75
Қ.Жұмалиев, Ә.Болғанбаев, Қ.Қожахметұлы, Е.Дайрабаев,
Қ.Есенов, М.Жанәділов, А.Ділманова, О.Бөкей сынды
авторлардың мақалаларындағы Сәкеннің өлең-әндеріне
қатысты жазылған сүбелі ойларына назар аудардық. Сәкеннің
шығармаларымен шабытын ұштаған композиторлар мен
әртістерді де назардан тыс қалдырмау керектігін түсіндік.
Сәкенге арнап күй шығарған досы Әбікен Хасенов («Қоңыр»
күйі - «Боздақтар»), Сәкеннің «Жұмбақ қыз» либреттосына
опера жазған Сыдық Мұхамеджанов, кантата жазған
Кенжебек Күмісбеков, өлеңдеріне ән жазған Қапан Мусин
(Сәкеннің бес өлеңіне романс жазған), Иран Илияшев,
Жасарал Еңсепов, т.с.с. композиторлардың шығармалары
жинақталды. «Іздеген табады, тапқан қуанады» деп
бабаларымыз бекер айтпаса керек-ті. Ел арасында әлі де
болса хатқа түспеген Сәкен туралы тың деректер бар екен...
Рахия ЖАНЗАҚОВА,
«Жақсықылыш» кентіндегі
№19 орта мектебінің мұғалімі.
Қызылорда облысы,
Арал ауданы.
6-СЫНЫПҚА АРНАЛҒАН
ЖҰМЫС ДӘПТЕРІ
Ахмет Байтұрсынұлы
«Қара бұлт»
(Бастапқы бөлігі өткен санда).
1. Концептуалдық кесте
«Қара бұлт»
Аллегориялық
образ
Қандай мінездерді
көрсетеді?
76
Өлеңдегі аллегориялық образ: бұлт, тау
2. Тест интервью
Ахмет шығармаларының
ерекшелігі
Шығармалары арқылы бізге
қандай тәрбие береді?
3. Кейіпкерге хат жаз.
Құрметті Бұлт!
-------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------
«Анама хат»
1. Өлеңді өлең құрылысына талда.
-------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------
Мағжан Жұмабаев
«Қазақ тілі»
«Бүгінгі күннің бар жазушының ішінен келешекке
бұйырып, артқы күнге анық қалуға жарайтыны –
Мағжанның сөзі». (Мұхтар Әуезов).
1. Қазақ тілі мемлекеттік тіл болып қашан қабылданды?
а) 1993 ж. маусым;
ә) 1997 ж. шілде;
б) 1995 ж. тамыз.
3. «Қазақ тілі» деген өлеңінде ақын не туралы
толғанады?
-------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------
«Мен кім?»
1. Өлеңдегі сұраулы сөйлемдер әдебиет теориясында
қалай аталушы еді?
77
-------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------
2. Ақынның лирикалық қаһарманы кім?
-------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------
3. Өлеңге проблемалық талдау жаса.
------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------
Сәкен Сейфуллин
«Далада»
1. Сәкен Сейфуллин қай жылдары өмір сүрді?
а)1894-1938 ж.; ә) 1891-1937 ж.; б) 1895-1936 ж.
2. Кең дала , жасыл жайлауды қалай бейнелер едің?
3. Мақсатқа, арманға жетер жолда кездесетін
қиындықтарды қалай жеңуге болады?
-------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------
4 . Өлеңнен теңеулерді, риторикалық сұраулы сөйлем-
дерді тауып жаз.
-------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------
Бейімбет Майлин
«Даудың басы – Дайрабайдың көк сиыры»
1. Бейімбет Майлин қай жылдары өмір сүрген ?
а) 1891-1936 ж.; ә) 1895-1937 ж.; б) 1894-1938 ж.
2. ХХ ғасырдың басында қазақ тұрмысына енген
жаңалықтар және ескі мен жаңаның арасындағы
үйлесімсіздіктер әңгімеде кімдердің істері мен сөздері
арқылы суреттелген?
-------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------
78
3. Дайрабайға мінездеме бер
-------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------
4. Уа, жолдас, «Көк сиырдың дауы» деп жұрт күлер.
Жұртқа күлкі болғанмен, маған күлкі емес, мен жалғыз істі
айтпай тұра алмаймын. Жүздерін жырта-жырта айтамын!
Кімнің сөзі _____________________________________
Ілияс Жансүгірұлы
«Анам тілі»
«Ілияс Жансүгіров – өртеңге шыққан құдіретті өрт
ақын. Ақындық бауырын Құлагерше жазып үлгере алмай,
Құлагерше қапыда опат болды».
Сағат Әшімбаев.
1. Ана тілі туралы қандай ақындардың өлеңін білесің?
-------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------
2. Салыстыр.
Мағжан Жұмабаев
«Қазақ тілі»
Ілияс Жансүгірұлы
«Анам тілі»
«Домбыра»
1. «Домбыра, сенде мін бар ма?» деген ақын ойын
жалғастыр.
-------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------
Есіңе сақта!
Градация (дамыту) – алдыңғы сөзден соңғы сөзді, алдыңғы
ойдан соңғы ойды асыра, асқақтата түсу.
2. «Домбыра – қазақ халқының ұлттық аспабы»
тақырыбында ой толға.
-------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------
Достарыңызбен бөлісу: |
