Машиналар мен жабдықтарды бағалаудағы нарықтық амал

Нарықтық амал қайталама нарығы дамыған машиналар мен жабдықтар үшін пайдаланылады. Бұл әдістің негізі, машиналар мен жабдықтардың қазіргі жағдайындағы нарықтық құнын анықтау болып табылады. Негізгі қолданатын қағидаты – салыстыру болып табылады. Ол үшін қайталама нарығындағы ұқсас аналогтар таңдалып алынады. Салыстыру элементтеріне мыналар жатады:

1. Объектінің жұмыс істеу уақыты;

2. Техникалық жағдайы;

3. Орналасу жері;

4. Нарықтық жағдай;

5. Бағасы;

6. Сапасы;

7. Көлем өлшемдері;

8. Сатылу уақыты.

Нарықтық амал келесі кезеңдерден тұрады:

1. Жабдыққа сәйкес нарықты зерттеу және берілген нарықта таяуда ұқсас аналогтың сатылуы туралы мәліметтерді жинау. Бағалаудың нақтылығы жиналған мәліметтердің санына және сапасына байланысты.

2. Мәліметтерді тексеру. Ұқсас аналогтардың сатылу уақыты, физикалық және басқа да сипаттамасы туралы мәліметтердің шынайылығын тексереді.

3. Бағаланып жатқан объектіні ұқсас аналогтармен салыстыру арқылы айырмашылықтарды анықтайды;

4. Ұқсас аналогтардың бағаларын талдау арқылы және де түзетулерді енгізу арқылы бағаланып жатқан объектінің құнын есептейді.

Нарықтық амалға негізделген бағалаудың нәтижесі таңдалып алынған ұқсас аналогтарға байланысты. Ұқсас аналог ретінде жұмыс істеу атқарымы бірдей объектілер таңдалып алынады. Екі салыстырылып жатқан объектілердің сипаттамасы және жұмыс істеуі бір классификациялық түрге жату керек. Екі салыстырылып жатқан объектілердің құрастырылуы бірдей болу керек.

Машиналар мен жабдықтарды нарықтық амалмен бағалағанда – тікелей салыстыру және статистикалық модельдеу әдістері қолданылады.

Тікелей салыстыру әдісі бағаланып жатқан объектілерге жақын бірнеше ұқсас аналогтар болған кезде пайдаланылады. Машиналар мен жабдықтардың құнын төмендегі формула бойынша анықтайды: