ОӘК төрағасы _________Ж.Ғ.Мұқанова 2010ж. «____»______________
КЕЛІСІЛГЕН
ФМжАТФ деканы__________Ж.К. Нұрбекова 2010ж. ______________ «___»
ЖжӘҚБ ҚҰПТАЛҒАН
ЖжӘҚБ бастығы ____________ А.А. Варакута 2010ж. _____________ «___»
Университеттің оқу-әдістемелік кеңесімен құпталған
2010ж. «_____»______________ №____хаттама
1 Пәннің мақсаты
ЖОО студенттерді физика оқытушысының кәсіптік-педагогтық қызметіне дайындау. Әдістемелік жұмыс оқытушының кәсіптік іс-әрекетінің қажетті бөлігі болып табылады. Ол барлық әлеуметтік-гуманитарлық, психология-педагогтық, жалпы мамандандыру және арнайы мамандандыру пәндер циклдеріндегі білім мен біліктілікті жинақтауды талап етеді.
Пәннің міндеттері
Орта және ЖОО физика курсының құрылымы мен мазмұнының ғылыми және психология-педагогтық негіздерін студенттердің оқып үйренуі, олардың өзара байланысын түсінуі;
Студенттерді мектептегі оқыту бағдарламасымен, жоспарларымен, стандартқа сай біліммен қамтамасыз ету, оқыту әдістемесі және құралдарымен қаруландыру;
Физиканы оқыту процесінде ғылыми жаратылыстану дүниетанымдылығының жалпы адамзат мәдениетінің құраушысы ретінде көрсететін білімдерді қалыптастыру;
Оқу жоспарына сай оқыту сабақтарын жоспарлауға студенттерді дағдыландыру, физиканың пәнаралық байланыстарын ескеру;
Дидактикалық материалдың ғылыми-әдістемелік тадауын жүргізу шеберлігіне дағдылану, оқу орнының бағытын және оқу материалының ерекшелігін ескере отырып, әдістемелік тәсілдерді таңдау, пән бойынша оқу-тәрбие жұмысын жоспарлау;
Физикалық экспериментті жүргізуде студенттерде техникалық оқу құралдары мен компьютерді пайдаланудың дағдыларын қалыптастыру;
• Студенттерді жалпы орта білім беру және кәсіптік білім беру мектептерінде сабақ жүргізуге дайындау.
2 Преквезиттер
Жалпы және теориялық физика курсы, жоғары математика, мамандану пәндері, информатика, философия.
3 Постреквизиттер
Педагогикалық практика, дипломдық жұмысты жазу
4 Пәннің мазмұны
4.1 Пәннің тақырыптық жоспары
№
|
Тақырыптардың атауы
|
Сағаттар саны
|
Дәр.
|
Тәж.
|
Зерт.
|
СӨЖ
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
|
Кіріспе
|
1
|
-
|
-
|
-
|
|
Физиканы оқытудың ғылыми-теориялық және әдістемелік негіздері.
|
2
|
2,5
|
-
|
10
|
|
Физиканы оқыту әдістері мен құралдарының жүйесі.
|
2
|
4
|
-
|
10
|
|
Орта оқу орындарында физика сабақтарын ұйымдастыру түрлері.
|
2
|
4
|
-
|
20
|
|
Жоғары оқу орындарында (ЖОО) физиканы оқытуды ұйымдастыру.
|
2
|
4
|
-
|
10
|
|
Физика және информатика курсының негізгі тақырыптарын оқыту әдістемесі.
|
5
|
4
|
15
|
30
|
|
Ғылыми білімдерді негіздеу: «әлемнің физикалық бейнесі» және «ғылыми-техникалық прогресс.
|
1
|
4
|
-
|
10
|
|
Барлығы
|
15
|
22,5
|
15
|
90
|
4.2 Пән тақырыптарының мазмұны
4.2.1 Дәрістердің мазмұны
1 тақырып. Кіріспе. Физиканы оқыту теориясы мен әдістемесі – педагогикалық ғылым. Физиканы оқытудың әдістемесі, оның пәні және зерттеу әдісі, даму тарихы. Физиканы оқыту теориясы мен әдістемесінің (ФОТӘ) пәні, мазмұны және зерттеу әдістері, даму тарихы. Физиканы оқыту әдістемесінің философия, психология және педагогикамен байланысы, орта және жоғары білім берудің қазіргі кезеңдегі дамуына сәйкес ФОТӘ міндеттері мен көкейкесті мәселелері. Орта мектептегі физика білімінің стандарты. Физика мұғалімінің жұмысының негізгі түрлері.
2 тақырып. Физиканы оқытудың ғылыми-теориялық және әдістемелік негіздері. Физиканы оқыту – дидактикалық жүйе. Физиканы оқытудың негізгі міндеттері, әлем тану, білім беру, тәрбиелеу, дамыту. Физиканың оқушылардың мамандық таңдаудағы, еңбекке үйренудегі ролі. Орта оқу орнындағы физика курсының құрылымы. Жалпы білім беретін кәсіптік орта мекетептердің оқу жоспары және ондағы физиканың орны. Физиканың басқа оқу пәндерімен және оқушыларды еңбекке баулумен байланысы. Оқушылардың келешек мамандығы бағытымен байланысты кәсіптік мекетепте физиканы оқыту ерекшеліктері (пәнаралық байланыс, қолданбалы дидактикалық материалдың кәсіптік бағыты). Орта оқу орындарында арналған физика бойынша оқу бағдарламалары мен оқулықтарға талдау. Оқу бағдарламаларына, мектепте білім беру мен физика бойынша орта оқу орындарында оқулықтарға талдау жасау.
3 тақырып. Физиканы оқыту әдістері мен құралдарының жүйесі.
Дидактикалық принциптер мен физиканы оқыту әдістері. Әдістерді талдау критериі. Оқытуда ғылыми танымдық әдістерді қолдану: жалпы логикалық танымдық әдістер (анализ, синтез, абстракттау, талдап қорыту, индукция, дедукция, аналогия, модельдеу); теориялық және эмпирикалық ғылыми әдістер. Педагогикалық заңдылықтардың статистикалық мәні. Физиканы оқытуды жандандыру әдістері. Қайшылық кезеңдер, тірек белгілер, логикалық-құрылымдық жүйелер құрудың мысалдары. Физиканы оқыту процесін жабдықтау. Физика кабинетін және лабораториясын жабдықтауға қойылатын негізгі талаптар. Көрнектілік, техникалық құралдарды пайдалану әдістемесі. Демонстрациялық эксперимент, оның мәні, оған қойылатын әдістемелік талаптар. Физиканы оқыту әдістері мен құралдарына комплексті тәсілдерді қолдану.
4 тақырып. Орта оқу орындарында физика сабақтарын ұйымдастыру түрлері. Оқуды ұйымдастыру түрлері: сабақ, дәріс, семинар, конференция, экскурсия. Олардың сипаттамасы. Стандартты емес сабақтар. Физика сабағының типтері мен құрылымы. Сабаққа қойылатын негізгі талаптар. Фронтальды зертханалық жұмыстар. Физикалық прктикум. Оқыту мәселелері, физика есептері, олардың классификациясы және шешу әдістері. Физика бойынша білімді, біліктілікті, дағдыны бақылау және тексеру. Бақылаудың түрлері. Программалық бақылау және компьютер арқылы бақылаудың мысалдары. Факультативті сабақтрды ұйымдастыру әдістемесі. Факультативті курстың бағдарламасы. Физика бойынша сыныптан тыс жұмыс. Оқушылардың сабақ кезіндегі және сабақтан тыс уақыттағы өзіндік жұмысы. Мұғалім жұмысын жоспарлау. Тақырыптық және сабақтық жоспарлау.
5 тақырып. Жоғары оқу орындарында (ЖОО) физиканы оқытуды ұйымдастыру.
Әртүрлі бағыттағы ЖОО оқу жоспарындағы физиканың орны. ЖОО физика курсын құру принциптері, мамандықпен байланысы. Дәріс, оның түрлері, құрылымы. Зерттеуді, шешуді керек қылатын келелі, қайшылы мәселелер әдісі (проблемалы әдіс). Дәрістік демонстрациялар және ондағы техникалық оқу құралдары.
6 тақырып. Физика және информатика курсының негізгі тақырыптарын оқыту әдістемесі.
Механика
Кинематиканың негізгі түсініктері: санақ жүйесі, материалық нүкте, абсолютті қара дене, орын ауыстыру, жылдамдық, үдеу, материалық нүктенің қозғалысының векторлық және координаттық бейнеленуі. Динамиканың негізгі қағидалары. Бейсыздық жүйелердегі динамикалық хаос.
Молекулалық физика
Моль, температура ұғымдарын қалыптастыру. Термодинамикалық сипаттамалар, параметрлер (термодинамикалық жүйе, тепе-теңдікті, тепе-теңдіксіз күйлер мен процестер, температура, жылу мөлшері, ішкі энергия, жұмыс, жылу сыйымдылық). Термодинамика заңдары, тепе-тең термодинамиканың шекті сипаты. Энтропия. Бейсыздық тепе-теңдіксіз термодинамика принциптері.
Электродинамика
Заряд, өріс, потенциал түсініктерін қалыптастыру әдістемесі. Электрмагниттік өрістің күштік, энергиялық сипаттамалары.
Атомдық және ядролық физика
«Байланыс энергиясы» тақырыбын оқыту әдістемесі. Ядролық синтез және бөліну реакцияларының табиғатын түсіндіруге қолдану. Элементар бөлшектерді (электрон, протон, нейтрон, мезон, кварктар мен резоннастар) оқып үйрену әдістемесі.
Информатика
Информатика курсының орта мектепке арналған бағдарламасына талдау, оқыту принциптері, мақсаты. Компьютердің элементтік базасын оқыту әдістемесі. Триггерлік жүйелер. «ЖОҚ», «ЖӘНЕ», «НЕМЕСЕ» логикалық амалдары.
7 тақырып. Ғылыми білімдерді негіздеу: «әлемнің физикалық бейнесі» және «ғылыми-техникалық прогресс. Әлемнің материалдығы мен біртұтастығы. Әсерлесу түрлері, олар туралы түсініктердің дамуы. Термоядролық энергетиканың, материалтанудың, компьютердің элементтік базасының, лазерлік технологияның және байланыстың физикалық проблемалары 4.3 Тәжірибелік сабақтарды орындау мазмұны және графигі
№
|
Тәжірибелік сабақтардың тақырыбы
| |
Бақылау шаралары
|
Орындау мерзімі
|
1
|
Кіріспе
|
Физиканы оқытудың әдістемесі, оның пәні және зерттеу әдісі, даму тарихы.
|
Баяндама
|
1 апта
|
2
|
Физиканы оқытудың ғылыми-теориялық және әдістемелік негіздері.
|
Орта оқу орындарында арналған физика бойынша оқу бағдарламалары мен оқулықтарға талдау. Оқу бағдарламаларына, мектепте білім беру мен физика бойынша орта оқу орындарында оқулықтарға талдау жасау.
Оқу бағдарламаларына, мектепте білім беру мен физика бойынша орта оқу орындарында оқулықтарға талдау жасау.
|
Суденттердің алдында құрастырған сабақтардың жоспарын қорғау
|
2-3 апта
|
3
|
Физиканы оқыту әдістері мен құралдарының жүйесі.
|
Физика методологиясы мәселелері мен әдістемесі бойынша баяндама дайындау және оны сабақ сценарийіне қатысты студенттер тобының алдында жариялау.
Әр түрлі типті (сапалық, анлитикалық, графиктік, эксперименттік және т.б.) есептер түрлерін шешу әдістемесі.
|
Суденттердің алдында құрастырған сабақтардың жоспарын қорғау
Есеп
|
4-10 апта
|
4
|
Орта оқу орындарында физика сабақтарын ұйымдастыру түрлері.
|
5
|
Жоғары оқу орындарында (ЖОО) физиканы оқытуды ұйымдастыру.
|
6
|
Физика және информатика курсының негізгі тақырыптарын оқыту әдістемесі.
|
Физика бойынша оқу материалдарын жоспарлау: жоспарды құрастыру және әртүрлі сабақтар конспектісін дайындау
|
Суденттердің алдында құрастырған сабақтардың жоспарын қорғау
|
11-13 апта
|
7
|
Ғылыми білімдерді негіздеу: «әлемнің физикалық бейнесі» және «ғылыми-техникалық прогресс.
|
Әлемнің материалдығы мен біртұтастығы. Әсерлесу түрлері, олар туралы түсініктердің дамуы.
|
Баяндама
|
14-15 апта
| 4.4 Зертханалық сабақтарды орындау мазмұны және графигі
Тәжірибелік сабақтардың тақырыбы
|
Тәжірибелік сабақтардың мазмұны
|
Бақылау шаралары
|
Орындау мерзімі
|
Физика және информатика курсының негізгі тақырыптарын оқыту әдістемесі.
|
Физика кабинетіндегі негізгі аспаптары және қондырғылары
|
Қорғау. Есеп
|
1-2 апта
|
техникалық оқу құралдары және оларды сабақта пайдалану.
|
Қорғау. Есеп
|
3 апта
|
Оқу бағдарламасының жеке тақырыптары бойынша демонстрациялық, компьютерлік эксперименттердің техникасы, әдістемесі және мазмұны.
