Қазақстан - Жер көлемі
- Табиғат байлығы
- Көп ұлтты
- КСРО-дан қалған
- ядролық қарудың бі
- разына ие
- Мемлекеттің шын сипатын
- таныту
- 2)Халықаралық дәрежеде
- мойындату
- 3)Әлемдік шаруашылық пен
- экономикалық байланыстарға
- белсене араласу
- 1)Ресей мен Қытай
- сияқты алып
- мемлекеттер арасында
- орналасқан
- 2)Халқы аз, көпұлтты
- 3)Теңізге шығатын жолы
- жоқ
- 4)Кейбір саясатшылар:
- “Ядролық қаруы бар
- Ислам мемлекеті,”-
- деген
Қазақстан және халықаралық ұйымдар. - Сабақтың жоспары:
- 1. Қазақстанның сыртқы саясатын айқындау
- 2. Қазақстанның БҰҰ-дағы қызметі
- 3. Қазақстан және НАТО
- 4. Қазақстан Еуроодақпен (ЕО), Еуропадағы қауіпсіздік пен ынтымақтастық ұйымы (ОБСЕ) мен әріптестік байланыстары.
- 5. ҚР-ның Шанхай ынтымақтастық ұйымымен байланысы.
- 6. Азиядағы өзара сенім шаралары жөніндегі кеңес ұйымдарымен байланыстары (АӨСШК).
- 7. Еліміздің халықаралық қаржы институттарымен байланысы (ИДБ). (АДБ) Давос экономикалық форумы
- 8. Дүниежүзілік сауда ұйымы (ВТО)
-
Қазақстанның БҰҰ-ғы қызметі. - Біріккен Ұлттар Ұйымы (БҰҰ) – Халықаралық бейбітшілік пен қауіпсіздікті нығайту және мемлекеттер арасында ынтымақтастықты дамыту мақсатында құрылып, дүние жүзіндегі мемлекеттердің басым көпшілігін біріктіретін әмбебап халықаралық ұйым.
- БҰҰ жарғысына 1945 ж. 26.06. 50 мемлекет өкілдері қол қойып, 1945 ж. 24.10 күшіне енді.
- БҰҰ-ның құрамында 192 мемлекет бар (2002ж.) БҰҰ-ның басты органдары – Бас Ассамблея, Қауіпсіздік кеңесі, Экономикалық және әлеуметтік Кеңес, Халықаралық сот, Хатшылық (Секретариат), Штаб- пәтері Нью-Йорк қаласында (АҚШ).
-
ЮНЕСКО- ның Бас директоры Коитиро Мацуура Білім, ғылым және мәдениет мәселелері жөніндегі Біріккен Ұлттар Ұйымының мекемесі. (ЮНЕСКО) - Білім, ғылым және мәдениет мәселелері жөніндегі Біріккен Ұлттар Ұйымы (ЮНЕСКО) – үкіметаралық ұйым, БҰҰ-ның арнайы мекемесі. Білім, ғылым және мәдениет салаларында мемлекеттер арасындағы ынтымақтастықты дамыту арқылы бейбітшілік пен қауіпсіздікті қамтамасыз ету үшін 1946 ж, құрылды. 186 елді біріктіреді. Орналасқан орны – Париж.
Бүкіл дүние жүзілік сауда ұйымының Бас директоры Супачаи Панитчпакди Дүниежүзілік сауда Ұйымы (ВТО) - Дүниежүзілік сауда Ұйымы (ВТО) – халықаралық сауданы реттеу және қатысушы мемлекеттердің сауда және тарифтік саясатын регламенттеу үшін 1995 ж. құрылған үкіметаралық ұйым.
- Штаб-пәтері – Женевада.
- ДСҰ 1947 жылдан жұмыс істеуде. Қазіргі таңда оған 146 мемлекет мүше, яғни бүкіл әлем елдерінің 75%-тен астамы.
- Біз әлем тұрғысынан халқы аз, экономикасы, ішкі сауда-саттық ауқымы, ішкі тұтыну сұранысы шағын елміз. Ал шығаратын заттар барынша тиімді, пайдалы болу үшін тек Қазақстанда емес, басқа елдерге, жалпы әлемдік кеңістікте сатылып өткізілуі керек. Экономикалық тынысымыз сонда ғана кеңейеді. Біз бүгінгі таңда 135 мемлекетпен сауда-саттық, жалпы экономикалық қатынастамыз.
-
Қазір біздің қара және түсті металлды, уранды, бидайды сыртқа шығаруда бәсекелес мемлекеттер өз демпингін қолданып, Еуропа мен Америкаға жібермей отыр. Егер ДСҰ-ға мүше болсақ, бұл рыноктар бізге ашылады. ДСҰ-ға қосылу біздің экономикамызды, кеңістікке басқа елдермен терезесі тең мемлекет ретінде іс-әрекет жасауымызға мүмкіндік береді. - Қазір біздің қара және түсті металлды, уранды, бидайды сыртқа шығаруда бәсекелес мемлекеттер өз демпингін қолданып, Еуропа мен Америкаға жібермей отыр. Егер ДСҰ-ға мүше болсақ, бұл рыноктар бізге ашылады. ДСҰ-ға қосылу біздің экономикамызды, кеңістікке басқа елдермен терезесі тең мемлекет ретінде іс-әрекет жасауымызға мүмкіндік береді.
- Біріншіден, бізде өз рыноктарымызды басқа елдерге ашамыз. Олардың бағасы арзан,сапасы жоғары тауарлары біздің отандық тауар өндірушілерімізді күйзелтуі мүмкін. Ондай бәсекелестікке біз дайын болуымыз керек. Ал оған уақыт керек. Мысалы, Қытай ДСҰ-ға кіруге 10 жыл дайындалған.
- Екіншіден, мамандар керек. Қазақстанның ДСҰ-ға мүше болып кіретініне және ел экономикасының шет мемлекеттердің тауарлары үшін ашық болуына, өз тауарларымызды шетелдік рынокқа шығару қажеттілігіне байланысты халықаралық экономика, халықаралық банк ісі, халықаралық қаржы, халықаралық мұнай бизнесі, халықаралық туризм және қонақ үй бизнесі, т.б. мамандықтарға деген сұраныс өседі.
- Қазақстан үкіметі ДСҰ-ға ену туралы 1996 жылы өтініш білдірген.
-
Қазақстан және Шанхай ынтымақтастық ұйымы. - Қазақстан Азиядағы халықаралық ұйым-Шанхай ынтымақтастық ұйымын құрушылардың бірі және онда белсенді қызмет атқарушы ел болып табылады.Бұл ұйымды құру туралы келісім Қытайда жасалды.1996ж.26 сәуірде Шанхай қаласында Қазақстан,Қытай,Қырғызстан,Тәжікстан және Ресей шекара аймағында әскери салада сенімділік шараларын нығайту үшін келісім шартқа қол қойды.Шекара дауы қашанда қиын .Бір кездері КСРО-мен Қытай арасындағы шекара дауы қанды қақтығысқа дейін барғаны тарихтан белгілі.Бес ел басшылары алғашқы кездесуде-ақ шекараның төңірегіндегі әскери күштерді өзара қысқарту жөніндегі мәмілеге бірауыздан келді.Олардың әрқайсысы шекарадан 100 шақырым әріге әскери күштері мен соғыс техникасын алып кетуге,әскери құрамды қысқартуға міндеттенді.Бұл келісім 2020 жылға дейін әрекет етеді және қажет деп табылған жағдайда келесі 5 жылға ұзартылады.
“Шанхай бестігі” 2001 жылдан бастап “Шанхай ынтымақтастық ұйымы” деп аталатын болды - 2001ж. Ортақ шекарасы болмаса да Өзбекстан қосылып, “Шанхай бестігі” енді “Шанхай ынтымақтастық ұйымы” деп атын өзгертті.
- ШЫҰ басшылары, Сыртқы істер министрлері жыл сайын кездесіп, өздері үшін өмірлік маңызы бар мәселелерді талқылап, толық тіл табысу жағдайында шешімдер қабылдап отырады. Қазақстан делегациясы ол кездесулерде әрқашан белсенділік танытып, құнды ұсыныстар енгізіп отырды. ШЫҰ – ға қатысушы елдер тек осы өңірде ғана емес, бүкіл әлемді алаңдатып отырған терроризм, экстремизм, сепаратизм, есірткі бизнесі, қару – жарақтың заңсыз айналымы, ұйымдасқан қылмыс сияқты қауіпті қатерлерге қарсы бірлесіп тосқауыл қою жөнінде де ынтымақтаса жұмыс жүргізуге ұмтылуда.
- Сөйтіп, Шанхай бестігі мемлекеттік шекара мәселелерін шешу жөніндегі кеңестен ШЫҰ Қазақстанның сыртқы саясатында халықаралық көпжақты ынтымақтастық саласындағы және ең маңызды басым бағыттарының бірі болып табылады.
Қазақстан Халықаралық валюта қоры, Ислам даму банкі, Азиялық даму банкі, Еуропалық қайта құру және даму банкі мен ынтымақтаса жұмыс істейді - Қазақстан -әлемнің жетекші қаржы-экономикалық ұйымдарымен ынтымақтастықты өрістетуге күш-жігерін жұмсап келеді.
- Қазақстан-Халықаралық Валюта Қоры,Дүниежүзілік Банк,Азиялық даму банкі,Ислам даму банкі сияқты ұйымдармен ынтымақтаса жұмыс істеуде.Әлемдегі үш жетекші халықаралық қаржы институттарының бірі-Ислам банкі(ИДБ) болып саналады және оның бір ерекшелігі өсімсіз несие беретін әлемдегі жалғыз банк.Қазақстан 1995ж.12 желтоқсанда осы беделді қаржылық ұйымға мүше болып қабылданды.
Халықаралық қайта құру және дамыту банкі (МБРР) – мемлекетаралық валюталық – несиелік қаржы ұйымы 180 ел мүше, 1945 ж құрылып 1946ж бастап жұмыс істей бастады - Халықаралық қайта құру және дамыту банкі (МБРР) – мемлекетаралық валюталық – несиелік қаржы ұйымы 180 ел мүше, 1945 ж құрылып 1946ж бастап жұмыс істей бастады
- Штаб-пәтері Вашингтон
Халықаралық валюта қоры (МВФ) – үкіметаралық ұйым - Халықаралық валюта қоры (МВФ) – үкіметаралық ұйым
- БҰҰ – ның арнайы мекемесі статусы бар.
- 1945 ж құрылды
- Штаб-пәтері- Вашингтон
Азиядағы өзара ықпалдастық және сенім шаралары жөніндегі кеңесі. - Бір кездері әлемнің ең тұрақты аймағы саналған Азия екінші дүниежүзілік соғыстан кейін шиеленіскен түйіндер аймағына айналды. Бұл аймақта соңғы 50жылда қаншама ірілі – ұсақты соғыстар болып, мемлекеттерде бір – біріне деген сенімінің жоқтығы, жаппай қырып -жою қаруын қоса алғанда, қару – жарақтың көптеп жинақталуына соқтырды.
- Азияның кеибір аймақтарында жанталаса қарулану әлі де байқалуда.Терроризм,сепаратизм,экстремизм,есірткі бизнесі,ұйымдасқан қылмыс сияқты оқиғалар ғаламдық ауқымға ие болуда.Еуропа елдері 70-ші жылдары өз проблемасын бірлесіп шешетін ЕҚЫҰ ұйымын құрса,Азияда мұндай тетік болмады.
- Осыны көріп-біліп,оның зардаптарының бүкіл әлемге әсер етуін болжаған біздің Елбасымыз 1992ж.5 қазанда БҰҰ-ның Бас Ассамблеясының 47-сессиясында сөйлеген сөзінде Азиядағы өзара ықпалдастық және сенім шаралары жөнінде кеңесті (АӨСШК) шақыру туралы бастама көтеріп, ол әлемдік қауымдастық тарапынан қолдау тапты.
Алдағы уақыттағы міндеттері - 1.Аумақтық дауларды шешу.
- 2.Қарусыздану және қару-жараққа бақылау жасау саласында нақты прогресске қол жеткізу.
- 3.Есірткіге және қару-жарақтың заңсыз айналымына,терроризмге және халықаралық қылмысқа қарсы күрестегі шараларды келісу.
- 4.Экологиялық мәселелерді бірлесіп шешу.
- 5.Азиялық елдердегі экономикалық өсімді қамтамасыз ету.
- Әлемдік қауымдастық АӨСШК-нің Алматыда дүниеге келуі еліміздің халықаралық беделін одан әрі көтеріп, бейбіт мемлекет екенін тағы бір көрсетті.
Еуропалық одақ (ЕО) - Халықаралық саяси және экономикалық бірлестік.
- 1993 ж құрылды
- 1999 ж 1 қаңтардан бастап бірегей “Еуро” валютасын енгізді
- ЕО – ортақ рыноктан экономикалық және валюталық одаққа өту, бірегей саясат пен қауіпсіздік саласында тұтастық ахуалын қалыптастыру мұратына қызмет етеді.
Еуропадағы қауіпсіздік пен ынтымақтастық жөніндегі ұйым (ОБСЕ) - Еуропа, Азия және Солтүстік Америка құрлығының 55 мемлекетімен жұмыс жасайды
- Орталығы - Вена
- Басты органдары: мүше мемлекет басшыларының кездесулері, Министрлер кеңесі, Тұрақты кеңес
ОБСЕ - Бас хатшысы – Ян Кубиш Еуропалық кеңес (СЕ) - Кеңестік сипаттағы халықаралық ұйым
- 1949 ж Батыс Еуропалық 10 мемлекетінің бірлескен шешімімен құрылған
- Штаб – пәтері – Страсбургта (Франция)
- Ресми тілі – ағылшын, француз
Қазақстан және НАТО - Солтүстік Атлантикалық келісім Ұйымы – 16 еуропалық мемлекеттер мен Түркия, АҚШ, Канаданың әскери-саяси одағы.
- Одақты құру туралы келісімге 1949 ж 4.04 Вашингтонда қол қойылды, 1949 ж.24.08. күшіне енді.
- Қарулы күштерінің жалпы саны (Франция мен Исландия әскери ұйымға кірмейді) 3648 мың адам.
- Штаб-пәтері Брюссельде.
- Ресми тілдері-ағылшын және француз.
- 1994 ж. “Серіктестік бейбітшілік үшін” бағдарламасы қабылданып, оған НАТО елдерінен басқа ТМД, орталық және шығыс Еуропаның 27 елі қатысты.
Оның шешім қабылдаушы негізгі органы-Солтүстік Атлантикалық Кеңес. Онда әрбір қатысушы мемлекет елші дәрежесіндегі тұрақты өкіл арқылы көрініс табады. Ұйымды 4 жылға тағайындалатын Бас хатшы басқарады. 2003 жылы желтоқсанда осы қызметте болып келген британдық Д.Робертсонды Нидерланд Сыртқы істер министрі болған 55 жастағы Яап де Хоп Схеффер алмастырады. - Оның шешім қабылдаушы негізгі органы-Солтүстік Атлантикалық Кеңес. Онда әрбір қатысушы мемлекет елші дәрежесіндегі тұрақты өкіл арқылы көрініс табады. Ұйымды 4 жылға тағайындалатын Бас хатшы басқарады. 2003 жылы желтоқсанда осы қызметте болып келген британдық Д.Робертсонды Нидерланд Сыртқы істер министрі болған 55 жастағы Яап де Хоп Схеффер алмастырады.
- НАТО-ның құрамында 2003 жылы 19 ел болды. Ұйымның өз қарулы күштері жоқ. Қажет кезінде мүше мемлекеттер бұл ұйымға әскер бөледі. 2003 жылы ұйымның әскери бюджеті 700 млн. доллар, ал азаматтық бюджеті 170 млн. евро көлемінде болады. НАТО-да барлық жағынан АҚШ-тың үстемдігі басым. Өйткені ол осы ұйым бюджетінің 30%-ын төлейді және қарулы күштерінің көбін де Америка шығарады.
КСРО ыдырағаннан кейін бұл ұйым да өзгеріске ұшырауда. Енді тек қана Солтүстік Америка мен Еуропада ғана емес, әлемнің борлық жерінде демократия мен тұрақтылықты қамтамасыз ету экономикалық өсуді дамыту үшін қауіпсіз жағдайлар жасау мақсатын қоюда. КСРО тарапынан бұрынғы әскери қауіп жойылған соң, әскери шығынды азайтып, шамамен 20 мың адамдай болатын шапшаң кимылдаушы қарулы күштер құруға ниет білдіруде.НАТО халықаралық қызметтестіктің де тың жолдарын іздестіруеде. - КСРО ыдырағаннан кейін бұл ұйым да өзгеріске ұшырауда. Енді тек қана Солтүстік Америка мен Еуропада ғана емес, әлемнің борлық жерінде демократия мен тұрақтылықты қамтамасыз ету экономикалық өсуді дамыту үшін қауіпсіз жағдайлар жасау мақсатын қоюда. КСРО тарапынан бұрынғы әскери қауіп жойылған соң, әскери шығынды азайтып, шамамен 20 мың адамдай болатын шапшаң кимылдаушы қарулы күштер құруға ниет білдіруде.НАТО халықаралық қызметтестіктің де тың жолдарын іздестіруеде.
- Қазақстан жауынгерлері НАТО әскерлерімен бірге “Ортаазбат” әскери құрамаларының жаттығуларына қатысып келеді.
Достарыңызбен бөлісу: |
