Нұсқаулар 5В010200 Бастауыш оқытудың педагогикасы

  

әкімшілігінің өкілі қатысады. 

 Педагогикалық  практиканың  қорытындысы  бойынша 

Университетте 

практиканттардың 

сабаққа 

дайындаған 

көрнекі-құраладры  мен  оқушылар  жұмысынан  көрме 

ұйымдастырылады. 

 

Студент-практиканттарды бағалау критерийлері 

  Педагогикалық  практика  қорытынды  бойынша  есеп 

беру  құжаттары  студент  оқуды  бітіргенше  университтегі 

практиканы ұйымдастыратын кафедрада сақталады. 

  Практика  нәтижесі  бойынша  студент  100  баллдық 

шкаламен  баға  алады.  Оның  бағасы  студенттің  жалпы 

үлгерімінің қорытындысын шығаруда ескеріледі. 

   Бағалау критерийі: 

  «Өте  жақсы»  деген  баға  практика  бағдарламасында 

талап  етілген  барлық  жұмыс  ауқымын  орындаған,  оқу 

сабақтарын,  сабақтан  тыс  және  тәрбиелік  іс-шараларды  өте 

жақсы  өткізген,  оқушылар  ұжымымен  жүргізген  барлық 

жұмысқа  аса  жауапкершілікпен  және  қызығушылықпен 

қараған,  практиканың  барлық  кезеңдерінде  терең  теориялық 

және  практикалық  дайындағын  көрсеткен,  құжаттарды 

дайындауда  зерттеушілік  мәдениетін  танытқан  студентке 

қойылады. 

  «Жақсы»  деген  баға  практика  бағдарламасында  талап 

етілген  барлық  жұмыс  ауқымын  орындаған,  оқу  сабақтарын, 

сабақтан 

тыс 

және 

тәрбиелік 

іс-шараларға 

жақсы 

дайындалып,  өткізен,  бірақ  азғана  кемшіліктер  жіберген, 

толығымен  өз  бетінше  жұмыс  атқарған  оқушылармен 

жумыста  қызығушылық  танытқан  және  сынып  жетекшісіне 

көмек көрсеткен студентке қойылады.  

   «Қанағаттанарлық» 

деген 

баға 

практика 

бағдарламасындағы жұмыс ауқымын орындаған, бірақ жұмыс 

барысында  жеткілікті  қызығушылық,  дербестік  байқатпаған, 

оқу  сабақтарын,  сабақтан  тыс  және  тәрбиелік  іс-шараларды 

өткізуде  мәнді  қателер  жіберген,  оқушылар  ұжымымен, 

мұғалімдермен,  сынып  жетекшісімен  қарым-қатынас  орната 

алмаған,  зерттеу  жұмысы  бойынша  тапсырмаларды  орындау 

зерттеушілік  мәдениетінің  төмен  деңгейін  көрсеткен 

 Сабақтың  құрылымы  дидактикалық  аппаратпен  бірге 

оқушыларды мақсатты оқу әрекетіне ықпал ету керек;  

Сабақ жоспарын құруда мұғалімнен ерекше көңіл болуді 

қажет ететін әрекеттің төмендегідей бірізділігі корінеді:  

1. Мақсат қою.  

2. Сабақ мазмұның іріктеу.  

3. Оқыту әдістерін тандау.  

4. Сабақтың құрылымын анықтау.  

5. Сабақтың базалық жүйесін құру.  

Мұғалімнің  негізгі  көңіл  бөлетіні  -  сабақтың  мақсатын 

айқындау.  Өйткені  сабақ  жоспарын  құру  алдымен  мақсатты 

айқындаудан,  одан  кейін  мақсатына  жетуге  қажетті  құрал-

жабдықтарын  нақтылаудан  және  тақырыпты  менгертудің 

әдіс-тәсілдерін  белгілеуден  басталады.  Сабақтың  мақсатына 

қарац оның қалған компоненттері өгереп отырады. Алдымен, 

сабақтың 

мақсатын 

қоюға 

байланысты 

мәселелерге 

тоқталайық.  

Мақсат  дегеніміз  –  алдын-ала  жоспарланған  нәтижеге 

жету.  Оған  жету  үшін  үш  түрлі  міндетті  шешу  керек. 

Сабақтың білімділік, тәрбиелік, дамытушылық міндеттері бір-

бірімен тығыз байланысты, сабақты ұйымдастыру және өтуге 

олардың рөлі нақты жағдайларға байланысты әртүрлі болады. 

