Министерство по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан

жүктеу 1,46 Mb.

бет	6/7
Дата	20.05.2018
өлшемі	1,46 Mb.
	#14483
түрі	Диплом

1 2 3 4 5 6 7

N_ЖҚ= 2*3 + 4*3 +1+6+3+6 = 33 адам.

мұндағы:

N*3 – өрт сөндіру бойынша оқпандар позициясында тұрған адамдар саны, оқпаншыларды қоса (ГТҚҚ буындары да ескеріледі);

N*2 – қорғау бойынша оқпандар позициясында тұрған адамдар саны, оқпаншыларды қоса;

N_М – қысымды-жең жұйесіндегі жұмысты бақылаудағы адамдар саны (машина саны бойынша);

N_ҚП – қауіпсіздік постындағы адамдар саны (ГТҚҚ буындарының саны бойынша);

N_РАЗ – таратқыштар және т.б. жұмыс жасаушылардың саны.

N_спас – таратқыштар және т.б. жұмыс жасаушылардың саны.

15. Негізгі тағайындалған бөлімдердің қажетті санын анықтау және гарнизонды кесете бойынша өртке шақыру номерін анықтау:

N_БӨЛ = N_ЖҚ/4 (4.18)

N_БӨЛ = 33/4 = 9 отд.
16. Өрт сөндіру құралдарын беру бойынша шекті арақашықтықты анықтау:

L_ПР=[H_Н-(H_Р±Z_М±Z_СТ)/SQ²]*20 (4.19)

L_ПР = [90- (50+ 0+ 4)/0,015 * 10,5²]*20 = 436 м.
мұндағы: H_Н – сорғыштағы қысым, м.;

H_Р – таратқыштағы қысым, м., (H_Р = H_ПР + 10);

Z_М – шекті арақашықтықтағы жергілікті жердің аса жоғары көтерілу (+) немесе түсу (-), м.;

Z_СТ – таратқышты орнату орынынан немнсе өрттегі жергілікті жердің аса жоғары оқпандардың көтерілуі немесе түсуі, м.;

S – бір өрт жеңінің кедергі келтіруі;

Q – бір аса жүктелген магистралды жең сызығының суммарлы су шығыны, л/с.;

SQ² - бір магистралды жең сызығындағы қысымның жоғалуы, м.

17. АЦ-да МӨСБ-1 қарауылы екі бөлімше құрамында бере алатын өрт сөндіру құралдарын анықтаймыз. МӨСБ-1 қарауылы түтінденген бөлмеге бір оқпаннан бере алатын екі ГТҚҚ буыны ғана бар, сонда:

Q_ф = N_отд * n_отд.ст*q_ст = 2 * 2 * 3,5 = 14 л/с, (4.20)
мұндағы:

N_отд– өрт орынына келген АЦ-дағы бөлімше саны;

q_ст – оқпандағы су шығыны, л/с;

n_отд.ст – өрт сөндіруге бір бөлімше бере алатын оқпандар саны (немесе қорғауға);

Q_ф = 14 л/с Q_тр= 21 л/с
Сәйкесінше, өртке бірінші келген бөлім өрт сөндіруге қажетті оқпандар санымен қамтамасыз ете алмайды.

Бірінші келген бөлімнің күш пен құралдарды кіргізу сәтіндегі өрттегі жағдай және бірінші ӨСБ қабылданған шешімдер:

барлау барысында анықталды:

жанып жатқан бөлмеде адамдар жоқ, бірақ басқа қабаттарда адамдар бар, қауіпті факторлар олардың өміріне қауіп төндіруі мүмкін;
кітапханадағы өрт ауданы 105 м²құрады;
өрттің тарау жылдамдығы 1 м/мин.

Бірінші өрт бөлімі келгенге дейін шешуші бағыт күш пен құралдары құтқару жұмыстарын қамтамасыз етту үшін жұмсалады.

Бірақ бірінші бөлім күш пен құралдарды өрт сөндіруді қамтамасыз ете алмайды, өртке келгендер:

АЦ-2,5-40(433114), АЦ-4-40 (433114)№1 МӨСБ.

Өрттегі жағдайды және ӨСЖ жеке құрамының тактикалық мүмкіндіктерін есекре отырып адамдарды құтқару бойынша шараларды жүргізу үшін үш барлау тобы ұйымдастырылды және ГТҚҚ буынымен өрт сөндіруге бір РСК-50 оқпаны берілді. 1-ші ӨСЖ КҚЖБО-қа қосымша күш пен құралдардың келуі үшін шақырудың жоғарылатылған номерін хабарлайды.

№ 2 жоғарылатылған шақыру бойынша күш пен құралдарды енгізу сәтіне дейінгі өрттегі жағдайды анықтау

1. №2 шақыру бойынша келген өрттің пайда болуынан соңғы бөлім оқпандарын бергенге дейінгі өрттің даму уақытын анықтаймыз:

τ_св² = τ_св¹ + τ_сл² + τ_бр = 15 + 7,5 + 2,5 = 25 мин. (4.21)
мұндағы: τ_сл = ^{60 *5}=7,5мин. (4.22)

40

2. №2 шақыру бойынша келген ӨСБ-1 оқпандарды беру сәтіне дейінгі өрттің ауданын анықтаймыз.

Кітапхананың және көрші бөлмелердің қабырғаларының отқа төзімділік шегі 0,75 сағ. тең, яғни 45 мин, ал қосымша күштер мен құралдар өрт пайда болғаннан 25 минуттан кейі келеді, сонда өрттің дамуы өзгермейді, сондықтан:

S_т= 105 м² Q_тр = 21 л/с
^{Қорытынды:}^{Қарастырылған шығу кестесімен өрт бөлімдерінің №2 шақыруы кітапханадағы өртті сәтті сөндіруді қамтамасыз етеді. Күш пен құралдардың орналасуы.}
^{4.2 Газтүтінінен қорғау қызметінің кітапханада өртті сөндіру жұмыстарын жүргізуін ұйымдастыру есебі}

Кітапханада болған өртті сөндіру үшін, жоғарыда көрсетілген есептерге сай өртті жоюға 2 оқпан «Б» және көрші бөлмелерді қорғауға 4 «Б»оқпан қажет. Өртті сөндіруге қажетті ГТҚҚ күш пен құралдарының санын анықтаймыз. Жауынгерлік жұмыстар тыныс алуға жарамсыз ортада жүргізіледі.

Жауынгерлік іс-шаралар тыныс алуға жарамсыз ортада жүргізілетінін ескере отырып, әр ГТҚҚ буынында 3 газтүтінінен қорғаушыдан болатынын анықтаймыз.

Өртті жоюға керекті ГТҚҚ буынының саны:

N_{ө.с.ГТҚҚ}= N_{оқ өс}=2 ГТҚҚ звеносы өрт сөндіруге

Көрші бөлмелерді қорғауға қажетті буын саны:

N_өқГТҚҚ= N_{қор оқп}= 4 ГТҚҚ звеносы өрт сөндіруге

Құтқару-іздеу жұмыстарына қажетті буын саны:

N_{құт ГТҚҚ}= 2 ГТҚҚ звеносы

Өртті сөндіруге және көрші бөлмелерді өрттен қорғауға қажетті ГТҚҚ буындарының жалпы саны:

N_{ГТҚҚ жалп}= N_{ө.с.ГТҚҚ}+ N_өқГТҚҚ + N_{құт ГТҚҚ} = 2+4+2 = 8 ГТҚҚ звеносы

Жоба сыртқы есептік температураға байланысты өңделген -35 0 С. 31

8. Өрт орнына газтүтінінен қорғаушыларды жеткізу үшін қажетті өрт автокөліктерінің саны:

N_АЦ= N_{ГТҚҚ ж.қ.}/5 = 41/5 = 9 АЦ

Жауабы. Өртті сөндіруге 11 ГТҚҚ буыны қажет, оның ішінде:

2 ГТҚҚ буыны — өртті жоюға;

4 ГТҚҚ буыны — көрші бөлмені қорғауға;

2 ГТҚҚ буыны — құтқару-ізестіру жұмыстара;

3 ГТҚҚ буыны — қосымша.

8 Қауіпсіздік бекеті болғандықтан жалпы газтүтінінен қорғаушылардың саны 41 болады.

Өрт сөндіру орынына 11 автоцистерна шақыру қажет (қауіпсіздік бекетшілері ТОЖҚҚ-сыз жұмыс істейді).
^{4.3 ТОЖҚҚ жұмысы өлшемдеріне есептеу жүргізу}
^{ТОЖҚҚ-дағы жұмыс параметрлерін есептеуді жүргізу барысында және бөлшек санды алу үшін шыққан нәтижені бүтін санға дейін шамалау керек, қысымның мәнін артық жаққа, ал уақыттың мәнін кем жаққа.}

^{ТОЖҚҚ барлық түрлері үшін (Оттекті оқшаулаушы противогаз, тыныс алу аппараты) жұмыстардың параметрлерін есептеу бірыңғай формуламен жүргізіледі.}

^{Берілгені:}

^{Мысал ретінде 1 ГТҚҚ буынының жұмысын есепке аламыз}

^{Р1 280бар – 250бар}^=30бар

^{Р2 280бар -250бар =30бар}

^{Р3 285бар -250бар =35бар}

^Т^{қосылу - 22}⁵

^{ТОЖҚҚ түрі –}^{Drager PA-94 Plus}

^{V – 6.8}^литр

^1.^Тжалпы^{- Тыныс алуға жарамсыз ортада ГТҚҚ звеносының жалпы жұмыс уақытын анықтау}^.

^Тжалпы^{есептеу үшін тыныс алу үшін жарамсыз аймаққа шығар алдында ГТҚҚ звеносы құрамында баллондағы оттегі қысымының ең төменгі мағынасын анықтап және редуктордың тұрақты жұмысы үшін қажет оттегі қысымы мәнін одан шегеру керек. Алынған нәтижені ауа (оттегі) баллонының сыйымдылығына (л) көбейтіп және түзетілген коэффиценттерді есепке алумен ТОЖҚҚ-да жұмыс кезінде ауаның (оттегі) орташа шығынына бөлу.}

⁽^Р_мин.вк^-^Р_ред.^{) Х}^V_бал.^{(280 - 10) Х 6,8}_бал.

^{Тжалп. =}^Q_ср.^{хКсж.хКф.н. = 30х1,1х1,6 = 34 мин}

^Р_мин.вк_–^{тыныс алуға жарамсыз ортаға шығар алдында баллондағы ауа (оттегі) қысымы мәнін ГТҚҚ звеносы құрамындағы ең кем болған жерде (манометр бойынша анықталады, кг/см}²^{өлшенеді)}

^Р_ред.^–^ТОЖҚҚ^{редукторы жұмысының тұрақтылығы үшін қажетті баллондағы ауа қысымының кем мәні.}

^{Тыныс алу аппараттары үшін}^Р_ред.⁼^{10 кгс/см}²^.

^V_бал.^–^{ТОЖҚҚ-ға қондырылған (литрмен өлшенеді) ауа (оттек)}

^{баллонының көлемі.}

^Q_ср.^–^ТОЖҚҚ^-^да^{жұмыс кезінде}^{ауаның (оттек) орташа шығыны.}

^{Тыныс алу аппараттары үшін}^Q_ср.⁼^{30 л/мин.}

^К_{сығымдалған ауа}^–^{300 кгс/см}²^{қысымы кезіндегі ауаның сығымдалу}

^{коэффициент}^і

^{Тыныс алу аппараттары үшін}^К_{сығым.ауа}⁼^1,1.

^К_ф.н..^–^{физикалық күштің орташа дәрежесі кезінде ауа шығыны көбеюінің орташа коэффиценті.}

^{Тыныс алу аппараттары үшін}^К_ф.н.⁼^1,6.
^2.^Т_қайту^{Тыныс алуға жарамсыз аймақтан ГТҚҚ звеносының қайта оралуын күтілетін қайту уақытын анықтау.}

^{Түтінделген аймақтан}^Т_қайту.^{ГТҚҚ звеносының қайта оралуын күту уақыты тыныс алуға жарамсыз ортада ГТҚҚ звеносының жалпы жұмыс уақытының мәнін газқағарға қосылған уақытқа арттырумен анықталады.}

^Т_қайту.^{= Т}_{қосылу.}^{+ Т}_жалпы.⁼²²⁵⁰⁺³⁴⁼²³²⁴
^Т_{қосылу.}^–^{ТОЖҚҚ-ға қосылу уақыты (сағат бойынша белгіленеді және сағат пен минутпен жазылады).}

^Т_жалп.^–^{тыныс алуға жарамсыз ортада ГТҚҚ звеносының жалпы жұмыс уақыты (Осы тәлімдеменің 1 т. Формуласы бойынша анықталады)}

^3.^Р_{бақ.ауа}^{тыныс алуға жарамсыз ортада жұмысты орындауды тоқтатуға және таза ауаға шығу қажетлігі туындаған кездегі ТОЖҚҚ баллонындағы ауаның (оттегі) бақылаудағы қысымын анықтау.}

^Р_{бақ.ауаны}^{анықтау үшін біріншіден, қауіпсіздік нүктесінен соңғы жұмыс орнына дейін ГТҚҚ звеносының қозғалысы кезінде оттегі қысымының (кгс/см2) ең жоғары төмендеуінің мәнін анықтау қажет (ГТҚҚ звеносы командирімен анықталды), бұдан кейін оған болжанбайтын жағдайы үшін осы маңыздың (кгс/см2) жартысын және редуктордың тұрақты жұмысы үшін қажет баллондағы оттегінің қалдық қысымының маңызын (30 кгс/см2) қосу керек.}

^Р_{бақ.ауа.}⁼^Р_{мах.түсу.}^{+ 0,5*}^Р_{мах.түсу.}⁺^Р_ред.^{= 35+17,5+10= 63 бар}
^м^{ұндағы,}^Р_{мах.құлау}^{тыныс алуға жарамсыз ортада қауіпсіздік нүктесінен соңғы жұмыс орнына дейін қозғалысы кезінде ГТҚҚ звеносының ТОЖҚҚ баллондарындағы оттегі қысымының (кгс/см2) ең жоғары төмендеуінің мәні.}

^Р_ред^{. - ТОЖҚҚ редукторы жұмысының тұрақты жұмысы үшін қажетті баллондағы ауа (оттегі) қысымының төменгі мәні.}

_{Тыныс алу аппараттары үшін}^Р_{ред=10кгс/см2}

^Т_жұм^{Өрт ошағындағы ГТҚҚ звеносы жұмыс уақытын анықтау.}

^{Өрт ошағындағы ГТҚҚ звеносы жұмыс уақытының есебі (Траб) анықтау үшін ГТҚҚ звеносы құрамындағы кем тыныс алуға жарамсыз ортада соңғы нүктеге келу бойынша ТОЖҚҚ-ғы баллондағы ауа (оттегі) қысымы мәнін анықтау қажет, содан кейін}^{одан таза ауаға қайтып оралу кезінде (Рк.шығ.) тыныс алу аппаратының жұмысын қамтамасыз етуге қажет ауа қысымының мәнін шегереміз, алынған айырманы баллонның (баллондардың) жалпы сыйымдылығына (л) көбейтіп, (30л/мин) физикалық жүктеменің орташа дәрежесі кезіндегі ауа шығыны ұлғаюының орташаландырылған коэффициенті есепке ала отырып, аппараттағы жұмыс кезіндегі ауаның орташа шығынына бөлу керек.}

⁽^Р_{мин.жұм}^-^Р_{бақ. ауа.}^{) Х}^V_бал^{(250 - 63) Х 6,8}

^Т^жұм^{. =--------------------------------}^{≈ ---------------------- = 24 мин}

^Q_ср.^х^К_{сығым.ауа}^х^К_ф.н.^30х1,1х1,6

^{мұндағы,}^Р_{мин.жұм.-}^{ГТҚҚ звеносы құрамындағы}^{тыныс алуға жарамсыз ортада жұмыс орнының соңғы нүктесіне келу бойынша баллондағы ауа (оттегі) қысымының кем мәні.}

^Р_{бақ. ауа.-}^{тыныс алуға жарамсыз ортада жұмыс істеуді тоқтатуға және таза ауаға шығу қажеттілігі туындаған кездегі ГТҚҚ баллонындағы ауаның (оттегі) бақылаудағы қысымы (Осы қосымшаның 3-тармағында жазылған әдістеме бойынша анықталады, кг/см}²^{-мен өлшенеді).}

^V_бал.^–^{ТОЖҚҚ-ға қондырылған (литрмен өлшенеді) ауа (оттегі) баллонының көлемі.}

^Q_ср.^–^ТОЖҚҚ^-^да^{жұмыс істеу кезінде}^{ауаның (оттегінің) орташа шығыны.}

^{Тыныс алу аппараттары үшін}^Q_ср.⁼^{30 л/мин.}

^К_{сығымдалған ауа}^–^{300 кгс/см}²^{қысымы кезіндегі ауаның сығымдалу}

^{коэффициент}^і

^{Тыныс алу аппараттары үшін}^К_{сығым.ауа}⁼^1,1.

^К_ф._К_..^–^{физикалық күштің орташа дәрежесі кезінде ауа шығынының көбеюінің орташа коэффиценті.}

^{Тыныс алу аппараттары үшін}^К_ф._К⁼^1,6.

4.4 Кітапханада өрт сөндіруін ұйымдастыру
^{№2 шақыру бойынша шығу кестесіне сәйкес өрт орынына келесі техникалар келеді:}

^{Шақырудың 2-ші номері}

^{АЦ-2,5-40 №1 МӨСБ}
^АЦ^-^4-4⁰^{№1 МӨСБ}
^АЦ^-^8-4⁰^{№1 МӨСБ}
^А^СА^-²⁰ ^{№1 МӨСБ}
АЛ-30 ^{№1 МӨСБ}
^АЦ^-^2,5-⁴⁰^{№1 ӨСБ}
^АЦ^-4^-⁴⁰^{№1 ӨСБ}
^АЦ^-^2,5-⁴⁰^{№3 ӨСБ}

^{Жеке құрам 17 л/с шығынымен су беруді қамтамасыз етеді, яғни сөндіруге ГТҚҚ буындарымен РС-50 2 оқпанын және қорғауға көрші бөлмелерге РС-50 4 оқпанын береді. Сәйкесінше аға ӨСБ КҚЖБО-қа күш пен құралдардың жеткілікті екендігі туралы хабарлайды.}

^{Өртке аға жедел кезекшінің келуімен оған ӨСБ өртте қалыптасқан жағдайды, қабылданған шешімдерді баяндайды. Аға жедел бастығы өзі барлау әдісімен жағдайды анықтайды және ӨСБ әрекетін бағалайды.}

^{Барлау барысында аға жедел бастық анықтайды:}

^{- адамдарға қауіптің төнуін;}

^{-олардың орналасу орынын, құтқару жолдары мен әдістерін;}

^{-өрт орыны мен өлшемін, оттың тарау жодарын;}

^{-мүмкін күш пен құралдарды енгізу жолдары мен бағыттарды;}

^{-ғимаратта кернеудің шешілуі жүргізілгенін;}

^{-конструкцияны бұзу және ашу қажеттігін және орынын;}

^{-шешуші бағыттың дұрыс таңдалғанын;}

^{-көшіру жолдарын қорғау қажеттігін және жану өнімдерін шығару мүмкіндігін;}

^{-қымбат қондырғыны қорғауды немесе көшіруді ұйымдастыру.}

^{Аға жедел бастық өрт сөндіру басшылығын өзіне алып өртте қалыптасқан жағдайды және №2 жоғарылатылған шақыруды}КҚЖБО^{-қа ақпаратты хабарлайды.}

^{Өрт сөндіруді басқару және ұйымдастыру үшін ӨСБ өрт сөндіру жедел штабын құрамында құрайды:}

^{- штаб бастығы;}

^{- тыл бастығы;}

^{- объект әкімшілігінің өкілдері;}

^{- қаланың өзара қызмет өкілдері.}

^{Штаб бастығы болып ӨБ бастығының орынбасары тағайындалады. ӨСБ жедел штаб құрамына тапсырмалар қояды. Бөлімдерді жақсы басқару үшін штаб орыны негізгі кіруден 15-20 м қашықтықта болады.}

^{Өртті сөндіру әртүрлі бағытта жүргізілетін болғандықтан ӨСБ төрт жауынгерлік аймақ құруы туралы шешім қабылдайды.}

^{1-ЖУ Ғиамрат қабаттарында.}

^{Тапсырма: Адамдарды көшіру. Аймаққа 2 ГТҚҚ буыны беріледі.}

^{2-ЖУ 3-ші қабаттағы оқу залында.}

^{Тапсырма: оқу залындағы өртті сөндіру, көрші бөлмелерге өрттің тарауына жол бермеу және адамдарды құтқару. Аймаққа 2 ГТҚҚ буынымен 2 РСК-50 d}_н^{= 13 мм беріледі.}

^{3-ЖУ Кітапханада және оқу сыныбында.}

^{Тапсырма: Кітапханаға және сыныпқа өрттің тарауына жол бермеу және адамдарды құтқару. Аймаққа 2 ГТҚҚ буынымен 2 РСК-50 d}_н^{= 13 мм беріледі.}

^{4-ЖУ 2-ші және 4-ші қабаттарда.}

^{Тапсырма: Адамдарды көшіру, 2-ші, 3-ші қабат бөлмелерін өрттен қорғау. Аймаққа 2 ГТҚҚ буынымен берілген 2 РСК-50 d}_н^{= 13 мм оқпандары беріледі.}
^{ӨСБ өзі немесе ШБ арқылы жауынгерлік аймақ бастықтарын тағайындайды.}

^{ӨСБ штаб бастығына өрт сөндіруге күш пне құралдарды енгізуі туралы анықтап тапсырмалар қояды. ӨСБ штаб бастығына тапсырмалар қояды: өрт сөндіру үшін күш пен құралдарды орналастыруын жүргізуді; өртте байланысты үйымдастыруды; өрт туралы мәліметтерді КҚЖБО-қа хабарлауды; жедел құжаттарды жүргізуді.}

^{ӨСБ тыл бастығына өзі немесе штаб бастығы арқылы тапсырмалар қояды: №2 жоғарылатылған шақыру бойынша келген техникаларды күтіп алуын және су көзіне орналастыруын ұйымдастыруды; өрт сөндіруге 6 оқпан және қорғауға 5 оқпан беруді ұйымдастырады.}

^{Күш пен құралдар әртүрлі бағытта келгендіктен ӨСЖ № 2 ӨСБ бөлімше командирі тыл бастығы көмекшісі етіп тағайындайды.}

^{Бұйрықтарды бергеннен кейін ӨСБ міндетті:}

^{барлауды жүргізуге және өрттегі жағдайды бағалауға; тез арада адамдарды құтқаруды ұйымдастыруға және өзі басқаруға, бар күш пен құралдарды пайдаланып үрейді басуға;}

^{шешуші бағытты, қажетті күш пен құралдарды, жауынгерлік әрекеттер әдістерін анықтауға;}

^{бөлімдерге тапсырмалар қоюға, олардың өзара әрекеттерін ұйымдастыруға және қойылған тапсырмалардың орындалуын қамтамасыз етуге;}

^{үзіліссіз өрттегі жағдайдың өзгеруін қадағалауға және сәйкес шешімдерді қабылдауға;}

^{өрт орынына келісімен оның сырт көрінісі бойынша ПСЧ-ға ақпараттар беруге; шешімдерді қабылдап және бұйрықтар бергеннен кейін өрт мекен-жайын, не жанып жатқанын, қандай күш пен құралдар әрекетке кіргізілгенін, қосымша күш пен құралдар қажет екендігін хабарлауы керек;}КҚЖБО^{-пен үзіліссіз байланыта болуға, жиі-жиі өрттегі жағдайларды және қабылданған шешімдер туралы хабарлап тұруға;}

^{қосымша күш пен құралдарды бөлек-бөлек емес бір мезгілде шақыруға, және оларды қарсы алуды ұйымдастыруға;}

^{өртке аға бастық келісімен жағдай туралы, өрт сөндіру бойынша қабылданған шешімдер туралы, өрт орынында қандай күш пен құралдар бар екендігін, әрекетке кіргізілгендерді, қосымша шақырылғандары туралы баяндауға;}

