М. И. Кайсина Норма бақылаушы Т. В. Тютюнькова

жүктеу 190,58 Kb.

Дата	05.03.2018
өлшемі	190,58 Kb.
	#11583
түрі	Рабочая учебная программа

	Д. СЕРІКБАЕВ атындағы ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК ТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ		Ф1 Н ШҚМТУ 701.01-01-1-2011
	Сапалы менеджмент жүйесі	Пәннің оқу-жұмыс бағдарламасы	бет 6тен

Қазақстан Республикасының Министерство

Білім және ғылым образования и науки

министрлігі Республики Казахстан
Д. Серікбаев атындағы ВКГТУ

ШҚМТУ им. Д. Серикбаева

БЕКІТЕМІН

Тау-кен металлургия

факультет деканы
_____________А.К.Адрышев

__________________ 2014 ж.

ЭКОЛОГИЯ ЖӘНЕ ТҰРАҚТЫ ДАМУ

Жұмыс оқу бағдарламасы
ЭКОЛОГИЯ И УСТОЙЧИВОЕ РАЗВИТИЕ

Рабочая учебная программа

Өскемен

Усть-Каменогорск

2014

Силлабус Мемлекеттік жалпыға бірдей білім беру негізінде «Тіршілік әрекетінің қауіпсіздігі және қоршаған ортаны қорғау» кафедрасында дайындалып, мамандығындағы студенттерге арналған.

«ТӘҚ және ҚОҚ» кафедра отырысында талқыланды
Кафедра меңгерушісі М.К.Жаманбаева

№____ хаттама ____________________ж.

Тау-кен металлургия факультетінің оқу-әдістемелік кеңесімен мақұлданды
Төраға Г.Т.Нұршайықова
№____ хаттама ______________________ж.

Дайындағандар

А.Ш.Букунова

М.И.Кайсина

Норма бақылаушы Т.В.Тютюнькова

1 ПӘННІҢ ЕҢБЕК СЫЙЫМДЫЛЫҒЫ

семестр	Кредит саны	Оқу түрі					СӨЖ сағат саны	Жалпы сағат саны	Бақылау түрі
		Жанаспалы сағат саны
		Дәріс	Семинар. (тәжір.) оқу	Зертханал оқу	СОӨЖ	Барлық сағат саны
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10

3	2	15	15	-	15	45	45	90	емтихан

2 ПӘННІҢ СИПАТТАМАСЫ, ОНЫҢ ОҚУ ЖҮЙЕСІНДЕГІ ОРНЫ

2.1 Оқылатын пән сипаттамасы
Экология ғылымына берілген көптеген анықтамалар бар. Соңғы уақытта ғалымдардың тұжырымдамасы бойынша экология – биосфера тепе-теңдігін жан-жақты қарастыратын, оның бұзылу себептерін болжайтын, анықтайтын және тепе-теңдіктен ауытқудың қоршаған ортаға әсерін зерттейтін ғылым саласы. Экология химия, физика, геология, география, жалпы биология және тағы басқа биологиялық емес ғылымдармен тығыз байланысты.

Қазақстандағы «Экология және табиғи ресурстар – 2030» стратегиясының бірінші кезеңінде еліміздегі қоршаған ортаны сауықтыру мақсаты тұр. Табиғат ресурстарын пайдаланудың жаңа жобалары жасалынып, оған экологиялық тұрғыдан сараптама жасалғанда ғана қоршаған орта – ауа, жер және судың пайдалануға жарамсыздануына жол берілмей, табиғи шикізаттарды пайдаланудың экологиялық қауіпсіздігіне қол жеткізуге болады.

Экология мәселесі – үлкен тақырып, кең ұғым. Ол – бүгін және келешекте маңызы жоғары өзекті мәселелердің бірі. Экология – зерттеуі бітпейтін, анықтауы таусылмайтын, күнбе-күн жаңадан талап қоятын ғылым.

Қазіргі тұрақты дамуда экологияның адамзатты қоршаған ортаның қарым-қатынасын түсінудегі маңызы өте жоғары. Ғылыми-техникалық үдеудің экологиялық керіс салдары техникалық және экологиялық саяси мәселелерді шешудегі қателіктерден, антропогендік әсерлердің экологиялық салдарын және экономикалық шығынды дұрыс бағаламаудан туындайды.

2.2 Пәнді оқытудағы мақсат
«Экология және тұрақты даму» пәнін оқытудағы мақсат: биосфера техногендік орта жүйесіндегі өзара әсерлесу заңдылықтарын зерттеу және табиғатты қорғау мәселелерін экологиялық тұрғыдан шешу жолдарын қалыптастыру болып табылады.

Барлық мамандықтар бойынша оқитын студенттердің жалпы экология негіздерін және ой-саналарын экологияландыру, табиғи ортаға жауапты сезімдерін тәрбиелеу. Биосфераның компоненттерінің бір-бірімен әрекеттері заңдылықтарын, адамның іс-әрекетінің салдарын, әсіресе табиғатты пайдаланудың үдеу жағдайында білу, қоғам мен биосфераның арақатынасындағы практикалық мәселелерді білу.

2.3 Пәнді оқытудың міндеттері
Ғылыми техникалық прогрестің қарқынды дамуының табиғатқа кері әсерін тигізіп отырған бүгінгі таңда және келешек үшін студенттерге экологиялық білім мен тәрбие беру басты міндеттердің бірі.

Экологияның міндеті – тірі табиғатты экологиялық жүйелер деңгейінде зерттеу. Болашақ маман иесін экологиялық дағдарыстың ұлғаюын мейлінше тежеуге, табиғат пен қоршаған ортаны қорғауға, қалпына келтіруге бағытталған тәжірибелерге үйрету. Инновациялық бағытта ғаламдық экологиялық мәселелерді шешуге үйрету.

2.4 Пререквизиттар
«Экология және тұрақты даму» пәні биологиялық пәндерден басқа химия, математика, физика, география сияқты жаратылыстану ғылымдары мен философия, экономика, тарих, құқықтану, саясаттану, мәдениеттану және тағы басқа гуманитарлы ғылымдармен тығыз байланысты.
2.5 Постреквизиттар
Экологиялық үрдістердің заңдылықтарын талдау және нақты шарттар қоя білу, табиғатты қорғаудағы приоритеттерді анықтау, биосфераның даму заңдылықтарын білу, экологиялық тепе-теңдікті сақтау және қоршаған ортаның экологиялық қауіпсіздігін қамтамасыз ету негіздері, экологиялық шарттардың шешімін табу үшін алған білімдерінен көрінеді.

«Экология және тұрақты даму» пәнін оқып білуден алынған білімдерінің практикалық нәтижесі ең алдымен табиғатты тиімді пайдалану мәселелерін шешумен сипатталады. Тек экология ғана табиғи ресурстарды тиімді пайдаланудың ғылыми негіздерін құрай алады.

3 ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ
3.1 Оқу жұмысының жоспары

Тақырып атаулары	Көп еңбекті қажет ететін пән, сағат
	Оқу түрі
	күндізгі	Күндізгі қысқ.	Сырттай	Сырттай қысқ.
1	2	3	4	5
Дәрістік сабақ
Тақырып 1. «Экология және тұрақты даму» курсының пәндік мақсат, міндеттері, Экологияның ғылым ретінде қалыптасуы және дамуы, құрылымы.	1
1	2	3	4	5
Тақырып 2. Ағза мен қоршаған орта өзара қарым-қатынасы, байланысы	1
Тақырып 3. Экологиялық жүйелер, функциялары, энергия алмасуы және заттар айналымы. Экологиялық сукцессиялар	2
Тақырып 4. Биосфера және ноосфера туралы ілім	1
Тақырып 5. Экожүйе мен биосферадағы адамның ролі	1
Тақырып 6. Өркениеттің дамуы және глобалды экологиялық мәселелер	1
Тақырып 7. Атмосфера және оның қазіргі кездегі экологиялық мәселелері	1
Тақырып 8. Гидросфера, оның қорларын қолдану және ластануы, қорғау	1
Тақырып 9. Жер ресурстары және экологиялық мәселелері	2
Тақырып 10. Табиғи ресурстар және табиғатты тиімді пайдалану	1
Тақырып 11. Экологиялық мониторинг, жіктелуі, маңызы. Қоршаған ортаны қорғау саласындағы бақылау мен экологиялық экспертиза. Қоршаған ортаның ластану түрлері.	2
Тақырып 12. Қоршаған орта және адам қоғамының тұрақты дамуы. Әлеуметтік-экологиялық дағдарыс және тұрақты даму. Тұрақты дамуды қамтамасыз етуде халықаралық қызмет.	1
Семинарлық (тәжірибелік) сабақтар
Тақырып 1. Зиянды заттардың жекелеген көздерден таралуын есептеу	2
Тақырып 2. Санитарлық қорғау аймағына дейінгі арақашықтықты есептеу	3
Тақырып 3. Автокөлік магистралынан пайда болатын шуды есептеу	3
Тақырып 4. Атмосфералық ауаға шығарылған зиянды заттардың массасына және түрлеріне байланысты өнеркәсіптің қауіптілік категориясын анықтау	2
Тақырып 5. Автокөлік жолдарынан таралатын улы заттардың мөлшерін есептеу	3
Тақырып 6. Мекеме автокөліктерінен шығатын зиянды зат-ң жыл көлеміндегі экономикалық шығынына баға беру	2
Студенттің өздік жұмысы
Тақырып 1. Экологиялық бақылау	5
Тақырып 2. Экологиялық мониторинг пен кадастрлар	5
Тақырып 3. Шаруашылық және өзге де қызметті жүзеге асыру кезіндегі экологиялық талаптар	5