Нақты 

материалды 

оқытудың 

білімділік 

мақсаты 

бағдарламада жалпы түрде берілген. Яғни сабақтың білімділік 

мақсатына  негізінен  бағдарламалық  білім,  білікті  нақты 

анықталған деңгейде қалыптастыру жатады.  

Сабақтың  тәрбиелік  мақсатын  қою  жеке  тұлғаның 

қалыптасу  үдерісіне  біртұтастықпен  келу  шеңберінде  іске 

асады. Және тәрбиенің барлық негізгі бағыттарын қамтыйды: 

ақыл-ой,  адамгершілік,  еңбек,  эканомикалық,  экалогиялық, 

құқықтық,  эстетикалық  және  дене  тәрбиесі.  Мұғалім  оқу 

материялы 

арқылы 

баланы 

жан-жақты 

тәрбиелеуді 

ойластырып,  алдағы  сабақта  мүмкін  болатын  жағын 

көрсетеді.  Тәрбиелеу  үдерісі  сабақ  барысында  үзіліссіз 

жүргізіледі,  мұғалім  оған  мақсатты  түрде  әсер  етуі  керек:  ол 

үшін  бір  кезде  тәртіптілігіне  көңіл  бөліп,  бір  сәт 

ұқыптылығына,  тағы  бір  жағдайда  табандылығына  және  т.б. 

мән  беріледі.  Осындай  бағыттағы  әсерлерді  сипаттап, 

15 

22 

   студентке қойылады.  

  «Қанағаттанарлықсыз» 

деген 

баға 

практика 

бағдарламасын 

орындамаған, 

өзінін 

міндеттеріне 

жауапкершіліксіз 

қараған 

(сабаққа 

келмеген, 

сынып 

жетекшісінің  міндеттерін  орындамаған  және  т.б.)  студентке 

қойылады.  

   Дәлелді 

есептермен 

практика 

бағдарламасын 

орындамаған  студенттер  оқудан  бос  уақытында  қайтадан 

практикаға жіберіледі.  

   Дәлелсіз 

себептермен 

практика 

бағдарламасын 

орындамаған  немесе  «қанағаттанарлықсыз»  деп  бағалаған 

студенттер  университет  уставында  көрсетілген  тәртіппен, 

академиялық  қарызы  бар  студент  ретінде  университеттен 

шығарылуы мүмкін. 

 

                                                                                                                  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 



 

Ата-аналардың 

мектепке, 

оқушылардың 

оқу 

жетістігіне қарым-қатынасы.  



 

Ата-аналар 

мен 

болалардың 

қарым-қатысына 

сипаттама.  



 

Оқушылар отбасының құндылық бағдары.  

8. Сынып 

ұжымының 

өмір 

сүру 

қабілеттілігіне 

мониторинг  



 

Сынып 

жетекшісінің 

сыныпты 

педагогикалық 

диагонистикалауын талдау.  



 

Қолдауды,  дамытуды  қажет  ететін  ұжымның  жақсы 

сапалары.  



 

Қжымның,  жеке  оқушылардың  түзетуді  қажет  ететін 

жаман қасиеттері.  

9. Сынып ұжымының құрылымы.  



 

Сынып белсенділері.  



 

Сынып оқушыларының тапсырмалары (міндеттері).  



 

Қызығушылығы  бойынша  оқушылардың  шағын 

топтары (сыныпта жұмыс жүргізу үшін).  

Сыныптағы 

оқушылар 

ұжымын 

зерттеудің 

диагонистикалық  әдістемелерін  іріктеуде  мынаны  ескеру 

керек:  сынып  оқушыларының  жас  ерекшелігі;  балалар 

ұжымының  қалыптасу  деңгейі;  сынып  жетекшісі  мен 

оқушылардың  қарым-қатынас  ерекшелігі;  балалар  мен 

ұлкендердің бір-біріне сену деңгейі.  

 

                                                                                                                     

Қосымша 4 

  

          Сабақ жоспарын құру үлгісі  

    Сабақ 

жоспарын  құрғанда  мұғалім  мыналарды 

анықтайды: 

 Сабақтың  мақсаты-  бұл  сабақтың  біртұтастығын 

қамтамасыз  ету  үшін,  біршама  мәнді  нәтижелерге  зейінін 

қалыптастыру үшін керек; 

 Дидктикалық 

аппарат- 

қойылған 

мақсатқа 

қолжеткізуге  қажетті  оқытудың  мазмұны,  әдістері, 

құралдары;  

16 

21 

  

Қосымша 1 

 

Бастауыш сынып мұғалімінің жұмысымен танысу 

1. Мұғалім жұмысы реттелген құжаттар.  