|
Қорғау. Есеп
|
4-5 апта
|
Физикалық практикум мен фронтальды тәжірибелік жұмыстарды жүргізу әдістері, ұйымдастыруы және маңызы (орта мектептің оқу бағдарламасында көрсетілген жұмыстар тізбесі бойынша).
|
Қорғау. Есеп
|
6 апта
|
Потенциалдық өрістердегі бөлшектердің қозғалысы
|
Қорғау. Есеп
|
7-8 апта
|
Бейсызық маятник
|
Қорғау. Есеп
|
9-10 апта
|
Магнит өрісіндегі зарядталған бөлшектердің қозғалысы
|
Қорғау. Есеп
|
11-12 апта
|
Тарамдалған электр тізбегін есептеу
|
Қорғау. Есеп
|
13-15 апта
|
4.5 Студенттің өздік жұмысының мазмұны
4.5.1 СӨЖ түрі
№
|
СӨЖ түрі
|
Есеп беру формасы
|
Бақылау түрі
|
Сағаттар саны
|
1
|
Дәрістік сабақтарға дайындық
|
|
Сабаққа қатысуы
|
15
|
2
|
Лабораториялық жұмыстар орындауға дайындық
|
Кестелер дайындау
|
ЛЖ рұқсат алу
|
15
|
3
|
Лабораториялық жұмыстың есебін дайындау
|
Есеп
|
ЛЖ қорғау
|
30
|
4
|
Тақырыптар бойынша технологиялық карта, сабақтардың жоспар – конспектісін жасау
|
Технологиялық карта
Конспект
|
Қорғау
|
20
|
5
|
Бақылау шараларына дайындық
|
|
Бірінші және екінші межелік бақылау, АБ1, АБ2
|
10
|
Барлығы
|
90
|
4.5.2 СӨЖ мазмұны
№
|
Студенттер өздігінен дайындалып келетін тақырыптар
| Студенттер өздігінен дайындалып келетін тақырыптардың мазмұны |
Ұсынылатын әдебиеттер
|
1
|
Кіріспе
|
Физиканы оқыту теориясы мен әдістемесінің (ФОТӘ) пәні, мазмұны және зерттеу әдістері, даму тарихы. Физиканы оқыту әдістемесінің философия, психология және педагогикамен байланысы, орта және жоғары білім берудің қазіргі кезеңдегі дамуына сәйкес ФОТӘ міндеттері мен көкейкесті мәселелері.
|
[1], [16]
|
2
|
Физиканы оқытудың ғылыми-теориялық және әдістемелік негіздері.
|
Физиканы оқыту – дидактикалық жүйе. Физиканы оқытудың негізгі міндеттері, әлем тану, білім беру, тәрбиелеу, дамыту. Физиканың оқушылардың мамандық таңдаудағы, еңбекке үйренудегі ролі. Орта оқу орнындағы физика курсының құрылымы. Жалпы білім беретін кәсіптік орта мекетептердің оқу жоспары және ондағы физиканың орны. Физиканың басқа оқу пәндерімен және оқушыларды еңбекке баулумен байланысы.
|
[2], [11],[16]
|
3
|
Физиканы оқыту әдістері мен құралдарының жүйесі.
|
Дидактикалық принциптер мен физиканы оқыту әдістері. Әдістерді талдау критериі. Оқытуда ғылыми танымдық әдістерді қолдану: жалпы логикалық танымдық әдістер (анализ, синтез, абстракттау, талдап қорыту, индукция, дедукция, аналогия, модельдеу); теориялық және эмпирикалық ғылыми әдістер.
|
[8], [9]
|
4
|
Орта оқу орындарында физика сабақтарын ұйымдастыру түрлері.
|
Факультативті курстың бағдарламасы. Физика бойынша сыныптан тыс жұмыс. Оқушылардың сабақ кезіндегі және сабақтан тыс уақыттағы өзіндік жұмысы. Мұғалім жұмысын жоспарлау. Тақырыптық және сабақтық жоспарлау.
|
[5], [7]
|
5
|
Жоғары оқу орындарында (ЖОО) физиканы оқытуды ұйымдастыру.
|
Әртүрлі бағыттағы ЖОО оқу жоспарындағы физиканың орны. ЖОО физика курсын құру принциптері, мамандықпен байланысы. Дәріс, оның түрлері, құрылымы. Зерттеуді, шешуді керек қылатын келелі, қайшылы мәселелер әдісі (проблемалы әдіс). Дәрістік демонстрациялар және ондағы техникалық оқу құралдары.
|
[5], [15]
|
6
|
Физика және информатика курсының негізгі тақырыптарын оқыту әдістемесі.
|
Механика. Молекулалық физика. Электродинамика. Атомдық және ядролық физика. Информатика.
|
[2]
[18], [19], [20], [21], [22],
[10]
|
7
|
Ғылыми білімдерді негіздеу: «әлемнің физикалық бейнесі» және «ғылыми-техникалық прогресс.
|
Әлемнің материалдығы мен біртұтастығы. Әсерлесу түрлері, олар туралы түсініктердің дамуы. Термоядролық энергетиканың, материалтанудың, компьютердің элементтік базасының, лазерлік технологияның және байланыстың физикалық проблемалары
|
[6], [17]
|
4.5.3 Технологиялық карта жасауға ұсынылатын тақырыптар
1 «Механикалық толқындар және тербелістер» 10-11 сынып.
2 «Жұмыс, қуат, энергия» 9 сынып.
3 «Жарықтың толқындық қасиеттері» 11 сынып.
4 «Электромагниттік толқындар» 11 сынып.
4.5.4 Сабақтардың жоспар-конспектісін жасауға ұсынылатын тақырыптар
1 «Кинематика» 9 сынып.
2 «Молекулалық физика 10-сынып.
3 «Электростатика» 10 сынып.
4 «Магнетизм», «Тербелістер мен толқындар» 11 сынып.
амандықтың оқу жұмыс жоспарынан көшірме
|
|
Нысан
ПМУ ҰСН 7.18.1/10
|
050604 – «Физика» мамандығының жұмыс оқу жоспарынан көшірме
Пәннің аталуы: «Мектептік эксперимент әдістемесі»
Оқу түрі
|
Бақылау түрі
|
Сағат көлеміндегі студенттердің жұмысы
|
Сағаттарды курс және семестр бойынша үлестіру
|
емт.
|
сынақ.
|
КЖ
|
КЖ
|
РГР
|
бақыл.
|
барлығы
|
5 семестр
|
жалпы
|
ауд
|
СӨЖ
|
дәр
|
тәж.
|
зерт
|
сөж
|
Жалпы орта білім негізінде күндізгі оқу
|
5
|
|
|
|
|
|
135
|
45
|
90
|
15
|
22,5
|
7,5
|
90
|
Кафедра меңгерушісі ___________Ш.Қ. Биболов 2010ж. «___»________
5 Әдебиет
Негізгі әдебиет
Закон Республики Казахстан. Об оброзовании//Алматы, 2000, 96с.
Межпредметные связи курса физики в средней школе /Ю.И.Дик, И.К.Турышев, Ю.И.Лукьянов н др.; Под ред. Ю.И.Дик, И.К.Турышева, М. 2001. -191 с.
Методика факультативных занятий по физике/Под ред. О.Ф.Кабардина, В.А.Орлова, М. 2000 -240 с.
Основы методики преподавания физики в средней школе/Под ред. А.В.Перышкина и др., М. 2007 -398с.
Теория и методика обучения физике в школе: Общие вопросы/С.Е.Каменецкий, Н.С.Пурышева, Н.Е.Важеевская и др., М., 2000. -368 с.
П.Усова А.В., Бобров А.А. Формирование учебных умений и навыков учащихся на уроке физики, М. 2000. -112с.
Физический практикум для классов с углубленным изучением физики/ Под ред. Ю.И.Дик, О.Ф.Кабардина, М. 2001. -208 с.
Физический практикум для классов с углубленным изучением физики/ Под ред. Ю.И.Дик, О.Ф.Кабардина, М. 2001. -208 с.
Қосымша әдебиет
Жанабаев З.Ж., Мукушев Б.А. Синергетика в педагогике, Алматы,2002. -127 с.
Кудайкулов М., Жанабергенов К. Орта мектепте физиканы окыту әдітемесі Алматы, 2002. -310б.
Темиркулова Н.И. Система самостоятельных заданий по атомной физике, Алматы, 2000. -269 с.
Кирик Л.А. Физика 7кл. М: Илекса, 2002-128с.
Кикоин М.К., Кикоин А.К. Физика: 9кл. М: Просвещение – 2006-191с.
Мякишев Г.Я. Физика: 8 кл. Мектеп, 2007-235с.
Мякишев Г.Я. Физика: 10кл. Алматы, Рауан – 2005-256с.
Мякишев Г.Я. Физика: 11кл. Алматы, Рауан – 2006-256с.
Достарыңызбен бөлісу: |