Машиналар мен жабдықтарды бағалаудың

Индекстелген шығындарды қосу арқылы объектінің өзіндік құнын есептейміз. Кейін формула арқылы өзіндік құнды құнға айналдырамыз.

Мысал 1.3. Арнайы станоктың 1993 жылы наурыз айындағы баланстық құны 3 423 теңге құрайды. Бағалау мерзімі 1996 жылдың маусым айы. Станоктың қайтадан қалпына келтіру құнын анықтау қажет.

Экономикалық элементтердің пайыз көрсеткіші бойынша өзіндік құндағы құрылымы:

Материалдар (М) – 46 %;

Қуат қоры (Қ) – 12 %;

Еңбек ақы (Е) – 28 %;

Амортизация (А) – 14 %.

Есептің мәні кестеде 1.1 - кестеде көрсетілген:

Кесте 1.1

Өзіндік құнды үлкейтілген нормативтер арқылы есептеу әдісі. Егер де жабдықтың құрылымдық құжаты бар болса, онда өзіндік құнды үлкейтілген нормативтер бойынша есептеуге болады. Бағалаушы жаңа объектінің құнын калькуляция арқылы есептей алмайды. Өйткені, өндіріс процессі жайлы үлкен көлемдегі ақпарат қажет. Бірақ та, жаңа жабдықтардың өзіндік құнын үлкейтілген нормативтер арқылы есептеуге болады. Ол үшін машиналар мен жабдықтарды құрастырып шығаратын кәсіпорындардан ақпараттарды жинау және талдау қажет.

Құрылысты жобалау және зерттеу ұйымдарында жаңа жабдық түрлерін шығару үшін өзіндік құнды үлкейтілген нормативтер бойынша есептеу әдісі жиі қолданылады. Нормативтік шығындарға бірлік факторға әсер ететін шығындарды сипаттайтын көрсеткішті жатқызады. Үлкейтілген нормативке бірнеше шығындардың қосындысын жатқызады.

Әр түрлі өндіріс саласынада өзіндік құнды үлкейтілген нломативтер арқылы есептеу әдісі қолданылады.