Ескерту: Жұмыс барысында келесі командалар қолданылады: Файл Параметры страницы, Файл Предварительный просмотр, Вид Колонтитулы, Вставка Объект, Вставка Символ, Формат Шрифт, Формат Абзац, Формат Границы и заливка, Формат Буквица, Сервис Язык Расстановка переносов и т. .д.
1920 ж. 14 март – Верный қаласының атын Алматы деп ауыстыру.
1931 ж. 12 март – А.С.Пушкин атындағы мемлекеттік кітапхананың ашылуы.
1934 ж. Январь – Орыс Драмалық театрының ашылуы.
1934 ж. 13 январь – Қазақ мемлекеттік музыкалық театрының ашылуы.
1936 ж. 13-16 ноябрь – Қазақ ССР мемлекеттік өнер музейінің ашылуы.
1945 ж. 7 ноябрь – Жасөспірімдер театрының ашылуы.
1946 ж. 1 июнь – Қазақ ССР халық шаруашылығы жетістіктерінің көрмесінің ашылуы.
1966 ж. – Спорт сарайының салынуы.
1971 ж. – Неке сарайының салынуы.
1972 ж. 28 декабрь – «Медеу» спорт кешенінің қолданысқа берілуі.
1978 ж. – «Қазақстан» қонақ үйінің салынуы.
1981 ж. 26 январь – Әуезов атындағы Қазақ мемлекеттік академиялық драма театрының жаңа кешенінің ашылуы.
1992 ж. 22 март – Наурыз мейрамы.
1992 ж. 4 июнь – «Мемлекеттік герб және ту» заңына қол қойылуы.
1992 ж. 30 сентябрь – 1-ші бүкіләлемдік қазақтар құрылтайы.
1993 ж. 28 январь – Егеменді Қазақстанның 1-ші Конституциясының қабылданған күні.
1995 ж. 30 август – Қазақстан Республикасы жаңа Конституциясының қабылдануы.
Тапсырма 3: Прайс құжатын құр (үлгіге сәйкес толтыру керек)
Жұмыс барысы:
Қағаз бетінің параметрлерін орнат: сол жақ жиегі – 2 см., оң, жоғарғы және төменгі жақтары -1 см.
Табуляцияның үш позициясын орнат: 9 см. (сол жақ бойынша түзету), 13 см. (орта бойынша), 17см (оң жақ бойынша).
Прайс – қағаз
Тауар аттары Код Бағасы ($) Саны
HP-5125/234A 09023 120 100
HP-5125F 09025 230 30
HP-5125/23DT 09027 400 220
HP-51/166 09300 150 150
HP LaserJet PIII 08150 200 450
HP-567125/23DT 08927 400 200
HP-166/12 00900 150 230
HP LaserJet IIIP 02450 200 450
Прайс –қағаздың көшірмесін жаса. Алынған көшірмені кестеге айналдыр.
Жоғарғы колонтитулға файлдың толық атын және бет нөмірін жаз.
Төменгі колонтитулға MS Office жинағынан сурет алып қой. Суретке «за текстом» форматын бер. Суретті беттің барлық аймағына созып орналастыр, яғни құжат үшін фондық сурет жаса.
ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫС №7
ТАҚЫРЫБЫ: MS Word мәтіндік редакторында объектілермен және құжат структурасымен жұмыс
Жұмыс мақсаты:
Формулалар редакторын меңгеру.
Диагарамма құру.
Мәтіндік құжатқа әртүрлі объект қою мүмкіндіктерін меңгеру.
MS Word мәтіндік редакторының қосымшаларының мүмкіндігін үйрену
WordArt объектілерін редакциялау және форматтау амалдары
Объектілерді топтастыру
Объектілердің орнын алмастыру
Объектілерді айналдыру.
6. Құжат структурасы режимінде жұмысты үйрену.
7. Құжат мазмұнымен жұмыс.
Тапсырма 1: Келесі формулаларды жаз.
;
;
Жұмыс барысы:
Вставка \ Объект \ Microsoft Equation 3.0 командасын орында немесе құрал-саймандар панелінен батырмасын таңда (Аталған батырма болмаған жағдайда құрал саймандар панелін баптау терезесі арқылы орнат).
Алынған объектіні форматтау үшін Формат \ Объект (немесе контекстік менюден Формат объекта) командасын орында.
Тапсырма 2: Құжатқа MS Excel объектісін қойып, үлгі бойынша мәліметтерге өзгерту енгіз.
Жұмыс барысы:
Вставка \ Объект \ Microsoft Excel немесе Вставка \ Объект \ Диаграммы Excel командасын таңда.
Бірінші команданы таңдаған жағдайда, алдымен берілген мәліметтерді енгіз.
Диаграмма командасын орында.
Екінші команданы орындаған жағдайда Лист1 қабаттамасын ашып, берілген мәліметтерге өзгеріс енгіз.
Тапсырма 3:
1. Суреттер жинағынан кез келген түрде картинка құр (еркін түрде).
2. Paint-те сурет салып, оны өз файлдарыңмен бірге сақта.
Жұмыс барысы:
1. Сурет қою Вставка \ Рисунок \ Картинки (MS Office жинағынан) командасы (құжатқа суретті графикалық файлдарданда алып қоюға болады) арқылы орындалады.
2. Жұмыс құжатыңа
Вставка \ Рисунок \ Из файла командасы арқылы салған суретіңді қой.
Тапсырма 4: Рисование құрал саймандар тақтасының көмегімен Шыңғысханның немесе басқа тарихи тұлғалардың ұрпақтарын құрылымдық түрде көрсет.
Тапсырма 5: Структура режимінің көмегімен құжат құру, осының негізінде мазмұнын жасау.
Жұмыс барысы:
Вид \ Структура менюінің командасымен құжаттың структура режиміне көш.
Келесі атауларды енгіз:
Солтүстік Америка
Калифорния
Сан-Диего
Сан-Франциско
Мексика
Канкан
Мехико
Кариб бассейнінің аралдары
Багам аралдары
Нассау
Фрипорт
Структура-ның құрал-саймандар тақтасының көмегімен (деңгейлерді төмендетіп, жоғарылатып) құжаттың келесі құрылымын жаса:
Солтүстік Америка
Калифорния
Сан-Диего
Сан-Франциско
Мексика
Канкан
Мехико
Кариб бассейнінің аралдары
Багам аралдары
Нассау
Фрипорт
Әрбір тақырыпшаға негізгі мәтін қос.
Сан-Диего – Кездесулер үшін ыңғайлы орын, қонақ үйлер мен мейрмаханалар қаланың іскерлік бөлігінде орналасқан.
Сан-Франциско – Кеңселерге жақындық транспорт шығынын төмендетеді. Балықшылардың кемежайында демалуға және жақсы тамақтануға болады.
Канкан – Конференц-залдар және қонақ үйлер жағажайда орналасқан. Канкан жыл бойына су спортымен айналысуға мүмкіндік береді.
Мехико- Қонақ үйлер конференц-залдармен, компьютерлік және қаржылық орталықтармен қамтамасыз етілген.
Нассау – Іскерлік кездесулер өткізуге арналған жоғары класты қонақ үйлер Кэл-Бич ауданында жағажайда орналасқан.
Фрипорт – Сонымен қатар, сіздің құзырыңызға дүкендер, гольф ойнауға арналған тамаша алаңдар және спорттың түрлері.
Құжатты МысалСтруктура1 атымен сақта.
Бірінші, екінші және үшінші деңгейдегі тақырыпшаларды қара.
Мексика тақырыпшасының ішкі мәтінін жинақта. Қайта аш. Сан-Франциско тақырыпшасының деңгейін жоғарылат. Бастапқы қалпына келтір. Мехико тақырыпшасын ішкі мәтінінсіз жоғарыға орналастыр. Осы тақырыпшаны ішкі мәтінімен бірге орнын алмастыр. (Егер ішкі мәтін жиналып тұрса, онда тақырыпшаның орнын алмастыру оның ішкі мәтінін бірге алып кетеді).
Берілген құжаттың мазмұнын келесі бетке құр. (беттерді бөлу үшін структура режимінен қалыпты режимге көшу керек).
Құжаттың мазмұнын автоматты түрде құру үшін құжатты теру кезінде әртүрлі деңгейдегі тақырыпшаларды белгілеу керек. (Тақырыпша 1, Тақырыпша 2 және т.с.с.), яғни осы тақырыпшаларға «Форматирование» тақташасындағы тақырып тізімін пайдаланып арнайы бір стиль беру керек. Құжат мазмұнын құратын жерге курсорды қойып,
Вставка \ Ссылка \ Оглавление и указатели \ Оглавление командасын орындау қажет.
ДК-МЕН ЖҰМЫС КЕЗІНДЕГІ ҚАУІПСІЗДІК ТАЛАПТАРЫ:
1. ЭЕМ-да жұмыс істеу барысында экраннан көзді оптималды қашықтықта (60 -70 см) сақтау қажет.
2. Келушілер кіргенде оқушылар орнынан тұруға тиісті емес.
3. Көздің талғандығы байқалған немесе шаршаған жағдайда, бірнеше жаттығуларды орындауға болады.
4. Оқушылар алғашқы медициналық жәрдем көрсету мен өртті сөндіру әдістерін білулері тиіс.
ДК-МЕН ЖҰМЫСТЫ АЯҚТАУ КЕЗІНДЕГІ ҚАУІПСІЗДІҚ ТАЛАПТАРЫ:
1. Жұмысты мұғалімнің нұсқауымен аяқтау.
2. Дискжетектен дискілерді алу.
3. Жұмыс орнын тәртіпке келтіру.
4. Мұғалімнің рұқсатымен аппаратураны өшіру .
5. Жұмыс орнын тек мұғалімнің рұқсатымен ғана қалдыру керек.
6. Лабароториялық тапсырмаларды және орындаған жұмыстарды тапсыру.
7. Жұмыс орнын пайдалануды есепке алу Журналына белгі қою керек.
Сұранысты құруға арналған өздік жұмыс тапсырмалары
Лабораториялық жұмыс алдында мыналарды орындап алу қажет:
Қолдағы барлық кестелер үшін іздеу сұраныстардың көптеген нұсқаларын жасау;
Осы сұраныстарды құрудың әр түрлі режимдерін пайдалану, сұраныс бланкісін толтырудың барлық мүмкіндіктерін қолдану;
Сұраныстарға өңдеуге арналған Сұраныс (Запрос) менюінің мүмкіндіктерін зерттеу;
Құрылған сұраныстар жұмысын оларды орындау арқылы тексеру, сұраныстар жұмысы қанағаттанарлықтай болмаған жағдайда, оларға тиісті өзгерістер енгізу.
Лабораториялық жұмыс 3 – 5 сабаққа арналған.
Access – тің мүмкіндіктерін зерттеу барысында жоғарыда қарастырылған сұраныстар жасаудың барлық режимдерін меңгеру қажет.
1 тапсырма
1.Мәліметтер базасы терезесіне кіріп, Сұраныстар (Запросы) парақшасындағы Жасау (Создать) батырмасын шерту.
2. Қарапайым сұраныс (Простой запрос) режимін таңдау.
3. Қарапайым сұраныс құру қадамдарын толық орындап шығу.
4. Алынған мәліметтерді қарап шығу.
2 тапсырма
1. Мәліметтер базасы терезесіне кіріп, Сұраныстар парақшасындағы Жасау (Создать) батырмасын шертіп, Қарапайым сұраныс режимін таңдау.
2. Белгілі бір өрістерінде қайталанып келетін мәндері бар кестені таңдау (Маркасы,Түсі өрістері секілді).
3. Қарапайым нәтижелік (итоговый) сұраныс жасау. Ол үшін сұхбаттасудың екінші қадамында Қорытындылар (Итоги) батырмасын басу.
4. Ашылған сұхбаттасу терезесіндегі сандық өрістер үшін қорытынды мәндерді есептеуді енгізу.
5. Алынған мәліметтерді қарап шығу керек.
6. Бастапқы кесте үшін «Жазбаларды санау» («Подсчет записей») қатарына жалауша қойып, сұраныс құру қажет.
7. Алынған мәліметтерді қарап шығу керек.
3 тапсырма
1. Мәліметер базасы терезесіне кіріп, Сұраныстар парақшасындағы Жасау (Создать) батырмасын шертіп , Конструктор режимін таңдау.
2. Сұраныс құруға қажетті кестені таңдау.
3. Осы сұранысты құру сұхбат терезесінде керекті өрістердің барлығын көрсету.
4. Белгілі бір өріс мәліметтерін олардың өсуі бойынша реттеп, сұрыпталатындай етіп орналастыру.
5. Сұранысты сақтап, алынған мәліметтерді қарап шығу.
6. Таңдау шарты (Условие отбора) қатарына кестеден жазбаларды таңдау шартын күшейту, мысалы, Түсі өрісі үшін «ақ» мәнін көрсету.
7. Сұранысты сақтап, алынған мәліметтерді қарап шығу.
8. Немесе (Или) қатарын қолданып, жазбаларды кестеден таңдау шартын күшейту, Түсі өрісі үшін «ақ» мәнін, ал Маркасы өрісі үшін «Жигули» мәнін көрсету.
9. Сұранысты сақтап, алынған мәліметтерді қарап шығу.
10. Жазбаларды кестеден таңдау шартын өзгерте отырып, осы сияқты әрекеттерді бірнеше рет қайталап орындау.
4 тапсырма
1. Мәліметер базасы терезесіне кіріп, Сұраныстар парақшасындағы Жасау (Создать) батырмасын шертіп , Конструктор режимін таңдау.
2. Сұраныс құру үшін екі немесе одан да көп байланысқан кестелерді таңдау.
3. Бірнеше кестелерден таңдап ала отырып, осы сұранысты құру сұхбат терезесінде керекті өрістердің барлығын көрсетіп шығу.
4. Өрістердің біреуіне сұрыптау шартын енгізу.
5. Сұранысты сақтап, алынған мәліметтерді қарап шығу.
6. Таңдау шарты (Условие отбора) қатарына кестеден жазбаларды таңдау критериін енгізіп, сұранысты өзгерту.
7. Сұранысты сақтап, алынған мәліметтерді қарап шығу.
8. Жазбаларды кестеден таңдау шартын өзгерте отырып, осындай әрекеттерді бірнеше рет қайталап орындау.
5 тапсырма
1. Мәліметер базасы терезесіне кіріп, Сұраныстар парақшасындағы Жасау (Создать) батырмасын шертіп, Конструктор режимін таңдау.
2. Сұраныс құруға кестені таңдау.
3. Осы сұранысты құру сұхбат терезесінде керекті өрістердің барлығын көрсету және олардың біреуі арқылы мәліметтерді сұрыптау.
4. Кез келген бір сандық өріс үшін Beetwen операторын қолдана отырып, Таңдау шарты (Условие отбора) қатарына кестеден жазбаларды таңдау критериін енгізіп, сұранысты өзгерту. Өрнектерді құру кезінде Құрастырушыны (Построитель) пайдалану.
5. Сұранысты сақтап, алынған мәліметтерді қарап шығу.
6. Beetwen операторын қолдану арқылы жазбаларды кестеден таңдау шартын өзгерте отырып, осындай әрекеттерді бірнеше рет қайталап орындау.
6 тапсырма
1. Мәліметер базасы терезесіне кіріп, Сұраныстар парақшасындағы Жасау (Создать) батырмасын шертіп , Конструктор режимін таңдау.
2. Сұраныс құратын кесте таңдап, керекті өрістердің барлығын көрсету.
3. Кез келген бір сандық өріске IN операторын қолданып, Таңдау шарты (Условие отбора) қатарына кестеден жазбаларды таңдау критериін енгізу, мысалы, IN (50, 100, 150). Өрнектерді құру кезінде Құрастырушыны (Построитель) қолдану.
4. Сұранысты сақтап, алынған мәліметтерді қарап шығу.
5. IN операторының көмегімен жазбаларды кестеден таңдау шартын өзгерте отырып, осы сияқты әрекеттерді бірнеше рет қайталап орындау.
6. Бірнеше кестені байланыстырып, тағы да осындай сұраныс жасау.
7 тапсырма
1. Мәліметер базасы терезесіне кіріп, Сұраныстар парақшасындағы Жасау (Создать) батырмасын шертіп, Конструктор режимін таңдау.
2. Сұраныс құруға кесте таңдау және керекті өрістердің барлығын белгілеу.
3. Есептелінетін өріс құру.
4. Сұранысты сақтап, алынған мәліметтерді қарап шығу.
5. Есептелінетін өрісті өзгерте отырып және бірнеше өзара байланысқан кестелерді пайдаланып, осындай әрекеттердің бірнешеуін орындау.
8 тапсырма
1. Мәліметер базасы терезесіне кіріп, Сұраныстар парақшасындағы Жасау (Создать) батырмасын шертіп, Конструктор режимін таңдау.
2. Сұраныс құратын кесте таңдап, керекті өрістердің барлығын көрсету.
3.Кестеден жазбаларды таңдау критерийлерін жұмыс барысында тұтынушының өзі сұхбаттасу терезесінде енгізетіндей етіп, сұраныс құру.
4. Сұранысты сақтап, алынған мәліметтерді қарап шығу.
5. Критерий енгізілетін өрісті өзгерте отырып, осындай әрекеттерді бірнеше рет қайталап шығу.
6. Өзара байланысқан бірнеше кестелерді пайдалана отырып, жазбаларды таңдау критерийлерін тікелей енгізу әрекеттерін қайталап орындап шығу.
9 тапсырма
1. MS Access – ке кіріңдер.
2. Сұратулар терезесін ашыңдар.
3. Қарапайым сұратудың барлық қадамын орындаңдар.
4. Өздерің құрған кесте бойынша бір қарапайым сұраныс жасаңдар.
10 тапсырма
1. МБ терезесінде Запрос қосымша бетті таңдап, Создать кнопкасын басыңдар.
2. Новый запрос деген сұхбаттасу терезесінде «Простой запрос» түрін таңдаңдар.
3. «Создание простого запроса» сұхбаттасу терезесі пайда болады. Таблицы\запросы терезесінде стрелкасына шертіп, «Таблица:Товары» таңдаңдар.
4. Даступные поля терезесінде «Название» өрісін таңдаңдар да, > кнопкасын басыңдар. Таңдаған өрісіміз «Выбраные поля» терезесіне өтеді.
5. Осы «Создание простого запроса» сұхбат терезесінде қала отырып, Даступные поля терезесіндегі «Цена» өрісін таңдап, > батырмасын шертіңдер. Таңдаған өрісіміз «Выбраные поля» қатарына өтеді.
6. Осы «Создание простого запроса» сұхбат терезесінде қала отырып, Таблицы\запросы терезесіндегі көрсеткішті шертіп, «Таблица:Поставщики» таңдаңдар.
7. Даступные поля терезесінде «Название фирмы» өрісін таңдаңдар да, > кнопкасын басыңдар. Таңдаған өрісіміз «Выбраные поля» терезесіне өтеді.
8. Далее кнопкасын басыңдар.
9. «Создание простого запросов» сұхбаттасу терезесі пайда болады. Задайте имя запроса терезесінде «Простой запрос» жазуын теріңдер.
10. Осы терезеде Открытие результатов выполнения запроса қалпына келтіңдер.
11. Готово кнопкасын басыңдар.
12. Нәтижесінде 3 бағанадан тұратын кесте түрінде құрылған сұраныс пайда болады. Онда Название (товаров), Цена (товаров) және Название фирма берілген мәліметтері болады.
13. терезені жабыңдар.
14. МБ терезесінде Запросы қосымша бетте «Простой запрос» құрылған сұраныс пайда болады.
11 тапсырма
1. МБ терезесінде Запрос қосымша бетке өтіп, Создать кнопкасын басыңыз.
2. Новый запрос сұхбаттасу терезесі пайда болады, оның ішінде варианттардың ішінен сұранысты құрудың Конструктор түрін таңдаймыз.
3. Добавление таблицы сұхбаттасу терезесінде «Товары» белгілеңіз және Добавить кнопкасын басамыз. Сосын Закрыть кнопкасын басамыз.
4. «Запрос1:на выборку» сұхбаттасу терезесінде өрістер тізімінен «Товары» кестесі пайда болды.
5. Осы сұхбаттасу терезесінде запростың бланкісінің бірінші бағанасының «Поле» жолында оң жақ стрелкасына шертеміз.
6. Пайда болған тізімнен «Название» өрісін таңдаймыз.
7. Осы бағанада «Имя таблицы» жолында «Товары» жазуы болуы керек.
8. «Вывод на экран» жолында жалаушаңыз галочка ретінде болуын анықтаңыздар.
9. Екінші бағанасының «Поле» жолында оң жақ стрелкасын шертеміз.
10. Пайда болған тізімнен «Цена» өрісін таңдаймыз.
11. Осы бағанада «Имя таблицы» жолында «Товары» жазуы болуы керек.
12. «Вывод на экран» жолында жалаушаңыз галочка ретінде болуын анықтаңыз.
13. Вид- Групповые операции командасын таңдап немесе саймандар панеліндегі
Групповые операции кнопкасын басамыз. Нәтижесінде запростың бланкісінде «Групповая операция» жолы пайда болады. Бірінші және екінші бағаналарында осы жол бойында «Группировка» жазуы болады.
14. Бағананың «Цена» өрісті «Группировка» жолындағы стрелкасын шертіп, пайда болған тізімнен Avg функциясын таңдаңдар.
15. құрылған сұранысты «Запрос по средним ценам» атымен сақтаңдар.
16. Запрос – запуск командасын береміз немесе саймандар панелінде Запуск командасын басыңыз.
17. Запрос по средним ценам: запрос на выборку сұхбаттасу терезесі пайда болады. Терезеде тараудың 4 түрі: телевизор, видеомагнитофон, музыкальный центр кесте түрінде болады.
18. конструктор терезесін жабыңдар.