М. Е. Лобашев к. В. Ватти

жүктеу 8,1 Mb.

Pdf просмотр

бет	173/275
Дата	29.04.2022
өлшемі	8,1 Mb.
	#38344
түрі	Лекция

1 ... 169 170 171 172 173 174 175 176 ... 275

Lobashev

Аллель
аралық
комплементация.
50-жылдардың
аяғында
функционалдық  тест  аллелизмнің  абсолюттік  критерийі  бола  алмайтыны
көрсетілді.
Бір
геннің
кейбір
мутациялары
транс
жағдайда
комплементарлы  болуы  мүмкін,  яғни  гетерозиготалы  күйдегі
(а
1
/а
2
)
мутанттық  аллельдер  жабайы  немесе  оған  жа-қын  типтің  фенотипін
анықтауы  мүмкін.  Бүл  құбылыс
ген  іші-лік
немесе
аллелъ  аралық
комплементация
деп аталды. Аллель аралық комплементация механизмі әлі
жеткілікті  зерттелмеген.  Алайда,  бұл  жағдайда  жабайы  тип  белгІлерінің
пайда  болуы  цитоплазмада  белоктар  —  екі  мутанттық  аллельдер  өнімдері-
нің  арасындағы  езара  әсер  ету  есебінен  өтетіндігі  көрсетілді.  Мүндай  өзара
әсер ету молекулалары үқсас суббірліктерден тұратын ферменттер (белоктар)
үшін ғана мүмкін болады. Бүл жағдайда гетерозиготалы особьта ұқсас, бірақ
әр түрлі кемші-ліктері (мутанттық) бар суббірліктер ферменттің бір молеку-
ласына  бірігеді  және  осы  кезде  езара  түзету  процесі  жүреді:  белоктың
ферменттік активтілігі қалпына келеді. Бұл эффект ашытқы, нейроспора және
басқа микроорганизмдер   үшін, содай-ақ дрозофила үшін де көрсетілген. Ол
өзін-өзі
іп юііго
өнді-реді.
* * *
Сонымен,  геннің  құрылысы  күрделі  екендігі  айқын,  ол  крос-синговерде
бөлінетін  бірлік  болып  табылады  да,  мутациялану  бірлігі  болып
саналмайды.  Алайда  белок  молекуласын  оны  маманданған  қызметінен
айырмайынша  бөліктерге  бөлуге  болмайтыиы  секілді,  тұқым  қуалау
информациясының  бірлігі  ре-тінде  ген  де  атқаратын  қызметі  жағынан
бөлінбеген
күйінде
қалады.
Аллелизмнің
қолданылыр
жүрген
функционалдық және рекомбинациялық критерийлері' салыстырмалы.

жүктеу 8,1 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 169 170 171 172 173 174 175 176 ... 275