Н. С. Сейітов г-м.ғ. д., профессор Оқулықта «Геология және пайдалы қазбалар кен орындарын барлау»

132 
92 
109 
96 
108 
151 
112 
129 
116 
127 
М-5 коронкасы
. Бұл коронка бұрғыланғыштығы II—IV категориялы тау 
жыныстарын бұрғылау үшін арналған. Қескіштұтқыштар коронка тұлғасынан 
ойып жасалған ұяларға кіргізіліп, пісіру әдісімен бекітілген. Коронканың дүмше 
сегіз қырлы кескіштер орнатылған. Қескіштердің іштері қуыс, ал үшкірлік 
бұрыштары 25°-қа тең. Коронка дүмінің ұшынан кескіштер әр түрлі биіктікке 
шығарылып бекітілген, сондықтан бүрғылау кезінде сатылы забой жасалынады. 
М-5 коронкасы туралы анықтамалар 9 – кестеде берілген. 
9 – кесте 
М – 5 коронкаларының анықтамалары 
М
–
5 
к
орон
к
ас
н
ы
ң
сы
рт
қ
ы
д
и
ам
ет
рі
, 
м
м
Іш
к
і 
д
и
ам
ет
рі
, 
м
м
Т
ұ
л
ға
сы
н
ы
ң
сы
рт
қ
ы
д
и
ам
ет
рі
, 
м
м
Т
ұ
л
ға
сы
н
ы
ң
і
ш
к
і 
д
и
ам
ет
рі
, 
м
м
Қ
аб
ы
р
ға
л
ар 
са
н
ы
Н
ег
із
гі
к
ес
к
іш
те
р 
са
н
ы
К
ем
ерл
ег
іш
к
ес
к
іш
те
р 
са
н
ы
К
ол
он
к
ал
ы
қ
ұ
б
ы
рд
ы
ң
д
и
ам
ет
рі
, 
м
м
93 
54 
74 
61 
4 
16 
4 
73 
112 
73 
90 
77 
4 
16 
4 
89 
132 
91 
109 
96 
6 
24 
6 
108 
151 
112 
129 
116 
6 
24 
6 
127 
21 – сурет. СМ-1М коронкасы 
 

СМ-1М коронкасы
. 
Бүл коронка бұрғыланғыштығы V—VII категориялы тау
' 
жыныстарын бұрғылауға арналған. Кескіштердің өлшемдері 4х4х10 
мм-ге 
тең. 
Олар коронка сақинасының ұясына 15°-қа тең теріс бүрыш құратындай етіліп 
орнатылған. Сыртқы және ішкі қатарда орнатылған кескіштер өз осьтерінің 
бойымен 10°-қа,. ал ортадағы (негізгі) қатарда орнатылған кескіштер 25°-қа 
бұрылып бекітілген. Сыртқы, ішкі және ортадағы кескіштер коронка тұлғасының 
дүмінен 2,5; 3,5 және 4
мм 
шығып тұрады. 
Кемерлегіш 
кескіштер 
коронкадан 
1,5
мм 
шығып 
тұрады. 
СМ-1М 
коронкасыньщ негізгі көрсеткіштері 10 – кестеде келтірілген. 
СМ-2М коронкасы. 
Бұл коронка түтас, IV—VI категориялы жыныстарды 
бүрғылау үшін арналған. Кескіштер-дің өлшемдері 3X3X8 
мм-те 
тең. Олар тік 
орнатылған және коронка дүмінен 3,5; 2,5; 1,5 
мм 
(ішкі, ортаңғы, сыртқы) шығып 
түрады. Кескіштер коронка бетінен сырт-қа қарай 0,5–1 
мм 
шығыңқы болады. СМ-
2М коронкасының анықтамалары 11 – кестеде келтірілген. 
10 – кесте 
СМ – 1М коронкаларының анықтамалары 
СМ – 1М 
коронкасының 
сыртқы диаметрі, мм 
Ішкі диаметрі, мм 
Негізгі 
кескіштер cаны 
Кемерлегіш 
кескіштер саны 
Колонкалы 
құбырдың 
диаметрі, мм 
76 
58 
3 
6 
73 
93 
74 
3 
6 
89 
112 
93 
3 
6 
108 
132 
113 
4 
8 
127 
151 
132 
4 
8 
146 
11 – кесте 
СМ – 2М коронкаларының анықтамалары 
 
СМ – 2М 
коронкасының 
сыртқы диаметрі, мм 
Ішкі диаметрі, мм 
Негізгі 
кескіштер саны 
Сыртқы 
кескіштер саны 
Колонкалы 
құбырдың 
диаметрі, мм 
46 
31 
4 
8 
44 
59 
44 
4 
8 
57 
76 
59 
4 
8 
73 
93 
75 
6 
12 
89 
112 
94 
6 
12 
108 
132 
114 
6 
12 
127 
151 
133 
8 
16 
146 
СМ-3 коронкасы.
 
Бұл коронка монолитті, тығыз, бұрғыланғыштығы IV—VI 
категориялы тау жыныстарын бұрғылау үшін арналған. Негізгі кескіштердің 
формасы сегіз қырлы призма секілді. Олардың іші қуыс. Қескіштің қуыс болуы 
қатты қорытпаның шығынын азайтуға және тұтас кескіштермен салыстырғанда 
жеке кескішке берілген сыбағалы осьтік күштің мөлшерін көбейтуге жағдай 
туғызады. СМ-3 коронкасының негізгі анықтамалары 12 – кестеде келтірілген. 

12 – кесте 
СМ – 3 коронкаларының анықтамалары 
СМ – 3 
коронкасы
ның 
сыртқы 
диаметрі, 
мм 
Ішкі 
диаметрі, 
мм 
Тұлғасының 
сыртқы 
диаметрі, 
мм 
Тұлғасының 
ішкі 
диаметрі, 
мм 
Негізгі 
кескіштер 
саны 
Кемерлегіш 
кескіштер 
саны 
Колонкалы 
құбырдың 
диаметрі, 
мм 
46 
31 
44,5 
32,5 
6 
– 
44 
59 
44 
57,5 
45,5 
6 
3 
57 
76 
59 
74 
61 
6 
3 
73 
93 
75 
91 
77 
8 
6 
89 
112 
94 
110 
96 
8 
6 
108 
132 
114 
130 
116 
12 
9 
127 
151 
133 
149 
135 
12 
9 
146 
СМ-4 коронкасы. 
Бұл коронка құрылымы біртекті емес, ауыспалы, 
бұрғыланғыштығы V—VII категорияларға жататын тау жыныстарын бұрғылауға 
арналған. Ол СМ-ІМ коронкасына ұқсас, бірақ СМ-4 коронкасының сыртқы 
бетінде (жуу сұйығы шығатын жырашаларында) қосымша кемерлегіш кескіштер 
орнатылған. Бұл жағдай әсіресе қаттылығы ауыспалы жыныстарды бұрғылағанда 
коронканың қажалуын азайтып, төзімділігін жоғарылатады және ұңғы диаметрін 
тарылтпайды. СМ-4 коронкасындағы кескіштер арнаулы 
бағыт 
беріліп 
қондырылған. Кескіштер кейін қарай қисайтылып, алдыңғы бұрыш теріс, доғал 
бұрыш жасайтындай етіліп бекітілген. Алдыңғы доғал бұрыш 105°-қа тең. 
Қескіштер коронка тұлғасында әр түрлі биіктікте орнатылған, сондықтан бұрғылау 
кезінде забой саты тәрізді талқандалады. 
 
СМ-5 коронкасы
Бұл коронка монолитті және жарықшақтығы аз, 
қажағыштығы да аз, бұрғыланғыштығы V—VI категорияға жататын жыныс-тарды 
бұрғылауға арналған. Қескіштердің өлшемдері 3х3х8 
мм, 
ал үшкірлік бұрышы 25°. 
Әрбір тістің үстінде кескіштер үш-үштен бекітілген. Олар коронка тұлғасының 
дүмінде ішкі, сыртқы және екі ортаңғы диаметр құрып орналасқан. Бүдан басқа 
бұл коронканың жууға арналған жырашаларының (дүмдерінің) сыртқы бетіне 
кемерлегіш кескіштер отырғызылған. Олардын формасы негізгі кескіштердікіндей, 
бірақ барлық жырашаларда орнатылмай ара тастап қондырылған. Кескіштер 
коронка тұлғасының дүміне тік орнатылған және радиус бағытына бағдарланып 
бекітілген. Сыртқы және ішкі кескіштер үшін бұрылу бұрышы 10°, ал ортаңғы 
кескіштер үшін 15°.
Тау жыныстарын ойдағыдай талқандау үшін коронка тұлғасының дүмінен 
кескіштер әр түрлі биіктікке орналастырылған, яғни ортаңғы кескіштер 2,5 
мм, 
ал 
сыртқы және ішкі кескіштер 2 
мм 
шығып түрады. 
СМ-5 коронкасының негізгі анықтамалары 13 – кестеде келтірілген.
13 кесте 

жүктеу 8,17 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: