Жұмыс бағдарламасы «Инженерлік экология»

Сырттай оқу формасы, 2005 түскен жылы

Сырттай оқу формасы, 2006 түскен жылы

«Инженерлік экология» курсының мақсаты, көлемі және мазмұны.

Жылуэнергетика мамандығы бойынша бакалаврды дайындауды осы курстық негізгі міндеттері және ролі.

Табиғи орта, адам тіршілігінің қоршаған ортаға әсері. Экалогия және су мен отын энергиясын комплекстік қолдау.

«Энергетика» жүйесінің құрлымы мен қасиеттері және қызметтері. «Қоршаған орта» жүйесінің құрлымы және қасиеттері. «Энергетика және қоршаған орта» жүйелерінің құрлымы, қасиеттері және ерекшеліктері.

Энергетика нысаналарының қоршаған ортаға әсерін талдау және бағалау.

Қазақстан Республикасы энергетикасының қазіргі күйі. Жылу электр станциялары мен өнеркәсіптік қазандықтардың қоршаған ортаға тигізетін әсерінің ерекшеліктері.

Қазақстан Республикасындағы және аймақтағы экологиялық жағдай.

Тақырып 3 Қазақстан Республикасының экологиялық саясатының заңдылық тірегі

Қоршаған ортаны құқықтық қорғау. Қоршаған орта қорғау аймағында ғы негізгі заңдылық актілері. 2004-2015 жылдарға арналған Республикасының экалогиялық қауіпсіздік концепциясы. Қоршаған орта туралы ҚР Заңының негізгі қағидалары. Табиғатты қорғау заңдылығын бұзғандығы үшін жауапкершілік.

ПДК, ШРК, ВСВ, ПРШ және ОБУВ арқылы қоршаған ортаның сапасын тәртіптеу. Жылу энергетикалық нысаналарындағы экалогиялық құжаттамалар. ШРК, ПРШ нормалау жобалары. Экалогиялық экспертиза. Экалогиялық аудит. Қоршаған орта сапасын стандарттау және сертификаттау.

Отынды жаққанда атмосфераға тасталған зиянды заттардың сипаттамасы. Жылу энергетика нысаналары мен өнеркәсіп кәсіпорындардарының газ тәріздес қалдықтары құрамындағы қатты және сұйық бөлшектердің шығарылуының төмендету. Ылғалды, құралас және конденсациялық әсер беруші тозаңсыздандырғыш және тамшы ұстағыш құрылғылар.

Электрсүзгіші – жұмыс істеу принціпі, құрылымы және есептелуі. Отынды күкірттен тазарту. Өнеркәсіптік кәсіпорындардың шығарылған заттарды күкірт тотығынан тазарту әдісі. Азот және көміртегі тотықтарының шығуын бәсеңдету әдістері. Толық жанбаған (көмірсутегілердің альдегидтердің, концерогентік заттардың) өнімдер шығуымен күресу. АЭС-тегі газтазалағыштар.

Өнеркәсіптік кәсіпорындардың шығуларын атмосферада шашырату.

Шығуларды шашыратудың есептеу әдістемесі және түтін мұржаларын таңдау (ОНД-86). Өнеркәсіп орындарының және энергия құрылғыларының зиянды шығуларын бақылау жүйелері.

Дәстүрлі емес энергия көздерін қолдану күйі және болашағы.

Су бассейіндерінің өндірістік қалдық сулармен ластану. Су қоймаларында жүретін процестер және оларға қалдық суларының құйылу жағдайлары. Қалдық суларын топтау. Қалдық суларын пайдалану әдістері. Қалдық суларын тазарту әдістерін топтау. Қалдық суларды мұнай өнімдерінен тазарту. Су қоймаларының жылулық ластануларының төмендеу. Қатты отындарды қолданатын ЖЭС ГКҰ жүйесінің қалдық сулары және олардың тазарту әдістері. СДҚ-ның қалдық сулары және оларды тазарту әдістері.

Негізгі қондырғыларды химиялық жуып тазартудан және консервациядан пайда болған қалдық сулар жіне олары тазарту. Қалдық суларды тазартудың мембраналық процестері. АЭС-тың қалдық сулары және оларды тазарту ідістері. Сұйық және радиоактивті қалдықтарды көму. Қалдықсыз және аз қалдықты технологиялар.

Тақырып 7 Энергетикалық өндіріс қалдықтары

ЖЭС қалдықтарының топыраққа, ауа бассейніне ықпалы. Күл төгінділері жинақтау нормативтерін есептеу, утильдеу. Қалдыөсыз энергия кешендері жылу технологиялары.

Қоршаған ортаны мониторингтен өткізу түрлері. Өндірістің өауыптілік дәрежесін есептеу. Концентрацияны өлшеу әдістері. Қалдық полигондарының қоршаған ортаны ластауын мониторингтеу.

Экологиялық қауіпті жағдай және экалогиялық қатер түсінігі. Қоршаған ортаны ластауға берілетін мемлекеттік рұқсат. Қоршаған ортаны ластаудың шекті қатері және оны болдырмау әдістері. Қоршаған ортаның ластануынан халық шаруашылығына келетін залалды. Бағалау. Нормаланған және нормадан тыс шығулар, лақтырылған заттар және қалдықтарды сақтау үшін төленетін ақыларды есептеу әдістемесі. Өнеркәсіп орындары мен энергетикалық қондырылғылардан бөлінген шығулардан табиғатты қорғау шараларының техника-эканомикалық негіздемелері. Әртүрлі табиғатты қорғау шараларын салыстырымдық бағалау.

1 – ші тақырып. Органикалық отынды жаққан кездегі күкірт тотықтары қалдықтарын есептеу.

2 – ші тақырып.Органикалық отынды жаққан кездегі көмір тотықтары қалдықтарын есептеу.

3 – ші тақырып.Органикалық отынды жаққан кездегі азот тотықтары қалдықтарын есептеу.

4 – ші тақырып.Түтін мұржасының биіктігін есептеу.

5 – ші тақырып.Электрсүзгілерді есептеу.

6 – шы тақырып.Ылғалды, қиюласқан және конденсациялық әсері бар тозаңсыздандырғыш және тамшы ұстағыш құрылғыларды есептеу.

7 – ші тақырып.Қалдық суларды тазарту құрылғыларын таңдау және есептеу.

8 – ші тақырып.Иониттік фильтрлерді есептеу.

2.3 Студенттердің өздік жұмысының мазмұны

Кәсіпорынның экологиялық паспортын құрастыру.

Ұсынылатын әдебиет: [11] 23-31 бет.

Кәсіпорынның шектелген-рұқсат етілген зиянды заттарды шығару нормативтерін құрастыру

Ұсынылатын әдебиет: [4] 41-55 бет.

Зиянды қоспаларды атмосферада шашырауын есептеу және санитарлық-қорғаныс аймағын анықтау

Ұсынылатын әдебиет: [4] 63-75 бет.

Өндірістің қауіптілік категориясын анықтау

Ұсынылатын әдебиет: [1] 112-129 бет.

АЭС-тің радиоактивті ластаушы заттары және олардың табиғатпен адамға тигізетін әсері.

Ұсынылатын әдебиет: [18] 61-70 бет.

Органикалық отынның баюы және өзгеру процестері (газификация, пиролиз).

Ұсынылатын әдебиет: [13] 60-66 бет.

Мұнай өңдеуші заттардағы сұйық органикалық отынды күкірттен тазарту.

Ұсынылатын әдебиет: [13] 60-66 бет.

Атмосферамен турбуленттік диффузия үлгісін қалдықтардың шашырауын есептеу үшін құрастыру.

Ұсынылатын әдебиет: [13] 130-134 бет.

ЖЭС және өнеркәсіптік қазандықтардың қалдық суларын тазарту.

Ұсынылатын әдебиет: [13] 225-239 бет.
ӘДЕБИЕТТЕР

Негізгі:

1. Байдельдинов Д.Л. Прававой механизм государственного управления облости экологии.- Алматы.: КазГУ, 1998.-98с.

2. Глухов В.В., Лисочкина Г.В. Экономические основы экологии.- СПб.. Спец. Литература, 1995.-280с.

3. Дюсебаев М.К. Охрана окружающей среды в энергетике: Учеб. Пособие. – Алма-Ата: КазПТИ, 1988.-89с.

4. Еремкин А.И. Нормирование выбрасов загрязняющих веществ в атмосферу.-М.: АСВ, 2001.-176с.

5. Защита атмосферы отпромышленных загрязнений: Справочник./ Под ред. С. Калверта. М.: Энергия, 1998.-т.1-758с.,т.2.-563с.

6. Карабасов Ю.С. Экология и управление: Термины и определения.- М.: МИСИС, 2001.-378с.

Қосымша:

7. Мазур И.И. Введение в инженерную экологию. – М.: ВШ.,1999

8. Мазур И.И., Молдаванов О.И. Курс инженерной экологии. – М.: ВШ.,1999

9. Методика расчета конденсаций в атмосферном воздухе вредных веществ, содержащихся в выбросах предприятий. ОНД-90- Л.: Гидрометоиздат, 1990.-95с.

Мамандығының оқу жұмыс жоспарынаң көшірме

Нысан ПМУ ҰСН 7.18.1/10