болғанша орындалады да, ауа қысымы 3....4 МПа жетеді. Сығылу
соңында, камераға тозаңданған сұйық отынды шашыратады, ол
тұтанады және тұрақгы қысымда жанады (
2-3
сызық), ол кезде
циклға жылулық с|і жеткізіледі. Отынды тозаңдатып шашыратуды,
қосымша сығымдаушы сығымдаушымен ауаны сығу 5
....6
МПа
қысымымен жүргізеді.
Сонымен, мұндай қозғалтқыштың ерекшелігі, цилиндрге ауа
мен отынды жеке-жеке енгізеді де, У=сопзІ кезіндегі, жылулықты
қозғалтқышқа жеткізушіден айырмашылығы, осы ғана. Ауаны сығу
(жанбайтын қоспаны) себебінен бұл жерде өте жоғарғы сығу
дәрежесіне е рұқсат етіледі.
6.4-сурет. Тұрақты қысым кезіндегі жеткізумен іштен жанатын
қозғалтқыштың теориялық циклы.
Сипатталатын 3 нүкте жағдайында, жану тоқталады және ары
қарай газдар кеңейеді (3-4 сызық). Кеңею (4 нүкте) соңында, пайда-
ланылған газды шығаратын қақпақша ашылады. Лезде қысымның
төмендеуі У=соп
8
І кезінде өтеді (4 - 1 изохор) де, жылулық
$2
алып
кетіледі.
Сол жорамалда, У=соп
8
і (6.3 қара) кезінде, жылулықгы жеткі-
зу үшін, қаралып отырған цикл екі қайтымды адиабаттан (
1-2
сығушы жэне 3-4 кеңеюші) құралады деп қабылданған, қайтымды
изобарлар - жылулықгы жеткізу (2-3) жэне қайтымды изохорлар -
жылулықгы алып кетуші (4-1) және жұмыстық дененің қабылданған
массасына сәйкес 1234 тұйықталған пішінде көрсетілген.
77
Меншікті жылулықты алып кетудің санды мөлшерін
Я ,=
с . (П - г ,) =
р х (Т,
« і
-
1 )=
с,т,
(Р ■-1),
мұнда
Т.
Р4
Р Ж I V #
Ч
г4
Рх
Р Ж / у ^
себебі Рз=Рг»
және Уз
ала
,
(
6
.
2
)
Жеткізілетін жылулықтың меншікті санды мөлшері:
Я
і
=
Ср(Гз-Г2) = СрГі
Г,
1
^ - - 1 1 ^ С р Г ^ е ^ /? -!),
(6.3)
мұндағы е = У
2
/У2- сығылу дэрежесі.
Сонымен, тұрақгы қысым кезіндегі жылулықты жеткізудегі
термиялық ПӘК циклына арналған формула былай жазылады:
Рк —
1
Лг = і — ; —
.
(6.4)
Щ
(р -
1
)
Алынған формулаға қарағанда, термиялық ПӘК циклына
жылулықты жеткізуде ,Р=соп
8
І кезінде ұлғаяды да, сығылу дәрежесі
е жэне көрсеткіш
к
артуынан жэне алдын ала кеңею р дэрежесінің
өсуінен кемиді.
Қаралып отырған қозғалтқыш типіне байланысты, сығылу
дәрежесі 12.... 20 дейін жегеді. Одан да жоғары сығылу дәрежесі
артқан кезде, цилиндрдегі ең жоғарғы қысым ұлғаяды, осы
құбылыстан конструктивті қиындық туады, ал осыдан механикалық
шығын көбейеді.
§ 6.5. Ж ылулықты аралас жеткізу циклы
Іштен жанатын қозғалтқышта: жылулықгы аралас жеткізу
циклы бойынша, жұмыс атқаруда, жылулықгың бір бөлігі тұрақты
көлемде
а„
жеткізіледі жэне бір бөлігі - тұрақты қысым
кезінде
^
і і
Бұл
тозаңдату
сұйық сорғыш көмегімен жасалынады жэне сығылған ауаның
қатынасынсыз, бүркігіш жоғарғы қысымда 30.... 40 МПа атқа-
рылады.
78
Жылудинамикалық цикл (6.5 сур.), жылулықты, аралас
жеткізілуі 1-2-2-3-4-1 пішінімен шектелген және мына қайтымды
процесстерден құралады:
1
-
2
-ауаның адиабатты сығылуы;
2
-
2
—
жылулықты изохорлы жеткізу; 1-3 —
жылулықты изобарлы жеткізу;
3-4 — адиабатты кеңею; 4-1 —
жылулықты изохора бойынша бұзу.
Бұл жерде, жылулықты процесстерге 2-2 және 2-3 жеткізу:
Яі=
с у
т - Т $
+ СР(Г3-
Т г)
=
СуТг
1 1 1 1 1 1 • 1 1 1 1
Щ
/ 1 ') ( 1 V I ) - 1 1 Й I =
=сүг2[(х-і)+а(р-х)].
мұндағы
Г
3
УГ
2
=
Р
2
Щ
2
— Р^Рг = Л —
қысымның арту дэрежесі;
ТіІТг = Уг/Үг = р —
кеңею
дәрежесі.
6.5-сурет.
V
= соп
8
І және
Р
= сопзі кезіндегі, жылулықты жеткізудің
теориялық циклы.
4-1 (У,=У
4
) процесстегі, жылулықты бұрудағы меншікті санды
мөлшерін анықтау:
4
2
= С, (Т
4
-Т,)
=
С . Т т Т -
1
)
=
С
Л
^
/
У
Л
-
1
) =
= е д К /У Л Х /У Л Х Р г//5.) - 1] = СуГ,[(Уз/^4)к Д (Уі/У2)к-1] =
= СүГ ,[ р кЛ -
1
].
Осыдан циклдың термиялық ПӘК
79
77,
= 1
Ф
1
£
к
-1
р кЯ - \
( Л -
1) +
кЛ(р
-1 )
(6.5)
формуладан
1 кезінде, ПӘК (6.1) табылады, У=соп$1
цнкл үшін, ал
Л
=1 кезінде ПӘК (6.4) Р=соп$1 кезіндегі цнкл үшін.
(6.5) тецдеуден көрінгендей, аралас циклдыц е және
к
өсуімен
термиялық ПӘК артады.
Бүдан басқа, термиялық ПӘК,
Л
жэне
р
бағынышты.
§ 6.6. Іштен жанатын қозғалтқыштардың, цнклдарын
салыстыру.
Іштен жанатын қозғалтқыштардың циклдарының тиімділігін
салыстыруын, оның термиялық ПӘК салыстырылуымен жүргізіледі.
Салыстырылатын цнклдарды, салыстыруға арналған шартпен
бірдей, ең жоғарғы
Рг
қысым мен ең жоғарғы Гз температура-
сындағы, соңғы жануымен (6.3, 6.4 жэне 6.5 суреттерді кара)
қабылдайды, себебі, көрсетілғен көрсеткіштер, қозғалтқыштардың
конструктивті ерекшелігін анықгайды, қозғалтқыштың пайдалану
кезіндегі, жүмыс орындауындағы мықгылығы мен сенімділік
талаптарымен шектеледі. Бүдан басқа, сығу дәреясесінен шығуы,
берілген Ртах жэне Гтах кезіндегі өзіне тэн цнклға, сонымен, теңдеу
дүрыстығын есептеиді:
мүндағы
V
= сопзі,
V
= сопзі жэне
Р
= сопзі,
Р
= соп$(
кезіндегі сығылу дэрежелеріне сэйкес.
суретте, көрсетшғен салыстыру
диаграмма
циклы
6.6 суреттен көрінгендей
і)п < Г/ісм < щ
, себебі, барлық
циклдар шамасы,
аг
ауданына 1467 сэйкес, ал
шамасы 2у-3, 2-2'-3,
жылулықты жеткізу қисык сызықгарына
эртүрлі
циклдың
жылулықгы жеткізудегі жоғарғы деңғеидеп температурасы немесе
жылулықгы жеткізудегі жоғарғы орташа температурамен, оңай
түсіндіріледі. Циклдың
Р=
соп8І үшін, Г2 ең үлкен шамасында бол-
ғандықтан, £р ең жоғарғы шамасына сәйкес келеді де, бір жэне сол
шамадағы Гз-тің орташа температурасы, ең үлкені болады.
80
Достарыңызбен бөлісу: |
