Құжаттың грифі: Жариялануға тиіс Қабылданған нөмірі: 35

өрт қауіпсіздігі шаралары
       968. Инфрақызыл сәулелі жылжымалы және тұрақты қондырғылар газ беруі тоқталысымен сөнетін автосөндіргішпен қамтамасыз етілуі тиіс.

      969. Инфрақызыл сәулелі газ ысытқыштарды пайдалану мен монтаждауға арнайы бағдарлама бойынша газ ісі жөніндегі техникалық минимумнан өткен және газ жұмыстарына жіберілу құқын растайтын квалификациялық куәлігі бар тұлға жіберіледі.

      970. Еденге орнатылатын инфрақызыл сәуле шашқыш газ ысытқыштары арнайы нық тұратын тұрақтарға орнатылуы тиіс. Газы бар баллон қондырғы мен өзге аспаптардан 1,5 м, электр счетчигі, электр түймелері өзге аспаптардан 1 м қашықтықта орналасуы тиіс.

      Ысытқыштар мен жанғыш заттар арасы 1 м, ауыр жанатын заттар 0,7 м, жанбайтын заттар арасы 0,4 м болуы тиіс.

      Сұйытылған газдағы қондырғыны монтаждау кезінде шлангілердің ұзындығы жұмыстың ыңғайлылығын қамтамасыз ететіндей қысқа болуы тиіс. Кептіру орны мен жалғастыру желісінің арасы 30 м аспауы тиіс. Газ торабынан қондырғы алысырақ болғанда болат құбырдан уақытша газ құбырын салу қажет.

      Иілгіш шлангілер жалғасудың герметикалығын қамтамасыз ететін болттардың қамыттардың және гайкалардың көмегімен редуктор мен құбырға жалғастырылуы тиіс.

      971. Инфрақызыл сәуле шашатын ысытқыштар жұмыс істеп тұрған жерде жанғыш және ауыр жанғыш заттарды сақтауға және жұмыс істеуге болмайды.

      972. Инфрақызыл сәулелі ысытқыштарды пайдаланғанда:

      1) жұмыс істеп тұрған қондырғыны қараусыз қалдыруға;

      2) керамикасы зақымдалған және ашық жалын шығаратын ысытқыштарды пайдалануға;

      3) егер бөлмеде газдың иісі шықса қондырғыны пайдалануға;

      4) ысытқыштар сәулесін жанғыш материалдарға, газы бар баллондарға, газ құбырларына, электр сымдарына бағыттауға болмайды;

      5) газды қондырғыларды қатты отын пайдаланатын жылытқыштармен бір уақытта пайдалануға жол берілмейді.

      973. Ашық алаңдарда жұмыс істегенде (жұмыс орындарын жылытқанда, су киімдерді кептіргенде) тек желге тұрақты ысытқыштарды пайдалану қажет.

жұмыс істейтін жылу генераторларын пайдалану

мен монтаждау кезіндегі өрт қауіпсіздігі шаралары
      974. Ауа қыздырғыш қондырғылар салынып жатқан үйден кемінде 5 м қашықтықта болуы қажет.

      Отын құятын ыдыс көлемі 200 литрден артық болмай, қондырғыдан кем дегенде 10 м, салынып жатқан үйден 20 м қашық болуы тиіс. Ауа жылытқышқа жанар май мен металл түтік арқылы берілуі тиіс. Май жеткізуші түтіктер арматурасы мен қосылғыштары тек зауытта жасалған болып, олар май тамызбауы тиіс.

      Өрт немесе апат болған жағдайда пайдалану үшін май ыдысы жанына бұрама орнату қажет.

      975. Газбен жұмыс істейтін қондырғыларды монтаждау мен пайдалану кезінде мынадай талаптар:

      1) жылу шығаратын қондырғылар, зауыттың құжаты бар, стандартты ысытқыштар орнатылуы;

      2) ысытқыштар жалыны үздіксіз тұрақты болып, оларды азайтып-көбейту тәртібі дұрыс болуы тиіс;

      3) жылу шығару қондырғысы орнатылған үй-жайдың ауа ауысу реті қалыпты ауысудан үш есе жоғары болуы қажет.

      976. Жылу шығарғыш қондырғыларды пайдаланған кезде:

      1) отын тасымалдау түтіктері герметикалық бекітілмеген, жылу шығару форсункасы нығыз орнатылмаған, жану қалдықтарын бөлмеген тарататын ақаулы түтік шығарғыштары бар, ақаулы электр қозғалтқыштары мен жүргізу механизмі, сондай-ақ жылу қорғағышы жоқ электр қозғалтқышы мен басқа да ақаулары болса;

      2) ретке келтірілмеген форсункамен жұмыс істеуге (отын қалыпты жанбаса);

      3) отын түтіктерін резина, поливинилхлорлы муфталармен жалғауға;

      4) агрегат пен отын багы жанына жанғыш қоршау орнатуға;

      5) отын құбырларын ашық отпен қыздыруға;

      6) қысқа мерзімге тоқтаған соң жылу шығарғыш агрегатты ауа үрлетпей қосуға;

      7) жанғыш қоспаны көру тесігі арқылы жағуға;

      8) шамдардың электродтарын жұмыс істеп тұрғанда реттеуге;

      9) жылу шығарғыштың ауа сорғыш коллекторында қорғаныштары болмаса, жұмысқа қосуға жол берілмейді.
  4 параграф. Электркалиферлерді монтаждау және

пайдалану кезіндегі өрт қауіпсіздігі шаралары

      978. Электркалиферді монтаждау, жұмысқа дайындау, іске қосу дайындаушы зауыт төлқұжатында көрсетілген тәртіп бойынша жүзеге асырылады.

      979. Электр калорифері мен желдеткіші арасына жұмсақ қыстырма қоюға рұқсат етілмейді.

      980. Электркалиферлерін пайдалану кезінде:

      1) дабыл қаққышты немесе тосқауылды сөндіруге;

      2) электркалиферден шығарда ауа температурасын жоғарылату дайындаушы-зауыттың белгілеуімен іске асады;

      3) желдеткіш жұмыс істемей тұрғанда электркалиферді қосуға (тосқауылды әр іске қосар алдында тексереді);

      4) электркалиферде немесе оның маңында киім кептіруге немесе басқа да жанғыш материалдарды;

      5) жұмыс істеп тұрған электркалифер орнатылған бөлмеде жанғыш заттар мен материалдарды сақтауға жол берілмейді.
Қазақстан Республикасындағы      

Өрт қауiпсiздiгi ережесiне      

(20-2005 ҚР ӨҚЕ негізгі талаптары)  

1-қосымша               

қойылатын талаптар

      1. Өрт қауiпсiздiгi шаралары туралы нұсқауларда мынадай мәселелер:

      1) аумақтардың, ғимараттар мен бөлмелердiң, оның iшiнде эвакуациялық жолдарды ұстау тәртiбi;

      2) технологиялық процестердi жүргiзу, жабдықтарды пайдалану, өрт қаупi бар жұмыстарды атқару кезiндегi өрт қауiпсiздiгiн оқып-үйрену жөнiндегi шаралары;

      3) жарылыс өрт қаупi және өрт қаупi бар заттар мен материалдарды сақтау және тасымалдау нормалары мен тәртiбi;

      4) темекi шегу орындары, ашық отты пайдалану және отты жұмыстарды жүргiзу;

      5) жанғыш заттар мен материалдарды жинау, сақтау және жою тәртiбi, арнайы киiмдердi ұстау және сақтау;

      6) бақылау-өлшеу құралдарының (манометрлер, термометрлер) ауытқуларынан өрт немесе жарылыс туғызатын шектi көрсеткiштерi қамтылуы қажет.

      2. Өрт кезiндегi мiндеттер мен әрекеттер, оның iшiнде:

      1) өртке қарсы қызметi бөлiмшелерiн шақырудың жүйесi;

      2) технологиялық жабдықтардың авариялық тоқтау тәртiбi;

      3) желдеткiштер мен электр жабдықтары сөндiру тәртiбi;

      4) өрт сөндiру құралдары мен өрт автоматикасы қондырғыларын қолдану ережесi;

      5) адамдарды, жанғыш заттар мен материалды құндылықтарды көшiру тәртiбi;

      6) кәсiпорынның (бөлiмшелердiң) барлық бөлмелерiн тексеру және өрт жарылыс қауiпсiздiгi жағдайына келтiру.
Қазақстан Республикасындағы      

Өрт қауiпсiздiгi ережесiне      

(20-2005 ҚР ӨҚЕ негізгі талаптары)  

2-қосымша              

санын анықтау

      2. Заттардың тұтануы кезiнде кiшiгiрiм от ошақтарын өшiруге арналған көлемi 1х1 метрден кем емес киiз, жүн маталар және асбестік кенеп. ТТС және ЖГ сақтау мен қолдану орындарында кенептердiң көлемi ұлғаюы мүмкiн (2х1,5; 2х2 м).

      3. 1174-2003 ҚР СТ сәйкес су сақтауға арналған бөшкелердiң көлемi 0,2 м 3 кем болмауы және шелектерi болуға тиiс. Құмға арналған жәшiктер көлемi 0,5; 1,0 және 3м 3 , сонымен бiрге сүйiр күректермен болуы қажет.

      4. Өртке қарсы қабырға құрылысына кiретiн құмға арналған сыйымдылық кеңдігі 0,1 м 3 кем болмауы тиiс. Жәшік құрылысы құмның оңай шығуын және оған қалдықтардың түспеуiн қамтамасыз етiлуi қажет.

      5. Технологиялық жабдықтарды өрт сөндiргiштермен толықтыру техникалық жабдықтардың осы жабдықтарға қойылатын талаптарына (паспорттарына) немесе тиiстi өрт қауiпсiздiгi ережесiне сәйкес жүзеге асырылуы тиiс.

      6. Шетелдiк жабдықтарды өрт сөндiргiштермен толықтыру оны жеткiзудiң келiсiмiнiң шарттарына сәйкес жүргiзiледi.

      7. Өрт сөндiргiштердің қажеттi санының есебi мен таңдау үлгiсi олардың өрт сөндiру қабiлеттiлiгiне, шектi алаңына қорғалатын ғимараттағы жанғыш заттар мен материалдардың өрт класына байланысты 1 және 2 кестеде берiлген мәлiмет негiзiнде жүргiзiлуi ұсынылады:

      А класы - қатты заттардың, негiзiнен бұзылуға әкелiп соғатын органикалық заттардың жануы (ағаш, текстиль, қағаз);

      В класы - жанғыш сұйықтықтардың немесе балқитын қатты заттардың жануы;

      С класы - газдардың жануы;

      Д класы - металдар мен қорытпалардың жануы;

      Е класы - электр қондырғыларының жануына байланысты өрттер.

      Өрт сөндiргiш үлгiлерiн таңдау (жылжымалы немесе қол өрт сөндiргiшi) өрт ошақтарының көлемiне байланысты.

      Айтарлықтай көлемде болса, жылжымалы өрт сөндiргіш түрiн таңдаған дұрыс.

      8. Өрт сөндiргiштi пайдалану температурасының мөлшерiне сәйкес таңдағанда ғимараттар мен құрылыстарды пайдаланудың климаттық жағдайын ескеру қажет.

      9. Егер бiрiккен өрт ошақтары болса, онда өрт сөндiргiштi таңдау мүмкiндiгi жан-жақты көп қолданылатынына берiледi.

      10. Әр түрлi санаттағы ғимараттың көлемдi алаңы үшiн өрт сөндiргiштiң 1 және 2 кестелерде берiлген үлгiлерiнiң бiреуiн ("++" немесе "+" белгiсiнiң алдындағы) қарастыру қажет.

      11. Қоғамдық ғимараттар мен құрылыстардың әрбiр қабатында кем дегенде екi қол өрт сөндiргiшi болуы қажет.

      12. Д санатындағы көлемi 100 м 2 аспаса, өрт сөндiргіштермен жабдықтаудың қажеттiгi жоқ.

      13. Өрт қауiпсiздiгiнiң аса үлкен емес бiрінші санатты ғимаратында қажеттi өрт сөндiргiштер саны 1 және 2 кестеге сәйкес осы ғимараттың жалпы алаңын ескере отырып анықталады.

      14. Кәсiпорыннан қайта зарядтауға жiберiлген өрт сөндiргiштер зарядталған өрт сөндiргіштер санына қарай ауыстырылуы қажет.

      15. ЭЕМ, телефон станцияларының, мұражайлардың, мұрағаттардың ғимараттарын өрттен қорғау кезінде өрт сөндiргiш заттар мен қорғағыш заттар мен материалдар, бұйымдар ерекшелiгiнің өзара әсерiн ескеру қажет. Бұл ғимараттарды өрт сөндiретiн заттардың шектi қосылымын ескере отырып, көмiрқышқылды өрт сөндiргiштермен жабдықтау қажет.

      16. Өрт сөндiрудiң автоматты тұрақты қондырғысымен жабдықталған ғимараттар 50 пайызды өрт сөндiргiшпен жабдықталады.

      17. Өрт ошағы болуы мүмкiн және өрт сөндiргіш құралдар орналасқан орынға дейiнгi арақашықтық қоғамдық ғимараттар мен құрылыстар үшiн 20 м, А, Б және В санатты ғимараттар үшiн 30 м, Г санатты ғимараттар үшiн 40 м, Д санатты ғимарат үшiн 70 м аспауы қажет.

      18. Өндiрiстiк ғимараттарда және өнеркәсiптiк кәсiпорындар аумағында алғашқы өрт сөндiру құралдарын орналастыру үшiн, әдетте, мына жинақта өртке қарсы қалқандары орнатылуы керек: ұнтақты өрт сөндiргiш - 2, көмiрқышқылды - 1, құм толтырылған жәшiк - 1, тығыз кенеп (киiз, брезент) - 1, сүймен - 2, багорлар - 3, балталар - 2. Өнеркәсiп кәсiпорнының аумағындағы бiр өртке қарсы қалқан 5000 м 2 есебiмен анықталады.
                                                          1-кесте
             Бөлмелерді қол өрт сөндіргіштерімен

               жабдықтау бойынша ұсыныстар

санаты
Шек-

ті

қор-

ла-

ау-

шар-

м.
Өрт-

тің

кл-

сы
Сыйым-

дылығы

10 л.

бікті

сулы

сөн-

гіштер
Ұнтақты өрт

сөндіргіштер

сыйымдылығы.

л.
Хла-

донды

сөн-

гіш-

сыйым-

лығы

(3)

қышқыл-

сөндір-

сыйым-

л.
2

(8)
А, Б, В

(жанғыш

газдар

ықтықтар)

B

C

(E)
2++

4+

-

-

-

-

-
2+

2+

2+

2+

1++

1++

4+

4+

-
-

-

-

-

-

2++
В

(жанғыш

газдар

ықтық-

басқа)
400

D

(E)

-

-

-

-

2+

2++

1++

-

2+

-

4+

-

2++

С
2+

-
-

4+
2++

2++
1+

1+
-

-
-

-
-

D

(E)

-

-

-

2+

2+

2++

1++

-

2+

-

4+

-

2++

Е
4++

-
8+

-
4++

4++
2+

2+
-

4+
-

4+
4

2++

       Ескерту:   1. Түрлі класты өрттерді сөндіру үшін ұнтақты өрт

                 класы үшін - ABC (E) ұнтағы; B, C және немесе

                 (E)-BC(E) немесе ABC(E) және Д класы үшін - Д.

                 2. "++" белгісімен жабдықтауға ұсынылатын өрт

                 сөндіргіштер белгіленген, "+" белгісімен

                 ұсынылатын және тиісті негіздемесі жоқ болған

                 кезде қолданылуына рұқсат етілген от сөндіргіштер,

                 "-" белгісімен берілген объектілерді жабдықтауға

                 жол берілмейтін өрт сөндіргіштер
                                                          2-кесте
             Бөлмелерді қол өрт сөндіргіштерімен

               жабдықтау бойынша ұсыныстар

қорға-

аудан,

м.
Өрттің

класы
Сыйыды-

лығы

ауа-

өрт

гіштер
Сыйм-

дылығы

(көбік,

100 л

тенді-

өрт

гіштер
Сыйм-

дылығы

100 л.

өрт

гіштер
Көмірқыш-

қылды өрт

сөндір-

сыйым-

(жанғыш

сұйықтық-

тар)
500
А

В

С

(E)
1++

2+

-

-

1++

-

1+

1++  

1++

-

-

2+
3+

3+

3+

-

(жанғыш

сұйықтық-

тардан

басқасы),

В

С

(E)
1++

2+

-

-

1++

-

-

1++  

1++

-

-

1++
2+

3+

3+

-

       Ескерту :

      1. Түрлі класты өрттерді сөндіру үшін ұнтақты өрт

сөндіргіштердің тиісті зарядтары болуы керек: А класы үшін - АВС

(Е) ұнтағы; В, С және (Е) кластары үшін - ВС(Е) және АВС(Е) және Д класы үшін - Д.

      2. "++"»белгісімен қамтамасыз етуге ұсынылатын өрт

сөндіргіштер белгіленген,»"+" - белгісімен ұсынылатындар және

тиісті негіздемесі жоқ болған кезде қолданылуына рұқсат етілген өрт

сөндіргіштер белгіленген;»"-" - белгісімен аталған объектілерді

жабдықтауға жол берілмейтін өрт сөндіргіштер.    

                                      Өрт қауіпсіздігі ережесіне

                                 (20-2005 ҚР ӨҚЕ негізгі талаптары)

                                               3-қосымша

    алғашқы өрт сөндіру құралдары тиістілігінің нормалары

N
IV топтағы объектілердің,

құрылыстардың және көлік

құралдарының атауы

шаршы м.
Алғашқы өрт сөндіру

құралдарының атауы мен

қажетті саны

өрт

гіштер,

қыш-

өрт

гіштер,

куб

мен өртке

қарсы

жапқышы

бойынша жеке кәсіпорындар

дейін
2 -

ОП-5

немесе

10
1-ОУ-2

тұрақтары мен гараждар:

А) ашық тұрақтар

              В) әкімшілік ғимараттар

қайсына

Әр

қайсына

1 гараж

әр

қайсына

дейін

 
2 -

ОП-5

немесе

10
2 -

ОП-5

немесе

10

1-ОП-2

  2 -

немесе

10
1-ОУ-2

          -

        -

  -
-

          1 жинақ

        -

  -

қайсына

ОП-5

1-ОП-

станциялары

одан астам станцияларға

станцияларға

ғимараттар

 
  -

 
  -

 
  100-ге

дейін

Әр

қайсына

немесе

10

ОП-100

  2-ОП-5

1-ОП-

1-ОП

немесе

50

1-ОП-5

 
  1-ОУ-2

 
  -
-
1 жинақ

 
  -

павильондары, дүңгіршек-

тер, қабылдау орындары,

жөндеу шеберханалары, валюта айырбастау орындары, күнделікті

халық тұтынатын тауарларды сатуды жүргізетін контейнерлер, оның ішінде көтерме сауда және базарлар аудандарында орналасқан
100-ге

дейін

Әр

қайсына

      -
-

 
    -

ғимараттарда және

құрылыстарға салынған:

А) сауда, тұрмыстық

қызмет көрсету, тамақтан-

дыру кәсіпорындары, дене

шынықтыру-сауықтыру

кешендері, кітапханалар,

дәріханалар, медициналық

кабинеттер, жинақ

банкілері, сыра барлары,

АХАЖ, көркемсурет

шеберханалары, сүт

асханалары, мұражайлар

мен көрмелер;

Б) офистер, залдар,

дискотекалар, ойынханалар,

аудио-видео-жазу және

прокатқа беру, валюта

айырбастау орындары,

диспетчерлік және сөйлесу

орындары, фотосалондар,

жерлеу бюролары (салт-дәстүр),

конторалар, жөндеу

шеберханалары, кіші

өндірістер, тирлер,

бильярд, көшірме-көбейту

орындары, көлік

агенттіктері, касса

павильондары.

дейін

  Әр

100

дейін

қайсына

немесе

10

2-ОП-5

1-ОП-

немесе

10

      2-ОП-5

1-ОП-

      -

          -

      -

          -

ратқа
2-ОП-5

немесе 1-ОП-

10
-

А) сыйымдылығы 8 адамға

дейін;

 

  Б) сыйымдылығы 8 адамнан

  В) жүк-жолаушы;

    Г) тракторлар;

 
  Техника

бірлі-

гіне

бірлі-

Техника

гіне

бірлі-

Техника

гіне

  1-ОП-5