Шығарылатын мұнай өнімдерінің ассортименті. Шығарылатын мұнай өнімдерінің ассортименті, әдетте, жүздеген атаудан тұрады. Шығарылатын өнімдерге сәйкес МӨЗ мынадай топтарға жіктеледі: отын бейіндегі МӨЗ, отын-май бейіндегі МӨЗ, отын-мұнай-химия бейіндегі МӨЗ (мұнай-химия комбинаты), отын-май-мұнай-химия бейіндегі МӨЗ. Ең көп таралған МӨЗ-де отын профилі бар, себебі моторлы отынға ең көп тұтыну пайызы келеді. Мұнай шикізатын кешенді қайта өңдеу (яғни отын-май-мұнай-химия) тар мамандандырылған қайта өңдеумен салыстырғанда, мысалы, таза отын, неғұрлым тиімді.
Мұнай өңдеу зауыттары мұнай өңдеу нұсқасы және оның тереңдігі бойынша сипатталады. МӨЗ жобалау кезеңінде көрсеткіштердің екінші тобы тиісті тауар өнімін алу үшін қандай да бір технологияларды таңдауды айқындайды. Мұнай өңдеу нұсқалары: отын, отын-май және отын-мұнай-химия. Мұнай өңдеу тереңдігі-мұнай өнімдерінің мұнайға есептегенде шығуы, оттық мазут пен газды шегергендегі салмағы бойынша % - бен.
Бүгінгі күні, мысалы, МӨЗ-де каталитикалық крекингтің болуы жанама өнім ретінде крекинг кезінде айтарлықтай мөлшерде алынатын пропиленнен полипропилен өндірісін жолға қоюға мүмкіндік береді.
Қазіргі уақытта мұнай өңдеу схемасына байланысты мұнай өңдеу зауыттарының үш профилін бөліп отыр: отын, отын-май, отын-мұнай химиясы.
Отын профилінің МӨЗ-де негізгі өнім отын мен көміртекті материалдардың түрлі түрлері болып табылады: мотор отыны, мазуттар, жанғыш газдар, битумдар, мұнай коксы және т. б.
Қондырғылар жиынтығына: мұнай айдау, риформинг, гидротазалау; вакуумдық Дистилляция, каталитикалық крекинг, изомеризация, гидрокрекинг, кокстеу және т. б. кіреді.
АВТ екі блокқа бөлінген - атмосфералық және вакуумдық айдау.
Атмосфералық айдау. Атмосфералық айдау 360°С дейін қайнайтын бензинді, керосинді және дизельді ашық мұнай фракцияларын іріктеу үшін арналған, олардың әлеуетті шығуы мұнайға 45-60% құрайды. Атмосфералық айдау қалдығы – мазут.
Вакуумды айдау. Вакуумдық айдау отын-май бейінді МӨЗ-де май дистилляттарының мазутынан немесе отын профилінің МӨЗ-де кең майлы фракциядан (вакуумдық газойль) алуға арналған. Вакуумдық айдау қалдығы-гудрон.
Вакуум астында майлы фракцияларды іріктеу қажеттілігі 380°С жоғары температурада көмірсутектердің термиялық ыдырауы (крекинг), ал вакуумдық газойльдің қайнау соңы - 520°С және одан да көп болуына байланысты. Сондықтан айдау 40-60 мм рт қалдық қысымда жүргізіледі. бұл аппараттағы ең жоғары температураны 360-380°с дейін төмендетуге мүмкіндік береді.
Достарыңызбен бөлісу: |