Тұнбалық циклдердің өзгешілігі неде?
Фосфордың айналымына сипаттама беріңіз
Ауыр металдардың айналымдарына сипаттама беріңіз
Қорғасынның айналымының негіздері
Сынаптың айналымының негіздері
Ұсынылған әдебиеттер тізімі: /1, 2, 24/.
Дәріс 11. Тақырып: ХИМИЯЛЫҚ ЭКОЛОГИЯ ЖӘНЕ ЭНЕРГЕТИКА. ЭНЕРГИЯНЫҢ ТҮРЛЕРІ МЕН САПАСЫНЫҢ КОЭФФИЦИЕНТТЕРІ
Дәрістің мақсаты: энергетиканың негізгі түрлерімен, олардың пайдалы жағымен, қоршаған ортаға тигізетін зиянды жағымен таныстыру
Тірек сөздер: энергия, ресурстар, жаңартылатын энергия көздері, көмірсутекті жанармай, ядерлі энергетика, сутекті жанармай; гидроэнергетика, жаңартылмайтын энергия көздері, жел энергиясы, күн энергетикасы
Негізгі сұрақтар және қысқаша мазмұны
Энергия түрлері және оның сапасын анықтайтын коэффициенттері
Энергия ресурстарының негізгі түрлері
Жаңартылатын /сорқылатын/ энергия ресурстары: көмірсутекті жанармай, ядерлі энергетика, сутекті жанармай
Жаңартылмайтын /сорқылмайтын/ энергия көздері: гидроэнергетика, жел энергиясы, күн энергетикасы/
Энергоресурстарды пайдалану құрылымы
Химиялық экологияда энергетика әр түрлі маңызға ие. Ең маңыздысы энергетикалық ресурстармен және жаңа энергия көздерін іздеумен байланысты. Қазіргі таңда адамзат иелігінде бірнеше энергия көздері бар. Олар: күн радиациясы, ядерлі энергия, жердің ішкі жылуы, атмосфера циркуляциясы және т.б.
Жаңартылатын энергия ресустарын өндіруде экономикалық және экологиялық мәселелер туындайды, соған қарамастан адамзат оны көбірек, ал жаңартылмайтын энергоресурстарын аз қолданады. Оның себебі, жаңартылмайын энергоресурстары аз болғандықтан емес, олардың энергияларының тұрақсыздығынан, бақылауда ұстайалмағандықтан.
Өзін-өзі бақылауға арналған сұрақтар:
Энергия түрлерін және оның сапасын анықтайтын коэффициенттерін айтып беріңіз
Энергия ресурстарының негізгі түрлері қандай?
Жаңартылатын /сорқылатын/ энергия ресурстарына /көмірсутекті жанармай, ядерлі энергетика, сутекті жанармай/ сипаттама беріңіз
Жаңартылмайтын /сорқылмайтын/ энергия көздеріне /гидроэнергетика, жел энергиясы, күн энергетикасы/ сипаттама беріңіз
Энергоресурстарды пайдалану құрылымы қандай?
Ұсынылған әдебиеттер тізімі: /1, 2, 24/.
Дәріс 12.
Тақырып: ҚОРШАҒАН ОРТАНЫҢ ХИМИЯЛЫҚ МОНИТОРИНГІСІ
Дәрістің мақсаты: қоршаған ортаның химиялық мониторингісінің негіздерімен таңыстыру
Тірек сөздер: мониторинг, экологиялық мониторинг, химиялық мониторинг
Негізгі сұрақтар және қысқаша мазмұны
Мониторинг туралы түсінік
Мониторингтің жіктелуі
Химиялық мониторингтің негіздері
Мониторингтың негізгі міндеттеріне биосфера күйін бақылау, табиғи орта күйін болжау және бағалау; қоршаған ортаға антропогендік әсер-ықпалдың көздері мен факторларын анықтау және т.б. жатады. Химиялық мониторингтің негізгі міндеті – қоршаған ортаның жоғарытоксикалық ластағыштармен ластану деңгейін анықтау
Өзін-өзі бақылауға арналған сұрақтар:
Мониторингке анықтама беріңіз
Мониторингтің жіктелуі қандай, неге байланысты
Химиялық мониторингтің негіздері қандай?
Ұсынылған әдебиеттер тізімі: /1, 6, 15, 20/
Дәріс 13. Тақырып: ХИМИЯЛЫҚ ЛАСТАНУДАҢ БИОСФЕРАНЫ ҚОРҒАУ
Дәрістің мақсаты: химиялық ластанудаң атмосфераны қорғау әдістерімен таныстыру
Тірек сөздер: әдістер, көміртек оксиді, күкүрт диоксиді, күкүртсутек; азот оксидтері, аммиак, галогендер
Негізгі сұрақтар және қысқаша мазмұны
Газдарды көміртек оксидтерінен тазалау
Газдарды күкүрт диоксидінен тазалау
Газдарды күкүртсутектен тазалау
Газдарды азот оксидтерінен тазалау
Газдарды аммиактан тазалау
Газдарды галогендерден тазалау
Газдарды ластағыштардан тазалау үшін адсобциялық, абсорбциялық және каталитикалық әдістерді қолданылады. Көміртек оксидінен, күкүрт диоксидінен және күкүртсутегінен газдарды тазалау үшін әр түрлі химиялық, физикаөхимиялық әдістерді қолданады.
Ластағыштардың көздеріне байланысты газдарды азот оксидтерінен, аммиак газынан, галогендер және олардың қосылыстарынан әр түрлі әдістерді қолданып тазартуға болады
Өзін-өзі бақылауға арналған сұрақтар:
Газдарды көміртек оксидтерінен тазалау негіздері мен әдістері қандай?
Газдарды күкүрт диоксидінен тазалау негіздері мен әдістері қандай?
Газдарды күкүртсутектен тазалау негіздері мен әдістері қандай?
Газдарды азот оксидтерінен тазалау негіздері мен әдістері қандай?
Газдарды аммиактан тазалау негіздері мен әдістері қандай?
Газдарды галогендерден тазалау негіздері мен әдістері қандай?
Ұсынылған әдебиеттер тізімі: /1, 10, 12, 15, 17, 20, 28, 29, 30, 31, 32/
Дәріс 14.
Тақырып: ХИМИЯЛЫҚ ЛАСТАНУДАҢ БИОСФЕРАНЫ ҚОРҒАУ
Дәрістің мақсаты: Суларды тазалау және залалсыздандыру жолдарымен таныстыру
Тірек сөздер: химиялық, физика-химиялық, электрохимиялық, биохимиялық әдістер; биоремедиация, биомиметика және экобиокатализ негіздерімен таныстыру
Негізгі сұрақтар және қысқаша мазмұны
Ағын суларды тазалау әдістері туралы жалпы түсінік
Ағын суларды қатты заттардан тазалау
Ағын суларды тазалаудың физика-химиялық әдістері
Ағын суларды тазалаудың химиялық әдістері
Ағын суларды тазалаудың электрохимиялық әдістері
Ағын суларды тазалаудың биохимиялық әдістері
Суларды залалсыздандырудың химиялық әдістері
Суларды залалсыздандырудың физикалық әдістері
Суларды залалсыздандырудың физика-химиялық әдістері
Биоремедиация туралы жалпы түсінік
Топырақтарды тазалау биоремедиация негіздері
Биомиметика және оның ролі
Экобиокатализ
Суларды тазалайтын және залалсыздандыратын әр түрлі әдістер бар. Оларды химиялық, физика-химиялық, электрохимиялық, биохимиялық әдістер деп жіктейді.
Өзін-өзі бақылауға арналған сұрақтар:
Ағын суларды тазалау әдістері туралы жалпы түсінік беріңіз
Ағын суларды қатты заттардан тазалау жолдары қандай?
Ағын суларды тазалаудың физика-химиялық әдістері
Ағын суларды тазалаудың химиялық әдістері
Ағын суларды тазалаудың электрохимиялық әдістері
Ағын суларды тазалаудың биохимиялық әдістері
Суларды залалсыздандырудың химиялық әдістері
Суларды залалсыздандырудың физикалық әдістері
Суларды залалсыздандырудың физика-химиялық әдістері
Биоремедиация деген не?
Топырақтарды тазалауда биоремедиацияның ролі қандай|?
Биомиметика және оның ролі қандай?
Экобиокатализ қалай қолданады?
Ұсынылған әдебиеттер тізімі: /1, 10, 12, 15, 17, 20, 28, 29, 30, 31, 32/
Дәріс 15.
Тақырып: Тұрақты даму мақсатындағы химия
Дәрістің мақсаты: “тұрақты даму” түсіндігімен таныстыру; Химия ғылымымен тұрақты дамудың байланысын көрсету
Тірек сөздер: тұрақтаы даму, конвенция; мониторинг, экологиялық химия, ресурссақтаушы химия
Негізгі сұрақтар және қысқаша мазмұны
“Тұрақты даму” түсінігі
Қазақстан Республикасындағы тұрақты дамудың тенденциялары мен песрпективалары
Қазақстандағы тұрақты дамудың өзгешілігі
Химия ғылымының тұрақты дамудың ... ролі
Химия ғылымының әр түрлі салаларындағы орны
Химиялық мониторингтің, экологиялық химияның, ресурссақтаушы химияның ролі
Өзін-өзі бақылауға арналған сұрақтар:
“Тұрақты даму” түсінігің түсіндіріп беріңіз
Қазақстан Республикасындағы тұрақты дамудың тенденциялары мен песрпективалары қандай?
Қазақстандағы тұрақты дамудың өзгешілігі қандай?
Химия ғылымының тұрақты дамудың ... ролі
Химия ғылымының әр түрлі салаларындағы орны қандай?
Химиялық мониторингтің, экологиялық химияның, ресурссақтаушы химияның ролі қандай?
Ұсынылған әдебиеттер тізімі: /1, 24, 37/
7. ПРАКТИКАЛЫҚ, СЕМИНАРЛЫҚ, ЛАБОРАТОРИЯЛЫҚ ЖӘНЕ СТУДИЯЛЫҚ САБАҚТАРҒА ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР
Пән бойынша әдістемелік нұсқаулар
Череватова Н.К., Ниязова Р.Е. Экотоксикология. Руководство к лабораторному практикуму - Учебно-методическое пособие, Уральск, 2009
Ниязова Р.Е. Экотоксикология. Зертханалық жұмыстарға көмекші құрал - Учебно-методическое пособие, Уральск, 2009
Ниязова Р.Е. Лабораторные работы по экологической биохимии. – Уральск, 2002
Үй тапсырмаларын студенттер берілген уақыт аралығында орындап отыруы тиіс. Үй тапсырмалары дәрістен тиіс, оны толықтыру, тақырыпты ауқымды, білім мазмұнын толық игеру мақсатында жүргізіледі
Студентердің өздік жұмыстары шығармашылық белсендікті, логикалық ойлауды дамытуды қамтамасыз ететін ОҚСӨЖ тапсырмаларды жүзеге асырумен байланысты табылады.
8. ТИПТІК ЕСЕПТЕУ, КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТАРДЫ ДАЙЫНДАУ ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР
Жоспарланбаған
9. СТУДЕНТТІҢ ӨЗІНДІК ЖҰМЫСЫНА (СӨЖ) АРНАЛҒАН МАТЕРИАЛДАР
Тақырыптары, тапсырмалары, түрлері, сағат саны көрсетілген өзіндік жұмыстар силлабусқа енгізілген.
Курс бойынша жазба жұмыстарының тақырыптары (реферат)
Достарыңызбен бөлісу: |