78
Жүргізуші: Иә, дұрыс айтасыңдар. Осындай үлкен атау-
лы мерекелер көктемде болады екен. Енді кезекті ән-шашуға
берелік. Балалар, біз бүгінгі мерекемізді тоғайға барып қарсы
алсақ қайтеді?
Балалар қуанып келіседі.
Жүргізуші:Музыканың әуенімен құстары сайраған,
шөптері көгерген тоғайға алып келеді.
Жүргізуші:Мінеки, қараңдаршы, біз тоғайға келдік.
Кәне, бәріміз мына ағаш түбірлеріне отыра қалайық. Кенет
жаңбыр жауып, күн күркірейді.
Жүргізуші: Балаларды қолшатырға шақырады.
Жаңбыр басылып, музыкамен «Көктем» кіреді.
Көктем: Билеп, жүзінде күлкі, балалармен сәлемдеседі.
– Сәлеметсіңдер ме, балалар?
Балалар: – Сәлеметсіз бе!
Жүргізуші:Қош келдің, көктем! Төрлет, балалардың
өнерін тамашала.
Көктем: Рахмет. Мен сендерге келе жатқанымда жаң-
быр жауды. Сендер білесіңдер ме?
Жүргізу: Әрине, көктем. Бұл көктемде болатын таби-
ғат құбылыстарын біздің балалар жақсы біледі.
Би: «Гүлдер», қыздардың орындауында.
Тақпақтар.
Диас: Салдыр-гүлдір көк жүзі,
Зеңбірек доп атқандай.
Бұлт айырылып жалт етті,
Аспанда от жаққандай.
Түнерген бұлт сұрланып,
Құйды селді себелеп.
Жел қосылып, долданып,
Болды нөсер керемет.
Әлия: Жау, жау, жаңбыр, жау жаңбыр!
Жау, егіннің көгі өссін!
Сұлудай бұлақ құрақты,
Айдын шалқар көлі өссін!
Ой мен қырдың шалғыны,
79
Жатқан малды жасырсын!
Табиғаттың көркіне,
Таң қалып жан бас ұрсын!
Санжар: Көктемде ойнап найзағай,
Күн күркірей бастады.
Қылтиды алмас найзадай,
Көк жауқазын бастары.
Саят: Жаңбыр жауып басылды,
Күннің көзі ашылды.
Көк жиекке көрікті,
Кемпірқосақ асылды.
ӘН: «Жау, жау, жаңбыр!»
Ойын: «Гүл теру»
Көктем: рахмет, балалар, жарайсыңдар. Мен енді
сендерге жәй келмей өзімнің жұмбағымды ала келдім.
Жыл мезгілі шуақты,
Жердің беті нұрланған.
Сайды қуып су ақты,
Гүлдер өсті ырғалған. (көктем)
Кім көктемгі табиғат құбылыстары жайында жұмбақ
біледі?
Әлия: Жел соғып
еді қауымдап
Құйып кетті сауылдап. (жаңбыр)
Шыңғыс: Жарқ етсе
Сабау қамшы.
Төгіліп,
Жауар тамшы. (найзағай)
Саят: Келістіріп өрнегін,
Құрып койды өрмегін (кемпірқосақ)
Ернұр:Зәулімде тұрағы,
Тіреусіз тұрады. (бұлт)
Жүргізуші: Көктем, біздің балалар жұмбақ шешуден
басқа, жаңылтпаш, мақал-мәтел, нақыл сөздер айта біледі.
Көктем: Өте жақсы, айтсын.
80
Әнел: Көп көкек,
Көкектеп,
Көктем келді.
Көкек кеп
Көктеп көк,
Көктем келді.
Шахмир: Бұлт-ау
Соқтықпа,
Бұл – тау.
Саят: Суда сең келеді,
Сегіз серке тең келеді.
Әлима: Көктем жауын-шашынсыз болмас,
Жауын-шашынсыз болмаса
Жасынсыз болмас.
Айжан: Нөсер алдында нажағай ойнайды,
Жаңбыр бір жауса, терек екі жауады.
Гүлнұр: Сәуірдегі жауын – сауып тұрған сауын.
Диас:Сәуір болса, күн күркірер,
Күн күркіресе, көк дүркірер.
Мақпал: Ерте көктемде қарға суға шомылса – күн жы-
лынады дейді халық.
Көктем: Балалар, менің енді сендермен қоштасатын уа-
қытым келіп қалды. Мені басқа бала бақшалардың балала-
ры күтіп отыр. Сендерге көп рахмет. Сау болыңдар!
Балалар: Сау бол, көктем!
Жүргізуші: Балалар, біреу есік кағады. Тыңдаңдаршы.
Есікке жүргізуші жақындайды. Бұл кім? – Кіріңіз.
Осы кезде Наурыз айы кіреді.
Наурыз айы: Сәлеметсіңдер ме, балалар?
Балалар: Сәлеметсіз бе!
Наурыз айы: Мені білесіңдер ме, мен Наурыз айы бо-
ламын. Сендер менің інім сәуір айын көрмедіңдер ме?
Балалар: Жоқ, көрмедік.
Сәуір айы келеді.
Сәуір айы: Балалар, сендер
менің наурыз деген ағам мен
мамыр атты інімді көрмедіңдер ме?
81
Балалар: Сәуір, біз наурыз айын көрдік, ол осында, ал
мамыр айын көрмедік. Осы кезде Наурыз, Сәуір бір-біріне кез-
деседі.
Наурыз, сәуір: Балалар, біздің
ініміз мамырдың осында
келуіне көмектесіңдерші.
Жүргізуші: Балалар, кәне бәріміз дауыстап шақырайық.
Мамыр, мамыр. Осы кезде көңілді сазбен Мамыр айы кіріп
келеді.
Мамыр айы: Сәлеметсіңдер ме, балалар. Сендерге рах-
мет. Болмаса мен бұл жерге келмеген болатын едім. Мен екі
ағамнан адасып қалдым.
Жүргізуші: Төрлет, Мамыр айы. Балалар бұл үш айды
сендер білесіңдер ме? Бұлар неге бірге жүреді?
Балалар: Бұл үш айда көктем де болады.
Жүргізуші: Дұрыс айтасыңдар. Көктем мезгілі: наурыз,
Сәуір, Мамыр болып осы айлардан тұрады. Бұл үш айдың
бір-бірінен айырмашылығы: бұл айлар бірін-бірі толықтырып,
өзгертіп, жаңартып, құлпыртып, тұрады.
Жүргізуші: Наурыз, Сәуір, Мамыр естідіңдер ме. Біздің
балалар сендер жайында жақсы біледі. Сендер жайында бүгін
бақшамызда мереке аталып жатыр. Сендерге көп рахмет. Бала-
ларды қуантып өздерің келдіңдер.
Наурыз айы: Біз жайында айтылып жатқан жылы сөз-
дер әрине көп. Сондықтан біздің балаларға айтарымыз. Бізді
балалар осы
көктем мезгілінде
қарсы аласыңдар. Енді біз
бас-қа бақшаларға барамыз.
Сәуір айы: Наурыз біз балаларға сыйлық әкелген едік.
Ол қайда?
Мамыр айы: Ол мұнда.
Әкелген сыйлықтарын таратады. Балалармен қоштасып
шығып кетеді. Мереке соңы көңілді «Көктем келді» әнімен аяқ-
талады.
Тіршілікке су керек (сауықтыру)
Мақсаты: Балаларға жыл мезгілдерін, оның ерекше құ-
былыстарын ажырата білуге үйрете отырып, жаз мезгілінің адам
денсаулығына пайдалылығын түсіндіру. Тіршілік негізі судан
