Веб-торабыңызға өтіңіз:
www.nato.int
Солтүстік Атлантикалық Шарт Одағы əлемдегі ең ірі
халықаралық ұйымдардың бірі. НАТО Еуропа жəне
Солтүстік Американың 29 мемлекетін біріктіретін
саяси жəне əскери одақ болып табылады.
Бұл мемлекеттер қауіпсіздік жəне қорғаныс мəселелері
бойынша қарым-қатынас орнату үшін кездесіп тұрады.
Осылайша НАТО аталмыш екі құрлық арасында саяси
жəне қауіпсіздік мəселесі бойынша бірегей көпір
қызметін атқарады.
АДАМДАРДЫ ҚОРҒАУ
Біз көбіне бейқам, еркін жүріп, экономикалық тұрғыда тұрақты
ортада өмір сүретінімізді қалыпты жағдай деп санаймыз.
Күнделікті тіршілігімздің қай саласын алсақ та, қауіпсіздік əл-
ауқатымыздың басты тірегі болып табылады.
СЕРІКТЕСТІК ҚАРЫМ-ҚАТЫНАС ОРНАТУ
Бейбіт қарым қатынастар мен терең халықаралық түсінушілікті
орнатуда диалог жəне өзара тығыз қарым-қатынас аса маңызды.
НАТО өзара сенімді нығайту жəне, ұзақ мерзімді перспективада,
кикілжіңдердің тамырына балта шабу үшін қауіпсіздік мəселелері
бойынша мүше жəне серіктес елдерге кеңесуге оңтайлы жағдай
туғызады.
Практикалық негіздегі қарым-қатынас жəне көпжақты бастамалар
арқылы мемлекеттер жаңа қауіпсіздік мәселелерін біріге шешеді.
ЖАҢА ҚАУІПТЕРГЕ ТОЙТАРЫС БЕРУ
Қауіптің табиғаты, болмысы өзгергендіктен, бейбітшілікті
сақтап қалудың тəсілдері де кемелдену керек. НАТО өзінің
қорғану күштерін бүгінгі күннің қаупіне төтеп беретіндей етіп
сəйкестендіруде. НАТО әскери күштерді кемелдендіруде,
лаңкестікпен, қауқарсыз мемлекеттермен және де жаппай
қырып жою қарулары сынды басқа да қауіптермен күресу үшін
көпұлтты әдіс-тәсілдерді дамытуда.
БЕЙБІТШІЛІК ЖӘНЕ ТҰРАҚТЫЛЫҚ
ОРНАТУ
Тұрақтылықтың жемісін бір мезгілде бірнеше тараптар көруі
мүмкін. Жағдайы ушықтанған аймақтарда төніп тұрған қауіпті
болдырмай, тұрақтылықты орнату аса маңызды. Сондықтан
да НАТО кикілжіңді болдырмау қызметінде өзге халықаралық
ұйымдармен тізе қосып белсенді роль атқарады.
НАТО НЕМЕН
АЙНАЛЫСАДЫ?
НАТО-НЫҢ ЖҰМЫС ТӘРТІБІ ҚАНДАЙ?
МҮШЕ ЕЛДЕР
(+ОДАҚҚА КІРУ ЖЫЛЫ)
«БЕЙБІТШІЛІК ҮШІН СЕРІКТЕСТІК»
БАҒДАРЛАМАСЫНА КІРЕТІН ЕЛДЕР
ЖЕРОРТАЛЫҚ КЕЛІСС ӨЗГЕ ҚАТЫСУШЫ СЕРІКТЕСТ ЕР
ЫНТЫМАҚТАСТЫҚ ЖӨНІНДЕ
СТАМБУЛ БАСТАМАСЫН
ҚОЛДАЙТЫН ЕЛДЕР
СЕРІКТЕСТЕР ША ЖАҺАНҒА
Солтүстік Атлантикалық Шарт Одағын құру құжатына 1949 жылдың 4 сəуірінде қол қойылды
МҮШЕ ЖӘНЕ СЕРІКТЕС МЕМЛЕКЕТТЕР
Албания - 2009
Алмания - 1955
Америка Құрама
Штаттары - 1949
Бельгия - 1949
Болгария - 2004
Голландия - 1949
Грекия - 1952
Дания - 1949
Исландия - 1949
Испания - 1982
Италия - 1949
Канада - 1949
Латвия - 2004
Литва - 2004
Люксембург - 1949
Мажарстан - 1999
Норвегия - 1949
Польша - 1999
Португалия - 1949
Румыния - 2004
Словакия - 2004
Словения - 2004
Түркия - 1952
Ұлыбритания - 1949
Франция - 1949
Хорватия - 2009
Черногория - 2017
Чех Республикасы - 1999
Эстония - 2004
Армения
Австрия
Әзірбайжан
Белоруссия
Босния және Герцеговина
бұрынғы Югославиядағы
Македония Республикасы*
Грузия
Ирландия
Қазақстан
Қырғызстан
Мальта
Молдова
Өзбекстан
Ресей
Сербия
Тəжікстан
Түрікменстан
Украина
Финляндия
Швеция
Швейцария
Алжир
Израиль
Йордания
Мавритания
Морокко
Мысыр
Тунис
Бахрейн
Біріккен Араб Әмірліктері
Катар
Кувейт
Ауғанстан
Аустралия
Жаңа Зеландия
Жапония
Ирак
Колумбия
Корея Республикасы
Моңғолия
Пәкістан
* Түркия Македония Республикасын оның
конституциялық атауымен мойындайды.
НАТО өз мүшелерін саяси жəне əскери жолдармен
қорғауға мүдделі. Сонымен қатар, бұл ұйым НАТО
ға мүшелікке өтпеген мемлекттермен корғаныс
реформасы, бейбітшілікті сақтап қалу сынды кең
ауқымды қауіпсіздікке қатысты өзекті мəселелер
бойынша кеңесу жəне байланыс орнатудың
тараптары.
НАТО талқылаулар жəне байланыстар арқылы
өзінің мүше елдерінің шекараларындағы жəне
одан тыс жерлердегі кикілжіңдердің алдын алуға
септігін тигізеді.
Бұл ұйым демократиялық құндылықтарды
алдыңғы орынға қойып, келіспеушіліктердің
бейбіт түрде шешім табуына үлес қосады.
Келіспеушіліктер дипломатиялық жолмен
шешілмесе, НАТО дағдарысты реттестіруші
жəне бейбітшілікті сақтап қалушы əскери
күштерді жұмылдырады; бұл бастаманы НАТО
өзі немесе өзге мемлекеттер жəне халықаралық
ұйымдармен ұжымдаса жүзеге асырады.
НАТО қызметінің үшінші бағыты – төтенше
жағдайларда Серіктестерге апат салдарымен
күрес, ғылым жəне қоршаған ортаны қорғау
мəселелерінде жəрдемдесу болып табылады.
НАТО-ға мүше əр елдің ұйымының Брюссельде
орналасқан саяси бас кеңсесінде тұрақты
делегациясы болады. Делегацияны елші
басқарады, ол Одақтың кеңесу жəне шешім
қабылдау жұмыстарында өз елінің үкіметі атынан
қатысады.
Солтүстік Атлантикалық Кеңесі НАТО-ның ең
беделді саяси шешім қабылдаушы органы болып
табылады. Кеңес əр түрлі деңгейде жиналыстар
өткізеді, Кеңестің төрағасы – НАТО-ның бас
хатшысы; ол мүше елдердің өзекті мəселелері
бойынша бірауыздылыққа келуіне үлес қосады.
НАТО комитеттерінің əрбір шешімі мəмілеге келу
арқылы жасалады. Осылайша, «НАТО шешімі»
барлық мүше елдердің ұжымдық шешімі болып
табылады.
НАТО-ның өзіне тиесілі əскери күштері сан жағынан
шағын. Қайсыбір əскери қимылға Солтүстік
Алтантикалық Кеңесі келісім білдіргенде, мүше
елдер өз ықтиярларына қарай əскери жасақ
жібереді. Бұл əскери жасақ миссия толығымен
орындалып біткеннен кейін еліне оралады.
Осы іс қимылдарды үйлестіру жəне жүзеге асыру
əскери басшылық құрылымдарының құзырындағы
жауапкершілік. Бұл құрылым түрлі мүше елдерде
орналасқан бас кеңселер мен базалардан тұрады.
НАТО ның күнделікті жұмыстары, азаматық жəне
əскери құрылымдары жəне қауіпсіздік бойынша
инвестиция бағдарламалары ортақ бюджеттен
қаржыландырылады; бұл қамбаға мүше үкіметтер
келісілген бағамдық формула бойынша ақша
салады.
0107-15 © NA
TO 2015 - KAZ
