59
Ұсынылғандай, ағымдағы жазба бақылауын сот қызметкері емес, техникалық жағынан
жақсы дайындалған маманмен басқаруы керек.
«Аудио және бейнежазу арқылы сот отырысының барысын одан әрі жазу мүмкін
болмаған жағдайда, сот талқылауына қатысушылар бұл туралы хабардар етіледі».
108
Бұл ереже процедуралық заңнамада белгіленуі тиіс. Сонымен қатар, жазбаның жазылмай
жатқанын дер кезінде техникалық маман емес, хатшы қалай табады деген мәселе
туындайды.
Техникалық себептер бойынша сот жазбасының жазылмай қалуынан сот отырысына
қатысушылардың құқығының бұзылуы
Егер техникалық проблемалар туындаса, дыбыс және бейне жазуды пайдалана отырып
жазу мүмкін болмаса немесе сот отырысының дыбыс және бейне жазбасының іс жүзінде
орындалмағаны анықталса, акт жасалады
109
.
Бұл процеске қатысушыларға қалай көмектесетіні түсініксіз, себебі бұл жағдайда сот
отырысы қайтадан өткізілмейді және сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылыққа негіз
беретін сот отырысының қатысушылары тарапынан ғана қысқа хаттама жасалады,
сонымен қатар, жазудан бас тарту актісінің күні өткен күнмен жазылуы мүмкін.
Бірінші және апелляциялық сатылардағы соттарында АВФ актілеріне әртүрлі
тұлғаларының қол қоюы
Бірінші сатыдағы сот актісіне сот отырысының хатшысы және аудандық соттың және оған
теңестірілген сот кеңсесінің басшысы қол қояды және сот отырысының хаттамасына қоса
беріледі.
110
Апелляциялық сатыдағы сотқа актісіне сот отырысының хатшысы, облыстық және оған
теңестірілген сот кеңсесінің басшысы, облыстық және оған теңестірілген соттың бас
ақпараттық технологиялар бойынша маманы қол қояды және сот отырысының
хаттамасына қоса тіркеледі.
Жазба актісімен шектен тыс жүктелген бірінші сатыдағы соттарда неге сот отырысының
хатшысы мен кеңсе басшысы ғана қол қоятыны мүлдем түсініксіз, ал апелляциялық
соттарда оларға ақпараттық технологиялар бойынша бас маман қол қояды.
Сот отырысының аудио және бейнежазбасын рұқсатсыз тоқтата тұру немесе түзету
үшін нақты және барабар жауапкершіліктің болмауы
Сот отырысының дыбыстық және бейнежазбасын рұқсатсыз тоқтата тұруға немесе түзеуге
жол берілмейді.
111
Дегенмен, заң осы бұзушылықтар үшін нақты жауапкершілікті
қарастырмайды. Сондай-ақ, кейін жазбаны кім түзетіп және / немесе тоқтатқанын анықтау
мүмкін емес.
Тәуелсіз сот жүйесі ретінде сот ақпаратының қауіпсіздігін қамтамасыз ету
«Сервер, сот отырысын тағайындауды қамтамасыз ететін жабдықтар оларға қол жеткізуді
болдырмайтын шаралармен қамтамасыз етіледі. Серверге қол жеткізу тәртібі
108
п.16 Правил)
109
(п.17 Правил)
110
п.18 Правил
111
п.19 Правил
60
«Ақпараттандыру туралы»
112
Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес жүзеге
асырылады».
113
Құзыреттілік, бақылау және теңгерімдік жүйесі және сот органдарының тәуелсіздігі
туралы мәселені ескере отырып, Ақпараттандыру туралы заңда әділет органы ретінде
ақпарат сақталмайды.
«Ақпараттандыру туралы» Заң заңнамада көзделмегендіктен, сот органы ретінде
ақпаратты сақтауды көздемейді.
Істерді мұрағатқа қабылдау кезінде АВФ жазбасының барын және/немесе сапасын
тексеруді жүзеге асырмау
Іс жүргізу барысында мұрағатшы сот отырысының аудио және бейнежазбасының
көшірмесін іс материалына қоса материалдық (электрондық) ортада тексереді.
114
Тиісінше, мәселе туындайды: неге, іс мұрағатқа берілсе, жазбаның сапасы және оның
қолжетімділігі тексерілмейді, оның сапасы мен қолжетімділігі мен болмауы туралы акт
жасалуы тиіс.
Сот отырыстары сервердегі аудио және бейне жазбаларын сақтаудың сақтау
мерзімінің жеткіліксіздігі
Сот отырысын тіркеуді қамтамасыз ететін аудио және бейне жазу жүйесінің деректерді
сақтау серверінен сот тыңдауларының аудио және бейне жазбаларын жою сот актісін
заңды күшіне енген күннен бастап бір жыл өткеннен кейін автоматты түрде жасалады.
115
Ережелерде белгіленген бір жыл - жеткіліксіз.
Егер сот шешімі жаңадан ашылған мән-
жайларға байланысты қайта қаралса, мұрағатта диск болмаса немесе сапасыз жазба болса
немесе жеке файлдар немесе толық жазба болмаса, іс қағаздарымен танысу мүмкін
болмайды
Хаттамалардың аудио жазбаларын тыңдау үшін орынның жеткіліксіздігі
Әкiмшiлiк құқық бұзушылық туралы iс жүргiзiлiп жатқан адамға, сондай-ақ әкiмшiлiк
құқық бұзушылық туралы iс бойынша iс жүргiзудiң басқа қатысушыларына және олардың
өкiлдерiне сот отырысының дыбыстық және бейнежазбасына жазылған азаматтық немесе
қылмыстық iстi жүргiзушi адамдарды танысу олардың өтiнiшi бойынша жүзеге
асырылады. Танысу қажетті техникалық құралдарды пайдалана отырып, тиісті дыбыстық
және бейнежазбаны тыңдауға мүмкіндік беру арқылы осы мақсат үшін арнайы
жабдықталған жерде жүзеге асырылады.
116
Әлі күнге дейін барлық соттарда компьютерлік технологияға қолы жетпейтін азаматтар
үшін хаттамалардың дыбыстық жазбаларын тыңдау орындары жоқ, сондықтан олар сот
хаттамаларының жазбаларымен таныса алмайды.
Ендеше, мынадай тұжырымға келеміз: АВФ құралдарын сот процестеріне енгізу - сот
қарауы уақытын қысқартады, сот қызметкерлерінің жұмысын жеңілдетеді, сонымен бірге
ол сыбайлас жемқорлыққа қарсы сараптамадан өтпеген қайшы нормативтік ведомстволық
сот құжаттарының жүйелік тізбесімен реттеледі, бұл сот процестерінің сапасын
112
Закон Республики Казахстан от 24 ноября 2015 года № 418-V «Об информатизации».
113
п.20 Правил
114
П.27 Правил
115
П.27 Правил
116
п.28 Правил
Достарыңызбен бөлісу: |
