Тақырып 5. Қоғамның саяси жүйесі. Мемлекет және азаматтық қоғам

Жоспар

2. Мемлекеттің пайда болу теориялары мен тұжырымдамалары.

3. Мемлекет - Қазақстан Республикасы: өкілді және атқарушы билік

органдарының негізгі сипаттамалары, құрылымы және жұмыс істеу

механизмі.

4. Құқықтық мемлекет және азаматтық қоғам. Қазақстан Республикасында

құқықтық мемлекет пен азаматтық қоғамның қалыптасуы.
«Саяси жүйе» ұғымы - саясаттанудың маңызды категорияларының бірі. Саяси жүйе - бұл қоғамның көп бөлігін байланыстыратын және биліктің қалыптасуы мен қызмет ету механизмін қамтамасыз ететін күрделі, көп өлшемді құрылым. Саяси өмірдің күрделілігі мен әртүрлілігі саяси жүйенің бірқатар функцияларын жүзеге асыруды, соның ішінде саяси әлеуметтендіруді, әр түрлі әлеуметтік топтардың мүдделерін біріктіру мен тұжырымдауды және т.б. болжайды. Бұл тақырыпты дайындау кезінде сіз саяси жүйелерді жіктеудің негізгі критерийлерімен танысуыңыз керек.

Мемлекет қоғамның саяси жүйесінің негізгі институты болып табылады және оның саяси ұйымын білдіреді. Бұл мәселені дайындау кезінде мемлекеттің пайда болуының негізгі теорияларымен (теологиялық, патриархалдық, келісімшарттық, әлеуметтік-экономикалық, психологиялық және т.б.), оның ерекшеліктерімен және қызметтерімен танысу керек.

«Құқықтық мемлекет» және «азаматтық қоғам» ұғымдарын қарастыру кезінде олардың пайда болу және даму тарихымен танысып, оларға қандай белгілер тән екендігін және олардың бір-бірімен қалай байланыстылығын түсіну қажет. Бұл білім Қазақстан Республикасында құқықтық мемлекет пен азаматтық қоғам құрудың негізгі проблемаларын анықтауға және талдауға мүмкіндік береді.

Үшінші сұрақты дайындаған кезде оның негізгі көзі - Қазақстан Республикасының Конституциясы, атап айтқанда оның келесі бөлімдері: I. Жалпы ережелер; III. Президент; IV. Парламент; V. Үкімет; VI. Конституциялық Кеңес; VIII. Жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару. Оларды зерделей отырып, сіз Қазақстан Республикасындағы негізгі мемлекеттік органдармен, олардың құрылымымен және өкілеттіктерімен танысасыз.

1. 
   ҚР Конституциясы (өзгертүлер мен толықтырулар). Алматы, 2015.
   
2. 
   Пугачев В.П., Соловьев А.И. Введение в политологию. М., 2009.
   
3. 
   Политология. Учебник /Под ред. Лавриненко В.Н. М., 2012.
   
4. 
   Матвеенкова Л.Г., Касимова С.С., Ивлева Е.Н., Хмельницкая О.М. Саясаттану. Учебное пособие. Караганда, КарГТУ, 2020.
   
5. 
   Абсаттаров Р.Б. Саясаттану негіздері. – 2 т.- Алматы: Қарасай,2011.
   
6. 
   Жамбылов Д. Саясаттану: Оқулық. Өңделіп, толықтырылған 2-басылым. – Алматы: Жеті жарғы, 2005.
   
7. 
   Heywood A. Politics. - N.-Y.: Palgrave Macmillan,2013.
   
8. 
   Мұсатаев С.Ш. Саясибилік: Оқу құралы. Алматы: Қазақ университеті. –2014.
   
9. 
   Әлемдік саясаттану антологиясы. «Мәдени мұра» мемлекеттік бағдарламасы. – Алматы: Қазақстан. – 2005-2009. - Т.1-9
   
10. 
    Бәйділдінов Л.Ә. Теориялық саясаттану. – Алматы, 2005.
    
11. 
    Байдельдинов Л.А. Основы политологии. Алматы, 2000.
    

1. Қоғамның саяси жүйесі дегеніміз не?

2. «Саяси жүйе» ұғымы қай теорияның аясында пайда болды?

3. Саяси жүйе теориясын кім дамытты?

4. Қоғамның саяси жүйесінің құрылымы қандай?

5. Қоғамның саяси жүйесі қандай функцияларды орындайды?

6. Саяси жүйелердің жіктелуі қандай?

7. Сіз Қазақстан Республикасының саяси жүйесінің типін қалай сипаттай

аласыз?

8. Мемлекет дегеніміз не?

9. Мемлекеттің қоғамның саяси ұйымы ретінде қандай белгілері бар?

10. Әр түрлі теориялар мемлекеттің пайда болуын қалай түсіндіреді?

11. Құқықтық мемлекет дегеніміз не? Оның негізгі ерекшеліктері қандай?

12. Азаматтық қоғам дегеніміз не? Оның функциялары қандай?

13. Қазақстан Республикасындағы билік көзі кім?

14. Қазақстан Республикасының Конституциясы Қазақстан

Республикасының басқару нысаны мен мемлекеттік құрылым нысанын

қалай анықтайды?

15. Қазақстан Республикасындағы ең жоғарғы заң шығарушы билік қалай

аталады?

қалыптасу тәртібі қандай?

17. Қазақстан Республикасындағы жоғары атқарушы билік қалай аталады

және ол қалай құрылады?

18. Президент Қазақстан Республикасындағы басқару жүйесінде қандай

орынды алады?

19. Қазақстан Республикасындағы жергілікті өкілді билік қалай аталады? Ол

қалай қалыптасады?

20. Қазақстан Республикасындағы жергілікті атқарушы билік қалай аталады?

Ол қалай қалыптасады?

21. Конституциялық Кеңес Қазақстан Республикасында қандай

функцияларды орындайды? Ол кім және қалай қалыптасады?