«назарбаев зияткерлік мектептері» дербес білім беру ұйымы негізгі және жалпы орта мектеп мұғалімдеріне арналған критериалды бағалау бойынша

Ойлау 

дағдыларының 

топтары 

Сипаты  

Етістіктер  

- 

жаңа мәнмәтінде бөліктерді 

(идея, элементтер) біріктіру, 

қиыстыру, мысалы хабарлама 

(сөз сөйлеу, баяндама оқу), 

әрекет жоспары, қажет мәліметті 

реттейтін кесте;  

- 

осы немесе басқа материалдың 

маңызын бағалау (бекітілген 

көркем шығарма, зерттеу 

мәліметтері).    

топтастырады, жинақтайды, қосады, 

үйлестіреді, құрайды, құрады, 

құрастырады, жалпылайды, біріктіреді, 

саралайды, ұйымдастырады, 

жоспарлайды, ұсынады, орнатады, 

біріктіреді, аргумент келтіреді, 

негіздейді, келіседі, салыстырады.  

дәлелдейді, таңдайды, салыстырады, 

қорытынды жасайды, сендіреді, 

негіздейді, түсіндіреді, өлшейді, 

болжайды, алдын алады, ұсынады, 

пікір білдіреді, саралайды, бөліп 

көрсетеді, қосады, қолдайды, 

тексереді, бағалайды, талдайды.  

 

Бағалау  критерийлерін  құрастыру  кезінде  мұғалім  әр  ойлау  дағдыларының 

деңгейін көрсететін етістіктерді қолдануына болады.  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

48 

 

4-

қосымша 

 

Қалыптастырушы бағалау әдістері 

№ 

Әдісі  

Сипаты  

1.   

Қолмен белгі 

беру 

Мұғалім түсіндіруін тоқтатып, қолды көтеру арқылы материалды түсініп 

немесе түсінбей отырғанын айғақтайтындай белгі беруін өтінеді. Белгілер 

алдын ала келісіледі. Мысалы:   

− 

қолдың бас бармағы жоғарыға қарай бағытталған: мен бәрін түсіндім 

және түсінгенімді айта аламын; 

− 

қолдың бас бармағы төменге қарай бағытталған: мен әлі түсінген 

жоқпын; 

− 

қол бұлғау:  мен өзіме сенімсізбін; 

Мұғалімнің білім алушыларға қосымша сұрақтар қоюына болады, 

мысалы, кім өзіне сенімсіз? кім түсінбеді? кім түсінді? 

2.   

Бағдаршам  

Әр білім алушының қолында бағдаршамның үш түсі көрсетілген 

парақшалар болады. (барлығы түсінікті – жасыл, сұрағым бар – сары, 

түсініксіз – қызыл). 

3.   

Жинақтау 

парақшасының 

индексі  

Мұғалім білім алушыларға екі жағында да көрсетілген тапсырмалары бар 

парақтарды жиі таратып отырады: 

1-

беті: Өткен тақырып бойынша негізгі идеяларды атап шығыңыз 

(бөлімдер, тақырыптар) және оны қорытып айтыңыз. 

2-

беті: Өткен тақырыптан тағы нені түсінбегеніңізді анықтаңыз (бөлімдер, 

тақырыптар) және өз сұрақтарыңызды құрастырыңыз. 

4.   

Бір минуттық 

эссе 

Білім алушылардың оқу материалын меңгергенін кезең-кезеңмен 

қадағалау үшін сабақтың кез келген уақытында қолдануға болады. 

Мұғалім қоюы мүмкін сұрақтар: 

- 

Ең бастысы (бүгін) сіз не білдіңіз? 

- 

Есіңізде не қалды?  

- 

Қандай сұрақ сіз үшін түсініксіз болды? 

5.   

Екі жұлдыз, бір 

тілек 

Білім  алушылардың  шығармашылық  жұмыстарын,  шығарманы,  эссені 

бағалау  кезінде  қолданылады.  Білім  алушыларға  екі  жағымды  тұсын 

анықтау  әрі  оны  жұлдызшамен  белгілеу  («екі  жұлдыз»)  және  өз  ойы 

бойынша  оның  қай  тұсын  толықтырып  жазу  қажеттігін  анықтау 

тапсырылады («тілек»).   

6.   

Үш минуттық 

үзіліс 

Мұғалім білім алушыларға сабақты түсінуін, идеясын, өткен тақырыппен 

байланыстылығын, білімі мен тәжірибесін, сондай-ақ түсініксіз тұстарын 

анықтау үшін ойлануға мүмкіндік беретін үш минуттық үзіліс береді. 

Мысалы:  

… туралы көп білдім  

Мен бұған таң қалдым, себебі …                     ƒ  

Мен …    … сездім. 

Мен …   … қарадым. 

7.   

Ауызша бағалау  Білім алушы мен мұғалімнің ауызша кері байланысы сабақтың барлық 

кезеңінде тиімді.  

8.   

Температураны 

өлшеу 

білім алушының тапсырманы қаншалықты орындағанын анықтау үшін 

қолданылады. Ол үшін мұғалім білім алушыларды тоқтатып, сұрақ қояды: 

Біз не істеп жатырмыз?  

Білім алушы осы сұраққа жауап береді, тапсырманың орындалу жолы, 

оны орындау үдерісі туралы ақпаратты ұсынады. 

 

 

49 

 

5-

қосымша 

 

 

20_____ - 20______ 

оқу жылына жиынтық бағалау өткізудің жоспары 

Пән_____________________________                                                                                                           Сынып________________________ 

 

Т

оқ

сан

  

Т

оқ

сан

дағ

ы

 

ап

та с

ан

ы

 

Жиынтық бағалау рәсімдері  

(

бөлім бойынша жиынтық 

бағалаудың тақырыптары) 

Ап

та

  

Бағалауды өткізу түрі 

Жиынтық бағалау 

рәсімдерінің 

орындалу ұзақтығы  

Мерзімі  

Ескерту  

құ

ра

ст

ы

ру

 

сар

ап

там

а 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

50 

 

6-

қосымша 

 

АТА-АНАЛАРҒА АРНАЛҒАН ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУДЫҢ БӨЛІМ 

БОЙЫНША ОҚУ ЖЕТІСТІГІ ТУРАЛЫ АҚПАРАТ  

 

Білім 

алушының 

аты-жөні

 

 

Пән 

 

Тоқсан  ____ 

 «______________» 

бөлімі бойынша жиынтық бағалау 

Бағалау критерийі 

Оқу жетістігі деңгейі 

Төмен  

Орта  

Жоғары  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Мұғалімнің 

қосымша пікірі 

 

 

 

 

 

 

 

Мұғалімнің аты-жөні _______________________________ 

Қолы  ________ 

Күні  ________ 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

51 

 

7-

қосымша 

 

Тоқсандық жиынтық бағалауды өткізу бойынша мұғалімдерге 

арналған нұсқау  

 

Білім алушылар орындарына жайғасып, тоқсандық жиынтық бағалау 

жұмысын  орындауға  дайын  болған  кезде  мұғалім  төмендегілерді 

орындауы қажет: 

• 

Тапсырманы  білім  алушы  отырған  партаның  үстіне  бетін  төмен 

қаратып қояды, бетті аударып қарамауын өтінеді.   

• 

Білім  алушыларға  бағалауды  өткізу  ережелерін  сақтау  қажеттігі 

туралы түсіндіру жұмыстарын жүргізеді.   

• 

Бағалауды  өткізу  кезінде  білім  алушылардың  бір-бірімен 

сөйлесуіне,  көмек  сұрауына,  біреуге  көмектесуіне  болмайтыны  туралы 

ескертіледі.  

• 

Білім 

алушылардың 

тапсырманы 

орындауға 

қажетті 

құралдарының бар екеніне көз жеткізеді.  

• 

Білім  алушылардан  тапсырма  парағының  бетін  аударып,  өзі 

туралы  мәліметті  толтыруын  сұрайды:  білім  алушының  тегі,  аты  және 

сыныбы (мектебі).  

