Курс саясаты және іс-жосығы (процедурасы)

• 
  курстық жобалардың (жұмыстардын) тақырыптары,
  
• 
  графикалық- есеп тапсырмалары, типтік есептер т.б.,
  
• 
  орындалу уақыты,
  
• 
  бақылау түрлері (тестілер, экспресс-сұрақтар, есептер, рефераттар, баяндамалар т.б.).
  

Дәрісханалық (дәріс, практикалық, семинарлық, лабораториялық, және студиялық сабақтар) және дәрісханадан тыс (ОЖСӨЖ: курстық және дипломдық жұмыстары, СӨЖ тапсырмалары) сабақтардың оқу әдебиеттерімен қамтылуын көрсетеді

Оқытушы Акашаева Айымгуль Саматовна

(аты-жөні)
Пән Қонақ үй шаруашылығы

^{(пән атауы)}

Кредит саны - 3

Қонақ үй шаруашылығы – туристік индустрияның материалдық-техникалық базасының негізгі буыны

2. Қонақ үйдің негізгі түрлеріне қысқаша сипаттама.

Ежелгі Грекия және әсіресе ежелгі Рим кезеңдерінде тұрғылықты аулалар хаиндар, инналар, қонақ үйлер, пошта станциялары, ямалар дами бастады. Бұлар негізінен саяхаттаушы саудагерлерге, актерлерге, діни адамдарға арналған болатын. Негізінен ғасырлар бойы қонақ үй құрылымы өзгеріске ұшырамады. Ол аттар үшін қоршаулардан және 2 қабатты ғимараттан тұрды. 1-ші қабатында – таверна, 2-ші қабатында – жатын бөлмелер.

Қонақ үй бизнесіндегі талантты адамдар: Ресейден шыққан И.И.Корзинкин, Америкадан К.Хилтон, Э.Хендерсон, К.Уилсон.

Қазіргі қонақ үй базасы туристік индустрияның – XXI ғ. индустриясының негізіне айналып бара жатыр.
Дәріс 2

Туристерді орналастыру құрылысының классификациясы және сипаттамасы

Қонақ үй индустриясы бұл қонақжайлылық жүйесі, ол бастауын ежелгі салт-дәстүрден алады. Бұл қасиет адамзат тарихының қоғамдық формациялардың кез-келгеніне тән.

Айта кететін жай, транзитті туристер мен экскурсиялық қызмет көрсетулерден түсетін пайдаға өмір сүріп жатқан туристік орталықтар мен аймақтар бар.

Бүгінгі күні қонақжайлылық индустриясы бұл туризм экономикасының маңызды құраушысы болып табылады. Қонақжайлылық индустриясын ұжымдық және жеке орналасудың әр түрлі құрылыстары құрайды: отельдер, қонақ үйлер, мотельдер, жастар отельдері мен жатақханалар, апартаменттер, сонымен қатар туристерді орналатыруға қатысатын жеке сектор.

Туристерді орналастыру құрылыстарына мынадай қосымша талаптар қойылатын объектілер жатады:

1. Түнеу орындарының жалпы саны кейбір минимумдарынан асуы қажет.

2. Орналастыру орындарының басшылары болуы шарт.

3. Объектіні басқару коммерциялық негізде құрылады.

БТҰ-ның ұсыныстарына сәйкес барлық орналастыру орындарын 2 категорияға бөліп қарастыруға болады: ұжымдық, жеке.

Қонақ үйлердің жеке белгілерінің ішінде төсек орындарының саны 10-нан кем емес болуы керек, және келесі қызмет көрсету тізімін міндетті түрде көрсетуі шарт: номерді жинақтау, төсек орнын дұрыстау және қосымша қызметтердің номенклатурасын ұсыну.

Нақты жабдықталуына және ұсынылатын қызметтердің ерекшеліктеріне қатысты қонақ үйдің бірнеше түрлері анықталады: кең профильді, пәтер типті, мотельдер, жол бойы орналасқандар, курорттық қонақ үйлер және т.б.

Қонақ үй типтес мекемелерге: пансиондар, жиһаздалған бөлмелер, туристік жатақханалар жатады. Туристерді орналастыруға арналған мекемелерге жатқызуға болады: курорт, санатория, сауықтыру фермалары және т.б. Оларда номер болмайды.

Ұжымдық орналастырудың тағы бір түрі – кемпингтік алаңдарда, шағын кемелер бухтасында, пәтер типтес қонақ үйлерде, бунгалода, туристік жатақханаларда, жастар қонақ үйлерінде орналасу.

Жеке орналастыру құрылыстары жалға ақылы, ақысыз беріледі. Олар пәтерлер, коттедждер, виллалар.

Қазіргі қонақ үй туристерге ыңғайлылық дәрежесін жоғары деңгейде ұсынып, қосымша қызмет көрсетеді. Қонақ үй ғимараты көпфункционалды құрылыс және технологиялық күрделі жабдықтардан құралады.

Қазіргі қонақ үй құрылысы барысында басшылыққа алынатын принциптер:

1. Ғимарат немесе ғимараттар кешені қоршаған ортаның ажырамас бөлігі болып орналасқан территорияның ерекшелігін сақтау қажет.

2. Табиғи-климаттық факторларды температура, ылғалдылығы жауын-шашын мөлшері, желдің бағыты мен жылдамдығы ескерілуі қажет.

3. Архитектуралық, конструкциялық және материалдармен қамтамасыз етілуі өте қымбат болмауы керек.

4. Ғимататтарды жобалауда жарнамалық идеялар, рекордтар қалыптастыру көп орын алады.

5. Функционалды талаптарға сай болуы керек.

6. Ғимарат эстетикалық, техникалық, санитарлы-гигиеналық, экологиялық нормалар мен ұсыныстарға сай болуы керек.

7. Ғимарат құрылысы барысында экономдылық шарттарын сақтауы қажет.

Қонақ үйлерді жобалау нормативті және ұсыныстық сипаттағы құжаттар негізінде жасалады. Бұл құжаттардың мазмұны елдерге байланысты Қонақ үй ғимараттары басқа құрылыстардан көптеген белгілері бойынша ерекшеленеді: сыйымдылығы, конструкциялық типі, қабаттылығы, эксплутациялау режимі және т.б.

Конструкциялық типі бойынша: каркасты, блокты, монолитті, жергілікті құрылыс материалдарынан болуы мүмкін

Эксплутациялау режимі бойынша: жыл бойы, маусымдық, аралас болуы мүмкін.

Орналасу жеріне байланысты: қалада, қаладан тыс, суда орналасқан болып бөлінеді.

Әлемдік тәжірибеде қабаттылыққа келгенде негізгі орын алатыны:

30 этажды және 70 этажды болады.

Сыйымдылығына байланысты 100-ден кем – кішкене, 100-500 орын – орташа, 500-ден артық ірі қонақ үй.

Ыңғайлылық деңгейі бойынша халықаралық тәжірибеде *(жұлдызбен) өлшенеді: 1* - төмен, 5* - жоғары дегенді білдіреді.

Шетел қонақ үйлерінің типологиясы:

1.Отель-люкс 100-400 номер. Экономикасы дамыған ірі қала орталықтарында орналасқан. Қызметтің бүкіл түрі қамтылған.

2. Орташа тап 400-200 номер. Орналастыру бағасы орташадан жоғары. Елдің ірі қалалық орталықтарында орналасады.

3. Қонақ үй апартамент 100-400 номер. Қызмет орташа дәрежеде.

4. Мотель 150-400 номер. Қызмет орташа, персонал саны аз.

5.Эконом класс 10-150 номер. Қала сыртында магистральға жақын орналасақан, қызметті көрсету түрлері шектеулі.

6. Курорттық қонақ үй 100-500 номер.

7. Кондоминиум 50-200 номер. Теңіз жағалауында орналасады.

1.Қонақ үйдің типологиясы.

2.Қонақ үйдің айқындаушы белгілері.

Баға деңгейі бойынша қ/ү бөлінеді:

Бюджеттік (25-30$);

Экономикалық (35-55$);

Орташа (55-95$);

1-ші класты (95-195$);

Апарт – отель (65-125$);

Люкс – отель (125-525$);

Клиенттердің болу ұзақтығына қарай:

Ұзақ уақытқа;

Қысқа;

Бір жылда қызмет көрсету ұзақтығына қарай:

Жыл бойы;

Маусымдық;

Клиенттергге тамақ ұсынуы бойынша:

Толық пансионмен;

Жартылай пансион;

Тамақ ұсынбайтындар;

Әлем тәжірибесі қонақ үйді 1-40 қабатқа дейін және одан да жоғары салады. Қабаттылығы қ/ү-ң экономикалық жағдайларына, нормативті талаптарға, құрылыс материалдарының конструкциясына, сол елде ғимараттарды салу әдісіне де тәуелді. Қ/ү-ң ең көп таралған қабаттылығы: Ресейде 5-16 қабат, Чехияда 8-14 қабат, Венгрияда кішігірім қалаларда 4-5 қабат, курорттарда 6-11 қабат, Германияда 8-10 қабат, Ұлыбританияда 10-15 қабат.

Аз қабатты (1-2);

Орташа (3-5);

Жоғарылаған (6-9);

Көп қабатты (1 категорияда 10-16 қабат);

2-ші категорияда 17-25 қабат;

3-ші категорияда 26-40 қабат;

Қ/ү-ң ыңғайлылық деңгейіне қарай бөлінуі және әр түрлі елде талаптардың әр түрлі болуы мемлекеттің мәдени тарихы, даму деңгейі мен ұлттық ерекшелігіне байланысты. Бұл дүниежүзілік туристік сапарларды ұйымдастыруда қиындықтар түғызады. Жіктеудегі белгілермен бірдей ыңғайлылықтағы қ/ү-ге талаптарды бірдей етіп қою тілегі әлі күнге дейін шешілмей отыр.

Қ/ү-ң функционалды ұйымдасуы үшін ғимаратқа кірер есіктің саны маңызды рөл атқарады. Сыйымдылығы үлкен және ыңғайлылық деңгейі жоғары қ/ү-рде көбіне 3-4 есіктен кем емес болады.

Негізгі кіру есігі – онымен келушілер мен т.б. адамдар қолданады.

Қоғамдық тамақтану мекемесіне кіру есігі – сол елді мекеннің адамдары қолданады.

Бір немесе бірнеше есік – қ/ү жұмысшылары мен тамақ кіргізуге қолданылады.

Арнайы есік – онымен жүк алып өткенде қолданылады.

Сыйымдылығы кішігірім қ/ү 2 есекпен шектеледі: негізгі және тұрмыстық бөлігіне өтетін.

Орталықтағы қонақ үй;

Қабаттылығы аз, автотұрағы ашық, бұл жолшыбай орналасқандар;

Қала маңындағы және әуежайдағы қ/ү;

Жүзуші отельдер – жүзу құралы, туристердің теңіз жағалауында демалуға арналғандар;

БТҰ-ң ұсынысына сәйкес бүкіл орналасу құралдарын 2 категорияға бөліп қарастыруға болады.

Әр елде қонақ үйді жіктеу әр түрлі және олардың қазіргі таңда 30-ы пайдаланылады. Ең жақсы таралған жіктеу түрі Австрияда, Венгрияда, Египетте, Қытайда, Ресейде, Францияда қолданылатын «жұлдыз» жүйесі дүниежүзілік туристік алмастыруда пайдаланылады. Енді әр елдегі жіктеу жүйесіне тоқталсақ: Грецияда әріп жүйесі, Ұлыбританияға корон мен кілт, разрядтар жүйесі тән, және т.с.с.