Оқу шы лар дың ақыл-ой тә сіл де рі мен дағ ды ла ры

42
мә ті ні бо йын ша оқу шы лар дан ал дын ала тал қы лау өт кі зі ліп, ол 
бө лім дер ге ат қо йып , сол бо йын ша жос пар жа са лы на ды. Соң ғы 
мә тін ді же ке бө лік тер ге бө ліп, олар да ғы бас ты ойды анық тап, 
жос пар да ғы әр бір бө лім нің ата уын құ рас ты ру ке рек. Жос пар оқу-
лық тың пунк те рі бо йын ша құ ры лып, рим сан да ры мен ал жос пар-
дың не гіз гі пунк ті мен туын да ған не гіз гі ой лар араб сан да ры мен 
нө мір ле не ді. Мұн дай жұ мыс оқу ма те риалын жи нақ тау ға кө мек-
те се ді. Күр де лі жос пар тү зу ге үйре ту де мұ ға лім жады на ма ға жү-
гі не ді. Жад ына ма қи сын ды сұл ба ре тін де әре кет тә сіл де рі не жөн 
сіл тейді: 
1. Мә тін мен мұ қият та нысып, оны дер бес бө лік тер ге бө ліңіз.
2. Әр бір бө лік ке бас ты ойы не гі зін де атау бе ріп, рим сан да ры-
мен нө мір леңіз.
3. Әр бір бө лік тің ең бас ты сын ай қын дайт ын та лап тар ды анық-
таңыз, олар ды араб сан да ры мен нө мір леп, же ке ат бе ріңіз.
4. Әр бір атау дың маз мұн ға қан ша лық ты сай ке ле тін ді гін анық-
тап, өз нұс қаңыз ды ұсы ныңыз.
Кей бір са бақ тар да оқу шы лар оқу лық мә ті нін тал дап, па раг раф-
қа өзі ат қояды не ме се оқу шы лар та қы рып ша лар дың ата уын тал-
дай ке ліп, са бақ та қы ры бын оқып үйре ну дің тәр ті бін анық тайды. 
Сы нып та күр де лі жос пар құ ру ға үйре ту мұ ға лім нің же тек ші лі гі-
мен іс ке аса ды. Оқу шы лар жос пар құ ра тын мә тін мен ал дын ала 
та ны са ды. Мұ ға лім оқу шы лар ға па раг раф тар ды бө лік тер ге қа лай 
бө лу ді, не гіз гі мә се ле ні қа лай бө ліп алып жи нақ тау ды, қа лай жүр-
гі зу ді үйре те ді. Үйре ту дің ен ді гі бір жо лы – жос пар түз ген де оқу-
шы лар дың жі бер ген қа те ле рі не на зар ауда ру. Ол қа те лік тер , бі рін-
ші ден, бас ты ойды бө ліп ала ал маудан не ме се ма те ри ал ды тым 
бөл шек теп жі бе ру ден кө рі не ді. Екін ші ден, оқы шу лар дың қи сын-
ды бө лу ді қа те жүр гізуін ен жә не бө лік тің тұ тас құ бы лыс қа сай 
кел меуі нен бай қа ла ды. Оқу шы лар кө бі не се құ бы лыс тар ара сын-
да ғы бай ла ныс тар ды анық тап, әр түр лі дең гейде гі ұғым дар ды ұш-
тас ты ра ал май ды. Кей де оқу шы лар түз ген жос пар да та қы рып ша 
атауы сәт сіз таң да лып, ма те ри ал маз мұ ны жет кі лік ті қам тыл май 
қа ла ды. Бас ты ойды жи нақ тап бе ре ал май ды. Сон дық тан күр де лі 
жос пар құр ған да оқу шы лар маз мұн ды нақ ты лайт ын жә не жал-
пы лайт ын атау лы сөй лем дер ді қол да ну ға ұм тыл ған жөн. Бел гі лі 

бір та ным бо йын ша ат қа ры ла тын жұ мыс тар ға ба ғыт бе ре тін жад-
ына ма құ рас ты ру да жос пар тү зу дің күр де лі тү рі бо лып та бы ла-
ды. Қи сын ды сұл ба тү зу тап сыр ма сы да күр де лі бол ған дық тан, 
оқу шы лар дан мұ қият ты лық ты жә не ақыл-ой дағ ды ла рын та лап 
ете ді. Та рих ты оқы ту да қол да ны ла тын тап сыр ма лар бір не ше мақ-
сат ты көз дейді. Оқу шы лар дың бі лі мі мен дағ ды ла рын ай қын дау; 
бі лім ді иге ру үшін ма шық та ну жат ты ғу ла рын жа сау; жа ңа бі лім 
мен дағ ды лар ды иге ру үшін із де ну ші лік әре кет ті ұйым дас ты ру; 
оқу шы лар дың дер бес ерек ше лі гі не сай өз бе тін ше із ден уіне жол 
ашу. Та ным дық тап сыр ма лар ды екі топ қа бө лу ге бо ла ды. Тек се-
ру-ма шық та ну – мұ ға лімнің (әуел гі кез де же ңіл, ке йін нен күр де-
лі) із де ну ші лік әдіс те рі мен жа ңа бі лім ді иге ру де оқу шы лар дың өз 
бе тін ше жұ мыс іс теуі.

жүктеу 10,33 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: