Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы (29 шығарылым) 1-бөлім. Жалпы ережелер Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы

шикізатты, жартылай өнімдерді есептеулерге сәйкес дайындау, мөлшерлеу және салу;

қолданылатын жабдықтарға қызмет көрсету;

жабдықтар мен құбыржолдардың герметикалығын тексеру;

бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері және талдау нәтижелері бойынша процестерді реттеу;

талдау үшін сынама алу;

жабдықтарды жөндеуге дайындау, жөндеуден қабылдап алу.

272. Білуге тиіс:

органикалық қоспаларды және қосымша процестерді циклизациялау технологиялық процесінің маңызы;

қолданылатын жабдықтардың құрылымы мен жұмыс принципі;

бақылау-өлшеу аспаптарын пайдалану ережесі;

шикізаттардың, жартылай өнімдердің, даяр өнімдердің қасиеті және оларға қойылатын талаптар;

сынама алу тәсілдері мен бақлау талдауын жүргізу әдістемесі.

органикалық қоспаларды циклизациялау технологиялық процесін және регламентте көзделген катализаторды дайындау, тұндыру, экстрагирлеу, сүзгілеу, шаю, булау, кристалдау және басқа да қосымша процестерді жүргізу;

шикізатты, жартылай өнімдерді есептеулерге сәйкес дайындау, мөлшерлеу және салу;

қолданылатын жабдықтарға: реакторлар, автоклавтар, экстракторлар, булау аппараттарын, центрифугалар, кептіргіш, сору жүйесін, түрлі сүзгілеу және қосалқы аппаратураларға, сондай-ақ циклизациялау процесінің аса ерекше шарттарын сақтауға қажетті арнайы айлабұйымдарға қызмет көрсету;

жабдықтардың, коммуникациялардың, арматуралардың герметикалығын тексеру;

бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері және талдау нәтижелері бойынша процестерді реттеу;

бақылау талдауы үшін сынама алу;

шикізат және жартылай өнімдердің шығуын есептеу;

процесс параметрлерін тіркеу;

жабдықтарды жөндеуге дайындау, жөндеуден қабылдап алу;

төмендеу білікті аппаратшының жұмысын үйлестіру.

274. Білуге тиіс:

органикалық қоспаларды және қосымша процестерді циклизациялау технологиялық процесінің режимі;

қолданылатын жабдықтар мен айлабұйымдардың құрылымы мен жұмыс принципі; бақылау-өлшеу аспаптарын пайдалану ережесі;

шикізаттардың, жартылай өнімдердің, даяр өнімдердің физикалық-химиялық қасиеті және оларға қойылатын талаптар;

жартылай өнімдер мен даяр өнімдердің стандартты оңтайлы шығу шарттары;

сынама алу тәсілдері мен бақылау талдауын жүргізу әдістемесі.

58. Виваршы

құйрығынан қан алуға арналған операциялық алаңды (қылды қию, жуу және дезинфекциялау) дайындау;

жасушаларды тазарту және виварий секциясын жинастыру;

жануарларды тамақтанудың берілген режиміне сәйкес тамақтандыру.

276. Білуге тиіс:

сыналатын ұсақ мал және құсты күту жөніндегі нұсқаулықты;

малдың бекітілген тамақтану режимі мен рационы.

2-параграф. Виваршы, 2-разряд

антибиотик және басқа да биосинтез дәрмектері, іріткі және басқалар өндіруде ұсақ мал (қоян, теңіз шошқасы, тышқан) және құстарды күту;

жасушаларды тазарту және виварий секциясын жинастыру;

иммунизацияланған малдардың тамағын берілген рацион бойынша дайындау;

жануарларды тамақтанудың берілген режиміне сәйкес тамақтандыру;

малдардың жағдайын қадағалау және қолданыстағы нұсқаулықтың талаптарына сәйкес ауырған малдарға көмек көрсету.

278. Білуге тиіс:

сыналатын ұсақ мал және құсты күту жөніндегі нұсқаулықты;

малдың бекітілген тамақтану режимі мен рационы; малды ұстауға арналған орынжайға қойылатын талаптар.
3-параграф. Виваршы, 3-разряд
279. Жұмыс сипаттамасы:

іріткі, эндокриндік дәрмектер өндіруде ірі малды күту: тазалау, қию, душта жуындыру, далаға жаю, орынжайға алып келіп қамау;

малдардың тамағын берілген рацион бойынша дайындау және тамақтандыру;

малдардың жағдайын қадағалау және қолданыстағы нұсқаулықтың талаптарына сәйкес ауырған малдарға көмек көрсету;

ат қораны, мал қораны және басқа да мал тұратын орындарды жинау;

иммунизациялауға қатысу, клиникалық жағдайын қадағалау, сою, терісін алу, қойдың бас сүйегін және омыртқасын ұсақтау.

280. Білуге тиіс:

малды ұстау және жем беру және иммунизациялау және қанын шығарудан кейін күту;

продуцент және донор малды ұстауға арналған орынжайға қойылатын талаптар, малдың бекітілген тамақтану режимі мен рационы;

продуцент қойды өңдеу жолдары.

емдеу-профилактикалық іріткілер өндірісінде процудент малдарды иммунизациялау, қанын шығару және емдеуге қатысу;

құралдарды, операциялық станоктарды және үстелдерді жұмысқа дайындау;

иммунизацияланған малдарды операцияға дайындау және антигенді (анатоксин, токсин) аппараттардағы нарядтар мен жазбаларда мал нөмірлерінің сәйкестігін тексеру, станоктағы малдарды қатырып байлау, оларды иммунизациялау, қанын шығару және емдеу ресімдері кезінде ұстап тұру, операциялық алаңды дайындау және өңдеу, қанды шығарғанда стерилділігін қамтамасыз ету;

эертханашының немесе мал дәрігерінің басшылығымен дезерітінділер мен емдік-профилактикалық заттарды дайындау;

процудент малды операциялық бөлмеден тұратын жеріне апару;

процуденттердің қанын тотальды түрде (қанын шығару, құлату кезінде қатыруды және ұстап тұруды ұйымдастыру) шығаруға қатысу.

282. Білуге тиіс:

операцияға құралдарды, продуцент малдарды және орынжайды дайындау ережесі;

стерилді жұмыс шарттары;

иммунизациялау, қан шығару, тотальды қан шығару жұмыстарын орындау ережесі;

продуцент малды операция жасайтын жерге жеткізу және қатырып байлау;

продуцент малды ұстау ережесі.

59. Түйіршіктеуші

анағұрлым жоғары білікті түйіршіктеушінің басшылығымен медицинаға арналған түрлі дәрмектер үшін жартылай фабрикаттарды түйіршектеудің механизацияланған процесі жекелеген операцияларын жүргізу;

массаны түйіршектеуге дайындау: берілген рецепті бойынша материалдарды өлшеу, қоспаны талап етілетін тығыздыққа дейін жеткізу;

массаны түйіршіктеу массасы арқылы өткізу;

берілген түйіршіктеу мөлшеріне дейін ұстау;

түйіршіктерді кептіру құрылғысына салу, белгілі бір ылғалдыққа дейін түйіршіктерді кептіру;

түйіршіктеу машинасын тазарту;

жабдықтарды жөндеуге дайындау.

284. Білуге тиіс:

түрлі дәрмектерді механизацияланған түйіршіктеу кезінде операциялардың технологиялық кезектілігі;

түйіршіктеуге арналған құрам, тығыздық және ылғалдығын;

түйіршіктеу машинасы мен кептіргіштердің құрылысы мен жұмыс істеу принципі;

түрлі дәрмектердің түйіршіктерін кептірудің температуралық режимі;

түйіршіктелетін дәрмектердің физикалық және химиялық қасиеттері, оларға қойылатын талаптар.

медицинаға арналған түрлі дәрмектер үшін жартылай фабрикаттарды түйіршектеудің механизацияланған процесі жекелеген операцияларын жүргізу;

массаны түйіршектеуге дайындау: берілген рецепті бойынша материалдарды өлшеу, қоспаны талап етілетін тығыздыққа дейін жеткізу;

массаны түйіршіктеу машинасы арқылы өз бетінше есептеу;

берілген түйіршіктеу мөлшеріне дейін ұстау;

түйіршіктерді кептіру құрылғысына салу, белгілі бір ылғалдыққа дейін түйіршіктерді кептіру, берілген температуралық режимді бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері бойынша сақтау;

түйіршіктеу машинасын тазарту;

түйіршіктелетін дәрмектердің шығуын есептеу;

жабдықтарды жөндеуге дайындау, жөндеуден қабылдап алу.

286. Білуге тиіс:

түрлі дәрмектерді механизацияланған түйіршіктеу кезінде операциялардың технологиялық кезектілігі;

түйіршіктеуге арналған құрам, тығыздық және ылғалдығын;

түйіршіктеу машинасы мен кептіргіштердің құрылысы мен жұмыс істеу принципі;

түрлі дәрмектердің түйіршіктерін кептірудің температуралық режимі;

түйіршіктелетін дәрмектердің физикалық және химиялық қасиеттері, оларға қойылатын талаптар.

60. Медициналық дәрмектерді мөлшерлеуші

қосалқы жұмыстарды (бос ампулалы қораптарды жіберу, мөлшерленген ампулаларды қабылдау және тағы баска) орындау;

анағұрлым жоғары білікті мөлшерлеушінің басшылығымен мөлшерлеуде міндетті дәрмектерді мөлшерлеудің дәлдігін немесе басқа да шарттарын жүйелі түрде тексеру;

бағыт парақтарын толтыру.

288. Білуге тиіс:

қолданылатын айлабұйымдар мен құрғақ немесе сұйық медициналық немесе ветеринарлық дәрмектерді қолмен мөлшерлеу жолдары;

мөлшерлеудің дәлдігін тексеру тәсілдері;

дәрмектерді мөлшерлеуге қойылатын стерилділік талаптары, мөлшерленетін дәрмектердің қызметі.

техникалық талаптарға сәйкес көзделген дәлдікпен стерилді немесе басқа да ерекше жағдайларда қолданылатын айлабұйымдар мен құрғақ немесе сұйық медициналық немесе ветеринарлық дәрмектерді қолмен мөлшерлеу;

анағұрлым жоғары білікті мөлшерлеушінің басшылығымен техникалық талаптарда көзделген мөлшерлеуде міндетті дәрмектерді мөлшерлеудің дәлдігін немесе басқа да шарттарын жүйелі түрде тексеру;

бағыт парақтарын толтыру.

290. Білуге тиіс:

қолданылатын айлабұйымдар мен құрғақ немесе сұйық медициналық немесе ветеринарлық дәрмектерді қолмен мөлшерлеу жолдары;

мөлшерлеудің дәлдігін тексеру тәсілдері;

дәрмектерді мөлшерлеуге қойылатын стерилділік талаптары, мөлшерленетін дәрмектердің қызметі.

291. Жұмыс үлгілері:

1) натрий гексеналы, мышьяк, антибиотиктер басқа да дәрмектер – мөлшерлеу.

техникалық талаптарға сәйкес көзделген дәлдікпен стерилді немесе басқа да ерекше жағдайларда қолданылатын айлабұйымдар мен құрғақ немесе сұйық медициналық немесе ветеринарлық дәрмектерді қолмен мөлшерлеу; қолмен мөлшерлеуде төмендеу білікті мөлшерлеушінің жұмысын үйлестіру;

техникалық талаптарда көзделген мөлшерлеуде міндетті дәрмектерді мөлшерлеудің дәлдігін немесе басқа да шарттарын жүйелі түрде тексеру;

қызмет көрсетілетін жабдықтарды баптау, реттеу және ұсақ жөндеу;

бағыт парақтарын толтыру;

жабдықтарды жөндеуге дайындау, жөндеуден қабылдап алу.

293. Білуге тиіс:

мөлшерленетін дәрмектердің қызметі, қолданылатын жабдықтарды реттеуге баптау тәсілдері;

құрғақ немесе сұйық дәрмектерді мөлшерлеу дәлдігін тексеру тәсілдері;

асептика, стерилділік және басқа да медициналық дәрмектерді мөлшерлеуде міндетті шарттардың талаптары, мөлшерленетін дәрмектердің физикалық және химиялық қасиеті, оларға қойылатын талаптар.

61. Байлайтын материалдардың жартылай фабрикаттарын дайындаушы
1-параграф. Байлайтын материалдардың жартылай фабрикаттарын дайындаушы, 1-разряд
294. Жұмыс сипаттамасы:

бумаларды тігу және мақта немесе дәкені орауынан босату;

берілген ұзындықта үстелге дәкені төсеу, берілген ені бойынша мақтаның жолағын кесіп алу; дәкеге біркелкі етіп мақтаны салу;

мақтаны дәкемен орау және техникалық талаптарға сәйкес қалау;

дәкені оралуына қарай үстелде қарау;

кемшіліктерін (дақтарды, үзілген жерлерін) анықтау және оны қайшымен кесу;

енінің қисық жерлерін жою және тігуге дайындау.

295. Білуге тиіс:

мақта, дәке және мақта-дәке таспаларының сапасына қойылатын талаптар, өңделетін өнімнің қызметі, дәке және мақтаның кемшілік түрлері;

дәкелерді түйреу жолдары.

дайындаушы, 2-разряд

бумаларды тігу және мақта немесе дәкені орауынан босату;

лейкопластырь матасын еніне, түсіне, артикулына қарай сұрыптау;

ұштарын сыртқа қаратып тиісті ұзындықта таспаларға матаны іріктеу;

тігін машинасын толтыру, іске қосу және тоқтату;

тігін машинасында таспаға матаны тіге отырып орау машинасының көмегімен таспаларды білікке орау;

бос ұштарын таспаға қосып тігу;

лейкопластырь матасының шығуын есептеу.

297. Білуге тиіс:

лейкопластырь матасының және жасалатын таспаның сапасына қойылатын талаптар, орау және тігу машинасына қызмет көрсету және реттеу ережесі;

лейкопластырь матасы мен таспасының сапасын тексеру жолдары;

өңделетін өнімнің қызметі.

62. Медициналық өнімдерді ораушы
1-параграф. Медициналық өнімдерді ораушы, 1-разряд
298. Жұмыс сипаттамасы:

дәрілік флакондардың алюминий қалпақтарын жабу және оларды қалпақтарын орауға жіберу;

стерилді өніммен жұмыс істеуде орынжайды, жұмыс орнын және түрлі айлабұйымдарды дайындау;

стерилділігін ұдайы тексеріп отыру.

299. Білуге тиіс:

дәрмегі бар флакондарды бекітуге қойылатын талаптар;

стерилді жағдайда жұмыс істеу ережесі.

2-параграф. Медициналық өнімдерді ораушы, 1-разряд

дәрмек, дәрумен салынған флакондарды, шприц тюбиктердегі инелерді және де басқа орауға жататын өнімдерді алюминий қалпақтармен жартылай автоматтарда жабу;

орайтын жартылай автоматқа қызмет көрсету;

бағыт парақтарын толтыру.

301. Білуге тиіс:

орауға түсетін өнімге қойылатын талаптар;

орайтын жартылай автоматқа қызмет көрсету және реттеу ережесі;

жартылай автоматқа салу және өнімді түсіру ережесі;

орау кемшіліктерінің түрлері мен себептері;

олардың алдын алу және жою шаралары.

63. Хирургиялық тігіс материалын толтырушы
1-параграф. Хирургиялық тігіс материалын толтырушы, 3-разряд
302. Жұмыс сипаттамасы:

хирургиялық, жолақ ішілік операциялары уақытында мен сыртқы тігіс салу үшін жібек кетгут (ұсақ және ірі қара малдың аш ішегінен жасалған хирургиялық жіп) және жібек жіптерін тез және дәл алу мүмкіндігін қамтамасыз ететін жіптің бетін кесуді болдырмайтын ерекше дәл тәсілдерді қолдана отырып кетгут және хирургиялық жібек жіптерін толтыру процесін орындау;

орау құрылғысында орау кезінде оларға эластикалық және серіппелік беру үшін консервілеу ерітіндісі мен этил спиртпен кетгут және жібек жіптерді алдын ала өңдеу. ГОСТ-қа сәйкес келмейтін жіптерді іріктеу.

303. Білуге тиіс:

шыны түтікке кетгут және жібекті дәл толтыру жолдары, кетгут және жібекті толтыруға қойылатын талаптар, шикізаттың бактериялық зарарлануы туралы мәліметтер, кетгут және жібек жіптерге қойылатын ГОСТ талаптары, орау құрылғысының құрылымы мен жұмыс істеу принципі;

консервілеу ерітіндісінің құрамы мен жасау тәсілдері.

64. Ампулаларды дәнекерлеуші
1-параграф. Ампулаларды дәнекерлеуші, 2-разряд
304. Жұмыс сипаттамасы:

стерилдік ережелерін сақтай отырып газ немесе керосин жанарғыларында, жартылай автоматтар немесе автоматтарда қолмен ампулаларды (дәрмектермен, дәрумендермен толтырылған) дәнекерлеу;

жанарғы алауын, транспортер таспасы қозғалысы жылдамдығы мен ампулалардың біркелкі түсуін реттеу;

вакууммен дәнекерлеуде вакуум аппараты тарақтарын дайындау және ауаның толық шығуын қамтамасыз ету;

ампулаларды автоматтарда немесе жартылай автоматтарда дәнекерлеуде жабдықтардың жұмысын қадағалау;

капсулаларды дәнекерлеуде – түрлі мөлшердегі капсулаларды берілген режим бойынша дәнекерлеу процесін жүргізу, дәнекерлеудің герметикалығын тексеру.

305. Білуге тиіс:

ампулаларды дәнекерлеуде қолданылатын жабдықтарды реттеу жолдары, газды пайдалану ережесі;

дәнекерлеудің герметикалығын тексеру тәсілдері;

стерилді жағдайларда жұмыс істеу ережесі;

ампулаларды толтыратын дәрмектердің қасиеттері.
2-параграф. Ампулаларды дәнекерлеуші, 3-разряд
306. Жұмыс сипаттамасы:

кетгут немесе хирургиялық жібек жіптері бар қалың түтіктерден жасалған ампулаларды жартылай автоматтарда немесе автоматтарда қалыптастыру және дәнекерлеу;

қабылдағыш бункерге түтіктерді салу, даяр ампулаларды түсіру, ампулаларды калибрлер бойынша жиынтықтау және ағаш жәшіктерге қалау;

дәрмектері және дәрумендері бар ампулаларды дәнекерлеудің механизацияланған процесінің барлық сатысында температуралық режимді реттеу;

резиналарды жанып алу және оларды вакууммен дәнекерлеуде тарақтарға желімдеу;

жұмыстың стерилді шарттарын қамтамасыз ету;

жабдықтарды баптау және жай-күйін қадағалау;

жабдықтарды жөндеуге дайындау, жөндеуден қабылдап алу;

дәнекерлеушілердің жұмысын есептеу және бағдар парақтарын ресімдеу.

307. Білуге тиіс:

ампулалау технологиясы, капиллярларды созғылау және дәнекерлеу тәсілдері;

дәнекерлеуде пайдаланылатын жабдықтардың құрылысы;

кетгут немесе хирургиялық жібек жіппен ампулаларды дәнекерлеуге қойылатын талаптар;

бактериялық зарарлануы туралы орындалатын жұмыс шеңберіндегі негізгі мәліметтер, дәнекерленген ампулалардың герметикалығын бақылау ережесі, ампулаларды дәнекерлеудегі ақаудың түрлері.

308. Жұмыс үлгілері.

1) АП-25М үлгісіндегі автоматты желілердегі ерітінділерді ампулалау – ампулаларды автоматты дәнекерлеу секциясына қызмет көрсету, барлық желілердегі жұмысты қадағалау және қажетінше реттеу.

65. Ингаляторларды зарядтау
1-параграф. Ингаляторларды зарядтау, 1-разряд
309. Жұмыс сипаттамасы:

ингаляторларды зарядтау жөніндегі жекелеген операцияларды орындау;

техникалық шарттарға сәйкес орау;

өңдеуді есептеуді жүргізу.

310. Білуге тиіс:

жұмыс тәсілдері, тампондарды сіңдіру процесінің талаптары, қолданылатын дәрмектердің физикалық және химиялық қасиеттері, ингаляторлардың қызметі.

ингаляторлар пеналдарын ысқылау, дәрілік құраммен тампондарды сіңдіру, ингалятор пеналдарын тампондармен зарядтау;

ингаляторларды құрастыру;

техникалық шарттарға сәйкес орау;

өңдеуді есептеуді жүргізу.

312. Білуге тиіс:

жұмыс тәсілдері, тампондарды сіңдіру процесінің талаптары, қолданылатын дәрмектердің физикалық және химиялық қасиеттері, ингаляторлардың қызметі;

тампондарды жасауда және ингалятор пеналын зарядтауда ақаулықтардың түрлері мен болдырмау шаралары.

66. Зертханалық мал питомнигінің зоозертханашысы

1-параграф. Зертханалық мал питомнигінің зоозертханашысы,

4-разряд
313. Жұмыс сипаттамасы:

тышқан, егеуқұйрық, теңіз шошқасы, атжалман, қоян және басқа да зертханалық жануарларды питомниктердің пайдаланатын жайылымдарында тауарлық жас малды будандастыруға және өсіруге жол берілмейтін рандомбридинг тәсімі бойынша өсіру;

жануарларды будандастыруға бөліп отырғызу, төлді қабылдап алуға үйшіктерін дайындау; қиын тегістеу, төлді ұрғашыларынан ажыратып алу, клиникалық көрсеткіштер бойынша жануарларды іріктеу;

зертханалық жануарларды тамақтандыру, су беру, берілген режимдерді сақтай отырып оларға күтім жасау;

ұрғашыларының аналық қасиетін, буаз болу белгілері және мерзімін айқындау;

жынысына, жасына, салмағына және басқа да белгілеріне қарай малдарды тұтынушыларға іріктеу және жіберу;

малдардың салмағын өлшеу;

дезокілемдерді ерітіндіге толтыру, технологиялық жабдықтар мен керек-жарақтарды тазалау және жуу. өндірістік және қосалқы бөлмелерді жинау;

орынжайларды дезинфекциялауға қатысу;

клеткалық жабдықтарды ылғалды стерилдеу;

орынжайларда микроклимат ұстап отыру;

алғашқы зоотехникалық есепті жүргізу.

314. Білуге тиіс:

мал басын рандомизациялау принципі мен рандомбридингі тәсімін;

зертханалық жануарларды өсіруде оны сақтау ережесі;

клеткалы жүйелердің, вакуумдық және қалтқылы науалардың, аспирациялық психрометрлердің, бактерицидті шамдардың, өтпелі электр стерилдеу камераларының құрылымы мен қызметі, жануарлардың жынысын айқындау ережесі;

жануарларды отырғызудың санитарлық нормалары мен еркек малға берілетін полигамиялық ауырлықты; малдарды тамақтандыру және суғару ережесі мен гигиенасын;

жұмыс орындарына қойылатын санитарлық талаптар;

дезинфекция жүргізу ережесі мен тәсілдері;

бастапқы зоотехникалық есеп жүргізу ережесі.

5-разряд
315. Жұмыс сипаттамасы:

тышқан, егеуқұйрық, теңіз шошқасы, атжалман, қоян және басқа да зертханалық жануарларды питомниктердің пайдаланатын жайылымдарында тауарлық жас малды будандастыруға және өсіруге жол берілмейтін рандомбридинг тәсімі бойынша өсіру;

түс гендері бойынша малдың генетикалық тазалығын бақылау;

берілген режимдерді сақтай отырып бақыланатын малдардың жай-күйін қадағалау;

мал дәрігерінің басшылығымен малдарды вакциналау;

орынжайда тиісті микроклиматты сақтау.

316. Білуге тиіс:

рандомбридингі тәсімі мен зертханалық малдарды өсіруде оның сақталу ережесі, малдардың генетикалық тазалығын бақылаудың негізгі принциптері, зертханалық малдардың стандарттары;

орынжайларда микроклиматты реттеу ережесі мен тәсілдері, малдың жасына қарай топтарын тамақтандыру және азық сипаттамаларының ерекшеліктері, қызмет көрсетілетін малдардың биологиялық ерекшеліктерінің түрлері, малдарды вакциналау және түрлі дезинфекциялайтын ерітінділер жасау ережесі, селекциялық жұмыс нәтижелерін есептеуді жүргізу ережесі.

6-разряд
317. Жұмыс сипаттамасы:

тышқан, егеуқұйрық, теңіз шошқасы, атжалман, қоян және басқа да зертханалық жануарларды питомниктердің пайдаланатын жайылымдарында тауарлық жас малды будандастыруға және өсіруге жол берілмейтін рандомбридинг тәсімі бойынша өсіру;

мал табындағы будандастырылатын жұптарды іріктеу және жинақтау және олардың төлін пайдалану секциясына жіберу;

теріні трансплантациялау әдісімен гомозиготтылығын мал инбредті желілерін бақылау;

малдарды зоотехникалық және физиологиялық желілері бойынша клиникалық қарау және іріктеу.

318. Білуге тиіс:

зертханалық малдардың стандартары мен арнайы зерттеуге арналған малдарға қойылатын талаптар;

желі аралық гибридтерді өсіру тәсімі, жас төлдерді жинақтау ротациялық жүйесі;

терінің трансплантациялау әдістемесі, зертханалық малдардың аурудың клиникалық себептері;

табында есептеуді жүргізу ережесі.

67. Дәрумендік шырын жасаушы

салатын орынға шикізатты жеткізу;

оны ысқылау машинасына салу;

өндіріс қалдықтарын жинау;

машиналарды жуу және майлау.

320. Білуге тиіс:

көлік құралдарына шикізат салу нормалары мен тиеу ережесі;

тасымалдау ережесі;

көтергіш механизмдері мен айлабұйымдарды пайдалану ережесі;

жұмыс істеу жолдары.

ысқылайтын машинада шикізатты ысқылау немесе уату агрегатында оны уату;

ысқылау машинасы мен сығымдағыштарға салу, түсіру, іске қосу және тоқтату;

машиналардың жұмысын және жай-күйін қадағалау;

оларды жуу және майлау, реттеу. жұмысындағы кемшіліктерді жою;

есепті жүргізу.

322. Білуге тиіс:

машина құрылғысы, жұмыс істеу принципі және оларға қызмет көрсету ережесі;

сығудың технологиялық тәсімі мен сығу режимі;

даяр өнімге қойылатын талаптар.

күнжарадан толық дәндерді ажырата отырып сығу процесін жүргізу;

ысқылайтын машинада шикізатты ысқылау немесе уату агрегатында оны уату;

ысқылау машинасы мен сығымдағыштарға салу, түсіру, іске қосу және тоқтату;

машиналардың жұмысын және жай-күйін қадағалау;

оларды жуу және майлау, реттеу. жұмысындағы кемшіліктерді жою;