^{жағдайға байланысты өртте жедел штабты ұйымдастыруға және оның орналасу орынын анықтауға;}

^{жедел штабқа оның орналасу орынын және оған барлық қабылданған шешімдерді хабарлакға;}

^{күш пен құралдардың резервін ұйымдастыруға, жұмыс жасаушыларға дем алуға, жылынуға және құрғақ киімге киінуге мүмкіндік беріп жиі-жиі ауыстыруға;}

^{басқарушы құрам арасынан қауіпсіздік шараларын сақтауға міндеттіні тағайындауға; қажет жағдайда медициналық көмек пунктін ұйымдастыруға;}

^{өртке күш пен құралдар әртүрлі бағыттардан келген жағдайда тыл бастығына қозғалыс және байланыс құралдарымен көмекшілер бөлуге;}

^{өрт сөндіруге қатыстырылатын қызметтермен өзара әрекет ұйымдастыруға, объекттің инженерлі-техникалық жұмысшыларымен тұрақты байланысты ұстауға және объек нұсқауымен және ұсыныстарды ескере отырып сөндіру құралдары және әдістері туралы шешімдер қабылдауға;}

^{өрт себебін анықтауға шаралар қабылдауға;}

^{нақты өртеу немесе өрттің басқа себептері белгілі болған кезде өрт алғаш пайда болған орынын сақтауға, мемлекеттік өрт бақылау жұмыскерлерін қатыстырып өрт туралы акт толтыру үшін қажетті өрт себебі болған заттар мен мүліктерді сақтауға;}

^{өзі жанудың жойылғандығына көз жеткізуге, жойылған өрт орынын бақылау қажеттігін анықтауға;}

^{құнды матриалдарды көшіру бойынша, төгілген судан қорғауды жэәне полиция қызметкерлері келгенше көшірілген құнды материалдардың күзетіне шеімдер қабылдауға;}

^{өрт орынынан бөлімдердің және өзара әрекетті қызметтердің кету тәртібін анықтауға.}

^{Өрт сөндіру үшін қоымша күш пен құралдардың қажеттігін анықтаған кезінде ӨСБ ескеруі қажет:}

^{шақырылған күш пен құралдарды енгізгенге дейін от қандай ауданға тарау мүмкіндігін;}

^{оқпандарды беру үшін, адамдарды құтқару бойынша жұмыс көлемін, ғимарат конструкциясын бұзу мен ашу және мүліктерді көшіру бойынша қажетті күштер санын;}

^{арнайы қызметтердің қатыстыру қажеттігін;}

^{суды автоцистерналармен жеткізу қажеттігін немесе суды айдаумен беруді ұйымдастыруды.}

^{ӨСБ-нан штаб бастығы тапсырма алып ӨСБ шешімін жүргізуді қамтамасыз етеді және штаб жұмысын ұйымдастырады. Күш пен құралдарды басқару үшін ШБ өртте байланысты ұйымдастырады. ӨСБ-мен, тыл бастығымен және жауынгерлік аймақ басшысымен байланыс үшін штаб бастығы өзімен алып жүретін радиостанция пайдаланады, ал КҚЖБО-пен байланыс үшін АЦ-2,5-40 радиостанциясын және жергілікті ауданның телефонын пайдаланады. ӨСБ бұйрықтарын бөлім бастықтарына жеткізуді қамтамасыз етеді. ӨСБ қабылданған шешімдер туралы хабарлайды. Өрт сөндіру барысында штаб бастығы өрттегі жағдайды меңгереді, үзіліссіз барлауды қамтамасыз етеді және жауынгерлік аймақ бастықтарынан және объект өкілдерінен мәліметтер алады; ӨСБ барлау қорытындысы туралы және өрт сөндіру барысын хабарлайды. Штаб бастығы тұрақты ӨСБ бұйрықтарын орындалуын бақылауды қамтамсыз етеді, жедел құжаттарды жүогізеді.}

^{Тыл бастығы ӨСБ тапсырма алып келген техникаларды күтіп алуды және жақын су көздеріне орнатуды ұйымдастырады. Жақын су көздері гидранттар болып табылады.}

^{Үзіліссіз су беру үшін тыл бастығы сорғыштардың жұмыс режимін орнатады. Жұмыс барысында тыл бастығы тахниканы толық қуатында пайдаланады, жең сызықтарын күзетуді қамтиды және полиция қызметкерлері көмегімен өрт ауданын қоршауды жүргізеді, су жүйесінде қысымды жоғарылату бойынша шаралар қолданады және жедел құжаттарды жүргізеді.}
^{Өрт сөндіру кезіндегі техника қауіпсіздігі}^.

^{1. Өрт сөндіруді жеке құрам ТОЖҚҚ-да жүргізуі керек. ТОЖҚҚ-дағы жұмыс «}Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігі мемлекеттік өртке қарсы қызмет органдарының газ-түтіннен қорғау қызметін ұйымдастыру» жөніндегі тәлімдемені ^{№446 ҚР ТЖМ бұйрығымен 22.12.2010 жылы бекітілген қауіпсіздік талаптарын сақтаумен жүргізіледі.}

^{2. Автомобильдерді және үш иінді сатылардың орынын ауыстыруға жол берілмейді.}

^{3. Тоқ және жарықтандыру жүйесін сөндіру қажет.}

^{4. Өрт сөндіру кезінде әр жұмысшы құрылыс конструкцияларының жағдайын қадағалап отыруы қажет.}

^{5. Өртті жою кезінде техника қауіпсіздігіне жауапты тағайындалады.}

^{6. Қабаттардан әртүрлі материалдарды лақтыруға ғимарат жанындағы жұмыс жасаушыларға ескертпей тыйым салынады.}

^{7. Жүргізуші өрттегі жұмыс кезінде ӨСБ бұйрығысыз суды беруге немесе тоқтатуға, автомобильді сорғыш жұмыс жасап тұрған кезінде қозғалтуға тыйым салынады.}

^{4.5 Газтүтінінен қорғау қызметінің оқу залында өртті сөндіру жұмыстарын жүргізуін ұйымдастыру есебі}

^{Жоғарыда көрсетілген есептердің нәтежиесінде бізге қажетті жалпы ГТҚҚ буындарының саны: 9 ГТҚҚ буыны, оның ішінде:}

^{2 ГТҚҚ буыны — өртті жоюға;}

^{4 ГТҚҚ буыны — көрші бөлмені қорғауға;}

^{2 ГТҚҚ буыны — құтқару-іздестіру жұмыстары;}

^{3 ГТҚҚ буыны — қосымша.}

^{8 Қауіпсіздік бекеті болғандықтан жалпы газтүтінінен қорғаушылардың саны 41 болады. Ал Тараз қаласының өртке қарсы қызметі гарнизоны бойынша барлық ГТҚҚ буындарының саны 8 (бір кезекшілікте). Сонда оқу залында тыныс алуға жарамсыз ортада өрт сөндіру және авариялық-құтқару жұмыстарын жүргізуге қажетті звеноларын оптимизациялаймыз.}

^{№446 22 желтоқсан 2010 жылы ТЖМ бұрығымен бекітілген «Қазақстан Республикасының ТЖМ өртке қарсы қызмет органдарының газ-түтінінен қорғау қызметін ұйымдастыру тәлімдемесінің» (Әрі қарай -Тәлімдеме) 7 тарауы, 211 бабын ескере отырып, ГТҚҚ звеносының құрамына 3 газ-түтінінен қорғаушы емес 2 газ-түтінен қорғаушы деп аламыз.}

^{Сонымен қатар Тәлімдеменің 4 тарау 48 бабында ерекше жағдайларда кіру есігі бір 2 ГТҚҚ буынна 1 ГТҚҚ қауіпсіздік бекетін орнатуға болады. Сонда қаупсіздік бекетшілерінің саны 4.}

Жауынгерлік іс-шаралар тыныс алуға жарамсыз ортада жүргізілетінін ескере отырып, әр ГТҚҚ буынында 2 газтүтінінен қорғаушыдан болатынын анықтаймыз.

Өртті жоюға керекті ГТҚҚ буынының саны: