ОБРАЗОВАТЕЛЬНАЯ ОБЛАСТЬ «ФИЗИЧЕСКАЯ КУЛЬТУРА»

ОБРАЗОВАТЕЛЬНАЯ ОБЛАСТЬ «ФИЗИЧЕСКАЯ КУЛЬТУРА»

Учебный предмет «Физическая культура» – это система знаний о физкультурной деятельности для поддержания физического и психического здоровья учащихся.

Изучение предмета направлено на формирование личности, готовой к активной творческой самореализации в сфере общечеловеческой культуры. Содержание учебного предмета определено с учетом потребностей личности школьника, семьи и общества, достижений современной педагогической науки.

Целями обучения являются:

– формирование у учащихся устойчивых мотивов и потребностей в бережном отношении к своему здоровью;

– целостное развитие физических и психических качеств;

– творческое использование средств физической культуры в организации здорового образа жизни.

– укрепление здоровья, развитие основных физических качеств и повышение функциональных возможностей организма;

– формирование культуры движений, обогащение двигательного опыта физических упражнений с общеразвивающей и оздоровительной направленностью, техническими действиями и приемами базовых видов спорта;

– освоение знаний о физической культуре и спорте, его истории и современном развитии, роли в формировании здорового образа жизни;

– воспитание бережного отношения к собственному здоровью, потребностей в его укреплении и длительном сохранении;

– воспитание положительных качеств личности, соблюдение норм коллективного взаимодействия и сотрудничества в учебной и соревновательной деятельности.

Учебный предмет состоит из двух разделов: «Знания о физической культуре» (информационный компонент) и «Физическое совершенствование и мастерство» (операциональный компонент).

Содержание раздела «Знания о физической культуре» соответствует основным представлениям о развитии познавательной активности человека. Даны правила контроля и требования техники безопасности, а раздел «Физическое совершенствование» ориентирован на повышение физической подготовленности учащихся и включает информацию о средствах общей физической подготовки.

В качестве этих средств предлагаются физические упражнения и двигательные действия из базовых видов спорта (гимнастики с основами акробатики, легкой атлетики, спортивных игр, лыжных гонок, плавания), имеющих выраженное прикладное значение. Включена тема «Национальные игры», которая раскрывает исторические особенности физической культуры Казахстана.

На уроках реализуются цели обучения, направленные на развитие индивидуальных качеств личности, здоровья и совершенствование физической культуры.

Организационно-методические требования:

– допускаются коррективы, творческие дополнения к любому разделу курса в соответствии с личным опытом и навыками работы в конкретных условиях (при реализации основных требований к учащимся);

– не требуется соблюдения строгой последовательности при освоении раздела «Гимнастика» (подразделы «Общеразвивающие упражнения» и «Ритмическая гимнастика»);

– занятия планируются в зависимости от конкретных условий, количества уроков в недельном расписании в соответствии с подготовленностью учащихся;

– необходимо описание наиболее доступных подвижных игр с учетом их влияния на развитие тактического мышления учащихся, воспитание физических качеств;

– необходимо проведение контрольно-зачетных уроков с целью проверки уровня освоения учащимися подвижных игр;

– эффективность уроков физической культуры оценивается по двум параметрам:

а) результаты выполнения отдельных, контрольных учебных нормативов;

б) результаты выполнения нормативов по выбору учителя.

В областях и районах республики, где нет возможности проводить уроки по лыжной подготовке и плаванию, рекомендуется заменить их уроками по кроссовой подготовке и гимнастике (ритмической, атлетической, профессионально-прикладной) по решению педагогического совета школы.

Общешкольные «Дни здоровья» проводятся не менее 4 раз в учебном году и организуются в каникулярное время.

Распределение учащихся на группы для занятий на уроках по учебному предмету «Физическая культура» производится на основании медицинского осмотра с обязательным предъявлением справок.

Выполнение домашних заданий учащимися по физической культуре –один из необходимых элементов учебного процесса. При правильной организации домашние задания (отработка движений, приемов, гимнастика и т.д.) способствуют закреплению и углублению знаний, полученных на уроке, формированию устойчивого интереса к спорту и совершенствованию физической культуры учащихся. При этом необходим учет индивидуальных и половозрастных особенностей учащихся.

В целях оказания методической помощи учителям по вопросу организации и проведения уроков по физической культуре Национальным научно-практическим центром физической культуры разработаны методические пособия, которые размещены на сайте центра (www.nnpcfk.kz).

Воспитательные аспекты на уроках, внеурочных и внеклассных занятиях и мероприятиях рекомендуется реализовывать с учетом идей, отраженных в патриотическом акте «Мәңгілік Ел».

При планировании и организации внеклассной работы по предмету «Физическая культура» рекомендуется обратить внимание на календарь юбилейных дат, которые будут отмечаться в 2017-2018 учебном году:

–25 лет Вооруженным Силам Республики Казахстан (1992-2017);

– 25 лет государственным символам Республики Казахстан (1992-2017);

– открытие Международной выставки ЭКСПО-2017 на тему «Энергия будущего» (июнь 2017).

Объем учебной нагрузки по предмету «Физическая культура» в 6, 8, 9 классах составляет:

– в 6 классе 3 часа в неделю, всего 102 часа;

– в 8 классе 3 часа в неделю, всего 102 часа;

– в 9 классе 3 часа в неделю, всего 102 часа.

«Балабақша-мектеп-колледж-жоғары-оқу орны» жүйесіндегі мемлекеттік тілді деңгейлік үздіксіз оқыту стандартына (бұдан әрі - Стандарт) сай мемлекеттік тілді деңгейлік оқытудың сатылары жіктелді (43-кесте):

Стандартта Еуропалық деңгейлер жүйесіне сәйкес қазақстандық әдістемеші-ғалымдар қазақ тілін үйрету үшін алты деңгейді ұстанады. Ол деңгейлер жүйесі А1, А2, В1, В2, С1, С2 деп аталатын үш ірі деңгейден тұрады (44-кесте).

Стандартта ҚР жалпы білім беретін қазақ тілді емес мектептерде «Қазақ тілі» пәні бойынша оқушылардың қазақ тілін білу деңгейлері мен сөйлеу дағдыларына қойылатын өлшемдер де көрсетілген (45-кесте).

10-11-сыныптарда оқу процесі ҚР Білім және ғылым министрінің 2013 жылғы 03 сәуірдегі № 115 бұйрығымен бекітілген (ҚР Білім және ғылым министрінің 2015 жылғы 18 маусымдағы № 393 бұйрығымен өзгерістермен толықтырулар енгізілген) :

жалпы орта білім беру деңгейінің жаратылыстану-математикалық бағыттағы 10-11-сыныптары үшін «Қазақ тілі» (оқыту қазақ тілінде емес) пәнінен үлгілік оқу бағдарламасы;

жалпы орта білім беру деңгейінің қоғамдық-гуманитарлық бағыттағы 10-11-сыныптары үшін «Қазақ тілі» (оқыту қазақ тілінде емес) пәнінен үлгілік оқу бағдарламасымен жүзеге асырылады.

«Қазақстан Республикасы бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білім берудің үлгілік оқу жоспарларын бекіту туралы» ҚР БҒМ 2013 жылғы 27 қарашадағы №471 бұйрығына сәйкес «Қазақ тілі» пәні оқу жүктемесінің көлемі:

оқыту орыс тілді мектептерде:

– қоғамдық-гуманитарлық бағытында:оқыту орыс тілді мектептерде:

10-сынып – аптасына 4 сағат, оқу жылында – 136 сағат;

11-сынып – аптасына 4 сағат, оқу жылында – 136 сағат;

оқыту ұйғыр, өзбек, тәжік тілді мектептерде:

– жаратылыстану-математикалық бағытында: оқыту орыс тілді мектептерде:

оқыту ұйғыр, өзбек, тәжік тілді мектептерде:

Әрбір тоқсанда алынатын бақылау жұмысының (тест, бақылау жұмысы) саны сол сыныптағы апталық сағат санымен сәйкес келуі керек.

Оқушыларда болуы тиіс дәптерлер санын ұсынамыз. (47-кесте).

- қазақ тілі пәнінен бақылау жұмыстарына арналған дәптері(бұл дәптерге, бақылау, тест жұмыстары орындалады);

- «Қазақ тілі» пәнінен сөздікке арналған дәптері.

Дәптердегі барлық жұмыстар төмендегі талаптарды, ережелерді сақтай отырып жүргізілуі керек:

- ай аты мен күн реті жазбаша жазылады.

- күн реті мен жұмыс түрінен соң нүкте қойылмайды. Дәптердің басынан жол тасталмай барлық жазбалар бір деңгейде жазылады. Үлгі:

Қазанның тоғызы

Сынып жұмысы

• 
  үй жұмысы сынып жұмысының жалғасы деп есептелінеді де, күн реті жазылмайды. Жаттығу (тапсырма) сөзі толық жазылады. Мысалы: 15-жаттығу (тапсырма);
  
• 
  тапсырмаға сәйкес сөздерді бағандарға бөліп жазғанда бірінші сөзі бас әріптен үтірсіз жазылады. Мысалы:
  

Ара

• 
  сынып жұмысын немесе үй жұмысын орындағанда тапсырмалар арасында жол қалдырылмайды;
  
• 
  мәтін азат жолдан басталады;
  
• 
  сынып жұмысы мен үй жұмысының арасында 2 жол қалдырылады;
  
• 
  талдау жасау тапсырмаларын орындағанда жақсы ұшталған қара қарындашпен орындаған жөн;
  
• 
  ереже, емлені белгілеу үшін жасыл сияны қолдануға болады.
  

Төл дыбыстарды дұрыс жазбаса қызыл жолға дұрыс жазылуы көрсетілуі тиіс.

Дәптерге мүмкіндігінше мұғалімнің ескертулері жазылып отырады (Дұрыс жаз. Қатесіз көшір.).

Дәптерлерді тексеруден кейін келесі сабақта талдау жасалу қажет.

Дәптердегі барлық жұмыс қызыл сиялы қаламмен тексеріледі.

Дәптерлерді тексеру тәртібі:

1) 10-11-сыныптарда жұмыс дәптерлері 2 аптада 1рет тексерілуі қажет;

2) 10-11-сыныптарда сөздік дәптерлері айына 1 рет тексеріледі (баға қойылмайды, ескертулер жазылуы тиіс).

«Қазақ тілі» пәнінен қазақ тілді емес мектептерде сабақтан тыс ісшараларды ұйымдастыруда келесе мерекелерді ескеру ұсынылады:

• 
  наурыз – Наурыз мейрамы;
  
• 
  1 мамыр – Қазақстан халықтарының бірлігі мерекесі;
  
• 
  7 мамыр – Отан қорғаушылар күні
  
• 
  4 маусым-Қазақстан Республикасының мемлекеттік рәміздері күні.
  
• 
  6 шілде – Астана күні;
  
• 
  30 тамыз – Қазақстан Республикасының Конституциясы күні;
  
• 
  22 қыркүйек - Қазақстан халықтарының тілдері күні.
  
• 
  1 желтоқсан – Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті күні.
  
• 
  16 желтоқсан – Қазақстан Республикасының Тәуелсіздік күні.
  

• 
  Коммуникативті бағыттағы белсенділіктер мен әдістердің түрлерін сабақта қолдану жолдары;
  

• 
  Білім сатылары бойынша қазақ тілін меңгертудің деңгейлік ерекшеліктері;
  

• 
  Сөйлеу әрекеттері бойынша оқу процесін ұйымдастыру ерекшеліктері;
  
• 
  Қазақ тілін деңгейлік оқыту барысында оқушыларды тілдік қатынасқа үйретудің жолдары;
  
• 
  Қазақ тілін деңгейлік оқыту әдістері;
  

1. 
   nao.kz (Ы. Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясыныңресми сайты);
   
2. 
   u-s.kz (Ұстаздар сайты);
   
3. 
   ustaz.kz (Ашық сабақтар сайты);
   
4. 
   testent.ru/news/uroki (Уроки казахского языка в русской школе);
   
5. 
   sabak.ucoz.org/news (Сайт творческих учителей Казахстана);
   
6. 
   plani.kz («Планы.kz» планирование для учителей Казахстана);
   
7. 
   agartu.com («Просвещение" – казахстанский педагогический интернет- журнал);
   
8. 
   testent.ru (Сайт для подготовки к ЕНТ и КТ 2015 - Образовательный сайт);
   
9. 
   obrazovanie (Каталог Казахстанских ресурсов);
   
10. 
    abiturient.kz (Сайт о современном образовании в Казахстане).
    

10 - 11- сыныптарда оқушылар «Қазақ әдебиеті» пәні бойынша ХІХ және ХХ ғасырдағы әдебиет үлгілерімен танысады. Олар сол кезеңнің көрнекті ақын-жазушылары туралы мәлімет алады. Сонымен қатар, оқушылар қазақ тілінде өз ойларын ауызша, жазбаша баяндауды үйренеді.

«ҚР бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білім берудің үлгілік оқу жоспарларын бекіту туралы» ҚР БҒМ 2013 жылғы 27 қарашадағы №471 бұйрығына сәйкес қоғамдық-гуманитарлық және жаратылыстану-математикалық бағыттарындағы «Қазақ әдебиеті» пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі:

10 - сыныпта аптасына 1 сағаттан, барлығы – 34 сағат;

11 - сыныпта аптасына 1 сағаттан, барлығы – 34 сағатты құрайды.

Әрбір тоқсанда алынатын жазба жұмысының (шығарма, эссе) саны сол сыныптағы апталық сағат санымен сәйкес келуі керек.

Эссе шығармашылық еркіндікті көздейді. Кез келген тақырыптың еркін стильде жазылуы оның ең негізгі көркемдігі болып табылады. Эссе - автордың жеке басының ойы, сезімі, әлемге деген көзқарасы. Бұл шығарманың басты мақсаты.

Алайда, шығармашылықтың еркіндігіне қарамастан, эссе жанрында жазу оңай емес, сондықтан қандайда бір проблеманың басты идеясын табуда ерекше көзқарастың болуы керектігін назарда ұстаған дұрыс (49-кесте).

49-кесте - Эссе мен шығарманың айырмашылығы.

Кіріспе – берілген тақырыпты негіздеу, ол логикалық және және стилистикалық байланысқан компоненттер қатарынан тұрады. Бұл кезенде өз зерттеу барысында ашқалы отырған тақырыпқа қойылатын сұрақты дұрыс қою керек. ”Мен алған тақырып неліктен маңызды?”, “ Менің тұжырымдауымда қандай түсініктер қолданылуы мүмкін?”, “Мен тақырыпты кішкене тақырыпшаларға бөле аламын ба?, т.б. сұрақтарға жауап іздеген жөн.

Дәптерлерді тексеру тәртібі:

1)10-11-сыныптарда жұмыс дәптерлері 2 аптада 1рет тексерілуі қажет. (51-кесте).
51-кесте – Оқушы дәптерлерінің саны: