Коммерциялық емес акционерлік қоғам электртехникалық материалдар және өнімдер

39 
9.1 Магниттік материалдардың жалпы құрамы
Магнитті материалдар, электр энергияны генерирлеу кезінде, жоғары
кернеулі тоққа төменгі кернеулі тоқты трасформациялауға және керісінше, 
электр энергияны механикалық және т.б. энергияға айналдыру кезіндегі 
магнитті ағынды лезде үдету үшін керек.
Табиғаттағы барлық заттар элементар магнетиктер болып келеді, яғни 
магниттік қасиеттерге ие және магниттік өріс тудырады. Атомдардың 
магниттік қасиеттері электрондардың магниттік қасиеттерімен анықталады. 
Басқа бөлшектер магнетизмі салыстырмалы аз. Қорытындысында феромаг-
нетиктердің доменді құрылымы пайда болады. Ферромагнетика көлемі 
өздігінен локальді облыстардың көлемді санына домендерге бөлінеді, 
олардың әрқайсысы техникалық қаныққан магнитті көрсетеді. Домендерде 
атомдардың элементар магнетиктер өздігінен немесе тосын бір бағытта 
бағдарланған. Домендердің болуы эксперимент жүзінде дәлелденген. 
Домендердің сызықтық мөлшері 0.001 ден 0.1 мм құрайды. Домендердің 
магниттік моменттерінің бағыты, магниттік емес ферромагнетика көлемінде 
тең ықшамдалды. Сондықтан макро бөлшектің қорытқы бір доиеннің екінші 
доиенге магниттелу векторының бағытының біртіндеп өзгеруі жүретін 
шекаралық қабырғалармен өзара бөлінген.
Магниттелудің қисығын анықтауыш доменді құрылымдардың пайда 
болу теориясы және олардың магниттік моменттердің қайта құрылуы, 
магнитизм теориясының ең негізгі бөлім болып келеді және де ол магнитті 
материалдардың техникалық қасиетімен байланысқан.
Магниттелудің қисығын анықтауыш доменді құрылымдардың пайда 
болу теориясы және олардың магниттік моменттердің қайта құрылуы, 
магнитизм теориясының ең негізгі бөлім болып келеді және де ол магнитті 
материалдардың техникалық қасиетімен байланысқан.
Магниттелудің негізгі қисығының және гистерезис жібінің фигуралары 
түрі бойынша барлық магниттік материалдар 3 топқа бөлінеді:
- жұмсақ магнитті ( ЖМ) материалдар;
- қатты магнитті (ҚМ) материалдар;
- арнайы белгіленген магниттік материалдар.
Жұмсақ магнитті материалдардың өзіндік қасиеттері, олардың әлсіз 
магниттік өрістерде де қанығуына дейін магниттелуі мен қайта магниттелу 
кезіндегі кішігірім шығындары болып табылады. Жұмсақ магнитті материал-
дардың бұл қасиеттері оларды электр машиналардың магнитөткізгіштігі үшін, 
өлшеуіш приборларда, телефондарда және магниттік өріс шоғырлануымен 
көрсетеді.
Қатты магнитті материалдар тұрақты магнетиктер үшін қолданылады, 
үлкен меншікті энергиямен, гистерезис тұзағының үлкен ауданы мен қайта 
магниттеудің үлкен шығынына ие. 

40 

жүктеу 1,14 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: