Курстық ЖҰмыс пән атауы : Геодезия (баға)

тапқаннан кейін берілген контур ауданын (орман алқабы ауданын немесе түрлі алқаптар аудандарын) анықтауға кіріседі

жүктеу 1,91 Mb.

Pdf просмотр

бет	16/36
Дата	07.09.2023
өлшемі	1,91 Mb.
	#43253

1 ... 12 13 14 15 16 17 18 19 ... 36

Курсавой

тапқаннан кейін берілген контур ауданын (орман алқабы ауданын
немесе түрлі алқаптар аудандарын) анықтауға кіріседі.

Бұл үшін полюсті орнататын жерді таңдайды, контурда нүктені белгілейді,
оған айналма рычаг нүктесін (дөңгелегін) орнатады және есептік механизм
бойынша бастапқы есепті алады. Сосын контурды 2-3 рет сағат тілімен
белгіленген нүктеге дейін баяу жиектейді және әрбір жиектеуден кейін n есебін
алады. Сосын өлшемнің орташа айырмасын және берілген фигураның ауданын
формулалар бойынша есептейді:
а) контур сыртындағы полюстердің орны төмендегідей болған кезде
(26)
б) контур ішіндегі полюс орны былай болғанда
. (27)
2.3-кесте – Ауданын полюстік планиметрмен анықтау
Кон-
тур
атауы
Карта
масш-
табы
Планиметр
бөліктері-
нің бағасы
мм
2
/дел.
Есеп
-теу-
лер
Есеп-
теулер
айыр-
масы
Орташа
есеп-
теулер
айыр-
масы
Контур
ауданы,
м
2
(га)
Ескерту
«Бело
е»
көлі
1:10000
3660
4318
4977
5636
0658
0659
0659
658,6
658600м
2
65,86га
Планиме
тр
№297
рычаг
ұзын-
дығы R=
381мм
2.3-кестеде контур ауданын полюстік планиметрмен полюсті контур
сыртына орнату арқылы анықтау кезінде жазба мысалы келтіріледі.




1
2
1
2
n
n
n
n
q










ср
n
n
S
1
2





q
n
n
S
ср



1
2

.
.
2
10
пл
дел
мм


.
.
2
1000
пл
дел
м



25
ПП-М планиметрін пайдалану кезінде аудандарын 400 см
2
дейін өлшеу,
әдетте полюстің орны контурдан тыс болғанда жүргізіледі.
ПП-М планиметр бөлігінің бағасын анықтау үшін S
0
ауданы алдын ала
белгілі фигураны таңдайды (километрлік тор квадраты). Біршама жоғары
дәлдік алу мақсатында таңдап алынған фигураны контуры бойымен төрт рет:
екі рет «полюс оң» (ПО) күйінде және екі рет «полюс сол» (ПС) күйінде
жүргізеді. Әрбір жиектеген сайын бастапқы және соңғы өлшемдер алады және
олардың айырмаларын
(n
1 -
n
0
) есептейді. ПО және ПС кезінде алынған
айырмалардың екі мәндері арасындағы алшақтық: фигура ауданы 200 бөлікке
дейін болса – планиметрдің 2 бөлігі, 200 бастап 2000 дейін бөліктерде – 3бөлік
және 2000 жоғары болғанда 4 бөліктен аспауы керек. Егер алшақтық
ұйғарылған мәндерден аспайтын болса, онда есептеулердің орташа айырмасын
(n
1 -
n
0
)
ср
есептейді және планиметр бөлігі бағасын (22) формула бойынша
есептейді.
Аудандарды полюстік планиметрмен анықтау дәлдігі жиектелген
фигураның өлшемдеріне байланысты; аудан неғұрлым кіші болса, соғұрлым
оны анықтаудың салыстырмалы қателігі үлкен болды. Өлшеудің қолайлы
жағдайлары кезінде полюстік планиметр көмегімен аудандарды анықтаудың
салыстырмалы қателігі 1:400 жуық.

жүктеу 1,91 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 12 13 14 15 16 17 18 19 ... 36