• 

Жұмысты  орындауға  берілген  уақытты  хабарлайды.  Бағалау 

жүргізіліп  жатқан  кезде  білім  алушылардың  бір-бірімен  сөйлеспеу 

керектігін ескертеді.  

• 

Білім  алушылардың  нұсқауды  түсінгеніне  көз  жеткізеді,  сұрақ 

туындаған жағдайда жиынтық бағалау жұмысы басталмас бұрын жауап 

береді.  

• 

Тақтаға  жиынтық  бағалау  жұмысының  басталу  және  аяқталу 

уақытын  жазады,  білім  алушылар  хабардар  болу  үшін  қосымша 

дауыстап айтады.  

• 

Бағалау  жүріп  жатқан  кезде  білім  алушылардың  жұмысты  өз 

бетінше орындап жатқанына көз жеткізеді. Олар бірі-бірімен сөйлеспеуі 

қажет, бір-бірінен көшіруіне болмайды.   

• 

Білім алушылардың тапсырманы орындау кезінде көмек болатын 

қосымша  құралдарды  қолданбағанына  көз  жеткізеді,  мысалы,  сөздіктер 

немесе  калькуляторлар  (егер  аталған  заттар  тоқсандық  жиынтық 

бағалаудың спецификациясында қарастырылмаған болса).  

• 

Бағалау  өтіп  жатқан  кезде  мұғалім  нұсқауға  немесе  жұмысты 

орындау  уақытына  қатысты  сұрақтарға  жауап  береді.  Мұғалімнің  білім 

52 

 

алушылардың  жазуына,  сұрақты  өзгертіп  айтуға  көмектесуіне  немесе 

ақпарат беруіне болмайды.  

  

Білім  алушылардың  келген,  келмегенін  белгілеп  алу  қажет.  Білім 

алушылардың  жас  ерекшелігіне  қарай  анықталған  уақыт  аралығы,  яғни 

жұмысты орындауға неше уақыт қалғаны туралы ақпарат беру маңызды. 

 

Бағалау  жұмысын  аяқтауға  5  минут  қалғанын  білім  алушыларға 

ескерту қажет.   

 

Егер  кейбір  білім  алушылар  жиынтық  бағалау  жұмысын 

белгіленген  уақыттан  бұрын  орындайтын  болса,  мұғалім  оларға  өз 

жауаптарын  қайта  қарап  шығуын  өтінеді.  Жиынтық  бағалау  жұмысын 

орындау  уақыты  аяқталған  соң  мұғалім  білім  алушылардан  жұмысты 

орындауды  тоқтатуын  және  қалам/қарындаштарын  үстел  үстіне  қоюын 

өтінеді. Барлық жұмыс жиналып біткенше білім алушылардың бір-бірімен 

сөйлеспеуі және тыныш отыруы өте маңызды.  

 

 

 

 

 

53 

 

8-

қосымша 

 

Тоқсандық жиынтық бағалау модерациясын өткізу қорытындысы бойынша 

отырыс хаттамасы  

           

 

Білім беру мекемесінің атауы  

Пән 

Сынып  

Тоқсан  

Оқу жылы 

Модерацияға 

қатысушылар 

Аты-жөні 

Қолы  

Модерация  

төрағасы 

 

 

Пән мұғалімдері  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Модерацияға қатысушылардың қолы:  

 

Аты-жөні______________________ қолы_____________  

Аты-жөні______________________ қолы_____________  

Аты-жөні______________________ қолы_____________  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Жұмыс 

 

№ 

Модерация 

ға дейінгі 

балл 

Модерация 

дан кейінгі 

балл 

Шешімнің негіздемесі 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

54 

 

ɀɚɡɛɚɥɚɪԑɚɚɪɧɚɥԑɚɧɨɪɵɧ

Теруге 19.07.2017. берілді. Басуға 25.07.2017. қол қойылды.  

Пішімі 60х84/8. Кеңсе қағаз 80 гр/м2. Сандық басылыс.  

Шартты б. т. 5,9. Таралымы 20 дана. Тапсырыс № 1574

«Педагогикалық шеберлік орталығы» ЖМ типографиясында басылды. 

010000, Астана қ., №31 көше, 37а үй. 

e-mail: info@cpm.kz.