1	2	3
Студенттің оқытушы жетекшілігімен орындайтын өздік жұмысы
Тақырып 1. Экология және оның тұрақты даму тұжырымдамасын жүзеге асырудағы ролі (семинар-әңгіме)	4	23,25,30,32
Тақырып 2. Тұрақты дамудың тұжырымдық жүйесі, Түбегейлі жоспары мен қағидалары.	4	23,25,30,32
Тақырып 3. Қазақстан және тұрақты даму мәселелері.	4	11, 17
Тақырып 4. В.И.Вернадский – биосфера туралы ілімді қалыптастырушы	4	33,34,35,36
Тақырып 5. Табиғат пен қоғамның өзара қарым қатынасы. Семинар-сұхбат	4	37,38,39,40
Тақырып 6. Табиғаттағы зат айналымы мен энергияға айналуы	5	4,6,3,6
Тақырып 7. Адамзаттың ғаламдық мәселелері мен оны шешу жолдары	4	13,25,37,40

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

1. Г.С.Оспанова, Г.Т.Бозшатаева. Экология. Алматы.Экономика, 2002

2. Ә.С.Бейсенова, Ж.Б.Шілдебаев, Г.З.Саутбаева. Экология. Алматы, 2001

3. В.М.Гарин, И.А.Клёнова, В.И.Колесников. Экология для техн-ских вузов. Феникс, 2001

4. Ж.Е.Дәрібаев, Ә.Б.Баешов, С.С.Сермаңызов. Экология. Астана. Дәнекер, 2005

5. Н.А.Нұрбаева, С.К.Мұқатаева. Экология пәнінен барлық мамандық студенттеріне практикалық сабаққа арналған әдістемелік нұсқау, 2004

6. Бродский А.К. Жалпы экологияның қысқаша курсы: Оқу құралы. Алматы. Ғылым, 1997. Қаз.ауд.Көшкімбаев Қ.С.

7. Биғалиев А.С., Жамалбеков Е.У. Қазақстан топырағы және экологиясы. Алматы, 1998

8. Экология және табиғат қорғау. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі. Алматы. Мектеп, 2001.

9. ҚР экологиялық кодексі. Алматы, 2007

10. ҚР 2004-2015 жылдарға арналған экологиялық қауіпсіздігі тұжырымдамасы.

11. Будыко М.И. Глобальная экология. М.: Мысль, 1977

12. Экологиялық энциклопедия. Алматы, 2007

13. Горелов А.А. Экология. Курс лекций.М.:Центр,1997.

14 М.С.Панин. Химическая экология. Семипалатинск, 2002

15. Д.Е.Гуриков. Экология – наука для всех. Алматы. Кайнар, 1990

16. Г.К.Сағымбаев. Экология негіздері. Алматы. Қаржы-Қаражат, 1995

17. Жамалбеков Е.Ү., Білдебаева Р.М. Жалпы топырақтану және топырақ географиясы мен экологиясы. Алматы. Қазақ университеті, 2000

18. Одум Ю. Экология в 2-х томах. М.. Мир, 1986

19. Валова В.Д. Основы экологии. М.:Дашков К., 2001

жүктеу 190,58 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: