Пастереллез. Сальмонеллез

1.Энтеритті, бауырдағы паратифозды түйіршіктерді микроскоптан қарау және гистосуретін салу.

2.Пневмония кезінде өкпені ,сальмонеллез кезіндегі бауырдағы және ішектердегі макроөзгерістерді оқу.

3.Пастереллез және сальмонеллездің патологиялық өзгерістерін және негізгі клинико- анатомиялық формаларын бақылау.

1 Пастереллез – бұл жатыр немесе тыныс жолдары мүшелерінің қабынуымен және септицемиясымен сипатталатын жіті азықты инфекция.

Қоздырушысы: Pseudomonas aeruginosa. Өсінді және серологиялық қасиеттері бойынша пастереллаларға тән келеді. Яғни, олар ауыл шаруашылық жануарлар мен құстардан бөлінеді. Қоршаған ортаға төзімді. Жоғары температураға, антибиотиктерге, қарапайым дезинфекциялық заттарға сезімтал келеді.

Қабілеттілігі: нотри, енот, қояндар және тлкілерде кездеседі. Көбіне олардың төлдері ауырады. Күзендер ауруға тұрақты келеді.

Паталогоанатомиялық өзгерістері. Өлексе аз өзгерісте, күзендерде бас және мойын аумағының тері асты клечаткасында инфильтрат байқалады. Ішкі мүшелерде кеуде қуысында өзгерістер болады. Плеврада, өкпеде, диафрагманың бұлшықетті бөлігінде әртүрлі көлемде және формада қан құйылулар байқалады. Эндокард қуысында сірілі немесе сірілі – фибринозды эксудат жиналады. Өкпеде кейде қара – қызыл түсті кеңірдек кілегейі гиперемияға ұшыраған. Сызық – сызық ретінде қан құйылулар анықталады. Бауыр ұлғайған, консистенциясы борпылдақ тегіс боялмаған қан құйылу байқалады. Талақ ісінген, әсіресе, нутрийларда 2 – 5 есе ұлғайған. Бүйректері салбыраған, нүктелі қан құйылулар бар. Бүйрек астына тілік жасағанда сулы, ал нутрийларда бүйректері ұлғаяды. Лимфа түйіндері ұлғайған. Қарын мен ішек саңылауында қан аралас сілекей бөлінеді. Ал кілегей қабаттарда көптеген қан құйылулар. Аурудың созылмалы түрінде әртүрлі мүшелерде некроз ошақтары байқалады.

1.Пастереллез:

1.Қандай септицемиялар байқалады?

2.Бауырдың макрокартинасы

3.Көк бауырдың макрокартинасы

4.Лимфотүйіршіктердің макрокартинасы

2.Сальмонеллез:

1.Жануарлардың қандай түрлері бейім келеді?

2.Өлексенің жалпы түрі

3.Көк бауырдың микрокартинасы

4.Ішектердің макрокартинасы

5.Бүйрек макрокартинасы

6.Бас миының макрокартинасы

7.Сальмонеллезбен пастереллездің айырмашылығы неде?

8.Сальмонеллезбен гепатиттің айырмашылығы неде?

9.Септикалық формада сальмонеллез қандай жаста өтеді?

Этиопатогенезді, стрептококкты инфекция, стафилакоккты инфекция және 1.некробактериоз кезіндегі мүшелердегі паталогиялық өзгерістерді оқу.

2.Микроскоппен қарау және микросуретті салу (бауырда микробтың жиналуы, препарат №25).

3.Берілген ауруларда атлас бойынша ауыл шаруашылық жануарларды жарып – сою суретін көріп, танысу.

1Стрептококкты инфекция – тыныс алу жолдарының, сүт безінің, жатырдың қабынулаымен сипатталады және де абсцесстің түзілулерімен болады.

Қоздырушысы: Streptococcus pyogenes, S.Mastitydis және тағы басқалары. Қоршаған ортада микроб тұрақты және кең таралған.

Бейімділігі: Барлық жастағы күзендер, бұлғындар, түлкілер ауырады.

Паталогоанатомиялық өзгерістер. Мойын аумағында, баста, аяқ буындарынды, өкпеде, бауырда, талақта, бүйректе және басқа мүшелерде іріңді ошақтар анықталады. Берілген ауруда басқа жағдайларда паталогоанатомиялық өзгерістер типті болмайды. Өкпеде катаральды қабынулардың белгілері, трахея гиперемирленген болуы мүмкін. Асқазанда кілегей қабатта және жіңішке ішекте аналогиялық өзгерістер анықталады. Бүйректе, эпикард астында және бас миында қан құйылулар болады.

2.Диплококкты инфекция – стрептококктармен шақырылатын, бактериалды сепсиспен өтетін және де табиғи қуыстарда экссудаттың жиналуымен болатын инфекциялық ауру.

Қоздырғышы – Streptococcus pneumoniae.

Паталогоанатомиялық өзгерістері: кеуде, көк ет қуыстарында немесе жүректе іріңді немесе скрозды – фибринозды экссудат пайда болады. Көк ет қуысында қан құйылулар байқалады. Лимфа түйіндері гиперемияға ұшыраған. Көк бауыр қалыпты немесе шамалы ұлғайған. Бауыр ісінген, бірқалыпты боялмаған.

3.Стафилококкты инфекция – стафилакокктармен шақырылатын жіті инфекциялық ауру, әр түрлі ұлпаларда іріңді процесстердің пайда болуларымен пайда болады. Қабынулар ажыратылады: күзеннің жаңа туған күшіктерінің пиодермия, стафилакоккты мастит, уроцистит, эндометрит, абцесс, аңдардың энтероктоксемия.

Қоздырғышы – Staphylococcus aereus және т.б., кейде аралас инфекция түрінде өтеді.

Бейімділігі: Стафилакокқа барлық терісі бағалы аңдар бейім, әсіресе күзен күшіктері, өмірінің алғашқы күнінде.

Паталогоанатомиялық өзгерістері: өлген күшіктерде ішкі ағзаларда өзгеріс жоқ, тек қана зақымдалған теріде абцесс байқалады. Ересек аңдарда дененің әр түрлі жерлерінде қою іріңге толған абцесс байқалады. Ақ түлкілерде серозды – геморрагиялық экссудат болады. Қуық пен бүйрек зақымдалғанда осы ауруға тән болады.

Энтеротоксемия кезінде ас қазанның және ішетің кілегейлі қабаттарында гиперемия анықталады. Бауыр мен бүйректе тоқырау гиперемия жағдайында.

4. Некробактериоз – ұлпалардың іріңді – некротикалық зақымдалуымен сипатталатын жаралы инфекциялы ауру. Ауыз аймағында немесе саусақтарда.

Қоздырғышы – Fusobacteriium necroforum – жануардың ішегіде тіршілік ететін және табиғатта кеңінен таралған анаэробты таяқша.

Бейімділігі: норкалар, жабайы және ауыл шаруашылық жануарлар мен құстар ауырады.

Ауру сирек кездеседі.

Қоздырушы тез таралады. Микроорганизмнің төменгі қарсылығы кезінде процесс қоршаған ұлпаларға таралады, теріде, сіңірде, сүйекте және ішкі ағзаларда екіншілік ошақтарды түзеді.

Жануардың жоғары резистенттілігінде қанды емес аумақтарда қабынулар болады, өлген ұлпалар тартылады, олар байланыстырушы ұлпалармен ауыстырылады. Ауырып болған жануарларда иммунитет түзілмейді.

1.Көк етте диплококкты инфекция кезінде қандай экссудат түзіледі?

2.Көк бауырдың, бауырдың септикалық микросуреті

3.Стафилакокк нәтижесі

4.Пиодермия дегеніміз не?

5.Стафилакокк кезінде төлдерде қай жерлерінде патологиялық өзгерістер болады?

6.Стафилакокк кезінде ірі малдарда қай жерлерінде паталогиялық өзгерістер болады?

7.Некробактериоз кезінде өлексенің жалпы күйі.

8. Бүйректе, лимфа түйіндерінде, бронхтарда некробактериоз кезінде қандай өзгерістер байқалады?
Өзін – өзі тексеруге арналған сұрақтар.

1.Созылмалы респираторлық аурулар синдромы. Ньюкасл ауруы, жұқпалы энцефаломиелит. Гамборо ауруы.

2.Марек ауруы, лейкоз.

3.Жұқпалы бронхит, құстардың жұқпалы ларинготрахеиті. Респираторлы микоплазмоз.

4.Құс тұмауы. Сальмонеллездың дифференциалды диагностикасы.

5.Ас қорыту аурулары. Стоматит, Гастроэнтерит. Майлы Гепатоз.

6.Тыныс алу жолдарының аурулары: катаральды бронхопневмония, терісі бағалы аңдардың плевриті.

7.Перикардит, Миокардит. Миокардиоз.

8.Зат алмасудың бұзылуы, алиментарлы дистрофия, фиброзды остеодистрофия.

9.Иттер, мысықтар және терісі бағалы аңдар гиповитаминозы.

10.Токсикоздар: ас тұзымен, фосфор органикалық қосылыстармен, хлор органикалық қосыластармен улану, иттер мен мысықтардың азықпен уланулар.

11.Жұқпалы аурулар. Құтырық, оба.

12.Ит тектестердің вирусты парвовирусты энтериті.

13.Пастереллез, Сальмонеллез. Стрептококкты, стафилакоккты инфекция.

14.Тері аурулары: кесіктер, түсулер, шаш депигментациясы. Микоздар.

15.Сібір жарасы. Листериоз. Ботулизм.

16.Мысықтар панлейкопениясы.

17.Жұқпалы аурулар. Құстардың стафилакоккозы, стрептококкозы.

18. Иттер мен мысықтардың вирусты ауруларының дифференциалды диагностикасы.

19.Ас қорыту – ішек трактінің аурулары. Стоматит. Гастроэнтерит. Майлы гепатоз.

20. Тыныс алу жолдарының аурулары. Катарльды брохопневмониясы, терісі бағалы аңдардың плевриті.

21. Зат алмасудың бұзылуы. Рахит. Фибринозды дистрофия. Алиментарлы дистрофия.

22. Терісі бағалы аңдардың гиповитаминозы.

23.Бұзаутаз.

Қолданылған әдебиет тізімі:
1 Акулов А.В.,Пичугин Л.М.,практикум по патологической анатомии.?Колос,1980

2 Берестов В.А. Звероводство. С-П.2002.

3 Бессарабов В.А. альбом.Болезни кур.М? колос.1978.1973

4 Данилов Е.П. Болезни пушных зверей.М?Колос.

5 Зеленский В.П. профилактика и лечение болезней птиц. Минск.1968.

6 Жаров А.В.,Шишков В.П. Патологическая анатомия с.х.животных М.? колос,2003

7 Кудряшов А.А. Патогенез и патологическая анатомия инфекционных болезней собак и кошек.СПб 1997. 170с.

8 Бакулин В.А. Болезни пти.СПб.2006.670 с.