Н. С. Сейітов г-м.ғ. д., профессор Оқулықта «Геология және пайдалы қазбалар кен орындарын барлау»

жүктеу 8,17 Mb. Pdf просмотр бет 83/168 Дата 08.12.2022 өлшемі 8,17 Mb. #40519 түрі Оқулық

Тұрақтылық және тәуліктік тұнба . Дисперсиялық жүйенің, барлық  қатты бөліктерінің тұнбастан қалықтап тұратынын және өзгермеушілігін  тұрақтылық дейді. Бір тәулік ішінде белгілі көлемді жуу сұйығынан бөлінген  су көлемін тәуліктік тұнба деп атайды.  Балшық ерітіндісінің тұрақтылығын өлшеу үшін, ішіне 800 см 3 сұйық  сиятын дәл бүйір ортасында шүмегі бар цилиндр тәрізді ЦС-2 сауытты  пайдаланады. (45 – сурет.)  Осы сауытқа балшық ерітіндісінін толтырып, бір тәулік бойы нық орынға  қояды. 24 сағат өткеннен кейін сауыттың бүйіріндегі шүмегін ашып  ерітіндісінің жоғарғы бөлігін құйып алып, АГ-3ПП ареометрімен оның  тығыздығын өлшейді. Содан кейін шүмекті қайтадан тығынмен жауып, қалған  ерітіндіні жақсылап араластырып алып оныңда тығыздығын анықтайды. Содан  соң олардың айырмасын анықтайды. Бұл табылған сан балшық ерітіндісі  тұрақтылығының көрсеткіші болып саналады. Сапалы балшық ерітіндісінің  тұрақтылығының мөлшері 0,003 г/см 3 – ден аспауы керек.  45 - сурет. ЦС-2 аспабы. 46 - сурет. Тәуліктік  тұнбаны анықтайтын мензурка.  Балшық еріндісінің тәуліктік тұнбасын, көрсеткіш шәкілі бар шыныдан  жасалған көлемі 100 см 3 өлшеуіш цилиндрмен анықтайды, (46 - сурет). Шәкіл  бөлшектерінің арасы 1 см 3 – ге тең. Сондықтан бір бөліктің аралығы  цилиндрдің барлық көлемінің бір процентіне тең.  Балшық ерітіндісінің  тәуліктік  тұнбасын өлшеу үшін цилиндрдің ішіне  100 см 3 ерітіндіні құяды да оны орнықты жерге тігінен 24 сағатқа қояды. Осы  уақыт өткеннен кейін, цилиндрдегі балшық ерітіндісінің үстіне жиналған  мөлдір судың көлемін анықтайды. Судың көлемі неше см 3 болса, балшық  ерітіндісінің тәуліктік тұнбасы сонша пайыз болғаны. Тәуліктік тұнбаның  мөлшері 4 пайыздан аспауы керек.  Цилиндрдегі балшық ерітіндісінің қою күңгірт көлемі, ерітіндінің тағы  бір негізі қасиеті  жүктеу 8,17 Mb. Достарыңызбен бөлісу:

©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз