Лекция. Саясаттану ғылым және оқу пәні ретінде Саясаттанудың объектісі. Саясаттанудың танымдык пәні. Жеке пән ретіндегі саясаттанудың жанжақтылығы

жүктеу 0,9 Mb. Pdf просмотр бет 28/124 Дата 15.11.2022 өлшемі 0,9 Mb. #40160 түрі Лекция

Навигация по данной странице:

• М. Жұмабаев, С. Сейфуллин, Б. Майлин, I. Жансүгiров

М. Дулатов өзiнiң өлеңдер  жинағын «Оян қазақ!» деп атайды. Бұл оятушы рөлдi қазақ зиялылары атқарғанына шүбә келтiрмеймiз. Себебi, сол азаматтардың саяси белсендiлiгiнiң арқасында халықтың тарихи  зердесiнде жаңа саяси ұстанымдар мен нұсқалар орныға бастады. Бұл ұлттық идеяның  жүзеге асуына көп кедергiлер болған кезең болса да, келешектегi ұрпақтар үшiн қажеттi  үлкен саяси-рухани мұра болатын. Кеңес үкiметi билiкке келгеннен кейiн  М. Шоқай бастаған қазақ зиялылары «Түркiстан ұлттық тәуелсiз мемлекетiн» құру әрекетiне кiрiседi.  М. Шоқай қазақтың алғашқы саяси эммигранты ретiнде ерекше тұлға. Ол көптеген еңбегiн  «бөлiнбейтiн бiртұтас Түркiстан» идеясына арнайды. Алашордалық зиялылармен үндес  болған М. Шоқай кеңестiк-жетекшi билiктi ұстанған алдыңғы қатарлы тұлғалар Т.  Рысқұлов, С. Асфендияров, С. Садуақасов сынды азаматтардың ой-пiкiрлерiнiң құнды  жақтарын көре бiлдi.  Сөйтiп, жаңа заман өзгерiстерi қазақ зиялылар арасында, жалпы саяси таңдауды қажет  еткiздi. Көптеген алашордашылдар «пантюркизм», «панисламизм» идеясында деп  айыпталды, қуғынға ұшырады. Бұл да тарихи кезеңнiң өзiндiк сипаты болатын. А.  Байтұрсынов пен М. Дулатовтың пiкiрлерi бойынша, «автономиялы тәуелсiз қазақ  мемлекетiн құру» идеясы дұрыс делiнсе, Ә. Бөкейханов «Ресей республикасының  құрамындағы федеративтi, демократиялық, парламенттiк қазақтың ұлттық-территориялық  автономиясы» құрылғанын қалады. Қазақ жерi «теңдiк пен әдiлдiктi әкелетiн социализмнiң» орнына ұлттық келбетiн, өмiр  салтын жаншитын қоғамның келгенiн сезiндi. Үлкен зұлмат 1937-1938 жылдары келiп,  халықтың бетке ұстар қаймағы болып есептелетiн  М. Жұмабаев, С. Сейфуллин, Б.  Майлин, I. Жансүгiров  сияқты қазақ әдебиетiндегi iрi тұлғалар тоталитарлық жүйенiң  құрбаны болды. Олардың шығармашылығында әдеби көркем образ бен саяси идеялар  астасып жататын. жүктеу 0,9 Mb. Достарыңызбен бөлісу:

©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз