Оқытудың кредиттік технологиясының негізгі ұғымдары

Оқытудың кредиттік технологиясының негізгі ұғымдары  

 

Академиялық 

ұтқырлық 

өз  жоғары  оқу  орнында  игерілген  білім  беру 

бағдарламаларының  міндетті  түрде  қайта  есептелуімен 

басқа  жоғары  оқу  орнына  (ел  ішінде  немесе  шетелде) 

белгіленген  академиялық  кезеңге:  семестр  не  болмаса 

оқу  жылы  оқуға  немесе  зерттеу  жүргізу  үшін  немесе 

басқа  жоғары  оқу  орнында  оқуын  жалғастыру  үшін 

білім 

алушылардың 

немесе 

оқытушылар-

зерттеушілердің қозғалысы 

Академиялық еркіндік 

білім  алушылар,  оқытушылардың  шығармашылық 

дамуы  және  оқытудың  инновациялық  технологиялары 

мен  әдістерін  қолдану  үшін  жағдай  жасау  мақсатында 

білім  беру  әрекетін  ұйымдастыру  мен  оқытудың 

қосымша  түрлері,  таңдау  бойынша  компоненттің 

пәндері  бойынша  білім  берудің  мазмұнын  өздігінен 

белгілеу  үшін  ұсынылатын  білім  беру  процессінің 

субъектілері өкілеттіліктерінің жиынтығы 

Академиялық дәреже 

(Degree) 

білім  беру  ұйымдарымен  қорытынды  аттестаттау 

нәтижелері 

бойынша 

тиісті 

білім 

беру 

оқу 

бағдарламаларын  игерген  білім  алушыларға  берілетін 

дәреже 

Академиялық адалдық 

оқытуда  жазбаша  жұмыстарды  (бақылау,  курстық,  эссе, 

диплом,  диссертация),  зерттеу,  презентация  орындау 

кезінде,  сонымен  қатар  оқу  жетістіктерін  бағалау 

барысында  жеке  адалдықты  дамытуға  бағытталған 

құндылықтар мен ұстанымдар жиынтығы 

Академиялық күнтізбе 

(Academic Calendar) 

оқу  жылы  бойы  демалыс  күндерінің  (демалыс  пен 

мерекелер)  көрсетілуімен  оқу  және  бақылау  шаралары, 

тәжірибе өткізу күнтізбесі 

Академиялық кезең 

(Term) 

үш  түрдің  біреуінде  білім  беру  ұйымымен  таңдап 

алынатын теориялық оқыту кезеңі: семестр, триместр, 

тоқсан 

Білім алушының 

академиялық рейтингісі 

(Rating) 

білім  алушылардың  аралық  аттестаттау  нәтижелері 

бойынша құрылатын  пәннің оқу бағдарламасын игеру 

деңгейінің сандық көрсеткіші 

Академиялық сағат 

сабақ  кестесі  бойынша  оқу  сабақтарының  барлық 

түрлерінде (дәрістік сабақ) немесе жеке бекітілген кесте 

бойынша білім алушының оқытушымен

 

қарым-қатынас 

жасау жұмысының уақыты 

Белсенді үлестірме 

материалдары (БҮМ) 

(Hand-outs) 

оқу  сабақтарында  білім  алушыларды  тақырыпты 

шығармашылықпен  табысты  игеруіне  уәждеме  жасау 

үшін  таратылатын  көрнекілік  суретті  материалдар 

(дәріс тезистері, сілтемелер, мысалдар, глоссарий, өздік 

жұмысы үшін тапсырмалар) 

 

8 

Апелляция 

білімді объективті бағалауда күмән пайда болған кезде, 

білім алушының ниеті бойынша өткізілетін процедура 

Оқу жетістіктерін 

бағалаудың ұпайлық-

рейтингілік әріптік 

жүйесі  

халықаралық тәжірибеде қабылданған сандық баламасы 

бар  әріптік  жүйеге  сәйкес  келетін  және  білім 

алушылардың рейтингісін белгілеуге мүмкіндік беретін 

оқу жетістіктерінің деңгейін ұпаймен бағалау жүйесі 

Қос дипломды білім 

екі тең дәрежелі диплом (Double Major) немесе бір негізгі 

және  екінші  қосымша  диплом  (Major  -  Minor)  алу 

мақсатында екі оқу жоспары (оқу бағдарламасы) бойынша 

қатар оқу мүмкіндігі 

Кредиттерді 

трансферттеудің 

(көшірудің) және 

жинақтаудың 

Еуропалық жүйесі

 

(ECTS) 

білім  беру  бағдарламаларының  (пәндерге,  курстарға, 

модульдерге) 

компоненттеріне 

сынақ 

бірліктерін 

(кредиттерін)  тағайындау  тәсілі,  оның  көмегімен  білім 

беру траекториясын, оқу орнын және оқу елін ауыстырған 

кезде  білім  алушымен игерілген оқу  пәндерін  (кредиттер 

және  бағалармен  бірге)  салыстыру  және  қайта  есептеу 

жүзеге асырылады 

Оқу пәніне жазылу 

(Enrollment) 

білім  алушылардың  оқу  пәндеріне  алдын  ала  жазылу 

процедурасы 

Жеке оқу жоспары  

типтік  оқу  жоспары  және  элективті  пәндер  каталогы 

негізінде  эдвайзердің  көмегімен  білім  алушының  өз 

бетімен әр оқу жылына қалыптастырылатын оқу жоспары 

Білім алушылардың 

қорытынды 

аттестаттауы 

(Qualification Examination) 

білім алушылардың мемлекеттік жалпыға міндетті білім 

стандартысымен қарастырылған оқу пәндерінің көлемін 

игеру  деңгейін  анықтау  мақсатында  өткізілетін 

процедура 

Қорытынды бақылау 

білім  алушылардың  аралық  аттестаттауы  кезінде 

емтихан түрінде өткізілетін оқу пәнінің бағдарламасын 

игеру  сапасын  бағалау  мақсатында  олардың  оқу 

жетістіктерін  бақылау,  егер  пән  бірнеше  академиялық 

кезеңде  оқытылатын  болса,  онда  қорытынды  бақылау 

сол  академиялық  кезеңде  пәннің  бір  бөлігі  бойынша 

өткізілуі мүмкін 

Білім алушылардың оқу 

жетістіктерін бақылау  

бақылау  (ағымдық,  аралық  және  қорытынды)  мен 

аттестаттаудың түрлі үлгісі бойынша білім алушылардың 

білім деңгейін тексеру 

Кредит (Credit, Credit-

hour) 

білім алушының/оқытушының оқу жұмысының көлемін 

өлшеудің бірыңғайланған бірлігі 

Оқытудың кредиттік 

технологиясы 

білім  алушы  мен  оқытушы  оқу  жұмысының  көлемін 

өлшеудің  бірыңғайланған  бірлігі  ретінде  кредиттің 

қолданылуымен  білім  алушылардың  таңдауы  мен 

өздігінен жоспарлау негізіндегі оқу 

Элективті пәндер  

оқытудағы  күтілетін  нәтижесінің  (білім  алушылармен 

алатын 

білімдері, 

икемдері, 

дағдылары 

мен 

 

9