгіл – күзде Органикалық тыңайтқыштардың ішінде көбірек қолданалатыны-Көң (қи), қарашірік Оргонойдтардың орны-цитоплазмада Ордовикте-(55±10)теңіз балдырларынан жасыл,қызыл,қоңыр балдыр көп түрі пайда болды,балқылдақденелілер(ұлулар) бауыраяқты былқылдақденелілер пайда бола бастады Орман құсын анықтаңыз-тоқылдақ Орманда өсетін өсімдік- қарағай Орманның төменгі қабатында өсетіндер - көлеңкеге төзімділер Орта өмір заманы – мезозой Ортақтастар арасында өзара пайдалылығымен сипатталатын қатынас кезіндегі селбесу түрі – нақты селбестік Орталық жүйке жүйесіне жатады – жұлын мен ми Орталық Америка орталығының шыққан өсімдік (отаны) - жүгері Орталық жүйке жүйесін шоғырланып ақ зат түзеді - аксон Орталық жүйке жүйесіндегі ақ заттың жиынтығы - нейронның ұзын өскіндері Орталық жүйке жүйесіне жатады - ми Орталық жүйке жүйесінің құрамына не кіреді-бас миы Орталық жүйкежүйесінің құрамына кіретіндер-жұлын Ортанңғы құлақтағы сүйекшелердің саны - 3 Ортаңғы мидың алдыңғы жағында жатады – аралық ми Ортаңғы құлаққа жатады - дабыл жарғағынан самай сүйегінің ішіне дейін Ортаңғы құлақтың бөлімдері-дыбыс сүйекшелер Ортаңғы құлақтың қуысы дыбыс аңқамен не арқылы жалғасады-Есту түтігі Ортаңғы құлақтың қуысы жұтқыншақпен...жалғасады - есту түтігі(евстахиев түтігі) Ортаңғы мидың алдыңғы жағында жатады - аралық ми Ортаңғы мидың гипоталамус бөлігінің алдыңғы ядролары - ұйқы орталығы Оршаған ортаның қолайсыз жағдайынан қорғайтын ұлпа – жабын Орын ауыстыра алу қасиеті – қозғалыс Осы күнгі биосфераның түзілу кезеңі – антропоген Оттегі жоқ, батпақты жерде өсетін өсімдіктерде кездесетін түрі өзгерген тамыр – ауа тамыр Оттегі қайда жұмсалады-тотықтыруға Оттегімен қаныққан қан – артерия Оттегін сіңіріп көмірқышқыл газын сыртқа шығаратын ағза - аэробты Оттегін тасымалдаушы қанның құрам бөлігі –гемоглобин Оттегіне бай таза ауаны қажет ететін «өсімдік пионері» - қыналар Оттегіне қаныққан қан - салатамыр қаны Оттегінің өкпеден ұлпа мен мүшелерге тасылуы – сұйық күйде Оттегінің өкпеден ұлпа мен мүшелерге тасылуы - гемоглобинмен байланысып,оксигемоглобин түрінде Оттексіз ортада тіршілік ететін ағзалар- анаэробты Оттекті тасушы - гемоглабин Отырмалы гүлде болмайтын гүл бөлімі- гүлсағақ Өздігінен тозаңданатын өсімдік – шегіргүл Өздігінен таралатын тұқымдардың құрылысының ерекшелігі - қабы қатты сүректелген құрғақ Өзен көлдерде, бөгеттерде тіршілік етеді – спирогира Өзен шаянының есту мүшесі болама, болады, қысқа мұртшаларының Өзен шаянның есту мүшесі болама- Болады, қысқа мүртшаларының төменгі жағында орналасады Өзен шаянның қорғаныш және қорегін аулайтын мүшесі – қысқыштары Өзен шаянының жүрегі - бес бұрышты қалта Өзен шаянының жүрегінің құрылысы қандай-бес бұрышты қалта тәрізді,одан бірнеше қан тамырлары шығып,ұштары дене қуысында ашылады Өзеншаянның сезім мүшелері - көру мүшесі Өзі мекен ететін иесін ауруға шалдықтырып, тіршілік етуі – паразиттік Өзіндік құрлысы бар белгілі бір қызмет атқаратын организімнің бір бөлігі- Мүше Өкпе арқылы тыныс алмайтын жануарлар – балықтар Өкпе арқылы тыныс алатын былқылдақденелілер-жалаңаш шырыш. Өкпе көпіршіктері орналасқан тыныс мүшелері - өкпе Өкпе көпіршіктеріне баратын тамыр – көктамырдың қылтамыры Өкпе қабынуы – пневмония Өкпе мен ұлпадағы газ алмасу неге байланысты-диффузия заңына Өкпе сірқауызы дегеніміз – өкпенің сыртқы жылтыр, тегіс қабықшасы Өкпедегі ауа көпіршіктерінен тұратын ұлпа – эпителий Өкпеден шығатын тамыр – көктамыр Өкпеден жүрекке баратын қантамыр бай – оттегіне Өкпені жарақаттайтын ауру – туберкулез Өкпенің тіршілік сиымдылығын өлшейтін құрал – спирометр Өкпенің тіршілік сыйымдылығы дегеніміз – Терең дем алып, дем шығарған кездегі ауаның мөлшері ең көп Өкпенің сыртқы қабатының аталуы өкпеқап Өкпенің сыртқы қабатының атауы – плевра (сіріқауыз) Өкпенің тіршілік сыйымдылығы дегеніміз –терең дем алып,дем шығарған кездегі ауа мөлшері Өкпесі нашар дамыған жануарлар – қосмекенділер Өлген бактерияларды қарашірікке айналдыратын бактерия – шіріту Өлі табиғат (жарық, температура, ылғалдылық, топырақ, судың қасиеті мен құрамы) факторлар жиынтығы қалай аталады – абиоздық фактор Өлі табиғатты құрайтын жеке құрамды бөліктерге жататын фактор – Абиотикалық Өлі ағзалардың денесінде тіршілік ететін бактериялар – сапрофиттер Өлі табиғатқа жатады – тау жыныстары Өліп біткен тірі ағзалардың қозынды қалдықтарына негізделген - палеонтологиялық дәлел Өмірлік маңызы бар қай заттың құрамына темір кіреді Гемоглобин Өң,тоз ,қыртыс бөлімдері бар ұлпа - жабын Өркедері жер бетіне төселіп өсетін көп жылдық өсімдіктер - хамефиттер Өркен мен тамырлардың бойлай өсуін тоқтату үшін - шырпу әдісін қолданады Өркен мен тамырлардың бойлай өсуін тоқтату үшін- шырпу әдісін қолдану. Өркендері жер бетіне төселіп өсетін шөптесін көп жылдық өсімдіктер тіршіліктің мына формасына жататын – хамефиттер Өркеннің негізгі орталық тірек бөлімі – сабақ Өрмекші өрмеқауды пайдаланады-қорегін аулауға Өрмекші тәрізділерге жататындар-кенелер Өрмекші тәрізділердің шаянтәрізділерден қандай айырмашылығы бар-4 жұп аяғы бар Өрмекші тектестердің тыныс алу мүшесі – өкпе қапшықтары және демтүтіктері Өрмекшілерде қанша жұп аяқ екенін белгілеңіз – 4 Өрмекшілердің қанайналым жүйесі-ашық қанайналым жүйесі Өрмекшінің аяғы - 4жұп Өрмекшінің дәм сезу мүшесі – жұтқыншақ Өрмекшінің денесі екі бөлік Өрмекшінің улы безі орналасқан мүшесі – бас көкіректің үстіңгі жағы
Өрмекшітәрізділердің басқа буынаяқтылардан ерекшелігі-астың ішектен тыс қортылуы Өрмекшітәрізділердің шаянтәрізділердің қандай айырмашылығы бар-Төрт жұп аяғы бар Өрмекшітектестер мен тунақденелілердің зәр шығару мүшесі – мальпигий түтікшелері Өрмекшітектестердің баскөкірек бөлігіндегі аяқтарының саны – 6 жұп Өрмекшітектестердің көру мүшесі – сегіз қарапайым көз Өрмекшітектестердің тыныс алу мүшесі-өкпе қапшықтары және демтүтіктері Өрмелегіш сабақты өсімдік – асбұршақ Өрмешітәрізділердің шаянтәтізділерден қандай айырмашылы.ы бар.Төрт жұпаяғы бар. Өрік өсімдігінің тұқымдасы – раушангүлділер тұқымдас Өскін дегеніміз ... өсімдік-жас сабағы мен жапырағы бар жер бетіне шыққан. Өскін сабағының пайда болуы ұрық сабақшасынан Өсу бүршігінде болмайды – гүлшанақ Өсу гормонын бөлетін - гипофиз Өсу мен даму үдерістерінен көрінетін ағза жауабы – жарық кезеңдік Өсу гормонын бөлетін ішкі секреция бездері-қосалқы без (гипофиз) Өсімді мүшелері арқылы көбейеді –традесканция Өсімдік бірлестігі деген – бірдей жағдайда өсетін және тіршілігі үшін күресіп отыратын өсімдіктер тобы Өсімдік жасушаларында ғана болатын органикалық заттарды түзуге қатысатын органойд- пластидтер Өсімдік мүшелеріне қоректік заттарды жеткізеді – өткізгіш Өсімдік мүшелерінің сыртын қаптап, кеуіп кетуден сақтайтын ұлпа – жабын Өсімдік сабағында, пиязшығында, жапырағында, жемтамырында, тамырсабақта орналасқан ұлпа – қор жинаушы Өсімдік тамырының сыртқы қабырға клеткаларының ұзын өсіндісінің атауы – тамыр түкшесі Өсімдік бірлестігі деген – бірдей жағдайда өсетін және тіршілігі үшін күресіп отыратын өсімдіктер тобы Өсімдік бітесін (тля) ханқызы қоңызымен жою әдісі – биологиялық күрес Өсімдік жасушасындағы саңылау арқылы атқаратын қызмет – қоректі заттар мен су тасмалданады Өсімдік май менкөкеністе болатын дәрумен жетіспесе жыныс бездері әлсізденеді-Е Өсімдік мүшелері бөлінеді-өсу және көбею мүшелеріне Өсімдік пен жануарлардың туыстығына дәлел бола алатын біржасушалы жәндік жасыл эвглена Өсімдік сабағындағы буын дегеніміз – Жапырақ өсетін сабақ аймағы Өсімдік сабағының өң және тоз қабаттарын құрайтын ұлпа – жабын. Өсімдік үшін Ч.Дарвин зиянды деген әдіс – инбридинг Өсімдікке жасыл түс беретін пластидті көрсетіңіз -хлоропластар Өсімдікке азот жетіспесе – өте баяу өсіп, жапырақтары бозарады Өсімдікке калий жетіспесе – өсімдік өте аласа болып өседі Өсімдікке фосфор жетіспесе – жемістің түзілуі баяулап, салмағы кемиді Өсімдікке.... жетіспегенде қурайды - Су Өсімдікте жемістің түзілетін жері (орны) – аналық жатын (түйін) Өсімдікте лейкопластар орналасқан мүше-тамырында тұқымында Өсімдікте жемістің түзілетін жері - аналық жатын Өсімдікте лейкопластар орналасқан мүшесі – тамырында, тұқымда
Өсімдіктегі түссіз пластидті көрсетіңіз – лейкопластар Өсімдіктекті азықпен қоректенетін сүтқоректілерде аш ішек пен тоқ ішек тоғысатын жері – бүйен Өсімдіктер әлемін зерттейтін ғылым: ботаника Өсімдіктер былай жіктеледі – бөлім, класс, қатар, тұқымдас, туыс, түр Өсімдіктер мен жануарлар жасушасының цитоплазмамен тікелей байланысқан ішкі қабаты – плазмалемма Өсімдіктер мен жануарлар жасушаларында қандай органоидтар кездеседі –митохондриялар Өсімдіктер мен жануарлар жасушаларында қандай оргонойдтар кездеседі.Митохондриялар. Өсімдіктер мен жануарлар жасушасының цитоплазмамен тікелей байланысқан ішкі қабаты – плазмалемма Өсімдіктер мен жануарлар жасушасының цитоплазмасындағы сұйықтыққа толы қуыс-вакуоль Өсімдіктер мен жануарлардың ортақ ата тегі қандай ағзалар-саңырауқұлақтар Өсімдіктер мен жануарлардың ортақ ата тегі қандай ағзалар-саңырауқұлақтар Өсімдіктер систематикасының дамуы мен өсімдіктер әлемін құру жүйесінде қай ғалымның еңбектері баға жетпестей маңызды болды.Линней. Өсімдіктерге әсер ететін тірі табиғат жағдайлары – барлық тірі организмдер Өсімдіктерге беріктік қасиет беретін ұлпа тірек Өсімдіктерге түс беретін органойд - пластид Өсімдіктерде лейкопластар орналасқан мүше Тамырында , тұқымында Өсімдіктерде керексіз заттарды шығаратын ұлпа – Бөліп шығарушы Өсімдіктерде қыстырма бой қай бөлігінде орналасқан-буынаралықтардың түбірінде Өсімдіктерде органикалық зат түзуге қатысады – Негізгі ұлпа Өсімдіктердегі қанттың түзілуі... болады – хлоропластарда Өсімдіктерді әр түрлі қолайсыз жағдайлардан қорғайды – жабын ұлпа Өсімдіктердің қолайсыз жағдайлардан қорғайтын – қабық Өсімдіктердің басқа тірі ағзалардан айырмашылығы -Жасыл бояуында Өсімдіктердің жаңа сортын шығарумен айналысатын ғалымдар-селекционерлер
Өсімдіктердің жаңа іріктемелері мен жануарлардың тұқымдарын жасау,жақсарту,ұсақ ағзалардың штаммаларын алу әдістерінің жиынтығы-селекция Өсімдіктердің жаңа іріктемелері мен жануарлардың тұқымдарын және ұсақ ағзалардыңшаруашылыққа қажетті шттамаларын алу әдәстерінің жиынтығы.Селекция. Өсімдіктердің жаңа іріктемелерімен жануарлардың тұқымдарын ұсақ ағзалардың шаруашылыққа қажетті штамалары алу әдістерін жиынтағы-селекция Өсімдіктердің жасыл болуы ... байланысты - хлоропластарға Өсімдіктердің қайсысы бұршақ тұқымдастарға жатады-Үрме бұршақ Өсімдіктердің қозғалуына әсер етеді-жарық, су,ауа.қоректік заттар, өсімдіктердің тірі денесі Өсімдіктердің маусымдық өзгерісін қай ғылым саласы зерттейді.Фенология. Өсімдіктердің маусымдық өзгерісін қай ғылым саласы зерттейді-Фенология Өсімдіктердің маусымдық өзгерісін қай ғылым саласы зерттейді-Фенология Өсімдіктермен жануарлардың ортақ ата тегі қандай ағзалар –бактериялар Өсімдіктері мен жануарлары арнайы қорғалатын тұтас табиғи аймақ – қорық Өсімдікті құрлыққа бейімделе бастау дәуірі-Палеозой. Өсімдікті сыртқы ортаның қолайсыз жағдайларынан,кеуіп кетуден сақтайтын ұлпа-жабын Өсімдіктің азот жинақтаушы-түйнек бактериялары орналасқан орны-Тамырда Өсімдіктің генеративті мүшелері – гүл, тұқым, жеміс Өсімдіктің жасыл түсі (бояуы) – пластидтерге байланысты Өсімдіктің жер асты мүшесі -Тамыр Өсімдіктің қай бөлігінде ксилема болады – Сабақта. Өсімдіктің тамырынан сабаққа судың көтерілу себебі – тамыр қысымына Өсімдіктің топыраққа берік орнығып, қоректенуін күшейтеді – қосалқы Өсімдіктің тұқыммен көбею мүшесі – гүл Өсімдіктің тұқымында, тамырында, түйнегінде кездесетін түссіз, ұсақ денешіктер – лейкопластар Өсімдіктің ұрықтануын ашқан шетелдік ғалым – К.А.Навашин Өсімдіктің азот жинақтаушы-түйнек бактериялары орналасқан орны-тамырда Өсімдіктің барлық бөліктерінің бірігуі - патшалық Өсімдіктің жер асты қоректену мүшесінің ең ұшы –тамыр оймақшасы Өсімдіктің қай бөлігінде сүрек болады -Жоғарыда аталынған бөліктердің барлығында,яғни жапырақта,сабақта,тамырда Өсімдіктің қай бөлігінде сүрек болады -Жоғарыда аталынған бөліктердің барлығында,яғни жапырақта,сабақта,тамырда Өсімдіктің өсімді мүшелері – тамыр, сабақ, жапырақ Өсімдіктің сүрек қабаты болатын мүшесі – сабағы Өсімдіктің тамыр арқылы топырақтан сіңіретіні-су және минералды тұздар Өсімдіктің тамыр жүйесін құрайтын тамырлар-барлық тамырлар Өсімдіктің тамыр жүйесін құрайтын тамырлар-бір өсімдіктегі тамырлардың жиынтығы Өсімдіктің тамыры өте тереңге кететін аймағы - шөлде Өсімдіктің топыраққа берік орнығып,қоректенуін күшейтеді – қосалқы тамыр Өсіп даму кезінде адам денесінің пропорциясы өзгереді,18 жасқа келген адамнан қандай өзгерісті байқауға болады-Физиологиялық қызмет көрсеткіші ересек адамның атқаратын қызметіне жақындайды
Өт бөлетін без - бауыр Өт қабы аузының ашылатын мүшесі - ұлтабар Өте баяу өсетін ағза - қына Өте ертедегі адамдар – питекантроптар
Өте сирек кездесетін жануарлардың түрлері - барыс Өткізгіш шоқтардың жапырақ тақтасына орналасуы – жүйкелену Өтпелі форма – үйректұмсық Өттің әсерінен ыдырайды – май Өттің түзілуі – бауырда Павловтың әлемге әйгілі еткен еңбегі-шартты рефлекс Пайдалы қоңыз – қанқыз Палезой эрасының қай дәуірінде өсімдіктер құрлыққа шықты.Таскөмір. Палеозой заманының ұзақтығы – 340 млн жыл Палеозой кезеңі – девон Паразит құрттарды зерттейтін ғылым саласы-гельминтология Паразит саңырауқұлақтар тарататын тері ауруы – теміреткі Паразит саңырауқұлақтарға жататындар –қаракүйе Паразитті қарапайымдыларға жататын – дизентерия (қантышқақ) амебасы Паразиттік тіршілік ететін жәндік – кене Паразиттік тіршілік етееін бір жасушалы-лейшмания Паразиттік тіршілік ететін амебаның түрі – дизентерия Паразиттік тіршілік ететін амебаның түрі-қантышқақ Парапиктің пайда болған заман – кайнозой Парапиктің пайда болуы – кайнозой Пеницеллин антибиотигі...алынады-Зең саңырауқұлағынан Пеницилдлдің мукордан айырмашылығы.Жіпшумағы перделер арқылы жеке-жеке жасушаларға бөлініп тармақталған жіпшелерден тұрады. Пеницилл саңырауқұлақтардың қай тобына жатады-зең саңырауқұлақтар Пенициллдің мукордан айырмашылығы.Жіпшумағы перделер арқылы жеке жеке жасушаларға бөлініп тармақталған жіпшелерден тұрады. Пенсилин саңырауқұлақтардың қай тобына жатады-зең саңырауқұлақтар Пермь –(50±10) ашықтұқымдылар ,бақа, құрбақа,тритон, сламандрааяқсыз бақалар,жорғалаушылар
Пиноцитоз қызметін атқаратын мүше – жасуша жарғақшасы Пиноцитоз қызметін атқаратын органоид – плазмалық жарғақша Пироплазмоз ауруының қоздырғышы – нәзікбас кене Питекантроптар – ежелгі адамдар Питекантроптардың қаңқа қалдықтары алғаш табылған жер-Ява аралы Пияз бен сарымсақтарда болатын ерекше ұшпа зат – фитонцидтер Пияз қабығының өңіндегі пластидтер түсі – түссіз Пияз,шие, наурызгүл гүлшоғыры - жай шатыршагүл Пиязшығы бар өсімдік - ьқызғалдақ Пиязшық арқылы көбейетін өсімдік - лалагүл Плазма құрамындағы судың мөлшері - 90℅. Плазмалемманың негізгі химиялық құрамы – нәруыз-60%, май-40%, көмірсу-2-10%
Плазмалылар класына жататын жәндіктер – кәдімгі амеба Плазманың көп бөлігі - су Пластидтер болады - Өсімдіктерде Пластикалық зат алмасу қандай процесс-жасуша заттардың түзілумен энергияның жинақталуы Пластинкалы қалпақты саңырауқұлақтарға- груздь Пластинкалы қалпақты саңырауқұлақтарға- груздь Плаундар көбею жолдары - 3 Плауннан алынатын зат Бояу Плаундар өседі - ылғалды жерлерде Плаундардың қазіргі кездегі өкілдері-көпжылдық мәңгі жасыл Плауннан алынатын зат – бояу Плаунның сабағы - төселмелі Плаунның спораларын пайдаланады дәріге Плаунның ұрық тамыршасынан өсетін мүше-нағыз тамыр Плаунтектес өсімдіктердің жыныссыз көбеюі жүзеге асады – спора арқылы Плауынның споралары жетілетін бөлігі – масақ Плауынның спораларының дамитын орны- тік өскен масқшада Полеогенде –(41±2) сүйекті балықтар,ұрықжолдасты сүтқоректілертұяқты, жыртқыштар,адамтектес маймылдар,жабық тұқымдылар Полеозой- 6 кезеңнен тұрады Полеозой- ертедегі тіршілік (340±10) Полеозой- кембрий,ордовик,силур,девон,тас көмір(карбон),пермь Полиомиелит ауруында вирустардың зақымдайтыны – жұлынның қозғаушы нейрондарын Полиптер – көп аяқты қозғалмайтын жәндіктер Полисахаридтерге жататын – крахмал Полиспермия дегеніміз ол - жұмыртқа жасушасының ұрықтанбауы Популация, бірлестіктер мен экожүйелер арасындағы қарым – қатынастар жиынтығын зерттейтін – Синэкология Популияцияның генетикалық құрылымын зерттеген ғалым - В.Иогансен Популияцияның ортамен,популияцияның ішкі үдерістерімен тура және кері байланыстарын зерттейтін экология бөлімі-демоэкология Популяциялардың ара қатынасын,даму заңдылықтарын табиғи ортамен үйлесімдік жағдайында зерттейді - популяциялық экология Популяциялық экология- популяциялардың ара қатынасын,даму заңдылықтарын табиғи ортамен үйлесімдік жағдайында зерттейді Постэмбриондық даму кезеңдері –туған сәттен басталады Приматтардың миы және сезім мүшелері дамыды – кайнозой Продуцентер дегеніміз - өсімдіктер Продуценттер- күн энергиясын пайдаланатын жасыл өсімдіктер (органикалық зат түзушілер) Продуцентті ағзалар – фотосинтездеушілер Прокриоттарға жататындар-Бактериялар. Протерезой – алғашқы тіршілік (2000) Протерезой – теңіз ішекқуыстылары,губкалар,буылтық құрттар, былқылдақденелілер пайда болды Протерозой заманының ұзақтығы- 2млн жылға жуық Піскенде жеміс жақтаулары ашылып, тұқымдары сыртқа шашылып таралуы - өздігінен Пішіні бұта тәрізді қына – бұғы қынасы Пішіні малдың тұяғына ұқсас,паразит саңырауқұлақ - діңқұлақ Пішіні-бірінші,екінші реттік үзбелері біркелкі жұп хромосомалардың аталуы гомологты Радопсиннің түзілуі А дәрумендеріне байланысты, оның жетіспеуінен пайда болатын ауру-тауық соқыр Раушан гүл тұқымдасының гүлінде- 5 тостағанша, 5 күлте, көп аталық, көп аналы 4 Раушангул тұқымдасына жататын жабайы өсімдік –түзу қазтабан Раушангүл тұқымдасына жатпайтын өсімдік – Қияр
Раушангүлділер тұқымдасындағы сәндік гүл – раушан Раушангүлділер тұқымдасы белгілеріне жатпайтыны.Гүлінде бір аналық алты аналық. Раушангүлділер тұқымдасына жататын жабайы өсетін шөп-теңгежапырақ Раушангүлділерге жататын шөптесін өсімдік – қазтабан Раушангүлділерге жататын шөптесін өсімдік – қойбүлдірген Раушангүлділерге тән-аталығы көп,аналығы біреу немесе көп Раушангүлділердің бұталы түрлері раушан,итмұрын Раушангүлділердің жемісі-көп сүйекті жаңғақ
жүктеу 3,23 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау