Оқыту және сабақ өткізу әдiстемесі: дәрiлiк өсiмдiктерге және ДӨШ ортақ сипаттамасы бойынша сабақ тақырыптарына презентация және слайдтар.
Әдебиет:
Негізгі:
1.Лекарственное сырье растительного и животного происхождения. Фармакогнозия / Под. ред. Г.П. Яковлева. – СПб.: СпецЛит, 2006. – 845 с.: ил.
2. Муравьева Д.А., Самылина И.А., Яковлев Г.П. Фармакогнозия. Учебник. – 4-е изд., перераб. и доп. – М.: ОАО Издательство «Медицина», 2007. – 656 с.: ил.
3. Руководство к практическим занятиям по фармакогнозии: Учебное пособие / Под ред. И.А. Самылиной, А.А. Сорокиной. – М.: ООО «Медицинское информационное агентство», 2007. – 672 с.
4. Самылина И.А., Аносова О.Г. Фармакогнозия: учебное пособие: Атлас в 2 т. – М., 2007. – Т.1. – 192 с.; Т.2. – 384 с.
5. Самылина И.А., Ермакова В.А., Бобкова Н.В., Потанина О.Г. Фармакогнозия: учебное пособие: Атлас. – Т.3. – М., 2009. – 488 с.
Қосымша:
1. Головкин Б.Н., Руденская Р.Н., Трофимова И.А., Шретер А.И. Биологически активные вещества растительного происхождения. – М.: Наука, 2001. – 240 с.
2.Государственная фармакопея Республики Казахстан. Т.1. – Алматы: Издательский дом «Жибек жолы», 2008. – 592 с.
3. Машковский М.Д. Лекарственные средства. – 15-е изд., перераб., испр. и доп. – М.: РИА “Новая волна”: Издатель Умеренков, 2008. – 1206 с.: ил.
Бақылау сұрақтары:
1. Халық медицинасында буын-сүйек ауруларында қолданылатын ДӨ және ДӨШ-ның ортақ белгiлеріне: сыртқы түрі, өсiп шығуы, химиялық құрамына және сәйкес сипаттамасымен танысу: Қандағаш, самырсын, жебiр (буын қабыну); Өгейшөп, алоэ (абсцесс); Жауқазын гүл, бұрыш, қаратамыр, андыз (буындардағы ауру); Эфедра, сарытұңғиық (бел ауруы).
2. Халық медицинасында буын-сүйек ауруларында қолданылатын ДӨ және ДӨШ-ның: медицинада қолданылуы мен пайдалану әдiсiне байланысты сипаттамасымен беріңіздер: Вахта, түйежоңышқа (буындардың қабынуы); Лаванда, Любисток, самырсын, желкек (ревматизм); Ақшайыр, календула (сыздауықтар ); ламинария (саркома ); Мысық табаны, қазанақ (ушиб); үйеңкі(шiру), тасшүйгiн тал (остеомиелит); Майтамыр, эукалипт (мертiгу).
3. Халық медицинасында буын-сүйек ауруларында қолданылатын ДӨ және ДӨШ-ның химиялық құрамы мен медицинада қолданылуына байланысты сипаттамасын беріңздер: үйеңкі (шiру), орта патриния (остеомиелит); Майтамыр, эукалипт (мертiгу).
4. Психикалық-жүйке аурулары кезінде халық медицинасында қолданылатын ДӨ және ДӨШ-ның химиялық құрамы бойынша жалпы сипаттамасын беріңіздер: Баранец, толғақшөп (маскүнемдiк); Ноғатық, долана, шүйгiншөп, қой бүлдiрген, шәңкiш, қалақай, жалбыз (ұйқысыздық); Вздутоплодник (рейно ауру); Мордовник (бүйiр атрофты склероз); частуха (құтыру); Селдерей, стеркулия, пiсте (қоздырғыш); Вербена, киiкшөп (жұпаргүл), базилик, ырғай (жимолость), хризантема (бас ауыруы)
5. Психикалық-жүйке аурулары кезінде халық медицинасында қолданылатын ДӨ және ДӨШ-ның сыртқы түрі мен медицинада қолданылуы бойынша ортақ сипаттамасын беріңіздер: Шағыр, сасық меңдуана, цикорий, каперстер (қояншық); түйежоңышқа (меланхолия); Бұталы аморфа, шлемник, қожақат, көкпегүл (психикалық-жүйке аурулары); лимон егiсi, бояушөп майоран (неврастения); рута (маразм); коровяк, түймедағы (үш тармақты жүйкенiң невралгиясы).
Тақырып №12-14. Қан аурулары және соз (венерологиялық) ауруларында қолданылатын дәрiлiк өсiмдiктермен және ДӨШ танысу және игеру.
Мақсаттар: - Қан аурулары және соз (венерологиялық) ауруларында қолданылатын, дәрілік өсімдіктерден және дәрілік өсімдік шикізатынан дайындалатын дәрілік препараттар туралы теориялық білім қалыптастыру;
- Қан аурулары және соз (венерологиялық) ауруларында қолданылатын, дәрілік өсімдіктерден және дәрілік өсімдік шикізатынан дайындалатын дәрілік препараттар анализін жасау үшін практикалық дағдыларды қалыптастыру;
- Қан аурулары және соз (венерологиялық) ауруларында эффективті және рационалды қолданылатын дәрілік өсімдіктер мен дәрілік өсімідік шикізатымен жұмыс істеу барысында қажетті коммуникативті дағдыларды қалыптастыру;
- ДӨШ сапасының көрсеткіштері бар НТҚ, сонымен қатар химиялық зертханада жұмыс барысында қажетті қауіпсіздік ережелерін меңгеру және қолдану, құқықтық құзырды қалыптастыру.
- Студенттерді фармацевт‑маманның кәсіби қызметіне қажетті, халық медицинасында қолданылатын өсімдіктекті дәрілік шикізат пен дәрілік өсімдіктер туралы жалпы білім беру, «Халық медицинасындағы дәрілік өсімдіктер» элективті пәнін меңгеруге және білім алуға талпындыру.
Оқыту мәселелері:
1.Қан аурулары және венерологиялық аурулары туралы мәліметтермен қысқаша танысу. Қазақстан республикасындағы бұл аурулардың белгілері туралы медициналық мәлiметтер және дәрiлiк өсiмдiктер мен дәрi өсiмдiк шикiзат көмегiмен оларды емдеу жолдары.
2. Қан ауруларында қолданылатын дәрiлiк өсiмдiктер және ДӨШ-мен сыртқы пiшiні, өсу аймағы, химиялық құрамы, медициналық қолдануы және пайдалану әдiсі белгiлері бойынша танысу және игеру.
3. Венерологиялық ауруларында қолданылатын дәрiлiк өсiмдiктер және ДӨШ-мен сыртқы пiшiні, өсу аймағы, химиялық құрамы, медициналық қолдануы және пайдалану әдiсі белгiлері бойынша танысу және игеру.
4.Қан аурулары және мерез ауру қолданылатын дәрiлiк өсiмдiктер мен ДӨШ микроскопиялық талдауын өткiзу (таңдамалы түрде).
Тақырыптың негiзгi мәселелерi: тақырып бойынша ДӨ және ДӨШ жеке, содан соң ұжымдық сұрақты талқылау жұмысы.
1- тапсырма. Қан ауруларында қолданылатын дәрiлiк өсiмдiктер және ДӨШ-мен сыртқы пiшiні, өсу аймағы, химиялық құрамы, медициналық қолдануы және пайдалану әдiсі белгiлері бойынша жалпы сипаттамасымен танысу: Зире, тұшала, тiрне (пикульник), әрем, хурьма, қара жидек, анар (анемия - қан аздық); жүгері (жоғары билирубиндер); Лагохилус (гемофилия ); Отавник, итошаған, түйежапырақ (қанның ауруы); тiрне (лейкемия); Түйежоңышқа, бақбақ, қырық буын (лейкопения – қанның ақ клеткаларының азаюы ); Лабазник, қарақұмық (лейкоз); шпинат (қатерлi қан аздық); чистец (қанның ұюын жылдамдатады); Жекен, арша, қарағай (қанның құрамын жақсартады); Отавник (гемоглобинді жоғарылатады).
2‑тапсырма. Венерологиялық ауруларында қолданылатын дәрiлiк өсiмдiктер және ДӨШ-мен сыртқы пiшiні, өсу аймақ, химиялық құрамы, медициналық қолдануы және пайдалану әдiсі белгiлері бойынша ортақ сипаттамасымен танысу: Көктерек, бақбақ (мерез ауруы); Вероника, қожақат, Жгун (жыныс мүшелерiнiң қышуы); Гравилат, кервель, күнжiт, алабота, Мелисса, сарғалдақтар (сүрiктiң қышуы); сүттiген, бидайық, сүйелшөп, ушырмауық (сифилис); подофил, ақшайыр (сулы экзема).
Оқыту және сабақ өткізу әдiстемесі: дәрiлiк өсiмдiктерге және ДӨШ ортақ сипаттамасы бойынша сабақ тақырыптарына презентация және слайдтар.
Әдебиет:
Негізгі:
1.Лекарственное сырье растительного и животного происхождения. Фармакогнозия / Под. ред. Г.П. Яковлева. – СПб.: СпецЛит, 2006. – 845 с.: ил.
2. Муравьева Д.А., Самылина И.А., Яковлев Г.П. Фармакогнозия. Учебник. – 4-е изд., перераб. и доп. – М.: ОАО Издательство «Медицина», 2007. – 656 с.: ил.
3. Руководство к практическим занятиям по фармакогнозии: Учебное пособие / Под ред. И.А. Самылиной, А.А. Сорокиной. – М.: ООО «Медицинское информационное агентство», 2007. – 672 с.
4. Самылина И.А., Аносова О.Г. Фармакогнозия: учебное пособие: Атлас в 2 т. – М., 2007. – Т.1. – 192 с.; Т.2. – 384 с.
5. Самылина И.А., Ермакова В.А., Бобкова Н.В., Потанина О.Г. Фармакогнозия: учебное пособие: Атлас. – Т.3. – М., 2009. – 488 с.
Қосымша:
1. Головкин Б.Н., Руденская Р.Н., Трофимова И.А., Шретер А.И. Биологически активные вещества растительного происхождения. – М.: Наука, 2001. – 240 с.
2.Государственная фармакопея Республики Казахстан. Т.1. – Алматы: Издательский дом «Жибек жолы», 2008. – 592 с.
3. Машковский М.Д. Лекарственные средства. – 15-е изд., перераб., испр. и доп. – М.: РИА “Новая волна”: Издатель Умеренков, 2008. – 1206 с.: ил.
Бақылау сұрақтары:
1. Халық медицинасында қолданылатын ДӨ және ДӨШ-ның ортақ белгiлеріне сәйкес сипаттамасымен танысу: сыртқы түрі, өсiп шығуы, химиялық құрамы медицинада қолданылуы мен пайдалану әдiсiне байланысты қан ауруларында қолданылады: Зире, тұшала, тiрне, әрем, құрма, қара жидек, анар (анемия - қан аздық); жүгерi (биiк билирубин); Лагохилус (гемофилия); Отавник, итошаған, қырық буын (қан ауруы), түйежапырақ; тiрне (лейкемия); Дәрілік түйежоңышқа, бақбақ, қырықбуын (лейкопения); Лабазник, қарақұмық (лейкоз ).
2.Медициналық қолдануға және пайдалану әдi бойынша дәрiлiк өсiмдiктердi және ДӨШ қысқаша сипаттама беру: шпинат (қатерлi қан аздық); чистец (қанның ұюын жылдамдатады); Жекен, арша, қарағай (қанның құрамын жақсартады); Отавник (гемоглобинды көтереді).
3. Венерологиялық ауруларды едеу мақсатында қолданылатын, медициналық өнеркәсiпте шығарылатын препараттарға, ДӨ және ДӨШ химиялық құрамы бойынша қысқаша сипаттама беріңіздер: Гравилат, кервель, күнжiт, алабота, Мелисса, сарғалдақтар (терінің қышуы).
4. Венерологиялық ауруларды едеу мақсатында қолданылатын ДӨ және ДӨШ химиялық құрамы бойынша қысқаша сипаттама беріңіздер: Көктерек, бақбақ (мерез ауруы); Вероника, қожақат, Жгун (жыныс мүшелерiнiң қышуы).
5. Венерологиялық ауруларды едеу мақсатында қолданылатын ДӨ және ДӨШ сыртқы сипаттамасы мен медицинада қолданылуы бойынша қысқаша сипаттама беріңіздер: Сүттiген, бидайық, сүйелшөп, ушырмауық (сифилис); Подофил, ақшайыр (сулы экзема).
Тақырып №15. Аралық бақылау.
Коллоквиумның бақылау сұрақтары.
1. Жиі кездесетін көз ауруларында қолданылатын дәрiлiк өсiмдiктер және ДӨШ-мен сыртқы пiшiні, өсу аймақ, химиялық құрамы бойынша сипаттамасын беріңіздер: лақса (көру жүйкесiнiң атрофиясы); Самырсын, вех, бақбақ (көз ақ шел); бозкiлем, жанаргүл (глаукома).
2. Медициналық қолдануға және пайдалану әдiсі бойынша дәрiлiк өсiмдiктердiң және ДӨШ қысқаша сипаттамасын беріңіздер: Андыз,сиякөк, қара жидек (көз); Володушка, қандауыр алқа, базилик (катаракта); Бақша қияры, сүйелшөп (тауықсоқыр);
3. Кейбір ауруларда қолданылатын ДӨ пен ДӨШ химиялық құрамы мен медицинада қолданылуы бойынша жалпы сипаттамасын беріңіздер: сұлу (көз қысымның жоғарылатуы); шай саңырауқұлағы (ячмень).
4. Кейбір ауруларда қолданылатын ДӨ пен ДӨШ химиялық құрамы бойынша жалпы сипаттамасын беріңіздер: жүйке, жүзім, зімбір, мүк жидегі, жаңқа, шырша, інжір (ангина), қандауыр алқа (құлақтың ауруы); Меңдуана, размарин, түймедақ (жұтқыншақтың қабынуы).
5. Кейбір ЛОР ауруларында қолданылатын ДӨ пен ДӨШ химиялық құрамы бойынша жалпы сипаттамасын беріңіздер: Марьин түбiрі (құлақтың iрiңдi аурулары); Герань, ясенец (құлақтардың ауруы); итшомырт, манжетка, анар (тамақ ауруы); сүттiген (мұрынның ісігі).
6. Халық медицинасында, буын-сүйек ауруларында қолданылатын дәрiлiк өсiмдiктер мен ДӨШ сыртқы пішіні, өсу ареалы және химиялық қасиеттері – белгілері бойынша қысқаша сипаттама беріңіздер: Қандағаш, самырсын, жебiр (буын қабыну ); Өгейшөп, Алоэ (iрiң ); Жауқазын гүл, бұрыш, қаратамыр, андыз, (буындардағы ауру); Эфедра, сары жинақ қобдишасы (белдегі ауру).
7.Медициналық қолдануы және пайдалану әдiсі бойынша дәрiлiк өсiмдiктер және ДӨШ-ке қысқаша сипаттама беріңіздер: Вахта, түйгіншөп (буындарды қабыну); Лаванда, Любисток, самырсын, желкек (ревматизм); ақшайыр, календула (сыздауықтар); ламинария (саркома); Кошачья лапка, қазанақ (ауыртып аламын ).
8.Кейбір буын-сүйек ауруларында қолданылатын ДӨ және ДӨШ химиялық құрамы мен медицинада қолданылуы бойынша қысқаша сипттамасын беріңіздер: үйеңкі(шiру), орташа тасшүйгiн тал (остеомиелит ); Майтамыр, эукалипт (сүйек сыну).
9. Психикалық-жүйке ауруларында қолданылатын ДӨ және ДӨШ жалпы сипаттамасын беріңіздер: Ноғатық, долана, шүйгiншөп, қой бүлдiрген, шәңкiш, қалақай, жалбыз (ұйқысыздық); Вздутоплодник (рейно ауру); лақса (бүйiр атрофты склероз); частуха (құтыру); Селдерей, стеркулия, пiсте (қоздырғыш); Вербена, киiкшөп, базилик, ырғай, хризантема (бас ауыруы ).
10. Психикалық-жүйке ауруларында қолданылатын ДӨ және ДӨШ сыртқы сипаттамасы мен медицинада қолдануы белгілері бойынша жалпы сипаттамасын беріңіздер: Шағыр, сасық меңдуана, қант, каперстер (қояншық); түйгіншөп (меланхолия); Бұталы аморфа, шлемник, қожақат, көкпегүл (психикалық-жүйке аурулары); майоран, лимон егiсi, бояушөп (неврастения); рута (маразм); тезек, түйметағы (үш тармақ жүйкенiң невралгиясы).
11. Қан ауруларында халық медицинасында қолданылатын дәрiлiк өсiмдiктер мен ДӨШ сыртқы пішіні, өсу аймағы, химиялық құрамы – белгілері бойынша қысқаша сипаттама беріңіздер: Зире, тұшала, тiрне, әрем, хурьма, қара жидек, анар (анемия - қан аздық); жүгерi (жоғары билирубиндер); Лагохилус (гемофилия); Отавник, итошаған, түйежапырақ (қанның ауруы); тiрне (лейкемия); Түйгіншөп, бақбақ, қырықбуын (лейкопения – қанның ақ клеткаларының азаюы); Лабазник, қарақұмық (лейкоз).
12.Медицинада қолданылуы мен пайдалану әдісі бойынша ДӨ мен ДӨШ қысқаша сипаттамасын беріңіздер: шпинат (қатерлi қан аздық); чистец (қанның ұюын жылдамдатады); Жекен, арша, қарағай (қанның құрамын жақсартады); Отавник (гемоглобинді жоғарылатады).
13. ДӨ және ДӨШ қысқаша сипаттамасы берiлсiн препараттарға медициналық өнеркәсiп шығарылатын химия құрамдары бойынша венерологиялық ауру қолданылатын: Гравилат, қожақат, күнжiт, алабота, Мелисса, сарғалдақтар (сүрiктiң қышуы).
14. Венерологиялық ауруларда қолданылатын ДӨ және ДӨШ химиялық белгілері бойынша ортақ сипаттамасын беріңіздер: Көктерек, бақбақ (мерез ауруы); Вероника, қожақат, Жгун (жыныс мүшелерiнiң қышуы).
15. Венерологиялық ауруларда қолданылатын ДӨ мен ДӨШ сыртқы белгілері мен медицинада қолданылуы бойынша жалпы сипаттамасын беріңіздер: сүттiген, бидайық, сүйелшөп, ушырмауық (сифилис); подофил, ақшайыр (сулы экзема).
№ 2 Кредит
№ 1-2 тақырып. Эндокриндік аурулар және зат алмасу бұзылғанда қолданылатын дәрiлiк өсiмдiктер және ДӨШ.
Мақсаттар: - Эндокриндік аурулар және зат алмасу бұзылғанда қолданылатын, дәрілік өсімдіктерден және дәрілік өсімдік шикізатынан дайындалатын дәрілік препараттар туралы теориялық білім қалыптастыру;
- Эндокриндік аурулар және зат алмасу бұзылғанда қолданылатын, дәрілік өсімдіктерден және дәрілік өсімдік шикізатынан дайындалатын дәрілік препараттар анализін жасау үшін практикалық дағдыларды қалыптастыру;
- Эндокриндік аурулар және зат алмасу бұзылғанда эффективті және рационалды қолданылатын дәрілік өсімдіктер мен дәрілік өсімідік шикізатымен жұмыс істеу барысында қажетті коммуникативті дағдыларды қалыптастыру;
- ДӨШ сапасының көрсеткіштері бар НТҚ, сонымен қатар химиялық зертханада жұмыс барысында қажетті қауіпсіздік ережелерін меңгеру және қолдану, құқықтық құзырды қалыптастыру.
- Студенттерді фармацевт‑маманның кәсіби қызметіне қажетті, халық медицинасында қолданылатын өсімдіктекті дәрілік шикізат пен дәрілік өсімдіктер туралы жалпы білім беру, «Халық медицинасындағы дәрілік өсімдіктер» элективті пәнін меңгеруге және білім алуға талпындыру.
Оқыту мәселелері
1.Эндокриндік ауру және зат алмасу бұзылу туралы қысқаша сипаттамамен таныстыру. Қазақстан республикасындағы бұл аурулар және ДӨ және ДӨШ емдеу туралы медициналық мәлiмет.
2. Келесi белгiлер бойынша эндокриндік ауруда қолданылатын дәрiлiк өсiмдiктер және дәрiлік өсiмдiк шикiзатымен танысу және игеру: сырт пiшiні, өсу ареалы, химиялық құрамы, медициналық қолдануы, пайдалану әдiсі.
3. Келесi белгiлер бойынша зат алмасу бұзылғанда қолданылатын дәрiлiк өсiмдiктер және дәрiлік өсiмдiк шикiзатымен танысу және игеру: сырт пiшiні, өсу ареалы, химиялық құрамы, медициналық қолдануы, пайдалану әдiсі.
4.Эндокрин ауру қолданылатын дәрiлiк өсiмдiктер және ДӨШ (таңдамалы) микроскоптық талдау өткiзу.
Тақырыптың негiзгi мәселелерi: әрбір жеке студенттiң тақырып бойынша ДӨ жәнеДӨШ жұмысы, содан соң ұжыммен сұрақтарды талқылау.
1-тапсырма. Келесi белгiлер бойынша эндокриндік ауруда қолданылатын дәрiлiк өсiмдiктер және дәрiлік өсiмдiк шикiзатымен танысу және игеру: сырт пiшiні, өсу ареалы, химиялық құрамы, халық медицинасында қолдануы әдісі бойынша: Балдыршөп, фейхоа, сасықшөп (Базедов ауруы); Марьин тамыры, долана (гипертериоз); ламинария (эндемиялық алқым iсiгi).
2-тапсырма. Зат алмасу бұзылған жағдайда халық медицинасында қолданылатын, ортақ белгiлері: сыртқы түрі, өсiп шығуы, химиялық құрамы, микроскопиясы, медицинада қолданылуы мен пайдалану әдiсiне байланысты ДӨ және ДӨШ-ның ортақ сипаттамасын таныстыру: Тавриялық жусан, қант, қызылша (алмасу процестерiне әсер ететін), жүзiм, цикорий, Буквица.
Оқыту және сабақ беру әдістемесі: жұмыстың тақырыбы бойынша презентация, слайдтар, инновациялық формадағы оқыту әдiстерi, iскерлiк ойындар, гербарий, өсiмдiктер суреттерiнiң демонстрациясы.
Әдебиеттер:
Негізгі
1.Лекарственное сырье растительного и животного происхождения. Фармакогнозия / Под. ред. Г.П. Яковлева. – СПб.: СпецЛит, 2006. – 845 с.: ил.
2. Муравьева Д.А., Самылина И.А., Яковлев Г.П. Фармакогнозия. Учебник. – 4-е изд., перераб. и доп. – М.: ОАО Издательство «Медицина», 2007. – 656 с.: ил.
3. Руководство к практическим занятиям по фармакогнозии: Учебное пособие / Под ред. И.А. Самылиной, А.А. Сорокиной. – М.: ООО «Медицинское информационное агентство», 2007. – 672 с.
4. Самылина И.А., Аносова О.Г. Фармакогнозия: учебное пособие: Атлас в 2 т. – М., 2007. – Т.1. – 192 с.; Т.2. – 384 с.
5. Самылина И.А., Ермакова В.А., Бобкова Н.В., Потанина О.Г. Фармакогнозия: учебное пособие: Атлас. – Т.3. – М., 2009. – 488 с.
Қосымша:
1. Головкин Б.Н., Руденская Р.Н., Трофимова И.А., Шретер А.И. Биологически активные вещества растительного происхождения. – М.: Наука, 2001. – 240 с.
2.Государственная фармакопея Республики Казахстан. Т.1. – Алматы: Издательский дом «Жибек жолы», 2008. – 592 с.
3. Машковский М.Д. Лекарственные средства. – 15-е изд., перераб., испр. и доп. – М.: РИА “Новая волна”: Издатель Умеренков, 2008. – 1206 с.: ил.
Бақылау (сұрақтар):
1. Балдыршөп, фейхоа, сасықшөп (Базедов ауруы); Марьин тамыры, долана (гипертериоз); ламинария (эндемиялық алқым iсiгi) өсімдіктеріне сырқы түрі, өсу ареалы, химиялық құрамы бойынша ДӨ мен ДӨШ қысқаша сипаттамасын беріңіздер:
2. Эндемиялық алқым ісігінде қолданылатын – Ламинария дәрілік өсімдігі мен ДӨШ химиялық құрамы бойынша қысқаша сипаттамасын беріңіздер.
3. Зат алмасу бұзылғанда қолданылатын – Буквица ДӨ мен ДӨШ сыртқы түрі мен химиялық құрамы бойынша қысқаша сипаттамасын беріңіздер.
4. Зат алмасу бұзылғанда қолданылатын – Тавриялық жусан ДӨ мен ДӨШ сыртқы түрі мен химиялық құрамы бойынша жалпы сипаттамасын беріңіздер.
5. Жоғарыда аталған өсімдіктерден дайындалатын, медициналық практикда қолданылатын, өндірісте шығарылатын қаандай медициналық препараттарды білесіздер?
№3-4-тақырып. Дәрумен жеткiлiксiздiгiнде қолданылатын дәрiлiк өсiмдiктер мен ДӨШ танысу және оларды игеру.
Мақсаттар: - Дәрумен жеткiлiксiздiгiнде қолданылатын, дәрілік өсімдіктерден және дәрілік өсімдік шикізатынан дайындалатын дәрілік препараттар туралы теориялық білім қалыптастыру;
- Дәрумен жеткiлiксiздiгiнде қолданылатын, дәрілік өсімдіктерден және дәрілік өсімдік шикізатынан дайындалатын дәрілік препараттар анализін жасау үшін практикалық дағдыларды қалыптастыру;
- Дәрумен жеткiлiксiздiгiнде эффективті және рационалды қолданылатын дәрілік өсімдіктер мен дәрілік өсімідік шикізатымен жұмыс істеу барысында қажетті коммуникативті дағдыларды қалыптастыру;
- ДӨШ сапасының көрсеткіштері бар НТҚ, сонымен қатар химиялық зертханада жұмыс барысында қажетті қауіпсіздік ережелерін меңгеру және қолдану, құқықтық құзырды қалыптастыру.
- Студенттерді фармацевт‑маманның кәсіби қызметіне қажетті, халық медицинасында қолданылатын өсімдіктекті дәрілік шикізат пен дәрілік өсімдіктер туралы жалпы білім беру, «Халық медицинасындағы дәрілік өсімдіктер» элективті пәнін меңгеруге және білім алуға талпындыру.
Оқыту мәселелері:
1. Дәрумен жеткiлiксiздi жағдайында болатын аурулардың қысқаша сипаттамасынмен танысу. Қазақстан республикасындағы бұл аурулар және оларды емдеу мақсатында қолданылатын ДӨ мен ДӨШ туралы медициналық мәлiметтер.
2. Келесi белгiлер: сыртқы түрі, өсу аймағы, химиялық құрамы, медицинада қолдануы, пайдалану әдiсі бойынша дәрумен жеткiлiксiздiгi кезінде қолданылатын ДӨ мен ДӨШ танысу және меңгеру.
3. Дәрумен жеткiлiксiздiгiнде қолданылатын дәрiлiк өсiмдiктер мен ДӨШ микроскоптық талдауын (таңдамалы) өткiзу.
Тақырыптың негiзгi мәселелерi: әрбір жеке студенттiң тақырып бойынша ДӨ жәнеДӨШ жұмысы, содан соң ұжыммен сұрақтарды талқылау.
1-тапсырма. Дәрумен жеткiлiксiздiгi кезінде медициналық тәжiрибеде қолданылатын ДӨ мен ДӨШ келесi белгiлер бойынша: сыртқы түрі, өсу аймағы, химиялық құрамы, микроскопия, медициналық қолдануы, пайдалану әдiсі бойынша жалпы сипаттамасымен танысу: Шәңкiш, портулак, итбүлдiрген, бүрген, қарақат (авитаминоз); Шпинат, итмұрын, қалақай, шпинат, мойыл, алша, ирис, мүкжидегi, шетен (витамин),; чернобыльник, рауғаш, гордения (Бери-Бери).
Оқыту және сабақ беру әдістемесі: жұмыстың тақырыбы бойынша презентация, слайдтар, инновациялық формадағы оқыту әдiстерi, iскерлiк ойындар, гербарий, өсiмдiктер суреттерiнiң демонстрациясы.
Әдебиеттер:
Негізгі
1.Лекарственное сырье растительного и животного происхождения. Фармакогнозия / Под. ред. Г.П. Яковлева. – СПб.: СпецЛит, 2006. – 845 с.: ил.
2. Муравьева Д.А., Самылина И.А., Яковлев Г.П. Фармакогнозия. Учебник. – 4-е изд., перераб. и доп. – М.: ОАО Издательство «Медицина», 2007. – 656 с.: ил.
3. Руководство к практическим занятиям по фармакогнозии: Учебное пособие / Под ред. И.А. Самылиной, А.А. Сорокиной. – М.: ООО «Медицинское информационное агентство», 2007. – 672 с.
4. Самылина И.А., Аносова О.Г. Фармакогнозия: учебное пособие: Атлас в 2 т. – М., 2007. – Т.1. – 192 с.; Т.2. – 384 с.
5. Самылина И.А., Ермакова В.А., Бобкова Н.В., Потанина О.Г. Фармакогнозия: учебное пособие: Атлас. – Т.3. – М., 2009. – 488 с.
Қосымша:
1. Головкин Б.Н., Руденская Р.Н., Трофимова И.А., Шретер А.И. Биологически активные вещества растительного происхождения. – М.: Наука, 2001. – 240 с.
2.Государственная фармакопея Республики Казахстан. Т.1. – Алматы: Издательский дом «Жибек жолы», 2008. – 592 с.
3. Машковский М.Д. Лекарственные средства. – 15-е изд., перераб., испр. и доп. – М.: РИА “Новая волна”: Издатель Умеренков, 2008. – 1206 с.: ил.
Бақылау сұрақтары:
1. Құрамында С дәрумені бар дәрiлiк өсiмдiктер және ДӨШ мысалдар келтіріңіздер.
2. Құрамында С дәрумені бар дәрiлiк өсiмдiктер және ДӨШ сыртқы пішіні, микроскопиясы, медицинада қолданыуы бойынша жалпы сипаттама беріңіздер.
3. Құрамында К дәрумені бар дәрiлiк өсiмдiктер және ДӨШ мысалдар келтіріңіздер.
4. Химиялық құрамы бойынша дәрiлiк өсiмдiктер және ДӨШ ‑ шәңкiш, портулак, итбүлдiргенге жалпы сипаттама беріңіздер.
5. Шетен, итмұрын, қалақай дәрiлiк өсiмдiктерiнің медицинада қолдануы.
№ 5-6-тақырып. Сусамырда (қант диабетінде) қолданылатын дәрiлiк өсiмдiктер және ДӨШ танысу және игеру.
Достарыңызбен бөлісу: |