2. Сынып жетекшісінің қызметтік міндеттері.  

3. Мұғалімнің 

оқу-тәрбие 

жұмыстарын 

жоспарлауды ұйымдастыруы.  

4. Сыныптың  тәрбие  жұмысының  жоспарымен 

танысу.  

Сынып жетекшісінің құжаттары.  

 

                                                                         

                                      

 Қосымша 2 

 

  

Жеке оқушыға психологиялық-педагогикалық 

мінездеме берудің үлгі-сызбасы 

1. Оқушы туралы жалпы мәліметтері   



 

Аты,  тегі,  сыныбы,  жасы;  отбасындағы  жағдайы, 

отбасы тәрбиесінің негізгі бағыттары  



 

Оқушының сыртқы түрі (бойы, беті, жүрісі және т.б.).  



 

Дене  дамуы,  денсаулық  жағдайы,  қыймыл-қозғалыс 

белсенділігі.  

2. Оқу әрекеті  



 

Оқу  үлгерімі  (алатын  бағалары,  қолжетімді  пәндері, 

таңдаулы пәндері).  



 

Үлерімі  мен  жалпы  ақыл-ойы  дамуының  сәйкестігі 

(қабілеті, дүниетанымы).  



 

Оқу  әрекетінде  оқушы  зейінінің  ерекшеліктері,  еске 

сақтау қасиеті мен саналылығының корінуі.  



 

Сөйлеуі  (сөздік  қор,  сөйлеудегі  білімділігі,  ойын 

ауызша және жазбаша жеткізу біліктілігі).  



 

Білуге 

ұмтылысы 

(ынтасы, 

оқу 

әрекетіндегі 

жинақылығы;  оқушының  білуге  ұмтылыс  деңгейі  немен 

түсіндіріледі:  таным  әрекетіне  қызығушылығы,  ата-аналар 

немесе  мұғалімнің  «қысымымен»,  қабілеттілігімен  және  т.б. 

ауруына қарым-қатынасы, өзінің қарым-қатынасы 

3. Оқушылар қызығушыларына сипаттама. 



 

Оқушылардың  таңымдық  және  оқу  мотивтерінің 

қалыптасуы немесе қалыптаспауы 



 

Оқушының өзінің оқуына қарым-қатынасы 



 

Оқушының оқу пәндеріне қарым-қатынасы 

4. Оқушылардың интеллектуалды біліктілігіне сипаттама 



 

Кітаппен жұмыс істеуге, оны оқуға ынтасы 



 

Оқушылардың  еңбекке  қабілеттілік,  белсенділік,  оқу 

әрекетіндегі өзбетінше жұмыс істеу қабілеттілік деңгейі.  



 

Оқушылардың  үй  тапсырмасын  орындауға  қарым-

қатынасы 



 

Оқушылардың  қызығушылығы  ескеріле  отырып, 

олардың  мектептен  тыс  интеллектуалды  әрекетке  тартылу 

деңгейі  (үйірмелер,  факультативтер,  арнайы  курстар, 

олимпиадалар). 

5. Сынып ұжымының қалыптасуына сипаттама  



 

Балалар  ұжымындағы  топбасшылар  мен  жеке  қалған 

балалардың анықталуы. 



 

Ұжымдағы 

шағын 

топтардың 

анықталуы, 

оқушылардын  топқа  бірлесуінің  себебі  (қызығушылығы, 

мекен-жайы, қабілеттілігі, жеке қасиеттері бойынша).  

6. Оқушылардың  адамгершілік  қасиеттеріне  оқушылар 

ұжымының эмоционалды қалпына сипаттама.  



 

Оқушылардың ашықтығы, тұйықтығы.  



 

Оқушыларда  мейірімділік,  аяушылық  сезімдердің 

болуы немесе болмауы.  



 

Оқушыларда 

тұлғалық 

ерік 

сапаларының, 

рефлекцилық біліктілігінің болуы немесе болмауы.  



 

Оқушылардың бір-бірімен келіспеушілік деңгейі, оның 

себептері.  



 

Оқушыларда  педагоктармен  және  сыныптастарымен 

өзара  қарым-қатынас  жасау  біліктілігінің  болуы  немесе 

болмауы.  

7. Оқушылар отбасына сипаттама.  



 

Ата-аналардың  жасы  білім  деңгей,  болалардың 

отбасындағы өмір сүру жағдайы.  

17 

20 

  себептермен білуге ұмтылысы.  

3. Тәртіптілігі  



 

Сабақта,  үзілісте,  сабақтан  бос  уақытындағы  мінез-

құлқының ерекшеліктері.  



 

Мектеп ережесінің, мұғалім талаптарының орындалуы.  



 

Мінез-құлық мәдениетінің дағдылары.  



 

Санасы мен мінез-құлқының бірлігі.  

4. Еңбекке қатынасы  



 

Оқушы еңбек еткенді ұнатады ма, еңбекті құрметтейді 

ме? 



 

Еңбек дағдыларының болуы. 



 

Оқушы еңбектің қай түрін қалайды? 

5. Қоғамдық белсенділігі 



 

Орындайтың қоғамдық міндеттер (тапсырмасы). 



 

Сыныптың қоғамдық өмірдегі белсенділік деңгейі. 

 

6. Сынып оқушыларымен қарым-қатынасы 



 

Қарым-қатынас 

сипаты, 

сыныптағы 

көпшілік 

оқушыларымен тез араласып кете ала ма, қандай да бір топқа 

бөліне ме, сынып жетекшісімен, мұғалімдермен, қыздар және 

ұлдармен қарым-қатынасы қандай? 



 

Оқушының  сыныпта  алатын  орны,  социометиялық 

көрсеткіші, өзінің ұжымдағы орнымен қанағаттануы. 

7. Оқушының өзіне қарым-қатынасы 



 

Өзі,  өзінің  тұлғалық  қасиеттері  туралы  пікірі,  өзін-өзі 

бағалауы. 

 

8. Темпераменті мен мінез-құлқының ерекшеліктері 



 

Мінез-құлқында,  жұмысқа  қабілеттілігінде,  қарым-

қатынасында,  эмоционалдық  күйінде,  жұмыс  қарқынында 

(бірдей  қарқын  немесе  әр  түрлі,  жқмысты  тез  бастайды 

немесе  ұзақ  «тербеледі»),  өзіне  сенімділігі  мен  сенімсіздігін 

де темперамент ерекшелегінің көрінуі. 



 

Қалыпты  көң-күйі  (көңілсіз,  тұнжылаулы,  тұрақты, 

тұрақсыз, немесе көңіл-күйі жиі ауысып тұрады).  



 

Оқушының қатты байқалатың оң және теріс мінезі. 

 

9. Арнайы қабілеті, бейімділігі 



 

Мысалы, 

спортқа, 

сурет 

салуға, 

әдеби 

шығармашылыққа 

 

10.  Оқушының  жас  ерекшелігіне  тән  сипаттардың 

мінез-құлқында көрінуі 

 

11.  Тұжырымдар 



 

Оқушының жеке тұлғасының қалыптасуы қаншалықты 

жақсы жүріп жатыр деп ойлайсыз? 



 

Сіздің 

ойынызша, 

оқушыны 

алдағы 

уақытта 

тәрбиелегенде,  оның  қандай  мықты  жеке  тұлғалық  сапасына 

сүйену керек. 



 

Сіз  оқушының  тұлғалық  қалыптасуында  қандай 

кемшіліктерді  көрдіңіз  және  алдағы  уақытта  оның  қандай 

тұлғалық сапаларына мән беру керек деп ойлайсыз? 

 

                                                                                                   

Қосымша 3 

 

Сыныптағы  оқушылар  ұжымына  зеттеудің  үлгі 

бағдарламасы 

1. Оқушылар ұжымының қалыптасуы. 



 

Сыныптың құрамы, ұлдар мен қыздардың саны, сынып 

оқушылырының 

жасы, 

толық 

және 

толық 

емес 

отбасыларындағы оқушылар саны. 



 

Оқушының  ұжымға  енуінің  басталуы:  балабақша, 

бастауыш мектеп 



 

Оқушылар тұратың шағын аудан 



 

Жаңа оқушылардың ұжымға кіру жолдары 

2. Оқушылардың 

психофизиологиялық  денсаулығын 

талдау. 



 

Сынып 

оқушыларының 

медициналық 

тексерілу 

нәтижелерін талдау (медициналық топтар). 



 

Денсаулығын  мұғалім  ескеріп,  қарауын  қажет  ететін 

оқушылардың аты-жөні 



 

Ауру  баланың  және  оның  отбасындағылардың  оның 

18 

19