Жалпы білім беру ұйымдарындағы тәрбие жұмысының ерекшеліктері

Әдістемелік-нұсқау хат/2017-2018 оқу жылы 
 
148 
мерекеленетін мерейтойлық шараларға көңіл бөлу ұсынылады:  
– Қазақстан Республикасының Қарулы Күштеріне 25 жыл (1992-2017); 
–  Қазақстан  Республикасының  мемлекеттік  рәміздеріне  25  жыл  (1992-
2017);  
– «ЭКСПО-2017 «Болашақ энергиясы» халықаралық көрмесі (2017 жылғы 
маусым-қыркүйек). 
«Дене шынықтыру» пәні бойынша 6, 8, 9-сыныптарда оқу жүктемесінің 
көлемі: 
– 6-сынып – аптасына 3 сағат, жылына барлығы – 102 сағатты;  
– 8-сынып – аптасына 3 сағат, жылына барлығы – 102 сағатты;  
– 9-сынып – аптасына 3 сағат, жылына барлығы – 102 сағатты құрайды.  
 

Әдістемелік-нұсқау хат/2017-2018 оқу жылы 
149 
 
3.2  ЖАЛПЫ  ОРТА  БІЛІМ  ДЕҢГЕЙІНДЕГІ  ПӘНДЕРДІ  ОҚЫТУ 
ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ 
 
«ТІЛ ЖӘНЕ ӘДЕБИЕТ» БІЛІМ САЛАСЫ  
 
«Тіл және әдебиет» білім саласына «Қазақ тілі», «Қазақ әдебиеті», «Орыс 
тілі», «Орыс әдебиеті»,  «Ана тілі», «Ұйғыр/Өзбек/Тәжік әдебиеті», «Шет тілі» 
оқу пәндері және «Абайтану» курсы кіреді.  
 
Қазақ тілі (оқыту қазақ тіліндегі сыныптар үшін) 
Тіл  -  «Мәңгілік  Ел»  идеясының  басты  негізі.  Ана  тіліңді  құрметтеу  - 
ұлттық  намысты  ояту  мен  жаңғыртудың  көзі.  Арнайы  оқытуды  талап  ететін 
қағидалар  мен  ережелер  –  білім  алушылардың  тілге  саналы  көзқарасы  мен 
жауапкершілігін  қалыптастырады.  Келешекте  тілдің  иесі  болатын  жастардың 
тілдік  сезімін  күшейту,  әсіресе,  қазіргідей  жаһандану  өріс  алған  қоғамда 
өткірлене түсуде. 
Дәл  бүгінгі  таңда  жаһандану  дәуірінің  ұлттық  құндылықтарға  төндіріп 
тұрған  қаупі  үнемі  қаперде  болуы  ескеріліп,  бүкіл  ұлттық  құндылықтардың 
ұйытқысы  қазақ  тілін  оқытуда  басшылыққа  алынған    тенденциялары,  оларды 
жүзеге асыру жолдары мен тірек қағидалары мыналар: 
1) қазақ тілін оқытуды мемлекеттің даму стратегиясымен бірлікте қарау; 
2)  тілді  оқытуды  белгілі  бір  пәндік  дағдыларға  емес,  білім  алушының 
тұлғалық қабілеттерін дамытуға бағыттау;  
3)  тілдік  білім  мен  біліктерді  ХХІ  ғасыр  адамының  бойында  сөйлеу 
мәдениетін,  ойлау  мәдениетін  және  адамгершілік  мәдениетті  қатар  дамытуға,  
қарым-қатынас мәдениетін бейімдеп, құзіреттіліктер қалыптастыруға бұру; 
4)  тілді  ұлт  болашағының  мәдени  иммунитетін  қалыптастырудың  тетігі 
ретінде  оқыту.  Тілге  деген  жауапкершілік  пен  патриотизмді  тәрбиелеуге  жаңа 
прагматикалық  көзқарас  тұрғысынан  келу,  тілді  оқытудың  құндылықтық 
бағдарын сабақ барысында күшейту.  
Тілді  оқытуда  жеткіншек  ұрпақтың  функционалдық  сауаттылығын 
қалыптастыруға  басымдылық  беру.  Тілдік  білімді  оқушының  сөйлеу  тілінің 
базасы  ретінде  меңгерту  және  тәжірибелік  машықтарды  қалыптастыру 
бағытында жетілдіру.  
Қазақ  тілін  оқытуда  білім  мен  ғылымның  интеграциясын  жүзеге  асыру 
жолы  –  «Қазақ  тілі»  пәнінің  білім  мазмұнын  қазақ  тіл  білімінің  дамуына 
сәйкестендіру  арқылы  тілді  ғаламның  бір  бөлшегі  ретінде  таныту,  тілді 
оқытуды Тарих – Білім – Мәдениет үштағанына негіздеу.  
Қазақ  тілі  –  мектепте  оқытылатын  барлық  пәндердің,  ғылымның  кілті. 
Ғаламды  танытып  отырған  барлық  ғылым  табыстары  қазақ  тілі  пәнінде 
жаттығу мәтіні ретінде берілуі тиіс.  
10-11-сыныптарда  оқу  процесінде  Қазақстан  Республикасы  Білім  және 
ғылым министрінің 2013 жылғы 03 сәуірдегі № 115 бұйрығымен бекітілген (ҚР 
Білім және ғылым министрінің 2015 жылғы 18 маусымдағы №393 бұйрығымен 
өзгерістермен толықтырулар енгізілген):  

Әдістемелік-нұсқау хат/2017-2018 оқу жылы 
150 
-  жалпы  орта  білім  беру  деңгейінің  қоғамдық-гуманитарлық  бағыттағы 
10-11-сыныптары үшін «Қазақ тілі» пәнінен үлгілік оқу бағдарламасы; 
-  жалпы  орта  білім  беру  деңгейінің  жаратылыстану-математикалық 
бағыттағы  10-11-сыныптары  үшін  «Қазақ  тілі»  пәнінен  үлгілік  оқу 
бағдарламасы қолданылады. 
Пән бойынша оқу жүктемесі: 
-  қоғамдық-гуманитарлық бағыт: 
10-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында – 68 сағат;  
11-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында – 68 сағат.  
-  жаратылыстану-математикалық бағыт:  
10-сынып – аптасына 1 сағат, оқу жылында – 34 сағат;  
11-сынып – аптасына 1 сағат, оқу жылында – 34 сағат;  
Әрбір  тоқсанда  алынатын  бақылау  жұмысының  (диктант,  т.б.)  саны  сол 
сыныптағы апталық сағат санымен сәйкес келуі керек.  
Қазақ  тіліндегі  жазба  жұмыстарының  негізгі  мақсаты  –  дұрыс,  сауатты 
жазуға,  оқушының  ауызша  және  жазбаша  ойын,  грамматикасын  және 
стилистикасы жағынан дұрыс сөйлем құрап, жүйелі сөйлеуге үйрету. Мұғалім 
білім  алушының  ауызша  және  жазбаша  тілін  дұрыс  дамытуда  грамматикалық 
ережелерді  жақсы  білуге,  тыныс  белгілерін  дұрыс  қоюға  үйретіп,  көркем 
әдебиетті көп оқуға бағыт беріп, оның үлгісін көрсетіп отыруы тиіс. Әр мұғалім 
жазба жұмыстарын шығармашылықпен жүргізіп, дұрыс ұйымдастыра білсе, ол 
білім  алушының  күнделікті  өмірдегі  құбылысты  жан-жақты  түсіне  білуіне, 
білгенін ауызекі сөздерінде қолдана білуіне жағдай жасау болып табылады.  
Жазба жұмысына (диктант) қойылатын талаптар. 
  
34-кесте – 10-11- сыныптарда ұсынылатын жазба жұмыстарының саны 
 
Сыныптар  –
 
Оқу тоқсандары 
Барлығы 
І 
ІІ 
ІІІ 
ІҮ 
Қоғамдық-гуманитарлық бағыты 
10 
–
 
2 
2 
2 
2 
8 
11 
–
 
2 
2 
2 
2 
8 
Жаратылыстану-математикалық бағыты 
10 
–
 
1 
1 
1 
1 
4 
11 
–
 
1 
1 
1 
1 
4 
 
Диктантты бағалау төмендегі өлшемдерге негізделеді: 
- «5» деген баға еш қатесі жоқ немесе орфографиялық жеңіл 1 қатеге (1/0) 
немесе тыныс белгісінен 1 қатесі (0/1);  
-  «4»  деген  баға  емледен  3,  тыныс  белгісінен  3  қатесі  (3/3)  бар  немесе 
емледен 2, тыныс белгісінен 4 (2/4), емледен 1, тыныс белгісінен 5 қатесі (1/5) 
бар, емледен бір типті 4 қатесі(4/0); 
-  «3»  деген  баға  емледен  6,  тыныс  белгісінен  5  қатесі  (6/5)  бар  немесе 
емледен  5,  тыныс  белгісінен  6  қате  (5/6)  бар  немесе  емледен  3,  тыныс