- А нүктесінде сәулелердің жол айырымына байланысты mах және mіn байқалады. Жарық әртүрлі ортада таралған жағдайда жолдың оптикалық ұзындығы деген ұғым пайдаланылады.
- Жолдың оптикалық ұзындығы деп – жолдың геометриялық ұзындығы мен ортаның жарық сындыру көрсеткішінің көбейтіндісі айтылады.
- Оптикалық жолдар айырмасы жолдың оптикалық айырмасы деп аталады.
m = 0, 1, 2, ... интерференциялық жолақтардың реттік нөмірі.
Ал min, егер
(2)
- max болады, (1)
Ньютон сақиналары. Егер жазық шыны пластинканың үстіне жазық-дөнес линза қойылса, онда олардың арасыда сына пішіндес ауа қабаты пайда болады. Енді осындай системаға, пластинка бетіне шамада перпендикуляр бағытта, монохромат жарық түссін, сонда жарық толқындары осы сына пішіндес қабатының үстіңгі және төменгі шекараларында шағылады да, өзара интерференцияланады, осының нәтижесінде линза мен плвтинка тиісіп тұрған нүктесінде қара-қоңыр шеңберлер қоршап тұрады. Бұларды бірінші рет Ньютон зерттегендіктен, Ньютон сақиналары деп атады. 1-суретте жазық пластинканың үстіне жазық дөнес линзаның қимасы кескінделген. Линзаның қисықтық радиусы R мен берілген қара-қоңыр r шеңбердің радиусының арасындағы қатынасты қарастырамыз.
немесе
(1)
(2)
(3)
Ал қара-қоңыр шеңберлер түзілу үшін
(4)
К =1, 2, 3, …
Ал жарық шеңберлер түзілу үшін:
(5)
Шағылған жарық үшін. Ал өткінші жарықта орталық дақ жарықтық болады.
(4) ақ-жарық шеңбер үшін, ал (5) қара-қоңыр сақина үшін.
Геометриялық оптика Геометриялық оптика. Ферма принципі. Оптиканың бұл саласында жарық сәулесі деген ұғым пайдаланып, жарықтың әр түрлі мөлдір ортада таралу құбылыстары қарастырылады. Жарық сәулесі деп бойымен жарық энергиясы таралатын геометриялық сызық ұғылады; жарықтың табиғаты жайлы сөз болмайды. Сәулелік оптика заңдарың қарастырайық: 1. Жарықтың түзу сызықтық бойымен таралу заңы. Жарық сәулелері біртекті ортада түзу сызық бойымен таралады. Бұл заңды тек дифракция құбылыстары есепке алынбайтын жағдайларға ғана қолдануға болады. 2. Жарық шоқтарының тәуелсіздік заңы. Жарықтың бір шоғының әсері басқа шоқтарының әсерлеріне тәуелді емес, яғни жарық шоқтары бір-біріне ықпалын тигізбейді. Бұл заң когерент емес сәулелер шоқтары үшін ғана дұрыс орындалады. 3.Жарықтың шағылу заңдары. а)Бетке түскен сәуле, одан шағылған сәуле және сол бетке түсу нүктесі арқылы жүргізілген нормаль бір жазықтықта жатады. б) Шағылу бұрышы мен түсу бұрышы өзара тең: (1) 4. Жарықтың сыну заңдары. а) Түскен сәуле, сынған сәуле және түсу нүктесі арқылы екі ортаның шекара бетіне жүргізілген нормаль бір жазықтықта жатады. б) Түсу бұрышы (i) синусының сыну бұрышы (r) синусына қатынасы берілген екі орта үшін тұрақты шама болады:
i
r
Назарларыңызға рахмет!
Достарыңызбен бөлісу: |