1.9 ТП АБЖ-ң ТҚК-нің ( техникалық құралдар кешенінің) құрылымды – функционалдық сызбасы
1.8 сурет -ТП АБЖ-ң ТҚК-нің құрылымды – функционалдық сызбасы
АЛҚ – арифметикалық-логикалық құрылғы
Эт-зЖЕСҚ –ажырату, қуат көзінің жоғалу жағдайында анағұрлым маңызды технологиялық және жүйелік параметрлер мен деректерді сақтауға арналған, энергияға тәуелсіз ЖЕСҚ
ҚБЕСҚ -уақытша-тұрақты параметрлерді сақтауға арналған қайта бағдарланатын (тұрақты-айнымалы) есте сақтау құрылғысы.
ЖСҚ – жүйелік сыртқы құрылғы (тіркейтін, кескіндейтін, басып шығаратын )
ЖСҚ-мен КҚ – ЖСҚ-мен кездесетін құрылғы
БМ – байланыстың машинааралық, жүйеаралық модулдері
БП – басқару пульті
БО – басқару органдары
ТП АБЖ-ң ТҚК-нің элементтер құрылымын толығырақ қарастырайық
Дискретті сигналдарды енгізу модулдері
ЭЕМ
Датчик
НТ
БҚ
НТ
Датчик
САНАУЫШ
Датчик
НТ
1.9 сурет - Дискретті сигналдарды енгізу модулдері
Кросс (клеммник, монтаждау ақысы және т.б.) датчиктің шығыстары келесі құрылғылармен келісуі үшін арналады.
НТ (нормалаушы түрлендіргіш) сигналды күшейту (азайту), фильтрлеу, бір түрден басқа түрге (мысалы, пневматикалықты электрлікке және т.б.) түрлендіру үшін арналады.
Санауыш белгіленген уақыт ішінде датчиктен бірнеше рет сұрау үшін қолданылады.
Дискретті сигналдардың шығару модулдері
ЭЕМ
УСР
ГШКҚ
УСР
ГШКҚ
УСР
РЕЛЕ
Р1
АМ
ГШКҚ
1Р1
1.10 сурет - Дискретті сигналдардың шығару модулдері
УСР – уақытша сақтау регистрлері аралық деректерді сақтауға арналады.
ГШКҚ – гальвандық шешілу мен келісу құрылғысы. Тізбектердің гальвандық шешілуі – сыртқы тізбектердегі ақауларды, келеңсіз жағдайларды (қысқаша тұйықталу, щоқтар, үлестіру потенциалдары) болдырмау мақсатында, ЭЕМ мен контроллердің шығыс модулдерінен сыртқы тізбектер мен сыртқы құрылғыларды басқару тізбектерінің гальвандық бөлінуі.
Дискретті шығару каналының құрамында кілттердің (релелік, жартылай өткізгіш)әр түрлері қолданылуы мүмкін.
Аналогты сигналдың енгізу модульдері
ЭЕМ
Датчик
НТ
Датчик
НТ
Датчик
НТ
1.11 сурет - Аналогты сигналдың енгізу модульдері
ТП АБЖ-гі тәжірибеде тұрақты тоқтың аналогты сигналдары 0-5 мА, 0-20 мА, 4-20 мА және тұрақты тоқтың кернеу сигналдары ±0-10 мВ, ±0-50 мВ, ±0-100 мВ, ±0-1В, ±0-1,25В, ±0-5В, ±0-10В, бір және екіполярлы, соның ішінде ЭЕМ және PCL-карт модульдері тек айнымалы токтың кернеуімен ғана жұмыс атқара алады.
Анологты сигналдардың шығару модулдері
ЭЕМ
ГШКҚ
ГШКҚ
АМ
ГШКҚ
1.12 сурет - Анологты сигналдардың шығару модулдері
Іс-тәжірибеде енгізу-шығару каналдарының көптеген құрылғылары бір құрылғы құрамына біріктірілген.
Мысалға, Analog Devices фирмасының термопараларымен жұмыс істеуге арналған 5В сериялы модулі сигналдың түрленуін, гальвандық шешілуін және нормалануын қамтамасыз етеді.
2 АБЖ ТП ҚОЛДАНЫЛАТЫН СТАНДАРТТЫ ИНТЕРФЕЙСТЕР
Интерфейс – әр түрлі құрылғылардың берілген ережелер мен стандарттарға сәйкес қарым-қатынасы үшін, бірыңғайлы аппарттық, бағдарламалық және құрылымдылық элементтерінің жиынтығы.
Кейбір арнайы әдебиеттерде итерфейс деп ЭЕМ-дың порттарын атайды.
Интерфейстің стандарттары болып келесілер анықталады – сигналдар деңгейі (логикалық нөл мен логикалық бірліктің кернеуі); беру құрылғылырының (передатчиктер), қабылдағыштардың, байланыс каналдарының параметрлері; мәліметтерді жіберудің физикалық ортасы (сымдардың түрі мен саны, ауыстырып қосқыш пен айырмалы бөлігінің өлшемі, сымдардың ұзындығына шектеулер, егер олар болса.
Адамдық-машиналық интерфейс (HMI) дегеніміз адам мен ЭЕМ арасындағы байланыс құралдары жатады: енгізу-шығару құрылғылары («тышқан», пернетақта, джойстик, дисплей), сонымен қатар экрандық кескіндер (сурет, мнемосхема, экрандық пернелер, және реттегіштер және тағы басқалары).
Алмасу мәжіліс хаты – алмасу шарттарын қоятын, алмасу жүргізілетін құрылғылар арасындағы келісім (жіберу жылдамдығы, ақпараттық және қызметтік биттер, жұптықты бақылау).
Драйвер – сыртқы құрылғылар мен ЭЕМ процессорының жұмысыныің келісімін іске асыратын қызмет бағдарламасы (қабылдау, жіберу, мәліметтерді өңдеу және басқару).
Ақпаратты жіберуіне байланысты интерфейстер параллелді және тізбектей болып екіге бөлінеді.
Параллелді интерфейсте барлық жіберілетін биттер параллелді сымдар бойымен бір уақытта көрсетіледі.
Тізбектей интерфейсте биттер бірінен соң бірі көрсетіледі.
Екі құрылғыны байланыстыратын интерфейс үшін алмасу режимінің 3 түрі үсынылады:
Дуплексті режим – алмасу екі бағыта және бір уақытта да жүзеге асады.
Жартылай дуплексті режим – ақпарат анда және мында кезекпен жүреді.
Симплексті режим – мәліметтер тек бір бағытта жүреді, ал кері тек басқарушы сигналдар ғана келеді.
Достарыңызбен бөлісу: |
