6ipan,
бул да онша дэйекп
niKip
емес. Бутан
Караганда
хиаруалардьщ турмыс-пршшгшен
шалгай шыгармалар халыкхык, сипатта болмай шыгар едь
Одан сон,
6ip
кезде ауыз эдебиеттщ бейнелеу тэсшмен, окига
улгклмен, сез ернепмен жазылган шыгарма — халыктык
шыгарма деп танылып, мысал ретшде Пушкиннщ “Руслан
мен Людмиласы” , Лермонтовхыц “Алпауыт Калашников
туралы жьфы” алынып журдо. Бутан келюсек, сол Пушкиннщ
“ Евгений О н е г и т ” мен сол Лермонтовтыц “ Б
1
здш,
заманымыздыц геройы” халыкхык шыгарма бола алмайтын
сиякты.
Дегенмен А. С. Пушкиннщ тусында эдебиеттщ халык-
тыгы туралы угым
6ipa3
терендей келе жана сипаткд ауысты.
Оган улы акынныц эдеби шыгармадагы халыкхык кэсиет,
халыкхык
pyx, 9cipece
улттык ерекшелцс женшде айткан ез
гагарлер1 де себеп болган-ды. “Ауа райы, ел баскдру сыцайы,
сешм-наным жайы, — деп жазды Пушкин, — эр халыкка
азды-кегт поэзия айнасына тускендей айрыкдга келбет
беред!. Эр халыктьщ тек езше гана тиесш ойлау жэне сезшу
машыгы, улан-гайыр дэстур1, салт-санасы, эдет-гурпы
болады” . Ал дэл осы тургыдагы Н.И.Надеждиннщ
nixipi
мынадай: “халыктык дегещц ез басым орыс адамыныц
кескш-келбетш кулш езге юсмерден ерекшелещцрш тура-
тьш сырткы Ьэм iunci, тэни 1гэм рухани кдсиеттердщ косын-
дысы деп бшемш. Кдндай сословиеде болсын, агарту мен
азаматтыкхыц кдндай сатысьшда турсын, орыс адамыныц
тек езше гана тэн айрыкша мшез
1
бар... Орыс акылында
езше тэн айрыкша букпе бар, орыс жггершде езше хэн
айрыкша серпш, айрыкша оралым бар, сондай-ак орысхьщ
бех пшпншде езше хэн айрыкща хур, айрыкша сыр бар”.
Эдебиеттщ халыкхыгьш булайша угьшудьщ б!ршама
мэш бар екеш даусыз. Эр ултхьщ тарихи тагдырына сай,
туган топырагына, ескен ортасьша лайык мшез-кулкы, эдет-
гурпы, салт-санасы кдлыпхасатыны машм. Муныц
6epi
эр
улхтьщ езше тэн езгешелжтерш — сырткы туршдеп гана
емес, iund сырындагы айрыкша сипаттарын да белгшейтгш
хак Бул езгешелЪстерд
1
суреткер i3flen'f ауып, ез шыгарма
сында суреттеп керсетуге тшс. Алайда эр улткэ тэн мундай
айрыкдга сипатхы жеке-дара алып кдраудыц орнына жалпы
магынага
Достарыңызбен бөлісу: |